Saudi Arabia nỗ lực ‘thổi màu xanh vào cát’

Thanh Hiền
Với nhiều thay đổi mạnh mẽ, Saudi Arabia đang nỗ lực chuyển mình để trở thành quốc gia tiên phong trong kỷ nguyên xanh sắp tới hậu đại dịch Covid-19.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Nằm giữa Bán đảo Arab, giáp Jordan, Kuwait và Iraq ở phía Bắc, Oman và Yemen ở phía Nam, Vương quốc Saudi Arabia có diện tích khoảng 2 triệu km2, lớn thứ 2 trong OPEC và thứ 14 trên thế giới.

Từ vương quốc “vàng đen”

Với 17% trữ lượng dầu mỏ đã được kiểm chứng của thế giới và ngành dầu khí chiếm tới 50% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và khoảng 70% thu nhập từ xuất khẩu, nơi đây thường được biết đến là thủ phủ của “vàng đen” - dầu mỏ. Mũi khoan vào ngày đầu tháng 3/1938 tại một giếng dầu thuộc sở hữu của người Mỹ ở Dhahran đã thay đổi hoàn toàn con người và chính trị của Saudi Arabia, Trung Đông và toàn thế giới.

(05.28) Đường ống dẫn dầu khổng lồ chở dầu từ Dhahran, Saudi Arabia, gần nơi dầu được phát hiện đầu tiên ở nước này. (Nguồn: Emory Kristof, National Geographic)
Đường ống dẫn dầu khổng lồ chở dầu từ Dhahran, Saudi Arabia, gần nơi dầu được phát hiện đầu tiên ở nước này. (Nguồn: Emory Kristof, National Geographic)

Có thể nói rằng dầu mỏ là cơ sở của sự thịnh vượng hiện nay tại Saudi Arabia. Trước khi phát hiện dầu mỏ, nền kinh tế Saudi Arabia khá hạn chế, chủ yếu dựa vào doanh thu du lịch từ các cuộc hành hương của các tín đồ Hồi giáo trên thế giới tới hai thánh địa Mecca và Madina, với một phần nhỏ từ nông nghiệp.

Nhờ doanh thu khổng lồ từ dầu mỏ, Saudi Arabia đã từng bước thiết lập cơ sở hạ tầng hiện đại phục vụ cho nền công nghiệp dầu mỏ với nhiều giếng dầu, đường ống, nhà máy lọc dầu và cầu cảng...

Sự bùng nổ giá dầu từ năm 2003 đến năm 2014 đã mang lại cho Saudi Arabia sự tăng trưởng mạnh mẽ, cho phép nền kinh tế Saudi Arabia tăng trưởng 5% hàng năm và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng gấp ba lần về quy mô.

Kết quả là, nền kinh tế Saudi Arabia đã tăng từ vị trí thứ 27 trên thế giới vào năm 2003 lên vị trí thứ 19 vào năm 2014 và từ đó đến nay luôn nằm trong nhóm 20 nước có nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, sẽ là sai lầm khi nghĩ rằng Saudi Arabia chỉ biết đến nguồn thu từ dầu mỏ. Riyadh đã khôn khéo sử dụng phần lớn lợi nhuận từ nguồn “vàng đen” cho các quỹ đầu tư, xây dựng và phát triển các ngành kinh doanh, xây dựng, công nghiệp hóa chất, du lịch… trong nước, cũng như đầu tư vào nhiều dự án quốc tế lớn, mua bất động sản và đất đai ở nước ngoài.

Theo thông tin từ swfinstitute.org, Quỹ Đầu tư công của Saudi Arabia hiện đứng thứ 8 trong danh sách các quỹ đầu tư công lớn nhất trên thế giới, với tổng giá trị tài sản đạt gần 400 tỷ USD. Dầu mỏ trước đây chiếm 90% ngân sách của Saudi Arabia, song giờ chỉ còn 62% (2020) do sự phát triển của các ngành kinh tế phi dầu mỏ.

(05.28) Trụ sở Quỹ đầu tư công Saudi Arabia tại Riyadh. (Nguồn: Omrania)
Trụ sở Quỹ đầu tư công Saudi Arabia tại Riyadh. (Nguồn: Omrania)

… đến “thổi màu xanh vào cát”

Tuy nhiên, đó không phải là tất cả.

Với Saudi Arabia, dầu mỏ vẫn đóng vai trò thiết yếu. Song khi thế giới liên tục thay đổi, Riyadh không thể đứng yên. Năm 2016, Phó Hoàng Thái tử lúc bấy giờ là Mohammed bin Salman đã đề xướng Kế hoạch “Tầm nhìn 2030”, đưa Saudi Arabia trở thành một quốc gia mạnh mẽ, phát triển và ổn định với một xã hội năng động, nền kinh tế thịnh vượng và quốc gia nỗ lực.

Cuối tháng 3/2021, Hoàng Thái tử Mohammed bin Salman tiếp tục đề xướng sáng kiến “Saudi Arabia xanh” và “Trung Đông xanh” trong Kế hoạch “Tầm nhìn 2030” với phát biểu thể hiện trách nhiệm của một trong những nước sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới: “Là nhà sản xuất dầu mỏ hàng đầu thế giới, chúng tôi hoàn toàn nhận thức được một phần trách nhiệm nhằm khẩn trương thúc đẩy chống biến đổi khí hậu. Với vai trò dẫn đầu trong ổn định thị trường năng lượng thời đại dầu khí, chúng tôi sẽ trở thành quốc gia tiên phong trong kỷ nguyên xanh sắp tới”.

Với việc đưa ra các đề xuất xanh và các giải pháp bảo vệ môi trường, Saudi Arabia mong muốn thể hiện vai trò tiên phong trong giải quyết các vấn đề chung toàn cầu. Đồng thời, Riyadh tin tưởng rằng quá trình chống biến đổi khí hậu sẽ nâng cao khả năng cạnh tranh, khơi gợi sự đổi mới và tạo hàng triệu cơ hội việc làm cho người Saudi.

Một trong những nội dung quan trọng của hai sáng kiến này là trồng 10 tỷ cây xanh tại Saudi Arabia và 40 tỷ cây xanh tại khu vực Trung Đông trong các thập niên sắp tới; phục hồi 200 triệu ha đất bị suy thoái; giảm 2,5% tỷ lệ khí thải carbon toàn cầu; nâng tỷ trọng năng lượng sạch trên tổng sản xuất năng lượng từ 0,3% lên 50% năm 2030…

Ngoài ra, các sáng kiến này còn nhằm bảo tồn môi trường biển và ven biển, tăng tỷ lệ các khu dự trữ thiên nhiên, bảo vệ đất đai, cải thiện quy định sản xuất dầu, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo.

(05.28) Một góc thuộc dự án “Riyadh xanh” (nguồn: http://www.riyadhgreen.sa/en/)
Một góc thuộc dự án “Riyadh xanh”. (nguồn: http://www.riyadhgreen.sa/en/)

Đây không phải lần đầu Saudi Arabia chú ý đến trách nhiệm bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu. Trước đó, Saudi Arabia đã đạt nhiều thành tựu trong lĩnh vực này. Nước này đã tái cơ cấu toàn diện ngành môi trường, thành lập Lực lượng An ninh môi trường vào năm 2019, tăng tỷ lệ khu bảo tồn thiên nhiên từ 4% lên hơn 14% diện tích cả nước, tăng 40% tỷ lệ che phủ thực vật trong 4 năm.

Đáng chú ý, Saudi Arabia đạt mức tốt nhất về lượng khí thải carbon trong số các nước sản xuất dầu mỏ, xuất khẩu thành công 40 tấn amoniac xanh, khởi động một trong những dự án sản xuất hydrogen xanh lớn nhất thế giới tại Neom trị giá 5 tỷ USD với công suất khoảng 650 tấn/ngày.

Hành trình chông gai

Nhiều quốc gia và tổ chức hoan nghênh các sáng kiến bảo vệ môi trường đầy tham vọng của Saudi Arabia. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu và bảo vệ môi trường cho biết chính phủ Saudi Arabia sẽ phải rất nỗ lực để đạt được mục tiêu nâng tỷ trọng năng lượng sạch trên tổng sản xuất năng lượng từ 0,3% lên 50% năm 2030.

Trên thế giới, hiện chỉ có Iceland và Na Uy đạt mức năng lượng tái tạo chiếm hơn 50% tổng sản xuất năng lượng.

Liên quan đến các dự án “hydrocarbon sạch” với mục tiêu làm nhiên liệu hóa thạch ít gây ô nhiễm hơn, nhà phân tích Valérie Marcel của tổ chức Chatham House (Anh) cho biết kế hoạch có thể bao gồm thu giữ và lưu trữ carbon, cắt giảm rò rỉ khí methane và sử dụng năng lượng tái tạo để khai thác nhiên liệu hóa thạch.

Ngoài ra, mặc dù tham vọng trồng thêm hàng chục tỷ cây xanh của Saudi Arabia được hoan nghênh, nhưng kế hoạch này không dễ thực hiện ở một trong những khu vực khô hạn nhất thế giới. Hiện chỉ 0,5% diện tích Saudi Arabia là rừng và độ che phủ cây cối ở Trung Đông chủ yếu nằm ở bờ biển Địa Trung Hải.

Tuy nhiên, với quyết tâm chính trị và kế hoạch rõ ràng cho từng mục tiêu, hy vọng các kế hoạch “thổi màu xanh vào cát” của Saudi Arabia sẽ đạt kết quả khích lệ, góp phần quan trọng trong nỗ lực chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường toàn nhân loại.

“Với vai trò dẫn đầu trong ổn định thị trường năng lượng thời đại dầu khí, chúng tôi sẽ trở thành quốc gia tiên phong trong kỷ nguyên xanh sắp tới”. (Hoàng Thái tử Mohammed Bin Salman)
TIN LIÊN QUAN
Một năm đáng nhớ ở Saudi Arabia!
Israel-Saudi Arabia: Người thổi lửa, kẻ dập khói
Cải cách 'bước ngoặt' của Saudi Arabia giúp thay đổi cuộc sống người lao động nhập cư
Quán cà phê đầu tiên dành cho chó tại Saudi Arabia

Bài viết cùng chủ đề

Biến đổi khí hậu

Xem nhiều

Đọc thêm

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Đoàn doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Estonia đến Việt Nam, sẵn sàng góp sức trong nỗ lực chuyển đổi số

Từ ngày 4-8/11, một đoàn đại biểu từ Estonia sẽ có chuyến thăm Việt Nam nhằm tìm kiếm cơ hội hợp tác trong lĩnh vực chuyển đổi số.
Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Tin thế giới 5/11: Ông Trump thừa nhận có thể thua, Hàn Quốc nói 10.000 binh sĩ Triều Tiên đã ở Nga, Ngoại trưởng Đức bất ngờ thăm Ukraine

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong 24 giờ qua.
Giá vàng hôm nay 6/11/2024: Giá vàng có 'phá lệ' sau bầu cử Mỹ? Thị trường sẽ đi lên dù ai là tổng thống? Vàng nhẫn rớt mạnh

Giá vàng hôm nay 6/11/2024: Giá vàng có 'phá lệ' sau bầu cử Mỹ? Thị trường sẽ đi lên dù ai là tổng thống? Vàng nhẫn rớt mạnh

Giá vàng hôm nay 6/11/2024 ghi nhận thị trường thế giới duy trì tương đối ổn định khi chờ đợi kết quả bầu cử tổng thống Mỹ 2024.
Giá tiêu hôm nay 6/11/2024: Thị trường ảm đạm, doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó, tiêu Việt chiếm 69% thị phần tại Thổ Nhĩ Kỳ

Giá tiêu hôm nay 6/11/2024: Thị trường ảm đạm, doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó, tiêu Việt chiếm 69% thị phần tại Thổ Nhĩ Kỳ

Giá tiêu hôm nay 6/11/2024 tại thị trường trong nước đi ngang ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 - 141.000 đồng/kg.
Chip bộ nhớ mới được điều khiển bằng ánh sáng và nam châm giúp máy tính AI ít ngốn điện hơn

Chip bộ nhớ mới được điều khiển bằng ánh sáng và nam châm giúp máy tính AI ít ngốn điện hơn

Các nhà nghiên cứu Mỹ đang phát triển một loại chip bộ nhớ mới có thể vừa lưu trữ thông tin vừa thực hiện các phép tính với tốc độ ...
Hỗ trợ phụ nữ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn tại Cà Mau và Ninh Thuận

Hỗ trợ phụ nữ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn tại Cà Mau và Ninh Thuận

Đại sứ quán Nhật Bản và UN Women hỗ trợ 7.200 người dân, đặc biệt là phụ nữ tại Cà Mau và Ninh Thuận bị ảnh hưởng bởi hạn hán ...
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên nóng ran, căng thẳng leo thang, 'gọi tên' bờ vực chiến tranh

Bán đảo Triều Tiên bất ngờ trở nên nóng bỏng nhất trong 70 năm qua, đến mức nhiều chuyên gia nhận định tình thế bên miệng hố chiến tranh...
Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Hội nghị thượng đỉnh BRICS và công cụ nâng tầm tự chủ

Tăng cường quyền tự chủ và chủ quyền tài chính, giảm phụ thuộc vào hệ thống do phương Tây chi phối là một trong những trọng tâm của Hội nghị BRICS...
Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Tổng thống Mỹ đến Đức: Chuyến chia tay không nhẹ nhàng!

Không còn đua tiếp vào Nhà Trắng khiến việc đến Đức lần này của ông Joe Biden trở thành chuyến đi tạm biệt châu Âu trên cương vị Tổng thống Mỹ.
ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm

Không chỉ thảo luận vấn đề nội bộ, Hội nghị cấp cao ASEAN và các hội nghị liên quan còn là cơ hội để Hiệp hội khẳng định vai trò trung tâm của mình.
Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Bầu cử Mỹ trước 'giờ G': 'Kỳ phùng địch thủ' Trung Quốc vẫn gia tăng sức ảnh hưởng, chiến lược châu Á sẽ được định hình ra sao?

Cả ông Trump và bà Harris đều đang tìm cách mô tả bên kia là 'yếu thế trước Trung Quốc' trong nỗ lực vượt qua phe đối lập.
Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ Mỹ-Anh hậu bầu cử: Hai ngã rẽ trước chân trời mới

Quan hệ truyền thống Mỹ-Anh có thể sẽ đổi khác, khi cuộc bầu cử sắp tới mở ra hai viễn cảnh khác nhau cho mối thâm tình này.
Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Bài phát biểu tranh cử cuối cùng của bà Kamala Harris: Những 'đòn công kích' phút chót, so sánh rất giàu hình ảnh

Phó Tổng thống Kamala Harris đã có bài phát biểu khép lại chiến dịch tranh cử tại công viên Ellipse ở Washington, D.C.
'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

'Ván cờ' Nga-Ukraine trước ngã rẽ bầu cử Mỹ

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến cục diện xung đột Nga-Ukraine.
Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Quan hệ Mỹ-Ấn đi về đâu sau khi Nhà Trắng đổi chủ?

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, chính quyền Washington mới cần tiếp tục xây dựng quan hệ hợp tác tốt đẹp với Ấn Độ.
Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Gia tăng 'sức nóng', BRICS được định vị là nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai

Sức ảnh hưởng toàn cầu đang gia tăng của BRICS định vị nhóm này sẽ là một nhân tố chủ chốt trong quản trị toàn cầu tương lai.
Phiên bản di động