Nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của Donald Trump

1. Khước từ hệ thống cũ và tầng lớp chính trị truyền thống

Donald Trump, một tỷ phú không kinh qua chính trường, được biết đến với việc xây các tòa nhà cao ốc và tham gia chương trình truyền hình thực tế The Apprentice. "Người ngoài cuộc" trong chính giới như ông chính là nhân tố tốt nhất để thay đổi cả một hệ thống mà theo ý kiến của nhiều người, đã không còn hoạt động hiệu quả.

"Rút cạn đầm lầy" đã trở thành một trong những khẩu hiệu mà ông Trump lặp đi lặp lại nhiều lần  trong mười ngày cuối cùng của chiến dịch tranh cử.

Kể từ khi Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) James Comey thông báo sẽ điều tra những bức thư điện tử của bà Clinton, ông Trump tăng cường cuộc tấn công bằng cách lặp lại bài ca "Rút cạn đầm lầy"  trước đám đông những người hâm mộ.

Hai ngày trước khi cuộc bầu cử diễn ra, ông Comey tuyên bố sẽ không điều tra bà Hillary Clinton, nhưng dường như điều đó không có nhiều trọng lượng."Bà ta có rất nhiều kinh nghiệm, vâng, nhưng đó là kinh nghiệm xấu", ông Trump nhắc lại một câu đã từng nói trong cuộc tranh luận giữa hai ứng cử viên Tổng thống.

Ý tưởng cho rằng "bà Hillary Clinton chỉ là một hiện tượng không hơn không kém của giới tinh hoa và tham nhũng ở Washington" đã làm các cử tri bỏ qua những điểm gây tranh cãi của ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump. Những người ủng hộ ông Trump cảm thấy ông là người duy nhất "nói thật mọi việc" và nói lên sự bất mãn và thất vọng của người dân Mỹ.

Di sản chiến tranh của Tổng thống Barack Obama, người sắp rời Nhà trắng, với tình hình ở Iraq và Afghanistan chưa được giải quyết cũng như "tổ ong vò vẽ" ở Syria phức tạp hơn bao giờ hết, đã thu hút được nhiều cử tri bỏ phiếu cho ông Trump, người liên tiếp khẳng định sẽ có giải pháp cho "thảm họa ở Trung Đông".

2. Thất vọng về tình hình kinh tế

"Trong 8 năm qua, 80% người Mỹ đã không nhìn thấy bất kỳ sự cải thiện nào về mức lương của họ", Arthur Brooks, giám đốc Viện Doanh nghiệp tại Washington cho biết.

"Trong  những năm qua, chủ nghĩa dân túy ngày càng gia tăng và điều đó có thể nhìn thấy như nhà lãnh đạo Marine Le Pen tại Pháp, Nigel Farage ở Anh ... và giờ đây chúng ta đang trở thành châu Âu," ông Arthur Brooks nói thêm.

Các bài phát biểu của ông Trump đã thâm nhập một cách đặc biệt trong tầng lớp trung lưu. Những lá phiếu của nhóm cử tri này có thể được xem như một biểu hiện của sự thất vọng và bất mãn khi họ cảm thấy tình hình kinh tế không được cải thiện trong khi các nhà lãnh đạo lại nhấn mạnh rằng cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã đi vào dĩ vãng.

Đặc biệt, những người da trắng ngoài 50 tuổi tại các khu vực hậu công nghiệp, những người lao động trong lĩnh vực năng lượng truyền thống đang bị tấn công bởi những người bảo vệ năng lượng sạch hay năng lượng tái tạo, đã tham gia đông đảo trong chiến dịch tranh cử của ông Trump và đã bỏ phiếu cho ông với số lượng lớn.

Ngoài ra, các cử tri đã tán thưởng diễn văn bảo hộ mậu dịch của ông Trump về các thỏa thuận thương mại với các nước khác và lời hứa của ông sẽ đưa các công ty sản xuất trở lại nước Mỹ.

3. Diễn văn rao giảng nỗi sợ hãi và tiếng vang của các phương tiện truyền thông

Trong diễn văn tranh cử, ông Trump luôn khai thác nỗi thất vọng và lo sợ của tầng lớp lao động da trắng đối với Nhà trắng. Họ lo sợ vì tình hình sẽ xấu đi ở mọi mặt. Họ không chấp nhận người nhập cư bởi nhóm người này đã lấy đi việc làm của người Mỹ cũng như gây áp lực tài chính lên chính phủ. Họ không chấp nhận người Hồi giáo muốn phá hủy nền văn hóa phương Tây thông qua các cuộc tấn công khủng bố. Đó là ý nghĩa trong khẩu hiệu tranh cử của ông Trump: "Làm cho nước Mỹ vĩ đại một lần nữa" để gợi nhớ đến những ngày tốt đẹp trước đây của nước Mỹ.

"Chúng ta chưa bao giờ tốt hơn so với bây giờ", ông Michael Rosenblum, giám đốc Đài truyền hình Rosenblum chia sẻ với BBC. "Chúng ta không có cuộc chiến tranh thế giới nào, không có cuộc suy thoái kinh tế lớn, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng không phải là một mối đe dọa thực sự, chỉ là một nhóm 30.000 người ở cách xa đây”.

“Nhưng nếu báo chí nói thật những điều này thì họ sẽ không bán được ấn phẩm. Nếu báo chí nói tất cả mọi thứ diễn ra tốt đẹp thì sẽ không có ý nghĩa. Đối với các phương tiện truyền thông, cần thiết phải nói về mối đe dọa khủng bố, về dòng người di cư Mexico vượt qua biên giới, mặc dù đó không phải là sự thật vì trong thực tế khi mà có nhiều người Mexico từ Mỹ trở về nước hơn…", ông Rosenblum chia sẻ.

4. Sự mất tín nhiệm của bà Hillary Clinton

Trước kết quả bầu cử Tổng thống ngày 8/11, những cử tri ủng hộ Bernie Sanders, ứng cử viên của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử sơ bộ, đã thở dài vì mất đi một cơ hội. Lý do là có những người cho rằng nguyên nhân dẫn đến chiến thắng của ông Trump là cái tên: Hillary Clinton.

Cựu đệ nhất phu nhân và cựu Bộ trưởng Ngoại giao bị bị phản đối một cách chưa từng có trong giới chính trị Mỹ, không chỉ của đảng Cộng hòa mà còn từ các đảng viên Dân chủ và các đảng phái khác. Họ bị ám ảnh về vụ bê bối những bức thư điện tử của Hillary Clinton và không tin tưởng vào sự minh bạch trong việc điều hành Quỹ Clinton.

Chẳng thế mà ông Trump từng tuyên bố: "Tôi có thể bắn một người nào đó trên Đại lộ 5 mà sẽ không mất một phiếu bầu".

Ở một khía cạnh khác, bà Hillary Clinton, người từng có 30 năm hoạt động chính trị thì trở ngại đó sẽ không được cử tri tha thứ.

5. Những lá phiếu giấu tên

Một lần nữa, cần phải xem xét lại sai sót của các cuộc thăm dò ý kiến trong thời đại này. Với tỷ lệ biến thiên tương đối, các hãng thăm dò đều đưa ra một chỉ số có lợi cho ứng cử viên của đảng Dân chủ.

Đối với cử tri gốc Mỹ Latin, mọi người nghĩ rằng họ sẽ trao chiến thắng cho bà Hillary Clinton, nhưng thực tế tỷ lệ ủng hộ thấp hơn nhiều so với dự đoán.

Trong khi đó, cộng đồng da màu đi bỏ phiếu ở mức thấp hơn so với các cuộc bầu cử Tổng thống năm 2008 và 2012, khi ông Barack Obama giành được chiến thắng.

Các hãng thăm dò cũng cho rằng phụ nữ da trắng có bằng đại học là một nhóm thiết yếu hỗ trợ cho bà Clinton, nhưng số lượng những cử tri này đi bầu đã không thể so sánh với số lượng cử tri da trắng thuộc tầng lớp trung lưu ủng hộ ông Trump.

Vì vậy, Kellyann Conway, người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump nhấn mạnh, "chính những lá phiếu giấu tên đã tạo ra chiến thắng cho ông Donald Trump".