Theo nghiên cứu của WEF, 65% trẻ em tiểu học ngày nay trong tương lai sẽ làm những công việc hiện nay chưa có. Chia sẻ từ góc độ Chính phủ Việt Nam về những thách thức, cơ hội về việc làm trong tương lai tại phiên “Tương lai việc làm ASEAN” cùng với các diễn giả từ Malaysia, Singapore, UNDP, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, tại Việt Nam, người dân nói chung, đặc biệt là giới trẻ rất lạc quan về cuộc cách mạng 4.0 dù nhận thức được nó đi kèm với những thách thức.
| Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Phiên thảo luận "Tương lai việc làm ASEAN". |
“Tôi cho rằng, ở phía các nhà hoạch định chính sách không chỉ có lạc quan mà còn phải nghĩ nhiều hơn đến thách thức”, ông Đam nói.
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, cuộc cách mạng 4.0 sẽ mang nhiều nghề mới nhưng sẽ có rất nhiều nghề bị thay thế, trong đó, đặc biệt có nghề mà những nước như Việt Nam đang có tỉ trọng rất lớn, như dệt may, da giày, xây dựng hay những công việc mà phụ nữ chiếm đa số trong các nhà máy điện tử.
“Chúng tôi cũng có mối lo ngại và có những yêu cầu đào tạo sao cho mọi người chuyển sang nghề mới hoặc ở nghề cũ nhưng có trình độ cao hơn để đáp ứng kỹ thuật mới”, Phó Thủ tướng cho hay.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, Việt Nam cũng giống như các nước khác, tuy nhiên, đặc biệt hơn khi có 38% lao động làm trong nông nghiệp. Chính vì vậy, trong quá trình giải quyết vấn đề việc làm, đó không chỉ là giải quyết nhu cầu việc làm mới, việc làm thay thế cho những người làm trong khu vực công nghiệp, dịch vụ như các nước phát triển, mà Việt Nam cần phải chuyển đổi cho những người lao động trong khu vực nông nghiệp sang công nghiệp, dịch vụ.
“Đây đặt ra hai vấn đề tôi cho rằng nó có thể thêm vào bức tranh chung”, Phó Thủ tướng nêu quan điểm. Theo Phó Thủ tướng, thứ nhất, trong quá trình đó, cần phải làm sao để cho những lao động làm trong nông nghiệp, công nghiệp và kể cả dịch vụ có thể học các kỹ năng không chỉ cho nghề mới mà bản thân phải tạo ra việc làm. Khi đó, người lao động không chỉ phụ thuộc vào việc làm các công ty tạo ra cho họ, mà sẽ chính bản thân họ sẽ tự tạo ra việc làm cho chính mình.
Phó Thủ tướng đưa ra dẫn chứng cụ thể về 38% lao động là nông dân hiện nay vẫn canh tác, nhưng nhờ công nghệ mới để tiếp cận khách hàng bao gồm cả Việt Nam và khu vực ASEAN và tiếp đó là toàn thế giới để có thể bán được hàng và làm dịch vụ đi theo.
Trong quá trình đối phó với những thách thức mới của lao động, phải đẩy mạnh việc học tập suốt đời, bao gồm cả những người từ 60-65 trở lên. “Cuộc cách mạng này phải đem lại cơ hội cho tất cả, chú ý hơn tới giúp những người cao tuổi để nắm bắt cuộc cách mạng này”, Phó Thủ tướng nhận định.
Trước những thách thức về việc làm trong tương lai, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, với những người trẻ tuổi tại Việt Nam, “chúng tôi đang nỗ lực đẩy mạnh đổi mới giáo dục Việt Nam”.
Nói về giáo dục phổ thông tại Việt Nam, ông Đam cho biết Việt Nam đang nỗ lực đổi mới giáo dục. “Dù giáo dục phổ thông ở Việt Nam được các tổ chức quốc tế đánh giá là có nhiều điểm tốt, nhưng tôi thấy cũng cần phải đổi mới”. Một trong những điểm rất quan trọng là làm cho các em ngay từ thủa bé ý thức được thế giới tương lai rất khó đoán định trước. Các trẻ nhỏ ở Việt Nam thay vì học thụ động, thay vì đươc dạy biết vâng lời phải nghĩ khác đi. Phải đổi mới mạnh mẽ cách học từ bé xíu cho tới người già”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông cho rằng, điều may mắn ngày nay có công nghệ thông tin để giúp học sinh có thể học tập tốt hơn. Việt Nam có hệ thống dữ liệu, dự án khởi động giúp tạo nên kho tri thức, mọi người đặc biệt là người già có thể học tập qua smart phone, truyền hình để có thể nâng cao kiến thức, thích ứng các yêu cầu mới hiện nay.