Ngành Thuế và Hải quan đẩy mạnh chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp

Thông tin vừa được đưa ra tại Diễn đàn Thuế - Hải quan năm 2023 với chủ đề “Chuyển đổi số ngành Thuế và Hải quan, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp” chiều 8/11 do Thời báo Tài chính Việt Nam phối hợp với Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp tổ chức.

Nhiều năm qua, Bộ Tài chính đã tiên phong ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa trong lĩnh vực quản lý, giúp tăng cường hiệu quả, minh bạch trong quản lý tài chính - ngân sách, hướng đến nền tài chính số tiên tiến, hiện đại, phục vụ đắc lực cho phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số.

Liên tục 7 năm qua, Bộ Tài chính luôn dẫn đầu trong xếp hạng về chỉ số sẵn sàng cho phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông (chỉ số ICT Index). Về xếp hạng theo chỉ số đánh giá chuyển đổi số DTI, năm 2022, Bộ Tài chính đứng top 2 trong số các bộ, ngành cung cấp dịch vụ công.

Những kết quả tích cực trong chuyển đổi số của ngành Tài chính đã được người dân, doanh nghiệp, tổ chức đánh giá cao. Đặc biệt, các lĩnh vực thuế, hải quan, luôn tiên phong trong thực hiện chuyển đổi số với các kết quả ấn tượng như: Hệ thống khai thuế điện tử đã được triển khai tại 63/63 tỉnh thành phố và 100% chi cục thuế trực thuộc; trên 99% doanh nghiệp sử dụng khai, nộp và hoàn thuế điện tử; trong lĩnh vực hải quan: 250 thủ tục hành chính được thực hiện qua cơ chế một cửa quốc gia...

Các nền tảng xây dựng và quản trị dữ liệu được xây dựng theo hướng tăng cường sự tương thích giữa các cơ sở hạ tầng thông tin của các cơ quan nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch điện tử giữa các cơ quan Nhà nước và giữa cơ quan Nhà nước với tổ chức, cá nhân; đảm bảo việc chia sẻ dữ liệu của ngành Tài chính cho các bộ, ngành, địa phương khác có nhu cầu khai thác, sử dụng…

Với yêu cầu đặt ra là phấn đấu hình thành hệ sinh thái tài chính số toàn diện, hiện đại, phong phú trên mọi lĩnh vực, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định 1484/QĐ-BTC ngày 27/7/2022 về việc phê duyệt Kế hoạch Chuyển đổi số của Bộ Tài chính đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đặc biệt, Bộ Tài chính đã lấy ngày 10/10 hàng năm là Ngày chuyển đổi số của Bộ Tài chính nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ về chuyển đổi số của Bộ Tài chính.

Kết quả chuyển đổi số ngành Thuế và Hải quan đã góp phần đắc lực trong việc thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh địa phương và quốc gia, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Tổng Biên tập Thời báo Tài chính Việt Nam Phạm Thu Phong cho biết: Năm 2023, nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia nói chung và chuyển đổi số của ngành Tài chính nói riêng rất nặng nề, đòi hỏi phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, chủ động và tận dụng tốt các cơ hội của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, thiết lập nền tảng tài chính số hiện đại, công khai, minh bạch, hình thành hệ sinh thái tài chính số đáp ứng toàn diện nhu cầu giao dịch tài chính công, nhu cầu khai thác sử dụng thông tin số của Chính phủ, người dân, doanh nghiệp và các tổ chức.

Theo ông Phạm Thu Phong, Diễn đàn là dịp để cơ quan Thuế, cơ quan Hải quan đưa ra thông điệp về tiếp tục chuyển đổi số, hiện đại hóa công tác quản lý Nhà nước trong giai đoạn tiếp theo, với phương châm lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ.

"Đồng thời, thông qua Diễn đàn, các chuyên gia, nhà khoa học, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp chỉ ra những tồn tại và đề xuất, kiến nghị về chính sách, giải pháp hiện đại hóa toàn diện ngành Tài chính, tiếp tục có thêm các giải pháp nhằm đẩy mạnh chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, doanh nghiệp phù hợp với lộ trình chuyển đổi số của Chính phủ, giảm chi phí, tăng năng suất của doanh nghiệp, tạo thuận lợi, giúp người dân, doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào hoạt động của Bộ Tài chính để cùng tạo ra giá trị, lợi ích, sự hài lòng, niềm tin và sự đồng thuận xã hội ngày càng cao", ông Phong nhấn mạnh.

Chia sẻ tại Diễn đàn, ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, trong những năm qua, ngành Thuế luôn nỗ lực cải cách, hiện đại hóa quản lý, từ việc hoàn thiện môi trường pháp lý đến phát triển hạ tầng, cung cấp các dịch vụ thuế điện tử theo hướng tích hợp, tập trung, đáp ứng yêu cầu Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số.

“Với phương châm lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ, ngành Thuế đã và đang triển khai nhiều dự án, nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thuế và chuyển đổi số một cách toàn diện. Tổng cục Thuế xác định mục tiêu chiến lược là cần phải cung cấp dịch vụ điện tử và các công cụ hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp để giúp họ tham gia quá trình chuyển đổi số”, ông Đặng Ngọc Minh cho hay

Để có được sự thành công của chuyển đổi số ngành Thuế, các yếu tố đóng vai trò quyết định, đó là sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và sự vào cuộc của cả hệ thống thuế với các giải pháp đồng bộ từ xây dựng, hoàn thiện các văn bản chính sách, nghiệp vụ; cơ cấu tổ chức, quy trình quản lý đến việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác quản lý thuế. Cùng với đó là sự đồng hành của người nộp thuế trong công tác chuyển đổi số, qua đó tạo động lực thúc đẩy sự phát triển và sự thành công của chuyển đổi số ngành Thuế.

Trong lĩnh vực hải quan, đến nay, tất cả các thủ tục hải quan cốt lõi hoàn toàn thực hiện bằng phương thức điện tử với 100% đơn vị hải quan trên toàn quốc; 99% doanh nghiệp tham gia, xử lý hơn 99,6% tờ khai thông quan, với thời gian thông quan luồng xanh chỉ từ 1 - 3 giây.

Nhằm phục vụ người dân và doanh nghiệp, ngành Hải quan đã cung cấp 200/236 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, chiếm 84,7% số thủ tục hành chính do hải quan thực hiện; trong đó có 194 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 bao gồm các thủ tục hành chính cốt lõi liên quan đến thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Hải quan cũng đã hoàn thành việc tích hợp 72 dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực hải quan lên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Ông Nguyễn Bắc Hà, Trưởng ban Hội viên và Đào tạo, VCCI cho biết, các cuộc khảo sát đánh giá mức độ hài lòng của doanh nghiệp đối với ngành Thuế và Hải quan cho thấy, cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận sự quyết tâm cao, tinh thần đổi mới sáng tạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan trong xây dựng và cải cách các mô hình quản lý phù hợp, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin.

Theo ông Nguyễn Bắc Hà, những cải cách đó đã tạo điều kiện hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong hoàn thành các thủ tục hành chính, giảm bớt quá trình giao dịch trực tiếp giữa cán bộ ngành Thuế và Hải quan với người dân và doanh nghiệp, tỷ lệ các thủ tục hành chính qua nền tảng trực tuyến ngày càng tăng...

TS. Cấn Văn Lực đánh giá, chiến lược cải cách và quản lý thuế, hải quan đã được ban hành cụ thể và điều này thể hiện các ngành Thuế và Hải quan đã có những chiến lược bài bản. Trong đó, những chỉ tiêu rất quan trọng về chuyển đổi số cũng được vạch ra, chẳng hạn 85% cá nhân sẽ khai và nộp thuế điện tử, đây là các con số tích cực.

"Để đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số của thuế, hải quan, cần phải có chiến lược, quy trình, tự động hóa thêm và phải giảm thiểu rủi ro trong sai sót, tác nghiệp. Bên cạnh đó là giải pháp về công nghệ, chọn loại công nghệ nào và đầu tư vào công nghệ như thế nào cho phù hợp. Đây là bài toán cần phải tính toán rất kỹ lưỡng, gắn với các câu chuyện về công nghệ và an ninh mạng, do đây là vấn đề rất quan trọng và mức độ ảnh hưởng lớn”, chuyên gia Cấn Văn Lực đề xuất.