Nghệ thuật Mỹ [Kỳ 1]

Hữu Ngọc
Sáng tác nghệ thuật ở Mỹ luôn luôn trải qua sự xung đột giữa hai nguồn cảm hứng đối lập: nguồn sáng tác nội tại và nguồn sáng tác từ châu Âu tới...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ngay từ đầu, Hollywood đã thể hiện tính quốc tế hóa rất cao và thu hút nhiều tài năng điện ảnh nước ngoài.
Ngay từ đầu, Hollywood đã thể hiện tính quốc tế hóa rất cao và thu hút nhiều tài năng điện ảnh nước ngoài.

Những nét chung về nghệ thuật Mỹ

Khái niệm “nghệ thuật Mỹ”, đặc biệt là trong con mắt các nhà học giả châu Âu, chỉ toàn bộ nghệ thuật tại Mỹ từ các nền văn hoá bản địa tồn tại trước khi thực dân châu Âu đổ bộ cho tới sau Thế chiến II, khi xu hướng toàn cầu hoá trở nên lớn mạnh hơn bao giờ hết. Người da trắng di cư sang Mỹ đã hủy diệt những nền nghệ thuật huy hoàng của thổ dân da đỏ. Khi họ đưa hàng triệu dân da đen sang làm nô lệ thì trong mấy trăm năm, nền nghệ thuật da đen bị khinh rẻ và bóp nghẹt, tồn tại lén lút trong bóng tối hoặc bị coi là trò mua vui cho các vị chủ. Nhưng bản năng sinh tồn của nhạc da đen mãnh liệt đến nỗi nhạc da đen đã trở thành một thành tố độc đáo của nhạc Mỹ.

Mỹ khởi đầu là những người di cư thuộc nhiều dân tộc mang sang những phong tục và truyền thống thuộc nhiều địa phương. Tuy vậy, từ khi độc lập, vào cuối thế kỷ XVIII, qua biến diễn lịch sử, đã phát triển dần một nền nghệ thuật độc lập chung ngoài những khuynh hướng thuộc từng cộng đồng dân tộc riêng, phù hợp với ước vọng của những chính khách thành lập nên nước Mỹ vì nó chứng tỏ là quốc gia trưởng thành về mặt tinh thần. Nét độc đáo của nền nghệ thuật Mỹ chính là tuy mang nét của nhiều dân tộc mà vẫn giữ đặc trưng.

Sáng tác nghệ thuật ở Mỹ luôn luôn trải qua sự xung đột giữa hai nguồn cảm hứng đối lập: nguồn sáng tác nội tại, xuất phát từ môi trường địa lý - lịch sử bên trong, nhiều khi hoang sơ và hồn nhiên, nguồn sáng tác từ châu Âu tới, thường mang tính chất tinh tế của nền nghệ thuật đã có truyền thống rất lâu đời.

Một đặc điểm của nghệ thuật Mỹ là tính tự nhiên rất đậm. Mặc dù có sự trợ cấp của chính phủ, người ta thấy những viện bảo tàng, ban nhạc giao hưởng, những rạp hát chỉ tồn tại được nhờ sự đóng góp của những nhà hảo tâm, những trường đại học, nhất là nhờ bán vé biểu diễn. Nghệ thuật ở các nước khác dựa vào trợ cấp chính phủ, ở Mỹ phải gắn liền với thương mại (bán vé).

Cũng do vậy mà nghệ thuật luôn luôn thể nghiệm và sáng tạo. Điều này thể hiện rất rõ trong điện ảnh, âm nhạc dân gian, sự phát triển ở các địa phương của các đoàn sân khấu, ba lê, nhạc giao hưởng, triển lãm… Chính phủ tăng trợ cấp cho nghệ thuật tuy vẫn bảo tồn tính chất độc lập của nó. Chính phủ luôn luôn nhắc là không có ý đồ chỉ huy nghệ thuật. Khi Quỹ quốc gia cho nghệ thuật (National Endowment for the Art) được thành lập (1965); vẫn có một ủy ban chuyên viên độc lập, có nhiệm vụ phát hiện, khuyến khích tài năng đồng thời phổ biến tác phẩm.

Nhờ tiến bộ kỹ thuật, văn hóa nghệ thuật ở Mỹ được phổ biến rộng rãi trong đại chúng: Vô tuyến, sách vở, các tạp chí, bảo tàng, đều phát triển ồ ạt, đề cập mọi lĩnh vực của cuộc sống như: âm nhạc, sân khấu, điện ảnh, thể thao, du lịch, ăn uống, y tế, giáo dục… thậm chí cả các mẫu hàng.

Nhiều người bạn châu Âu của tôi cho là trong nền văn hóa Mỹ, chỉ có ba lĩnh vực độc đáo, mang tính chất Mỹ rõ rệt và do đó có đóng góp thực sự vào nền văn hóa thế giới. Đó là văn học, điện ảnh và âm nhạc. Tôi cho là còn cả kiến trúc Mỹ nữa.

Điện ảnh Mỹ ra đời ngay từ cuối thế kỷ XIX và từ đó nhanh chóng trở thành một trong những nền điện ảnh hàng đầu thế giới cả về số lượng phim và chất lượng nghệ thuật. Đôi khi người ta còn gọi điện ảnh Mỹ là Hollywood (gọi theo địa danh Hollywood, nơi tập trung các hãng phim và trường quay lớn nhất của Mỹ). Sự hình thành và phát triển của Hollywood gắn liền với những nhà kinh doanh và điện ảnh gốc Do Thái.

Chính họ là những người nhận ra mối lợi to lớn từ điện ảnh và đi tiên phong trong việc thành lập các hãng phim lớn đầu tiên của Hollywood và xây dựng các rạp chuyên dụng để chiếu phim. Ngay từ đầu, Hollywood đã thể hiện tính quốc tế hóa rất cao và thu hút nhiều tài năng điện ảnh nước ngoài. Đây chính là một trong các điểm mạnh nhất của Hollywood khi tính quốc tế cao đã tạo cho các bộ phim nhiều phong cách nghệ thuật và diễn xuất đa dạng cũng như dễ dàng thu hút được khán giả ở nhiều khu vực trên thế giới.

Âm nhạc Mỹ: Mỹ là nơi hun đúc những nền âm nhạc lai giống do sự gặp gỡ của những nền âm nhạc các dân tộc châu Âu nhập cư mang nặng màu sắc tôn giáo (Thanh giáo), ca múa dân gian và nhạc cổ điển và những truyền thống âm nhạc da đen (thêm một ít vốn liếng âm nhạc da đỏ đã dần bị mai một); ngay cả các trào lưu bác học từ châu Âu sang cũng thường bị tác động lớn của các hình thức nhạc dân gian da đen và Âu trên đất Mỹ.

Những yếu tố trên tạo nên tính cách độc lập của nhạc Mỹ với hai khuynh hướng đối lập: Trà trộn các nền âm nhạc của các dân tộc và chủng tộc khác nhau, đồng thời khẳng định bản sắc Mỹ; cố bắt rễ sâu vào truyền thống nhưng đồng thời lại tìm ra cái mới thoát ly truyền thống. Những truyền thống cổ điển châu Âu luôn luôn mâu thuẫn với sức sống mãnh liệt của các phong tục và ngôn ngữ địa phương trên đất Mỹ; do đó nhiều nhà âm nhạc Mỹ có tài, có học vẫn cứ bám lấy truyền thống địa phương.

Kiến trúc Mỹ: Nói đến kiến trúc Mỹ, nhiều người chỉ nghĩ đến cao ốc, “nhà chọc trời”. Thực ra, kiến trúc Mỹ cũng có một lịch sử 400 năm, khá độc đáo và được đặc trưng bởi ba yếu tố: Tính đa dân tộc và đa địa phương; đầu óc thực tiễn và đầy sáng kiến của các kiến trúc sư; và vẫn có phần hâm mộ những phong cách lịch sử và nhất là chủ nghĩa cổ điển châu Âu (đi qua các địa phương vẫn thấy dấu vết các nền kiến trúc dân tộc giữ nguyên gốc hay thay đổi theo môi trường Mỹ: Tây Ban Nha, Hà Lan, Anh, Bắc Âu, Pháp, Nhật Bản...)

Giới trẻ Việt tìm về nghệ thuật chèo

Giới trẻ Việt tìm về nghệ thuật chèo

Ngày càng có nhiều bạn trẻ quan tâm đến nghệ thuật chèo, trong đó có những sinh viên giàu nhiệt huyết của Trường Đại học ...

Chiêm ngưỡng nghệ thuật độc đáo của tranh khảm Italy

Chiêm ngưỡng nghệ thuật độc đáo của tranh khảm Italy

Hà Nội sẽ là thành phố đầu tiên ở châu Á tổ chức triển lãm đa phương tiện dành riêng cho tranh khảm của Italy.

Nghệ thuật sơn mài dưới góc nhìn của người trẻ

Nghệ thuật sơn mài dưới góc nhìn của người trẻ

Tranh sơn mài là loại hình nghệ thuật truyền thống có sức hấp dẫn bền bỉ trong hội họa Việt Nam và cần được bảo ...

Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Hai tháng Hè ý nghĩa cùng nghệ thuật hát bội

Công chúng, đặc biệt là giới trẻ sẽ có một mùa Hè ý nghĩa hơn khi được tìm hiểu và thực hành hát bội – ...

Vận động sáng tác văn học nghệ thuật về nghề báo

Vận động sáng tác văn học nghệ thuật về nghề báo

Các tác phẩm dự thi nêu bật những nét đặc trưng, đặc thù riêng của nghề báo, người làm báo so với các ngành khác; ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Nữ sinh Hà Nội trải nghiệm một ngày đóng vai Đại sứ Thụy Điển

Nữ sinh Hà Nội trải nghiệm một ngày đóng vai Đại sứ Thụy Điển

Đại sứ quán Thụy Điển và tổ chức Plan International Việt Nam tiếp nối chuỗi sự kiện Trao quyền cho trẻ em gái – Girls Takeover 2024.
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 12/10/2024, Lịch vạn niên ngày 12 tháng 10 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 12/10/2024, Lịch vạn niên ngày 12 tháng 10 năm 2024

Lịch âm 12/10. Lịch âm 12/10/2024? Âm lịch hôm nay 12/10. Lịch vạn niên 12/10/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 12/10/2024: Tuổi Mão mở rộng kinh doanh

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 12/10/2024: Tuổi Mão mở rộng kinh doanh

Xem tử vi 12/10 - tử vi 12 con giáp hôm nay 12/10/2024 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò ...
TTC AgriS thực hiện M&A hàng loạt doanh nghiệp đồ uống dinh dưỡng

TTC AgriS thực hiện M&A hàng loạt doanh nghiệp đồ uống dinh dưỡng

Bám sát chiến lược tham gia vào chuỗi giá trị Thực phẩm - Đồ uống - Sữa - Bánh kẹo (Food - Beverage - Milk - Confectionery) toàn cầu, CTCP ...
Tân Thủ tướng Nhật Bản và các cuộc gặp thượng đỉnh lần đầu: Nỗ lực giữ ấm cùng Hàn Quốc; vạch hướng đi với Trung Quốc; Ấn Độ khẳng định tình bạn

Tân Thủ tướng Nhật Bản và các cuộc gặp thượng đỉnh lần đầu: Nỗ lực giữ ấm cùng Hàn Quốc; vạch hướng đi với Trung Quốc; Ấn Độ khẳng định tình bạn

Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã có các cuộc hội đàm song phương lần đầu tiên với các nhà lãnh đạo từ Hàn Quốc, Trung Quốc và Ấn Độ ...
Khám phá Việt Nam: Vẻ đẹp yên bình ở Khuổi My, Hà Giang

Khám phá Việt Nam: Vẻ đẹp yên bình ở Khuổi My, Hà Giang

Khuổi My (Hà Giang) nổi tiếng với các thửa ruộng bậc thang vàng óng ả cùng những ngôi nhà sàn mộc mạc hàng trăm năm tuổi.
Gia Lai tạo bản sắc độc đáo trên bản đồ du lịch Việt Nam

Gia Lai tạo bản sắc độc đáo trên bản đồ du lịch Việt Nam

Du lịch Gia Lai đã và đang chuyển mình tích cực, vươn theo nhịp phát triển chung của đất nước.
Vẻ đẹp ma mị trên bầu trời đêm của Bắc cực quang

Vẻ đẹp ma mị trên bầu trời đêm của Bắc cực quang

Những chùm sáng hình vòng cung luôn chuyển động với nhiều màu sắc vào ban đêm của Bắc cực quang luôn hấp dẫn những người yêu thiên văn học.
Những địa danh lịch sử ghi dấu ấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hà Nội

Những địa danh lịch sử ghi dấu ấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hà Nội

Thủ đô Hà Nội cũng là nơi có nhiều địa danh in dấu chân Bác, đã từng được Người dành sự quan tâm, đến thăm và căn dặn.
Hương vị Halal hấp dẫn du khách Hồi giáo đến xứ sở hoa anh đào

Hương vị Halal hấp dẫn du khách Hồi giáo đến xứ sở hoa anh đào

Mặc dù số lượng du khách Hồi giáo đến Nhật Bản tăng nhanh, nhưng chỉ có ít nhà hàng cung cấp thực phẩm Halal.
Du lịch châu Âu: Ghé thăm Sainte-Chapelle, một trong những nhà thờ đẹp bậc nhất nước Pháp

Du lịch châu Âu: Ghé thăm Sainte-Chapelle, một trong những nhà thờ đẹp bậc nhất nước Pháp

Tuy có diện tích nhỏ nhưng nhà thờ Sainte-Chapelle ở Paris lại là một trong những nhà thờ đẹp nhất nước Pháp với hệ thống kính màu bao bọc toàn bộ.
Làng gốm Bát Tràng và kỷ niệm sâu đậm với Bác Hồ

Làng gốm Bát Tràng và kỷ niệm sâu đậm với Bác Hồ

Baoquocte.vn. Trong chuyến thăm cách đây 65 năm, Bác Hồ đã nhắn nhủ: Làng Bát Tràng mới phải làm sao trở thành một trong những làng kiểu mẫu ở nước Việt Nam mới.
Hà Nội rực rỡ trong biển cờ hoa đón mừng kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô

Hà Nội rực rỡ trong biển cờ hoa đón mừng kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô

Những ngày này, Hà Nội rực rỡ hơn bao giờ hết khi cả thành phố ngập tràn sắc màu với cờ hoa chào mừng 70 năm Ngày giải phóng thủ đô (10/10/1954-10/10/2024).
Những cửa ô gắn liền với lịch sử của Thăng Long-Hà Nội

Những cửa ô gắn liền với lịch sử của Thăng Long-Hà Nội

Baoquocte.vn. Trưng bày tài liệu lưu trữ 'Hà Nội và những cửa ô' là một trong những hoạt động ý nghĩa nhằm dịp kỷ niệm 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô.
Sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của Hà Nội trong 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình'

Sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của Hà Nội trong 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình'

Baoquocte.vn. Sáng 6/10, TP. Hà Nội sẽ tổ chức chương trình 'Ngày hội Văn hóa vì Hòa bình' nhằm quảng bá văn hóa Hà Nội, thúc đẩy kinh tế du lịch phát triển.
Người phác thảo lịch sử Hà Nội thời cận đại

Người phác thảo lịch sử Hà Nội thời cận đại

Baoquocte.vn. 'Hà Nội thời cận đại' là cuốn sách được ấp ủ và nghiên cứu trong một khoảng thời gian rất dài của tác giả Đào Thị Diến với một tình yêu Thủ đô sâu sắc.
Câu chuyện về những cây bàng ở Di tích Nhà tù Hỏa Lò

Câu chuyện về những cây bàng ở Di tích Nhà tù Hỏa Lò

Baoquocte.vn. Từ 8/10 – 31/12, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò sẽ tổ chức Trưng bày chuyên đề 'Bàng ơi!' nhằm kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10.
Phiên bản di động