| Cựu trợ lý giáo sư tại Đại học Northwestern, Ping Dong, bị thu hồi bằng tiến sĩ vì ngụy tạo dữ liệu nghiên cứu. (Nguồn: Retraction Watch) |
Năm 2012-2017, Ping Dong là nghiên cứu sinh ngành Tâm lý học tại Đại học Toronto (Canada) và tốt nghiệp tiến sĩ vào tháng 6/2017. Một tháng sau khi tốt nghiệp tiến sĩ, cô được bổ nhiệm làm trợ lý giáo sư tại Trường Quản trị Kellogg thuộc Đại học Northwestern (Mỹ).
Quá trình học tại Đại học Toronto, Ping Dong cùng Giáo sư hướng dẫn luận án tiến sĩ Chung Thần Ba thực hiện nhiều dự án nghiên cứu và được đăng trên các tạp chí khoa học. Trong đó, GS Ba là người cung cấp khung lý thuyết, còn Ping Dong chịu trách nhiệm thực hiện và phân tích dữ liệu.
Tháng 5/2018, biên tập viên Steve Lindsay của Tạp chí Psychological Science (Khoa học Tâm lý) nhận được phản ánh từ một độc giả cho rằng, dữ liệu trong bài báo Bóng tối thị giác làm giảm nguy cơ lây bệnh truyền nhiễm giữa các cá nhân của Tiến sĩ Ping Dong có dấu hiệu bất thường.
Ngay sau đó, biên tập viên Steve Lindsay đã liên hệ với một nhà nghiên cứu thống kê đánh giá mức độ chính xác của bài báo này. Kết quả cho thấy, dữ liệu nghiên cứu có vấn đề. Thời điểm đó, khi được hỏi, TS. Ping Dong phủ nhận hành vi bịa đặt dữ liệu, đổ lỗi cho việc xử lý ngẫu nhiên trong quá trình thu thập thông tin và khẳng định không cố ý.
Sau thời gian điều tra, tháng 12/2018, bài báo của TS Ping Dong bị rút khỏi tạp chí vì kết quả nghiên cứu không đúng. Liên quan đến lùm xùm này, ngay sau đó, Đại học Northwestern (Mỹ) đã cho cô thôi việc.
Ngoài ra, một bài báo khác của TS Ping Dong đăng trên Tạp chí Journal of Consumer Research (JCR) hồi tháng 4/2017, cũng vướng cáo buộc làm giả dữ liệu nghiên cứu. Theo GS Ba, bài báo là kết quả nghiên cứu trong luận án tốt nghiệp tiến sĩ của Ping Dong.
Ông cho biết, dữ liệu nghiên cứu trong luận án tiến sĩ của Ping Dong được thực hiện trên Qualtrics - một nền tảng sinh viên và giảng viên Đại học Toronto dùng để thu thập và lưu trữ dữ liệu cho các dự án nghiên cứu.
Tháng 8/2019, JCR yêu cầu GS Ba cung cấp bản sao dữ liệu nghiên cứu theo chính sách bảo vệ độc quyền của tạp chí. Lúc này, ông mới phát hiện Tiến sĩ Ping Dong hạn chế quyền truy cập vào dữ liệu của bài báo đăng trên JCR.
Một tháng sau, biên tập viên của JCR thông báo với GS Ba, bài báo có nhiều điểm đáng ngờ. Sau đó, tạp chí cũng gửi văn bản về Đại học Toronto, yêu cầu nhà trường thẩm định luận án tiến sĩ của Ping Dong. Theo đó, luận án tiến sĩ của cô vướng nhiều cáo buộc liên quan đến việc vi phạm đạo đức học thuật.
Đến tháng 11/2019, Đại học Toronto thành lập hội đồng điều tra việc Tiến sĩ Ping Dong vi phạm đạo đức học thuật. Trong quá trình điều tra, hội đồng thẩm định của nhà trường nhận thấy, những dữ liệu nghiên cứu của Tiến sĩ Ping Dong trên nền tảng Qualtrics lộn xộn, không đầy đủ và thậm chí có nhiều kết quả đã bị xóa.
Đại diện hội đồng thẩm định, bà Elizabeth Page Gould - nhà Tâm lý học xã hội cho biết, Ping Dong dùng câu hỏi mở phỏng vấn nhưng câu trả lời hầu hết bị trùng lặp. Bà cho rằng, việc này không thể xảy ra. Thậm chí, Ping Dong còn bị cáo buộc đã nhờ chồng đóng giả người tham gia phỏng vấn trong các nghiên cứu.
Với kết luận trên của hội đồng thẩm định, GS Ba đề nghị tạp chí JCR gỡ bài báo của Tiến sĩ Ping Dong. Tháng 5/2024, sau thời gian dài cân nhắc, Đại học Toronto (Canada) quyết định thu hồi bằng tiến sĩ của Ping Dong vì vi phạm đạo đức học thuật, theo Retraction Watch.