Theo ông Nguyễn Bá Linh - Giám đốc Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ, cuộc khai quật đã phát hiện thêm nhiều tư liệu mới góp phần tìm hiểu kiến trúc Thành nhà Hồ qua các thời kỳ lịch sử tại khu vực Chính điện và phía Đông thành, phục vụ cho dự án nghiên cứu, khôi phục dấu tích kiến trúc Thành Nhà Hồ. Qua đó, tiếp tục khẳng định giá trị to lớn và nổi bật của Di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ.
| Di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ. (Nguồn: TTXVN/Vietnam+) |
Công tác khai quật khảo cổ di tích Thành nhà Hồ năm 2020 được triển khai hai hố khai quật với tổng diện tích 8.000m2. Hố khai quật nằm ở vị trí trung tâm Thành nhà Hồ, mặt bằng hố chạy dài theo chiều Bắc-Nam, chia hố khai quật thành hai bậc cấp khác nhau. Ở giữa là khu vực cao nhất, dân gian gọi là Nền Vua - là khu vực bậc nền cao trong hố khai quật có diện tích khoảng 20x5m; bậc nền thứ hai nằm thấp hơn khu vực trên khoảng 1m, chạy dài về phía Nam và Tây.
Đây là đợt khai quật khảo cổ học Thành nhà Hồ có quy mô tương đối lớn.
Qua cuộc khai quật, bước đầu phát hiện được 4 dấu tích kiến trúc thời Hồ, 2 lớp kiến trúc thời Lê Sơ (thế kỷ 15) và Lê Trung hưng (thế kỷ 16-17) với các di tích móng cột gia cố, bó nền, nền kiến trúc... cùng nhiều loại hình gạch trang trí hoa cúc, hoa sen, hoa đồng tiền thời Lý-Trần, hoa dây thời Lê sản xuất tại Thăng Long, các loại hình gạch vuông, gạch chữ nhật, gạch có in chữ Hán được sản xuất tại Thành nhà Hồ; nhiều mảnh gốm men thời Trần-Hồ và thời Lê Sơ.
Từ cuộc khai quật này, lần đầu tiên các nhà khoa học, khảo cổ học đã nhận diện khá rõ các di tích thuộc nhiều loại hình kiến trúc khác nhau của vương triều Hồ. Đây là nguồn tư liệu mới, có giá trị lịch sử, văn hóa rất cao, góp phần tìm hiểu kiến trúc Thành nhà Hồ qua các thời kỳ lịch sử tại khu vực Chính điện và phía Đông thành. Đây cũng là cơ sở để phục vụ các dự án nghiên cứu, khôi phục dấu tích kiến trúc Thành nhà Hồ trong những năm tới.
Ngoài ra, căn cứ vào thư tịch cổ và vị trí của hố khai quật, các nhà khoa học, nhà khảo cổ học có thể dự đoán hố khai quật ở khu vực Nền Vua đã làm xuất lộ một tổ hợp kiến trúc tương đối hoàn chỉnh gồm kiến trúc chính ở trung tâm, phía trước có hai kiến trúc cổng và dấu tích hệ thống hành lang bao quanh; rất có thể đây là một dấu tích kiến trúc quan trọng bậc nhất ở khu trung tâm của Kinh đô nhà Hồ.
Ông Nguyễn Bá Linh, Giám đốc Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ, khẳng định việc khai quật lớn những năm qua đặc biệt là trong năm 2020 cho thấy tỉnh Thanh Hóa thực hiện nghiêm túc cam kết với UNESCO và đạt được kết quả bước đầu rất tốt, chứng minh tiềm năng to lớn của di sản dưới lòng đất của Thành nhà Hồ.
Đây cũng là cơ sở để phục vụ các dự án nghiên cứu, khôi phục dấu tích kiến trúc di sản trong những năm tiếp theo.
Trung tâm bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ sẽ làm tốt công tác bảo vệ, bảo quản các hiện vật, các hố khai quật, tránh việc làm thất thoát hiện vật và các hành vi xâm hại di sản.