Mâm cúng Tết Đoan Ngọ. (Nguồn: SKĐS) |
Tết Đoan Ngọ 2024 là ngày mấy?
Theo lịch Âm Dương, Tết Đoan Ngọ 2024 (ngày mùng 5/5 Âm lịch) sẽ vào thứ Hai, ngày 10/6. Vào hôm đó mọi người sẽ ăn rượu nếp, cơm nếp cùng hoa quả như mận, vải… khi mới ngủ dậy để “diệt sâu bọ”.
Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ hay còn được gọi là tết Đoan Dương, được tổ chức vào giờ Ngọ, ngày mùng 5/5 Âm lịch hằng năm.
Tết đoan là một ngày tết truyền thống tại một số quốc gia Á Đông như Việt Nam, Triều Tiên, Nhật Bản và Trung Quốc...
"Đoan" có nghĩa là mở đầu, "Ngọ" là khoảng thời gian từ 11h-13h, ăn Tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ tức là lúc Mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất.
Ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ còn được gọi với tên khá dân dã đó chính là "tết giết sâu bọ". Hiểu đơn giản, đây chính là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài sâu bệnh gây hại cho cây trồng.
Có câu chuyện được truyền miệng về ngày Tết Đoan Ngọ rằng, một ngày sau khi thu hoạch, nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ năm ấy lại kéo đến dày đặc, ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch.
Mọi người đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ, bỗng nhiên, có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân.
Ông chỉ cho dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm đơn giản có bánh tro, trái cây, sau đó ra trước nhà mình vận động thể dục. Nhân dân làm theo chỉ một lúc sau, sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượi.
Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì đã dặn thì sẽ trị được chúng.
Biết ơn và để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày Tết “diệt sâu bọ", nhiều người gọi là Tết Đoan Ngọ vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.
Tập tục trong ngày Tết Đoan Ngọ
Theo TS. Trần Long (Trưởng bộ môn Văn hóa Việt Nam, khoa Văn hóa học, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn), không khí Tết Đoan Ngọ thể hiện ở mỗi vùng, miền khác nhau.
Ở miền Nam, người dân thường mua bánh ú nước tro kèm lá xông và trái cây về cúng. Người miền Bắc mua cơm rượu, quả vải, quả mận về cho trẻ con ăn ngay khi ngủ dậy. Người miền Trung mua vịt quay hoặc đi tắm biển buổi trưa hay múc nước giếng lên tắm vào đúng giờ Ngọ.
Riêng tại TP. Hồ Chí Minh, người dân thường mua bánh ú, cơm rượu, lá xông kèm trái cây cúng vào đêm mùng 4/5 Âm lịch hoặc sáng sớm mùng 5 để chuẩn bị cúng vào buổi sáng trước khi đi làm. Nhà nào có điều kiện thì mới ở nhà cúng trong khung giờ 11h-13h.
Mâm cúng thường được các gia đình chuẩn bị gồm có trái cây (trái mận, trái vải, chôm chôm, dưa hấu…), bánh ú tro, thịt vịt, cơm rượu, chè, hoa đồng tiền... Với lá xông, có người mua về nấu nước tắm, người mua về treo ở trước cửa hoặc một góc trong nhà.
Người lao động có được nghỉ làm việc vào Tết Đoan Ngọ không?
Căn cứ khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định nghỉ lễ, tết như sau:
- Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
+ Tết Dương lịch: 1 ngày (ngày 1/1 Dương lịch);
+ Tết Âm lịch: 5 ngày;
+ Ngày Chiến thắng: 1 ngày (ngày 30/4 Dương lịch);
+ Ngày Quốc tế lao động: 1 ngày (ngày 1/5 Dương lịch);
+ Quốc khánh: 2 ngày (ngày 2/9 Dương lịch và 1 ngày liền kề trước hoặc sau);
+ Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 1 ngày (ngày 10/3 Âm lịch).
Như vậy, theo quy định của pháp luật, Tết Đoan Ngọ không phải là ngày lễ, tết được nghỉ. Do đó, người lao động không được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương.
| Hình ảnh Lý Nhã Kỳ đeo khăn quàng đỏ, thăm trường cũ, tặng học bổng cho các em học sinh Diễn viên Lý Nhã Kỳ mặc trang phục giản dị, về thăm và tặng học bổng cho học sinh trường cũ ở tỉnh Bà Rịa ... |
| Á hậu Phương Nhi, Hoa hậu Lan Anh, Đặng Thanh Ngân vào top 20 đề cử Nhan sắc vượt thời gian 2023 Á hậu Phương Nhi có tên trong bảng bình chọn Nhan sắc vượt thời gian 2023 của Missosology. |
| Sau đám cưới, Midu chọn phong cách thời trang thanh lịch, nữ tính Diễn viên Midu thay đổi nhiều trang phục nhưng đều hướng đến hình ảnh nữ tính những ngày tháng 5 bận rộn. |
| Trung Quốc: Cây vải cổ thụ phát triển xanh tốt, ra trái hằng năm Cây vải được trồng từ năm 1076 thời Bắc Tống, hiện vẫn cho sản lượng hơn một tấn, được bảo tồn cấp quốc gia. |
| HLV Jose Mourinho đạt thỏa thuận dẫn dắt Fenerbahce trong 2 năm HLV Jose Mourinho sắp tái xuất trên băng ghế huấn luyện sau gần 5 tháng bị AS Roma sa thải. |