Tại kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 41 vào tháng 11/2021, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông qua Nghị quyết vinh danh, cùng tham gia kỷ niệm 250 năm sinh (1772 - 2022), 200 năm mất (1822 - 2022) của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
Đây là sự khẳng định, đánh giá cao của quốc tế đối với những giá trị về văn hóa, nghệ thuật, sự sáng tạo trong văn học cũng như tư tưởng vượt thời đại về bình đẳng giới và giải phóng phụ nữ ở nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
| Tượng nữ sĩ Hồ Xuân Hương trong khuôn viên Nhà thờ họ Hồ - Di tích văn hóa - lịch sử cấp quốc gia ở xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). (Nguồn: Báo Nghệ An) |
Trước sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của địa phương, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 326/KH-UBND về tổ chức các hoạt động vinh danh, kỷ niệm 250 năm sinh (1772 - 2022), 200 năm mất (1822 - 2022) của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
Trong số các hoạt động này, từ tháng 8 và tháng 9/2022, tỉnh Nghệ An đã hoàn thành 2 hoạt động gồm: Lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật Hồ Xuân Hương lần thứ VI (2015 - 2020) tại Tp. Vinh và Chương trình thơ, nhạc kỷ niệm 250 năm sinh và 200 năm mất Danh nhân Hồ Xuân Hương tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu.
Vào những ngày đầu tháng 12, tỉnh Nghệ An đã tổ chức các hoạt động Lễ dâng hoa, dâng hương tưởng niệm nữ sĩ Hồ Xuân Hương tại nhà thờ họ Hồ và bia tưởng niệm Hồ Xuân Hương (xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu); Khai mạc Triển lãm hội họa và thơ “Hồ Xuân Hương - Tài năng và bí ẩn” tại Quảng trường Hồ Chí Minh, Tp. Vinh; Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm sinh (1772 - 2022), 200 năm mất (1822 - 2022) của nữ sĩ Hồ Xuân Hương tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP.Vinh.
Đặc biệt, tỉnh Nghệ An vừa phối hợp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam tổ chức Hội thảo Khoa học quốc tế “Nữ sỹ Hồ Xuân Hương (1772-1822) - Danh nhân văn hóa và giá trị di sản”.
Tại hội thảo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đã tham luận, làm rõ những vấn đề về vị thế, tầm vóc và lịch sử tiếp nhận, chuyển ngữ (dịch thuật) Hồ Xuân Hương; vấn đề thân thế, quê hương và thời đại Hồ Xuân Hương; Hồ Xuân Hương trong các mối liên hệ với văn hóa dân tộc, văn hóa khu vực và văn hóa nhân loại.
Các đại biểu cũng chia sẻ về những đặc sắc hiện tượng văn hóa Hồ Xuân Hương; những vấn đề về thi pháp, phong cách nghệ thuật và sức hấp dẫn, lan toả của thơ Hồ Xuân Hương; vấn đề tiếp nhận và phát huy giá trị di sản của Danh nhân Hồ Xuân Hương trong bối cảnh hiện nay.
| Nữ sĩ Hồ Xuân Hương là con của ông Hồ Phi Diễn (1704 - 1786) - một nhà nho ở xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Bà là nhà thơ nữ kiệt xuất của Việt Nam cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, được tôn vinh “Bà chúa thơ Nôm” với nhiều tác phẩm đạt đỉnh cao của thơ Nôm, là một hiện tượng hiếm có trong văn học thế giới. Hồ Xuân Hương được biết đến là người có tư tưởng mới mẻ, cùng lối làm thơ phá cách, đậm dấu ấn cá nhân - cá thể, ngôn ngữ bình dị mà sáng tạo, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa ngôn ngữ bác học và ngôn ngữ dân gian. Vì thế, các tác phẩm của bà đã đem lại nhiều ý nghĩa, giá trị và sức sống lâu bền, từ quá khứ đến hiện tại. Thơ của bà thể hiện một tư tưởng nhân văn, nhân bản sâu sắc với hạt nhân là đấu tranh đòi quyền sống cho con người, mà trước hết là bình đẳng giới và giải phóng phụ nữ ở Việt Nam. Trải qua hàng thế kỷ, thơ Hồ Xuân Hương vẫn được các thế hệ đương đại yêu mến. Bởi mỗi tiếng thơ của bà là đều đại diện cho tâm tư, tình cảm, khát vọng yêu và sống, sự quyết liệt trong đấu tranh bình quyền… của người phụ nữ. Nữ sĩ Hồ Xuân Hương là một trong 6 danh nhân được UNESCO vinh danh cùng với Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh, Nguyễn Du, Chu Văn An, Nguyễn Đình Chiểu. |