Sẽ sớm có trận chiến trên Biển Đông giữa Mỹ và Trung Quốc?

Hằng Nguyễn
Trang mạng Politico ngày 13/5 đăng bài phân tích của cựu Đô đốc Hải quân Mỹ James Stavridis, từng là Tư lệnh tối cao các lực lượng vũ trang NATO, trong đó nhận định rằng hiện không có nguy cơ xảy ra chiến tranh trên bộ ở châu Á, song khả năng xảy ra một trận chiến trên biển giữa Mỹ và Trung Quốc đang tăng lên.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan (trái), tàu tấn công đổ bộ USS Boxer và các tàu liên quan tiến hành hoạt động ngày 6/10/2019 trên Biển Đông.
Tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan (trái), tàu tấn công đổ bộ USS Boxer và các tàu liên quan của Mỹ hoạt động ngày 6/10/2019 trên Biển Đông. (Nguồn: AFP)

Tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan (trái), tàu tấn công đổ bộ USS Boxer và các tàu liên quan tiến hành hoạt động ngày 6/10/2019 trên Biển Đông.

Tầm quan trọng của Biển Đông

Để nhìn nhận đúng các nguy cơ, cần thấy được tầm quan trọng của Biển Đông - cán cân quân sự ở Đông Á giữa Mỹ và Trung Quốc và vai trò quan trọng của Đài Loan (Trung Quốc) trong kịch bản này.

Quy mô và tầm quan trọng của Biển Đông là khó có thể tranh cãi. Biển Đông lớn hơn cả Vịnh Mexico và Biển Caribe cộng lại. Các nhà phân tích coi Biển Đông là chặng đầu tiên của sáng kiến "Vành đai và con đường" của Bắc Kinh, chiến lược địa chính trị và thương mại nhằm chuyển các nguồn lực sang Trung Quốc và xuất khẩu hàng hóa sản xuất, cũng như mở rộng các mối quan hệ kinh tế và ảnh hưởng địa chính trị.

Biển Đông là “thềm trước” của Trung Quốc, kết nối Trung Quốc với các nước láng giềng lân cận và tạo điều kiện cho Bắc Kinh gây áp lực đối với Philippines, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore và các nước khác.

Bằng cách tuyên bố Biển Đông là lãnh hải, về mặt lý thuyết, Bắc Kinh có quyền kiểm soát giao thương, hạn chế sự hiện diện của tàu chiến và khai thác tài nguyên thiên nhiên theo ý muốn. Để củng cố tuyên bố này, Trung Quốc đang xây các đảo nhân tạo trên khắp khu vực để yểm trợ các sân bay, tên lửa, radar và căn cứ hậu cần.

Hải quân Mỹ không gọi là “đảo nhân tạo”. Mỹ coi đó là “các tàu sân bay không thể đánh chìm” và đó là cách Trung Quốc sử dụng các đảo này để đối phó với Mỹ khi xảy ra xung đột.

Sau khi được bồi lấp, các đảo này được bao quanh bởi các đội tàu đánh cá lớn và tàu hải cảnh Trung Quốc. Tiếp theo, các đảo này trở thành cơ sở quân sự được gia cố bằng radar, đường băng và hệ thống phòng thủ.

Tất cả điều đó đã giải thích việc Trung Quốc thúc đẩy xây dựng lực lượng hải quân lớn nhất và có công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới với lực lượng không quân trên bộ và trên biển hùng mạnh.

Ngày nay, Trung Quốc có số tàu chiến nhiều hơn Mỹ, khoảng 360 so với 300. Các tàu chiến Mỹ chắc chắn có trọng tải lớn hơn, khả năng tấn công và phòng thủ tốt hơn nhiều và được kết nối hiệu quả hơn thông qua các mạng lưới chỉ huy và kiểm soát tiên tiến. Các tàu chiến Trung Quốc cũng được điều khiển bởi đội ngũ thủy thủ có kinh nghiệm và được đào tạo tốt hơn.

Tuy nhiên, quân số hùng hậu cũng mang lại thế mạnh riêng. Trong kịch bản tác chiến trên Biển Đông, Trung Quốc sẽ tiến hành cuộc chiến trên biển-trên không gần bờ biển của họ, giúp Trung Quốc dễ dàng tiếp cận hậu cần, đạn dược, sửa chữa và trên hết là phòng không trên bộ. Ngược lại, Mỹ có các tuyến tiếp tế dài và phải đưa các tàu bị hư hỏng và các thành viên thủy thủ đoàn bị thương trở lại Mỹ hoặc ít nhất là đến các nước đồng minh như Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia.

Điều này dẫn đến một điểm quan trọng khác trong cán cân quyền lực có lợi hơn cho Mỹ: mạng lưới các đồng minh, đối tác và bạn bè của Mỹ có nhiều năng lực hơn.

Ngoài 3 đồng minh Thái Bình Dương nêu trên, Mỹ có các liên minh hiệp ước chính thức khác với New Zealand, Philippines và Thái Lan; quan hệ đối tác rất bền chặt với Singapore, Việt Nam và Malaysia; quan hệ hữu nghị ngày càng nồng ấm với Ấn Độ và các nước khác trong khu vực.

Tại thời điểm này, câu hỏi đặt ra là liệu Mỹ có thể trông cậy vào những nước này để được hỗ trợ quân sự trong trường hợp xảy ra xung đột hay không. Tuy nhiên, theo thời gian, khả năng và thái độ của các nước này có thể thay đổi nếu Bắc Kinh tiếp tục hành vi hung hăng và tuyên bố chủ quyền đối với các vùng biển quan trọng.

Tất cả các mối quan hệ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đó đều được tăng cường nhờ quan hệ của Mỹ với các nước có lực lượng hải quân có khả năng triển khai toàn cầu đến Thái Bình Dương. Anh, Pháp và Đức đều bày tỏ sẵn sàng tham gia các cuộc tuần tra “tự do hàng hải” với Mỹ trên Biển Đông.

Kịch bản chiến tranh trên biển

Có thể hình dung một cuộc chiến tranh trên biển giữa Mỹ và Trung Quốc như thế nào?

Một kịch bản Đài Loan là điều mà hầu hết các nhà phân tích dự đoán là kịch bản tiềm tàng nguy hiểm nhất có thể kéo Mỹ và Trung Quốc vào một cuộc xung đột.

Cuối cùng, sự cân bằng sức mạnh quân sự trên Biển Đông và thực ra là ở Đông Á sẽ chú trọng vào công nghệ.

Trung Quốc đang rất tích cực xây dựng các hệ thống chiến đấu trong thế kỷ 21. Những nỗ lực của Trung Quốc chú trọng vào không gian mạng (cả công cụ tấn công và phòng thủ), không gian và hệ thống điều khiển-chỉ huy được kết nối với nhau để xác định chính xác mục tiêu; và các phương tiện không người lái trên không, trên mặt biển và thậm chí ở độ sâu dưới đại dương để hỗ trợ tàu ngầm.

Thêm vào đó là các lực lượng đặc biệt như “dân quân biển” để “quấy rối” hoạt động vận chuyển của nước khác và cung cấp thông tin tình báo; phòng thủ tên lửa để bảo vệ mạng lưới đảo nhân tạo và căn cứ ven biển; tên lửa hành trình siêu thanh; tàu ngầm diesel và trí tuệ nhân tạo.

Tại thời điểm này, lực lượng Mỹ có lợi thế trong trận chiến trên biển-trên không. Công nghệ của Mỹ, mạng lưới đồng minh và căn cứ trong khu vực, không quân tầm xa, phương tiện không người lái và năng lực không gian của Mỹ vẫn vượt xa Trung Quốc.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đang vươn lên nhanh chóng và vào cuối thập kỷ hoặc sớm hơn sẽ ở vị thế thực sự thách thức Mỹ trên Biển Đông.

Mỹ không cần chờ đến năm 2034 để chuẩn bị cho trận chiến này vì nó có thể đến sớm hơn nhiều.

TIN LIÊN QUAN
Hải quân New Zealand sẽ điều tàu chiến tới Biển Đông; tham gia tập trận cùng nhóm Ngũ cường
Mặc cảnh báo của Trung Quốc, Philippines sẽ tiếp tục tập trận ở Biển Đông
Foreign Policy cung cấp hành tung của tàu cá Trung Quốc tại Đá Ba Đầu, chỉ ra chiến thuật 'cải bắp' trên Biển Đông
Báo CNN gọi lực lượng dân quân biển Trung Quốc là 'công cụ đắc lực' trên Biển Đông
Nhóm tàu chiến Mỹ kéo vào Biển Đông tập trận cùng Malaysia
(theo Politico)

Bài viết cùng chủ đề

Biển Đông

Xem nhiều

Đọc thêm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Đề xuất 6 ưu tiên trong hợp tác với Dominica

Đề xuất 6 ưu tiên trong hợp tác với Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu chính sách quan trọng tại Học viện Giáo dục cấp cao về đào tạo ngoại giao và lãnh sự Cộng ...
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân kết thúc chuyến thăm chính thức Cộng hoà Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân kết thúc chuyến thăm chính thức Cộng hoà Dominica

Tối ngày 21/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân đã rời Santo Domingo, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Cộng hoà Dominica.
Chuyến công tác Mỹ Latinh của Thủ tướng Phạm Minh Chính: Truyền động lực vì tương lai

Chuyến công tác Mỹ Latinh của Thủ tướng Phạm Minh Chính: Truyền động lực vì tương lai

Chuyến công tác Mỹ Latinh của Thủ tướng khẳng định vị thế Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế, mở ra động lực hợp tác vì tương lai phát ...
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành tôn tạo Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khánh thành tôn tạo Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Dominica

Ngày 21/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân dự Lễ khánh thành công trình tôn tạo tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Điểm tin thế giới sáng 22/11: Iran hạn chế kho uranium, Anh tái quốc hữu hóa ngành đường sắt, Ford cắt giảm 4.000 việc làm

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 22/11.
Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Tin thế giới 21/11: Ông Trump được hoãn tuyên án, mặt trận miền Đông Ukraine nguy cơ sụp đổ, Mỹ chỉ trích hành động của Trung Quốc ở Biển Đông

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Nga đã phản đòn tấn công tầm xa của Ukraine, nỗi lo sợ của Kiev về thứ 'vũ khí nóng' thành hiện thực?

Không quân Ukraine xác nhận, Nga phóng một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa từ vùng Astrakhan ở miền Nam nước này trong đợt tấn công vào sáng 21/11.
Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép đòn tấn công hạt nhân đối kháng có điều kiện, Trung Quốc thẳng thừng nói 'lạc hậu'

Mỹ chỉ cho phép xảy ra việc tấn công hạt nhân đối kháng khi Washington bảo toàn được một phần kho vũ khí của mình để ngăn chặn đối thủ tiềm tàng.
Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng cùng chính phủ Mali bị cách chức, đây là lý do

Thủ tướng Mali Maiga đã chỉ trích các nhà lãnh đạo quân sự của nước này chậm trễ trong việc kết thúc thời kỳ chuyển tiếp.
Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Ukraine được 'cởi trói', Hungary khẩn cấp đưa hệ thống phòng không đến gần, Kiev lần đầu dùng thứ vũ khí này tấn công Nga

Hungary sẽ lắp đặt hệ thống phòng không và kiểm soát không phận ở Đông Bắc, giáp biên giới Ukraine, để đề phòng rủi ro khi xung đột leo thang.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Hội nghị thượng đỉnh G20: Cam kết, xu thế và động lực

Trong bối cảnh địa chính trị phân hóa sâu sắc, xung đột leo thang và biến đổi khí hậu, Thượng đỉnh G20 rất được trông đợi.
Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Chuyến thăm đa mục đích của Tổng thống Indonesia

Tân Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto có chuyến công du nước ngoài đầu tiên kéo dài nhiều ngày với quy mô lớn.
Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị thượng đỉnh bất thường các nước Arab và Hồi giáo: Nỗ lực ngăn xung đột lan rộng

Hội nghị đã thể hiện rõ ý chí và cam kết của nhiều quốc gia trong việc ủng hộ người Palestine và tìm kiếm các giải pháp lâu dài.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Hợp tác Mekong - Mỹ sẽ ra sao khi Tổng thống đắc cử Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Sự trở lại của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang nhiều hàm ý cho nước Mỹ và thế giới. Châu Á – Thái Bình Dương trong đó có tiểu vùng Mekong cũng không nằm ...
‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

‘Cú nổ’ chấn động lịch sử, từ bạn hóa thù giữa Mỹ và Iran

Quan hệ giữa Mỹ và Iran, từng là đồng minh thân cận thời đầu Chiến tranh Lạnh, đã biến thành đối đầu kéo dài hàng thập kỷ.
Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Ông Donald Trump: Hành trình ‘vượt ngàn chông gai’, đeo đuổi khát vọng trở lại Nhà Trắng

Cuộc đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên Kamala Harris của đảng Dân chủ và Donald Trump của đảng Cộng hòa sẽ 'ngã ngũ' trong ngày 5/11 (giờ Mỹ).
Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Nhà Trắng và những điều đặc biệt về các Tổng thống Mỹ

Còn 2 ngày nữa Nhà Trắng sẽ xác định được chủ nhân mới thay thế đương kim Tổng thống Joe Biden. Đó sẽ là ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris hoặc chủ cũ, ông ...
Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Điều đặc biệt của bầu cử Mỹ

Các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ luôn mang nhiều yếu tố bất ngờ, kịch tính, thậm chí có khả năng thay đổi cục diện vào phút chót.
Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Bầu cử Mỹ 2024: Quyền lực và giới hạn của Tổng thống Mỹ

Theo Hiến pháp Mỹ, ứng cử viên Tổng thống phải nhiều hơn 35 tuổi, đã sinh sống tại Mỹ liên tục trên 14 năm, được sinh ra tại Mỹ và là công dân Mỹ.
Phiên bản di động