Cơ chế này liên quan đến quần đảo Senkaku hiện do Nhật Bản kiểm soát nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là quần đảo Điếu Ngư.
| Quần đảo tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc. (Nguồn: EPA) |
Thỏa thuận này đạt được trong các cuộc thảo luận cấp cao về các vấn đề trên biển do chính phủ hai nước tổ chức tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) trong hai ngày 5 và 6/12.
Thỏa thuận về cơ chế này được đưa ra sau khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và người đồng cấp Trung Quốc Lý Khắc Cường hồi tháng trước trao đổi thông điệp mong muốn cải thiện quan hệ song phương từ lâu vốn luôn căng thẳng do các vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ.
Tokyo và Bắc Kinh đã tiếp tục các cuộc đàm phán chi tiết kể từ khi có thỏa thuận cơ bản giữa Thủ tướng Abe và cựu Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo năm 2007, nhằm thiết lập cơ chế ngăn chặn xung đột giữa các máy bay và tàu quân sự của Nhật Bản và Trung Quốc xung quanh quần đảo tranh chấp này.
Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật Bản nhiều năm qua liên tục gặp trở ngại liên quan tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo Senkaku. Quan hệ giữa hai nước đặc biệt căng thẳng sau khi Nhật Bản quốc hữu hóa 3 trong số 5 đảo tại đây hồi tháng 9/2012.