Quảng Ninh nỗ lực gỡ nút thắt thông quan tại cửa khẩu với Trung Quốc, giảm thiệt hại cho người dân

UBND tỉnh Quảng Ninh sẽ thường xuyên cập nhật tình hình và thông báo kịp thời đến các địa phương tình hình xuất khẩu nhập khẩu, xuất nhập cảnh tại các cửa khẩu, lối mở biên giới tỉnh Quảng Ninh trong thời gian tới thông qua đầu mối là Sở Công thương tỉnh Quảng Ninh và Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Ninh.

Vẫn cần có giải pháp căn cơ lâu dài

Với chiến lược Zero Covid, phía Trung Quốc tiếp tục siết chặt các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, dẫn đến sản lượng thông quan giảm 1/2, đặc biệt là từ 21/12/2021 đến nay đã tạm dừng thông quan hàng hóa, người xuất nhập cảnh dẫn đến lượng hàng hóa ùn tắc nghiêm trọng, theo báo cáo của TP. Móng Cái.

Theo đó, từ 25/11/2021, lượng phương tiện vận chuyển hàng hóa tồn đọng tại các bãi kiểm hóa cao điểm nhất là ngày 30/12/2021 lên tới hơn 2.000 container (trong đó có 1.130 container hoa quả, 900 container thủy sản).

Trước tình trạng ùn tắc nghiêm trọng hàng xuất khẩu, đặc biệt là mặt hàng nông sản tại các cửa khẩu, lối mở, như trên, TP. Móng Cái cùng các ngành chức năng đã và đang tìm các giải pháp “khẩn” để “cứu” doanh nghiệp. Với nhiều biện pháp chủ động, linh hoạt, hiện TP. Móng Cái cơ bản đã cơ bản giải quyết được tình trạng ùn tắc, lượng phương tiện vận chuyển hàng hóa còn tồn đọng tại các bãi kiểm hóa trên địa bàn đã giảm sâu.

Thành phố đã thông báo rộng rãi, bằng nhiều hình thức để các doanh nghiệp biết, chủ động có biện pháp bảo quản, lựa chọn cửa khẩu thông quan, phù hợp để điều tiết hàng hóa, giảm thiểu thiệt hại; thành lập Tổ công tác liên ngành quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu tồn đọng trên địa bàn thành phố; cho phép các doanh nghiệp thí điểm kinh doanh dịch vụ bảo quản hàng thủy sản cấp đông tại khu vực Lối mở Km3+4 Hải Yên để giải phóng đầu xe container...

TP. Móng Cái cũng thường xuyên trao đổi qua đường dây nóng, thư trao đổi với thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) nắm tình hình phòng chống dịch Covid-19 của phía bạn. Xây dựng và triển khai phương án đưa toàn bộ các xe vận chuyển hoa quả tập kết tại các bãi kiểm hóa đảm bảo các điều kiện phòng chống dịch Covid-19 nhằm giảm tải áp lực giao thông và khắc phục quá tải các bãi kiểm hóa trong khu vực cửa khẩu cầu Bắc Luân 2.

Linh hoạt thực hiện các giải pháp nhằm giảm chi phí cho doanh nghiệp như: Vận động doanh nghiệp giảm chi phí lưu bãi (đồng mức 100.000 đ/ngày đêm và hiện nay giảm tiếp 50%), giảm chi phí bảo quản lạnh từ 60.000 đ/tấn/ngày xuống còn 30.000 đ/tấn/ngày; cung cấp đủ các điều kiện thiết yếu phục vụ sinh hoạt, quản lý giá dịch vụ thiết yếu…

Đại diện Chi cục Hải Quan Móng Cái cũng cho biết, trước thực trạng trên, Chi cục đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp bằng cách áp dụng quy trình thủ tục kiểm dịch, kiểm tra hàng hóa một cách nhanh chóng, thuận lợi (nhất là nhóm hàng nông, thủy, hải sản). Đối với hàng hóa quá cảnh, hiện Chi cục đang tạo điều kiện để doanh nghiệp chuyển hàng hóa đến các cửa khẩu khác để xuất hàng.

Theo báo cáo của UBND TP. Móng Cái, tính đến 11 giờ ngày 2/1/2022, tại các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn thành phố có 1.460 container hàng nông sản, thủy sản còn tồn đọng chưa xuất khẩu được sang Trung Quốc, trong đó có 1.170 container hàng thủy sản cấp đông, 132 container hàng hoa quả Việt Nam, 129 container hàng hoa quả Thái Lan quá cảnh, 27 container bột sắn và 2 container hàng khô (xoài sấy khô).

Riêng Lối mở Km3+4 Hải Yên có 1.327 container; Cửa khẩu cầu Bắc Luân II có 133 container. Do hoạt động XNK qua các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn đang tạm dừng, để giảm thiểu thiệt hại cho các doanh nghiệp, cư dân biên giới, TP. Móng Cái khuyến cáo các doanh nghiệp đưa hàng thủy sản vào kho lạnh; vận động doanh nghiệp kinh doanh kho lạnh, bến bãi giảm giá dịch vụ lưu bãi, bảo quản trên tinh thần hỗ trợ các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Lãnh đạo Thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, tình hình tắc nghẽn hàng hóa tại cửa khẩu dù đã hạ nhiệt, nhưng đây chỉ là giải pháp tình thế, để tránh tái diễn tình trạng trên, cần phải có giải pháp căn cơ lâu dài.

Kêu gọi tạm dừng đưa container lên cửa khẩu

Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vừa có công văn gửi Sở Nông nghiệp & PTNT tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các Hiệp hội ngành hàng nông sản về xuất nhập khẩu nông sản qua cửa khẩu, lối mở biên giới đường bộ phía Bắc.

Theo đó, ngày 30/12/2021, UBND tỉnh Quảng Ninh có công văn số 9540/UBND-XD2 về việc tạm dừng hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu qua cửa khẩu, lối mở biên giới đường bộ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và UBND tỉnh Lạng Sơn có công văn số 09/UBND-KT ngày 04/01/2022 đề nghị phối hợp chỉ đạo, khuyến cáo tạm dừng đưa hàng hoá lên cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn. Các thông tin cụ thể như sau:

Theo thông tin từ Quảng Ninh, thành phố Đông Hưng, Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) đang thực hiện giãn cách xã hội, vì vậy phía Trung Quốc tạm dừng hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhâp cảnh qua cửa khẩu, lối mở đường bộ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, cụ thể, tạm dừng thông quan người, hàng hoá qua khu vực cửa khẩu, lối mở biên giới tại: Lối thông quan cầu Bắc Luân I, Cầu Bắc Luân II, Lối mở Km3+4 (thành phố Móng Cái), tạm dừng hoạt động xuất nhập khẩu tại khu vực cửa khẩu Bắc Phong Sinh (huyện Hải Hà) và cửa khẩu Hoành Mô (huyện Bình Liêu);

Thời gian khôi phục thông quan cửa khẩu, lối mở sẽ được thông báo sau. Mặt khác, người lao động, doanh nghiệp Trung Quốc sẽ nghỉ Tết Nguyên Đán sớm hơn mọi năm do phía Trung Quốc yêu cầu đối với người làm việc tại khu vực cửa khẩu, bến cảng của Trung Quốc phải cách ly bắt buộc 21 ngày trước khi dời khỏi khu vực cửa khẩu, bến cảng khu vực biên giới về quê đón Tết.

Lượng hàng đã đến cửa khẩu, lối mở biên giới chờ làm thủ tục xuất khẩu tại Quảng Ninh khoảng 1600 container và 450 phương tiện còn lưu lại bên Trung Quốc.

Thông tin từ Lạng Sơn, hiện tại Tỉnh chỉ thông quan hàng hoá xuất nhập khẩu tại 3 cửa khẩu (Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Cửa khẩu ga đường sắt Đồng Đăng, Cửa khẩu Chi Ma). Tốc độ thông quan xuất khẩu chủ yếu tại cửa khẩu Hữu Nghị khoảng 60-70 xe/ngày, cửa khẩu Chi Ma khoảng 20-30 xe/ngày. Cửa khẩu Tân Thanh và Cốc Nam chưa được thông quan trở lại.

Lượng xe hàng tồn các cửa khẩu Lạng Sơn 2852 xe, trong đó phương tiện chở hoa quả: 1717 xe (mít, xoài, thanh long, dưa hấu), nông sản khác: 580 xe (ớt, thạch đen…), ...

Để giảm áp lực cho các cửa khẩu, lối mở biên giới đường bộ tại Lạng Sơn và Quảng Ninh trong thời gian tới sau khi khôi phục thông quan hàng hoá phía Trung Quốc và giảm thiệt hại, chi phí cho doanh nghiệp và người dân, Cục Chế biến và PTTTNS đề nghị các Cơ quan tích cực phối hợp triển khai các nội dung sau:

Thông tin, khuyến cáo đến các hộ nuôi trồng, nhà vườn, hợp tác xã, các doanh nghiệp tạm thời dừng đưa hàng hoá lên cửa khẩu biên giới và chủ động nắm bắt thông tin để điều tiết hợp lý lượng nông sản xuất khẩu qua các cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh sang Trung Quốc thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên Đán 2022, nhất là một số cửa khẩu Tân Thanh, Cốc Nam chưa được thông quan trở lại.

Đồng thời có kế hoạch, phương án lựa chọn phương thức xuất hàng chính ngạch qua đường biển, đường sắt; Có giải pháp hỗ trợ thúc đẩy tiêu thụ nội địa đối với hàng hoá phải quay lại tiêu thụ nội địa do không xuất khẩu sang Trung Quốc.

Đối với các địa phương có vùng trồng hoa quả trọng điểm phối hợp thông tin đến các địa phương biên giới chỉ đạo điều tiết hợp lý lượng hàng hoá khi vào vụ thu hoạch nhằm tránh ùn ứ, hư hỏng và bị ép giá.

Trong khi đó, các địa phương tăng cường các giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp chủ động nắm bắt các quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng hàng hoá nhập khẩu của Trung Quốc để hỗ trợ, hướng dẫn thương nhân, người dân chủ động trong sản xuất, sơ chế, đóng gói, bao bì nhãn mác phù hợp với điều kiện vận chuyển, giao nhận để rút ngắn thời gian giao nhận tại cửa khẩu sau khi hoạt động xuất khẩu được khôi phục. Có biện pháp kiểm soát chặt chẽ công tác khử trùng, khử khuẩn đối với hàng hoá xuất khẩu tránh nguy cơ nhiễm Virus SARS-CoV-2 trên bao bì sản phẩm, đặc biệt đối với các sản phẩm lạnh.