Phiên họp đặc biệt của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc về tình hình nhân quyền tại Myanmar

Phiên họp đặc biệt diễn ra bằng hình thức trực tuyến, với sự tham dự của Phó Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc (LHQ) bà Nada Al-Nashif và đại diện các nước, tổ chức quốc tế, có nhiều phát biểu của các nước (30/47 nước thành viên HĐNQ, 37 nước quan sát viên), Quỹ Nhi đồng LHQ và một số tổ chức quốc tế phi chính phủ.

Cùng với các đại diện các nước ASEAN và nhiều nước tham dự Phiên họp đặc biệt, Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam bên cạnh LHQ, Tổ chức Thương mại thế giới và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva phát biểu khẳng định, là nước láng giềng và thành viên ASEAN, Việt Nam theo dõi sát các diễn biến tại Myanmar; bày tỏ hy vọng Myanmar sẽ sớm ổn định tình hình để xây dựng và phát triển đất nước vì hòa bình, ổn định và hợp tác tại khu vực và tiếp tục đóng góp vào tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN.

Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai cũng nêu rõ, Việt Nam kêu gọi cộng đồng quốc tế và các đối tác phát triển tiếp tục hỗ trợ tiến trình chuyển tiếp dân chủ tại Myanmar, phù hợp với mong muốn và lợi ích của người dân Myanmar.

Cũng tại Phiên họp đặc biệt, bên cạnh các ý kiến lên án các vi phạm và lạm dụng nhân quyền và quyền tự do cơ bản tại Myanmar, có một số ý kiến cho rằng những gì diễn ra tại Myanmar là công việc nội bộ của Myanmar; cộng đồng quốc tế, trên cơ sở tôn trọng chủ quyền, độc lập chính trị, toàn vẹn lãnh thổ và đoàn kết dân tộc của Myanmar, cần hỗ trợ các bên của Myanmar tiến hành đối thoại và hòa giải phù hợp với lợi ích của người dân Myanmar; HĐNQ nên tập trung hỗ trợ giải quyết các vấn đề của Myanmar thay vì làm phức tạp tình hình.

Đại sứ Myint Thu, Trưởng Phái đoàn thường trực của Myanmar bên cạnh LHQ tại Geneva phát biểu nhấn mạnh trong bối cảnh có những bất thường hậu bầu cử và tình hình phức tạp tại Myanmar, quân đội Myanmar buộc phải thực hiện trách nhiệm phù hợp với Hiến pháp Myanmar.

Đại sứ Myint Thu thông báo với HĐNQ rằng ngày 1/2, tình trạng khẩn cấp ở Myanmar được công bố kéo dài một năm và các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp của Nhà nước Myanmar được chuyển từ quyền Tổng thống trao cho Tổng tham mưu trưởng quân đội; Hội đồng hành chính nhà nước được thành lập ngày 2/2 với 16 thành viên, trong đó có 8 sỹ quan cao cấp của quân đội và 8 thành viên dân sự.

Phát biểu của Đại sứ Myint Thu nêu rõ, Myanmar đang phải đối mặt với những thách thức vô cùng phức tạp và đang trong giai đoạn chuyển tiếp, do đó, Myanmar mong muốn nhận được sự thấu hiểu của cộng đồng quốc tế đối với tình hình của Myanmar và mong cộng đồng quốc tế hợp tác một cách xây dựng với Myanmar.

Myanmar sẽ tiếp tục hợp tác với LHQ và ASEAN để đạt được hòa bình, ổn định lâu dài và phát triển bền vững vì lợi ích của nhân dân Myanmar; đồng thời nêu quan điểm với nguyên tắc phổ quát, vô tư, khách quan, đối thoại và hợp tác một cách xây dựng, việc HĐNQ thông qua nghị quyết về một quốc gia cụ thể là không thể chấp nhận được, do đó, Myanmar không ủng hộ dự thảo Nghị quyết.

Vào cuối Phiên họp, theo đệ trình của Vương quốc Anh và EU, các thành viên HĐNQ (47 nước, trong đó có 2 nước ASEAN gồm Indonesia và Philippines) đã thảo luận và thông qua Nghị quyết “Tình hình nhân quyền Myanmar trong bối cảnh khủng hoảng chính trị tại nước này” bằng đồng thuận.

Tuy nhiên, tại phần phát biểu giải thích phiếu, một số nước gồm Trung Quốc, Nga, Venezuela, Bolivia và Philippines thông báo các nước này không tham gia đồng thuận nêu trên.

Nghị quyết này của HĐNQ thể hiện quan ngại về cuộc đảo chính quân sự và các hành động vi phạm nhân quyền tại Myanmar; yêu cầu Cao ủy Nhân quyền theo dõi và đánh giá tình hình nhân quyền tại Myanmar, cập nhật cho HĐNQ tại Khóa họp 47 HĐNQ (dự kiến diễn ra từ ngày 21/6-9/7) và báo cáo HĐNQ bằng văn bản một cách toàn diện về tình hình nhân quyền tại Myanmar tại Khóa họp 48 HĐNQ (dự kiến diễn ra từ ngày 13/9-1/10).