Tác động của xung đột Nga-Ukraine: Khả năng về chiến tranh lạnh mới

XUÂN THÔNG
Trong trao đổi với TG&VN, Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, nguyên Phó Tổng thư ký ASEAN, đã nêu quan điểm về những tác động của xung đột Nga-Ukraine.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Một cuộc họp của Hội đồng bảo an Liên hiệp quốc về vấn đề xung đột giữa Nga-Ukraine. (Nguồn: AP).
Một cuộc họp của Hội đồng bảo an Liên hiệp quốc về vấn đề xung đột giữa Nga-Ukraine. (Nguồn: AP)

Dưới góc độ một nhà nghiên cứu quốc tế lâu năm, ông đánh giá thế nào về tác động của xung đột Nga-Ukraine đến Nga trong các cơ chế đa phương?

Từ góc nhìn của tôi, thế giới sau ngày 24/2 là một thế giới khác với những thay đổi căn bản, đặc biệt liên quan đến vị thế của Nga ở châu Âu và trên thế giới, cũng như quan hệ giữa các nước lớn và cục diện thế giới.

Tôi nhìn tác động của xung đột Nga-Ukraine đến quan hệ giữa Nga và các đối tác trong các diễn đàn song và đa phương, trong bối cảnh Mỹ và phương Tây cùng các đồng minh áp đặt lệnh cấm vận hết sức ngặt nghèo, dưới bốn góc độ:

Một là, tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ), các hợp tác trong khuôn khổ các cơ chế LHQ, vị thế của Nga có bị ảnh hưởng nhưng không đáng kể do Nga là thành viên thường trực HĐBA và có quyền phủ quyết.

Hai là, tại các diễn đàn như Tổ chức Hợp tác an ninh Thượng Hải (CSO), nhóm BRICS (gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi)... trong đó không có sự tham gia của Mỹ và phương Tây, nhưng có sự tham dự của các đối tác gần gũi của Nga như Ấn Độ, Trung Quốc thì vị thế của Nga hầu như không bị sứt mẻ gì.

Ba là, tại các diễn đàn hợp tác khác, trong đó Nga chỉ là thành viên tham gia bình thường, còn Mỹ, các nước phương Tây và đồng minh của họ chiếm đa số thì hợp tác với Nga, cũng như ảnh hưởng của Nga bị sụt giảm đáng kể. Điển hình là đề xuất gần đây của Mỹ và một số nước phương Tây về việc loại Nga ra khỏi cơ chế G20, nhưng đã bị Trung Quốc và chủ nhà Indonesia phản đối.

Bốn là, tại các diễn đàn hợp tác Nga đóng vai trò chi phối, chủ yếu là các diễn đàn hợp tác trong “không gian hậu Xô viết” như Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể (CSTO), Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS), Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU)... thì Nga thậm chí còn thắt chặt quan hệ với các nước thành viên trong các tổ chức này hơn trước.

Đấy là vị thế về mặt ngoại giao của Nga. Tuy nhiên, khi hợp tác kinh tế, thương mại với Nga, các quốc gia đều phải tính toán kỹ lưỡng để không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt do Mỹ và phương Tây áp đặt.

Ông đánh giá thế nào về việc Nga bị loại dần ra khỏi các định chế quốc tế và các hệ quả và tác động?

Kể từ sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh đến nay, thế giới mới chứng kiến việc một cường quốc lớn như Nga bị Mỹ và các nước phương Tây “nhất hô, bá ứng” tìm cách áp đặt các biện pháp cấm vận và phong tỏa khắc nghiệt nhất, thậm chí còn hà khắc hơn cả những biện pháp cấm vận áp đặt đối với Iran và Venezuela. Tôi thấy việc này có một số hệ quả sau:

Một là, thực tế cho thấy việc áp đặt các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương Tây đối với các quốc gia như Iran, Cuba Triều Tiên, Venezuela... gây ra những khó khăn về kinh tế và chính trị, nhưng hầu như không buộc được họ phải thay đổi chính sách. Do vậy, việc phương Tây hy vọng Nga sẽ thay đổi chính sách do tác động của các lệnh cấm vận là điều khó khả thi.

Hai là, với các lệnh cấm và đòn trừng phạt mang tính “hội đồng” của phương Tây hiện nay, chắc chắn sức mạnh kinh tế, ảnh hưởng ngoại giao của Nga tại châu Âu và thế giới sẽ bị giảm đi đáng kể.

Tuy nhiên, cần thấy rằng Nga là nước lớn, có ảnh hưởng đối với thế giới trên ba vấn đề quan trọng: Quyền bỏ phiếu veto tại HĐBA, vũ khí hạt nhân và nguồn cung cấp tài nguyên cho thế giới. Do đó, thế giới cũng không thể trở nên an toàn và ổn định nếu không có Nga.

Ba là, có thể nói khủng hoảng Nga-Ukraine là cuộc khủng hoảng an ninh nghiêm trọng nhất kể từ sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh đến nay, và tác động sâu rộng đến an ninh châu Âu, quan hệ giữa các nước lớn, cục diện thế giới trong hàng thập kỷ tiếp theo.

Cuộc khủng hoảng này có thể đẩy Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau hơn, đồng thời có khả năng tạo ra một cuộc chiến tranh lạnh mới giữa Mỹ và phương Tây một bên và bên kia là Nga và Trung Quốc.

Ảnh hưởng của cuộc chiến tới kinh tế thế giới?

Nhìn bên ngoài, tổng GDP của Nga và Ukraine chỉ chiếm khoảng trên 2% tổng GDP của thế giới và dường như có ảnh hưởng không đáng kể. Tuy nhiên, do Nga là nước lớn, giàu tài nguyên, đặc biệt là gas, khí đốt, than đá, uranium và cả hai nước là đều là “rổ bánh mì”, cung cấp hàng trăm triệu tấn ngũ cốc hàng năm cho thế giới. Do đó, kinh tế thế giới đang và sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng:

Một là, giá cả năng lượng như dầu lửa, than đá, khí đốt, sắt, thép, kim loại màu, các kim loại quý hiếm, ngũ cốc... đều tăng chóng mặt. Điều này sẽ kéo theo tình trạng “siêu lạm phát” trên phạm vi thế giới.

Hai là, cộng với đại dịch Covid-19 vẫn đang tiếp tục hoành hành ở Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine có thể đẩy nền kinh tế thế giới bước vào giai đoạn suy thoái.

Sự suy thoái này bắt nguồn từ một loạt lý do như: giá cả hàng hóa cơ bản, lạm phát tăng nhanh hơn mức tăng tiền lương và tăng trưởng kinh tế; đứt gãy chuỗi cung ứng và chi phí giao thông đắt đỏ do phải tránh không phận và hải phận của Nga; chi phí giao dịch tăng do cấm vận; khan hiếm hàng hóa do mất nguồn cung các kim loại quý hiếm từ Nga như nickel, cobalt, uranium...

Đâu là chiều hướng giải quyết cuộc xung đột?

Tổng thống Putin và lãnh đạo Nga đã nêu ra bốn điều kiện để chấm dứt cuộc chiến, đó là: (i) Ukraine công nhận Crimea thuộc Nga, công nhận hai nước cộng hòa tự xưng là Luhansk và Donetsk, đồng thời khôi phục việc sử dụng tiếng Nga; (ii) Ukraine không được gia nhập NATO; (iii) Ukraine phải “phi phát-xít hóa” và “trung lập hóa”.

Cho đến nay, Nga chưa thay đổi các điều kiện của mình. Các cuộc đàm phán chủ yếu xoay quanh chi tiết các đề nghị của Nga.

Do Nga là bên phát động chiến dịch quân sự, nên họ cũng sẽ là bên chủ động tuyên bố “chấm dứt” khi đạt được các mục tiêu đề ra. Nhìn tổng thể diễn biến trên chiến trường và các cuộc đàm phán hiện nay, ta thấy Nga đã đạt được phần lớn mục tiêu của mình.

Do đó, trong thời gian tới, nếu hai bên không sớm đạt được giải pháp thông qua thương lượng, thì Nga cũng sẽ đơn phương tuyên bố đạt được mục tiêu và kết thúc chiến dịch.

Xin cảm ơn ông!

Lý do 'bão' chuyến thăm 'đổ bộ' xuống Ấn Độ

Lý do 'bão' chuyến thăm 'đổ bộ' xuống Ấn Độ

Hàng loạt quan chức cấp cao bao gồm ngoại trưởng các nước Nga, Mexico và Anh cùng phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ ...

Xung đột Nga-Ukraine: Viễn cảnh hòa bình không còn xa

Xung đột Nga-Ukraine: Viễn cảnh hòa bình không còn xa

Đại sứ Tôn Sinh Thành nhận định đàm phán Nga-Ukraine có thể sớm đạt kết quả, nhưng quan hệ Nga-phương Tây vẫn khó cải thiện ...

Bài viết cùng chủ đề

Căng thẳng Nga-Ukraine

Đọc thêm

Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Tháp cao tầng: Biểu tượng của các thành phố lớn trên thế giới

Trong hội họa, bức tranh được coi là hoàn hảo khi có một điểm nhấn thu hút mọi ánh nhìn của người xem. Trong lĩnh vực kiến trúc đô thị ...
Bốn váy cưới giúp Chu Thanh Huyền đẹp trong veo trong ngày nên duyên cùng Quang Hải

Bốn váy cưới giúp Chu Thanh Huyền đẹp trong veo trong ngày nên duyên cùng Quang Hải

Hôm 28/3, Chu Thanh Huyền mặc 4 váy cưới đa phong cách, từ tối giản tới đầm ballgown xòe bồng, đậm chất Hoàng gia.
HLV Mourinho và khả năng dẫn dắt tuyển Hàn Quốc

HLV Mourinho và khả năng dẫn dắt tuyển Hàn Quốc

Liên đoàn bóng đá Hàn Quốc có ý định tìm HLV ngoại dẫn dắt đội tuyển quốc gia, HLV Mourinho trong danh sách ứng cử viên HLV đội tuyển Hàn ...
Dự báo thời tiết ngày mai (30/3): Đông Bắc Bộ ngày nắng; nhiều khu vực có nơi nắng nóng, Nam Bộ nắng nóng gay gắt; Tây Nguyên tối mưa to cục bộ

Dự báo thời tiết ngày mai (30/3): Đông Bắc Bộ ngày nắng; nhiều khu vực có nơi nắng nóng, Nam Bộ nắng nóng gay gắt; Tây Nguyên tối mưa to cục bộ

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (30/3) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Sejourne nhân dịp Pháp và Trung Quốc kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và đang nỗ lực tăng cường quan hệ.
Chi tiết lịch thi lớp 10 trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội

Chi tiết lịch thi lớp 10 trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, ĐH Quốc gia Hà Nội

Trường ĐH Ngoại ngữ - ĐH Quốc gia Hà Nội vừa thông báo tuyển sinh lớp 10 Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ năm 2024.
Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Ngoại trưởng Pháp thăm Trung Quốc

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Sejourne nhân dịp Pháp và Trung Quốc kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và đang nỗ lực tăng cường quan hệ.
Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Cự tuyệt kế hoạch của Ukraine, Nga sẽ chỉ tham gia hội nghị hòa bình nếu có điều kiện này

Nếu lợi ích của Nga được tôn trọng, Moscow sẵn sàng bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên tham gia khác trong quá trình đàm phán về vấn đề Ukraine.
Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Olympic Paris 2024: Lo nguy cơ bị tấn công khủng bố, Pháp điều hàng chục nghìn quân, vẫn phải nhờ cậy thêm đồng minh

Pháp đã đề nghị các đồng minh quốc tế cử hàng nghìn nhân viên an ninh đến hỗ trợ bảo vệ Olympic Paris 2024 trước nguy cơ khủng bố.
Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga bảo vệ Triều Tiên trước động thái mới của Mỹ

Nga phủ quyết dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất gia hạn nhiệm vụ của Nhóm chuyên gia giám sát trừng phạt Triều Tiên thêm một năm.
Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Khủng hoảng ở Haiti: LHQ nói thảm họa, Hội đồng chuyển tiếp quyết giảm bớt nỗi thống khổ cho người dân

Chỉ tính riêng từ đầu năm đến ngày 22/3, số người thiệt mạng vì bạo lực ở Haiti đã là 1.554 và 826 người bị thương.
Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Đổ tại phương Tây chậm trễ, cố vấn Ukraine thừa nhận 'đình trệ' trên tiền tuyến, Tổng thống Zelensky gây sức ép lên Mỹ

Quan chức Ukraine cho hay, nước này hiện không có đủ nguồn lực để thực hiện các hành động tấn công hiệu quả nhằm làm suy yếu Nga.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Phiên bản di động