Khi gặp ông Kim Jong-un ngày 27/4, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in muốn phía Triều Tiên bày tỏ thái độ sẵn sàng từ bỏ vũ khí hạt nhân để kiến tạo hòa bình trên bán đảo Triều Tiên và hơn thế nữa. Trên cơ sở cuộc gặp này, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có những chuẩn bị cuối cùng cho cuộc "đấu trí" cam go với nhà lãnh đạo Triều Tiên.
Mấu chốt là quyết định từ bỏ vũ khí hạt nhân
Ken Gause, chuyên gia về Triều Tiên làm việc cho công ty CAN, trả lời phỏng vấn hãng tin Yonhap qua email: "Cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều đóng vai trò rất quan trọng, đặt nền tảng cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Tổng thống Moon Jae-in có thể sẽ cung cấp thông tin mà ông có được trong cuộc gặp này để giúp ông Trump chuẩn bị cho cuộc gặp sau đó với ông Kim Jong-un”.
Một chuyên gia lâu năm về Triều Tiên làm việc cho Viện Hòa bình Mỹ cho rằng cuộc gặp Moon-Kim sẽ là cơ hội để làm rõ hơn các mục tiêu, mối quan tâm và thái độ nghiêm túc của Triều Tiên. Trong những tháng gần đây, Bình Nhưỡng đã nhiều lần bày tỏ cam kết phi hạt nhân hóa, song nhiều người hoài nghi ý định này.
Triều Tiên mới đây đã thông báo ngừng ngay lập tức các vụ thử tên lửa đạn đạo và hạt nhân. Để thể hiện sự nghiêm túc của mình, nước này tuyên bố đóng cửa một bãi thử hạt nhân quan trọng của Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, quyết định này cũng bị hoài nghi.
| Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. (Nguồn: Reuters) |
Bruce Bennett, một nhà phân tích lâu năm về quốc phòng của tổ chức RAND, nói: "Hy vọng, Tổng thống Moon Jae-in sẽ thuyết phục được Kim Jong-un rằng ông ta sẽ gặt hái được những kết quả tốt hơn nhiều khi gặp Tổng thống Trump nếu sẵn sàng từ bỏ (ít nhất là 5) vũ khí hạt nhân, vốn được coi là một dấu hiệu thể hiện sự thành thực sau cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều...
"Vì vậy, cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều có ý nghĩa rất quan trọng đối với cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều. Tuy nhiên, nếu ông Moon Jae-in không thể thuyết phục ông Kim Jong-un từ bỏ một số vũ khí hạt nhân, cuộc gặp có thể ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc gặp Trump-Kim".
"Tôi không cho rằng cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều có thể đạt được nhiều tiến bộ trong vấn đề phi hạt nhân hóa bởi đó là một vấn đề sẽ được quyết định giữa Mỹ và Triều Tiên. Tuy nhiên, nếu Tổng thống Moon Jae-in có thể khiến nhà lãnh đạo Kim Jong-un công khai và trực tiếp cam kết phi hạt nhân hóa thì đó sẽ là một thành công".
Thượng đỉnh liên Triều: Cuộc gặp đa mục đích
Mỹ nhất quyết cho rằng Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa hoàn toàn, có kiểm chứng và không thể đảo ngược, trong khi Bình Nhưỡng lại muốn thực hiện đồng bộ và theo từng giai đoạn, điều được hiểu như những nhượng bộ để đối lấy các động thái hướng tới việc phi hạt nhân hóa.
Chuyên gia Gause phân tích thêm: "Vấn đề là liệu Mỹ có thay đổi lập trường cứng rắn hiện nay về phi hạt nhân hóa hay không. Nếu Mỹ không làm việc này, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều khó có thể thành công cho dù nó sẽ diễn ra. Hiện nay, quan điểm của hai bên dường như vẫn rất khác biệt. Nếu cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều có thể là cây cầu bắc qua khoảng cách này, nó sẽ đóng một vai trò rất lớn trong việc đưa những con tàu trong khu vực này tiến về phía trước”.
Ngoài việc phi hạt nhân hóa, cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều sẽ còn phục vụ các mục đích khác. Theo chuyên gia Gause, nó sẽ đặt nền tảng cho việc cải thiện quan hệ giữa hai miền Triều Tiên.
Ông nhận định: "Tôi nghĩ cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều có thể góp phần tiếp tục tạo đà tiến triển cho hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên kể từ Thế Vận hội Mùa Đông 2018. Trên cơ sở những gì Tổng thống Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã 'đầu tư' cho cuộc gặp này, tôi lạc quan một cách thận trọng rằng cuộc gặp thượng đỉnh này sẽ thành công".