Tết cổ truyền của dân tộc Thái ở Sơn La

Đêm 30 Tết, đồng bào Thái thức trọn một đêm để đón Giao thừa, thường cả nhà không ai ngủ, đèn luôn sáng, hương nhang không được tàn...
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tet co truyen cua dan toc thai o son la Vui Tết Đinh Dậu tại Bảo tàng Dân tộc học
tet co truyen cua dan toc thai o son la Cấp 18 ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng miền núi, vùng đặc biệt khó khăn

Cùng với đồng bào các dân tộc, người Thái Sơn La ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào cả nước. Tuy nhiên, tục đón năm mới của người Thái lại có nhiều điều thú vị, mang đậm bản sắc riêng.

Đồng bào Thái Sơn La chuẩn bị Tết khoảng nửa tháng trước Tết. Bà con cho rằng: Mọi công việc đều cố gắng làm cho xong trước Tết, nếu để qua năm sẽ là điều không tốt, có nợ hay vay mượn gì đều phải trả trước Tết, nếu không sẽ bị mang nợ cả năm.

tet co truyen cua dan toc thai o son la
Tái hiện Tết của người Thái tại Hà Nội.

Từ 25/6 theo lịch Thái (tức ngày 25 tháng Chạp, âm lịch), bà con bắt đầu quét dọn đường làng ngõ và nhà cửa. Thường cả bản hay nhóm dân cư tổ chức các buổi lao động cộng đồng để dọn dẹp, sửa sang các đường, ngõ và công trình công cộng. Trong ngày 29 Tết, các mẹ, các chị người Thái quét dọn sạch sẽ trên sàn, dưới gầm sàn nhà chuẩn bị đón ông bà tổ tiên về ăn Tết.

Ông Cà Văn Hịch, ở bản Co Pục, xã Chiềng Ngần, thành phố Sơn La cho biết: “Đàn ông là người trụ cột trong gia đình mới được đến bàn thờ tổ tiên gọi là “nả hóng” để quét dọn sạch sẽ, thay bát hương, sắp xếp lại những thứ trên bàn thờ, để lên đó nải chuối, đĩa trầu cau, các loại hoa trái và bánh kẹo. Nhà nào, nhà nấy đều có hai cây mía buộc dựng đứng hai bên bàn thờ, để tượng trưng cho sự sinh sôi, sang năm mới làm ăn phát đạt”.

Tối 29, người Thái bắt đầu gói bánh chưng, và đó cũng là thứ bánh không thể thiếu trong mâm lễ cúng tổ tiên của người Thái. Sáng 30, các nhà luộc bánh chưng, chế biến thịt lợn và chuẩn bị các đồ vật để cúng lễ tổ tiên. Người Thái quan niệm, cỗ cúng Tết phải đầy đủ, nhiều thịt, nhiều cá... thì tổ tiên mới phù hộ cho làm nương được mùa, cái bụng mới no quanh năm.

Người Thái trước đây, vào đêm 30 kiêng đi đâu xa một mình, vì cho rằng đêm cuối năm (mự đắp pì, đắp bườn) là lúc ma thức dậy, đi đâu sẽ bị ma ám hại. Thường thì vào tối tất niên (29 hoặc 30), gia đình thịt hai con gà, một con để cúng tổ tiên, một con dùng để gọi hồn cho mọi người trong nhà.

Ông Cà Chung, người nghiên cứu về văn hoá Thái cho biết: “Để gọi hồn, thầy cúng lấy của mỗi người một chiếc áo, bó lại một đầu với nhau, vắt lên vai, tay thầy cầm bó đuốc hoặc một thanh củi đang cháy, rồi mang ra đầu bản gọi hồn ba lần, sau đó về chân cầu thang lại gọi một lần nữa. Xong việc, thầy cúng đích thân buộc một sợi chỉ đen vào tay mỗi thành viên gia đình để trừ tà, sợi chỉ đó phải để tự đứt, nếu dựt đứt thì chủ nhân dễ bị ốm”.

Đêm 30 Tết, đồng bào Thái thức trọn một đêm để đón Giao thừa, thường cả nhà không ai ngủ, đèn luôn sáng, hương nhang không được để tàn và chú ý nghe ngóng xem trong đêm ấy, con gì kêu trước để phán đoán vận hạn cho năm mới. Cũng trong đêm Giao thừa, lúc chuyển sang ngày mồng Một của năm mới, đồng bào dọn mâm đặt lên bàn thờ cúng cho ông bà ăn cơm trước bản, trước mường.

Khi cúng tổ tiên nhà mình xong, đồng bào dọn mâm khác để cúng các vị thần trong nhà mình như: Ông thần bếp, bà thần giữ cháu trong nhà và ông thần thổ dưới cầu thang… Sáng mùng Một, mọi người dậy sớm đi múc nước mới ở giếng hay ở mó đầu bản để lấy lộc năm mới. Người đi múc nước sẽ rửa mặt bằng nước năm mới tại suối hay mó rồi gánh nước về để cả nhà rửa mặt. Họ quan niệm rằng, nước là điều may mắn, đem lại sự sống, sự tốt tươi, sang năm mới thu hoạch nhiều cái mới. Ống nước cúng tổ tiên (bẳng nặm tông) cũng phải thay nước mới. Những ngày Tết, đồng bào Thái kiêng quét nhà, vì sang năm mới họ không cho bất kỳ một thứ gì trong nhà đi ra.

tet co truyen cua dan toc thai o son la
 

Ông Cà Chung cho biết thêm: “Trong những ngày đầu năm mới, mọi người đặc biệt quan tâm đến lời ăn tiếng nói, cách ứng xử với hàng xóm láng giềng, bạn bè và người thân trong gia đình. Ai cũng vui vẻ, hồ hởi, thân tình trong không khí ấm áp của mùa xuân, mọi người không chửi mắng nhau, không nói năng tục tằn thô lỗ, không đòi nợ nhau, không nói xấu nhau.... Ai cũng sợ to tiếng thì sẽ bị dông cả năm”.

Trong mấy ngày Tết, mỗi nhà sẽ tổ chức ăn Tết vào một ngày mời anh em họ hàng và hàng xóm thân thuộc. Trong bữa tiệc, người ta chúc tụng, cầu cho nhau sức khoẻ và may mắn trong cuộc sống. Các hoạt động văn hóa văn nghệ và các trò chơi dân gian ngày Tết bắt đầu diễn ra từ ngày mùng 1 Tết cho tới mùng 10. Sau đó, đồng bào bắt tay vào cồng việc đồng áng, cầu năm mới mưa thuận gió hoà, làm ăn thuận lợi.

tet co truyen cua dan toc thai o son la Nghĩ về xu hướng du lịch nước ngoài trong dịp nghỉ Tết

Trong những năm gần đây, nhiều người chọn cách thưởng thức kỳ nghỉ lễ Tết Nguyên đán bằng cách xuất ngoại du lịch làm dấy ...

tet co truyen cua dan toc thai o son la Người Singapore đón Tết Nguyên đán

Tết Nguyên đán là Tết cổ truyền của người Singapore nên người dân nơi đây rất coi trọng những ngày này.

tet co truyen cua dan toc thai o son la Tết Cộng đồng Việt ấm áp tại Tây Ban Nha

Chiều ngày 22/1,  tại thủ đô Madrid, Đại sứ quán Việt Nam tại Tây Ban Nha tưng bừng tổ chức đón Tết nguyên đán Đinh ...

(theo Cà Thành/VOV.VN)

Bài viết cùng chủ đề

Xuân Đinh Dậu 2017
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Điểm tin thế giới sáng 24/2: Indonesia hướng tới Tầm nhìn Vàng 2045, Hungary ngăn Ukraine gia nhập EU, Mỹ cải tổ ban lãnh đạo quân đội

Điểm tin thế giới sáng 24/2: Indonesia hướng tới Tầm nhìn Vàng 2045, Hungary ngăn Ukraine gia nhập EU, Mỹ cải tổ ban lãnh đạo quân đội

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 24/2.
Giá vàng hôm nay 24/2/2025: Giá vàng có thể 'rớt' khỏi đỉnh, lộ diện mức quan trọng về mặt tâm lý, thị trường cần thêm thời gian

Giá vàng hôm nay 24/2/2025: Giá vàng có thể 'rớt' khỏi đỉnh, lộ diện mức quan trọng về mặt tâm lý, thị trường cần thêm thời gian

Giá vàng hôm nay 24/2/2025 ghi nhận các chuyên gia trong ngành ngày càng thận trọng về triển vọng ngắn hạn.
Giá tiêu hôm nay 24/2/2025: Thị trường tăng, nông dân có tiềm lực tài chính mạnh và đại lý tiếp tục thu mua tích trữ

Giá tiêu hôm nay 24/2/2025: Thị trường tăng, nông dân có tiềm lực tài chính mạnh và đại lý tiếp tục thu mua tích trữ

Giá tiêu hôm nay 24/2/2025 tại thị trường trong nước tăng ở các địa phương trọng điểm, giao dịch từ 160.000 – 162.000 đồng/kg.
Thỏa thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine: Ông Zelensky đã dao động, Kiev sẽ được chia phần thế nào?

Thỏa thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine: Ông Zelensky đã dao động, Kiev sẽ được chia phần thế nào?

Thỏa thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine: Sau những phản đối yếu ớt, cuối cùng ông Zelensky có phải đồng ý? Washington liệu sẽ chia phần thế nào?
Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 24/2/2025: Tuổi Dậu thu nhập ổn định

Tử vi hôm nay, xem tử vi 12 con giáp hôm nay ngày 24/2/2025: Tuổi Dậu thu nhập ổn định

Xem tử vi 24/2 - tử vi 12 con giáp hôm nay 24/2/2025 - Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất và Hợi về công việc, ...
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 24/2/2025, Lịch vạn niên ngày 24 tháng 2 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 24/2/2025, Lịch vạn niên ngày 24 tháng 2 năm 2025

Lịch âm 24/2. Lịch âm hôm nay 24/2/2025? Âm lịch hôm nay 24/2. Lịch vạn niên 24/2/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Du khách nước ngoài đến Hàn Quốc ưa chuộng sử dụng dịch vụ đường sắt

Du khách nước ngoài đến Hàn Quốc ưa chuộng sử dụng dịch vụ đường sắt

Hơn 5 triệu người nước ngoài sử dụng dịch vụ vận tải đường sắt tại Hàn Quốc vào năm 2024, tăng 61% so với năm 2023.
Thái Lan tạo tột phá trong du lịch chăm sóc sức khỏe

Thái Lan tạo tột phá trong du lịch chăm sóc sức khỏe

Bộ trưởng Y tế Thái Lan mới đây công bố 7 chính sách quan trọng nhằm tăng tốc ngành y tế và chăm sóc sức khỏe.
Tour du lịch Ninh Bình - top 10 trải nghiệm hàng đầu thế giới

Tour du lịch Ninh Bình - top 10 trải nghiệm hàng đầu thế giới

Tour du lịch Ninh Bình lọt top 10 trải nghiệm hàng đầu thế giới với du khách năm 2025 do người dùng trên nền tảng Tripadvisor bình chọn.
Hoa mận Mộc Châu 'khoác lên tấm áo trắng tinh khôi' hút hồn du khách

Hoa mận Mộc Châu 'khoác lên tấm áo trắng tinh khôi' hút hồn du khách

Mùa Xuân, những khu vực nhiều cây mận trên vùng cao nguyên Mộc Châu lại khoác lên mình tấm áo trắng tinh khôi...
Italy: Rực rỡ lễ hội Carnival ở Venice

Italy: Rực rỡ lễ hội Carnival ở Venice

Hàng chục nghìn người từ khắp nơi đã đổ về Venice (Italy) để tham gia lễ hội Carnival, hoà mình vào đám đông mặc trang phục dạ hội lộng lẫy và rực rỡ.
Người Việt chia sẻ kinh nghiệm du lịch Italy, tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ ở xứ sở huyền thoại

Người Việt chia sẻ kinh nghiệm du lịch Italy, tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ ở xứ sở huyền thoại

Anh Lý Dật Thụ (31 tuổi) đã ở Italy 7 năm chia sẻ cách nhận biết kẻ móc túi và cách tránh mất vali khi du lịch tại đất nước xinh đẹp này.
Tín hiệu mừng cho điện ảnh Việt

Tín hiệu mừng cho điện ảnh Việt

Cứ vào mùa phim Tết, làng điện ảnh Việt lại nhộn nhịp bởi không khí rạp chiếu.
Đêm nhạc kỷ niệm 86 năm ngày sinh của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn

Đêm nhạc kỷ niệm 86 năm ngày sinh của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn

Viện Pháp tại Việt Nam giới thiệu điêm nhạc mang tên 'Trịnh cuối' của ca sĩ Giang Trang nhân kỷ niệm 86 năm ngày sinh của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (28/2/1939).
Sách Việt Nam thu hút bạn đọc tại Hội chợ sách quốc tế La Habana

Sách Việt Nam thu hút bạn đọc tại Hội chợ sách quốc tế La Habana

Những cuốn sách về văn hóa, lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thu hút nhiều bạn đọc quốc tế tại Hội chợ sách quốc tế La Habana lần thứ 33.
TP. Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm phát triển công nghiệp điện ảnh

TP. Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm phát triển công nghiệp điện ảnh

TP. Hồ Chí Minh có nhiều yếu tố nền tảng để phát triển điện ảnh, từ chính sách phát triển văn hóa, nội dung điện ảnh đến hạ tầng, không gian phát triển.
Nhà văn Phan Thị Vàng Anh tái ngộ bạn đọc với tập truyện ngắn-tản văn đời thường

Nhà văn Phan Thị Vàng Anh tái ngộ bạn đọc với tập truyện ngắn-tản văn đời thường

Tập truyện ngắn-tản văn Chuyện nhà Tí (và chuyện nhiều nhà khác) vừa ra mắt, đánh dấu sự trở lại của một trong những cây bút được yêu thích.
Những thuở Xuân vương: Nét Xuân xưa qua góc nhìn của Gen Z

Những thuở Xuân vương: Nét Xuân xưa qua góc nhìn của Gen Z

Chương trình Những thuở Xuân vương mang đến cho người xem những khoảnh khắc giao thoa giữa quá khứ và hiện tại.
Lễ hội Hoa Ban năm 2025 hứa hẹn tạo nên một không gian cộng đồng sôi nổi, rực rỡ sắc màu

Lễ hội Hoa Ban năm 2025 hứa hẹn tạo nên một không gian cộng đồng sôi nổi, rực rỡ sắc màu

Đặc biệt, Lễ hội Hoa Ban năm nay gắn với Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Điện Biên lần thứ VIII, diễn ra từ ngày 13 -16/3.
Phát huy giá trị di sản Thành cổ Ô Diên và danh nhân Tô Hiến Thành

Phát huy giá trị di sản Thành cổ Ô Diên và danh nhân Tô Hiến Thành

UBND huyện Đan Phượng tổ chức Hội thảo khoa học Bảo tồn, phát huy giá trị di sản lịch sử - văn hóa quê hương Đan Phượng và danh nhân Tô Hiến Thành.
Nghiên cứu khôi phục đền thờ Đức Thánh Trần tại thành phố Điện Biên Phủ

Nghiên cứu khôi phục đền thờ Đức Thánh Trần tại thành phố Điện Biên Phủ

Vào cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX, nhân dân Điện Biên đã xây dựng ngôi đền - lưu truyền là Đền thờ Đức thánh Trần tại khu vực đồi cao trung tâm.
Triển lãm có quy mô lớn nhất về tranh vua Hàm Nghi tại Việt Nam

Triển lãm có quy mô lớn nhất về tranh vua Hàm Nghi tại Việt Nam

Với chủ đề 'Trời, Non, Nước | Allusive Panorama', triển lãm sẽ giới thiệu đến công chúng hơn 20 tác phẩm hội họa của vua Hàm Nghi trong thời gian lưu đày.
Gầu Tào - lễ hội đặc sắc của đồng bào Mông

Gầu Tào - lễ hội đặc sắc của đồng bào Mông

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật đặc biệt, Lễ hội Gầu Tào được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật ...
Yêu cầu có ngay biện pháp bảo vệ di tích quốc gia chùa Làng Vẽ

Yêu cầu có ngay biện pháp bảo vệ di tích quốc gia chùa Làng Vẽ

Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang khẩn trương kiểm tra thực tế và có ngay biện pháp bảo vệ di tích chùa Làng ...
Phiên bản di động