Trung Quốc vốn không hài lòng thực sự với việc Tổng thống Moon triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tại Hàn Quốc. Đây chính là vấn đề khiến quan hệ giữa Bắc Kinh và Seoul trở nên căng thẳng trong suốt một năm vừa qua. Trung Quốc vẫn luôn khẳng định Bắc Kinh và Seoul đã “thống nhất” thỏa thuận rằng Seoul sẽ không triển khai thêm bất kì hệ thống THAAD mới, không tham gia vào hệ thống tên lửa phòng ngự của Mỹ ở châu Á, hoặc hợp tác quân sự ba bên với Mỹ và Nhật Bản.
| Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại buổi đón tiếp ở Đại lễ đường Nhân dân, Bắc Kinh ngày 14/12 vừa qua. (Nguồn: AP) |
Tuy vậy, Hàn Quốc chỉ cho rằng cuộc đối thoại đôi bên là một buổi “tư vấn” chứ không phải là tạo sự “đồng thuận”. Tổng thống Moon vẫn giữ nguyên quan điểm này trong những cuộc gặp mới nhất với các lãnh đạo Trung Quốc.
Đây chính là lý do vì sao Bộ Ngoại giao Trung Quốc tiếp tục kêu gọi Hàn Quốc giải quyết thật chính xác vấn đề THAAD ngay kể cả sau chuyến thăm của ông Moon.
Trên thực tế, ông Moon đã đạt được nhiều thành công hơn là chỉ đơn giản có một cuộc họp thượng đỉnh với ông Tập Cận Bình. Trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày, Tổng thống Hàn Quốc còn có những cuộc gặp gỡ chính thức với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Chủ tịch Quốc hội Trương Đức Giang.
Theo Nhà Xanh, Tổng thống Moon đã đưa ra một số kế hoạch rất cụ thể bao gồm “hợp tác giảm chất thải hạt và ô nhiễm không khí; hợp tác về chăm sóc sức khỏe và bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên biển Hoàng Hải; hợp tác chuẩn bị cho cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4; và tăng cường trao đổi nguồn nhân lực về nghệ thuật và di sản”. Đề xuất về chống ô nhiễm môi trường mang rất nhiều ý nghĩa đối với cả người dân Trung Quốc và Hàn Quốc, bởi phía bắc Trung Quốc đang phải hứng chịu ô nhiễm nặng nề và Hàn Quốc cũng chịu ảnh hưởng bởi sương mù bắt nguồn từ Trung Quốc.
Ông Moon cũng đã rất cố gắng hồi sinh hợp tác kinh tế giữa hai nước, bởi trước đây thương mại song phương đã bị ảnh hưởng nặng nề do tranh chấp chính trị về THAAD. Trong 2 ngày đầu của chuyến thăm, Tổng thống Hàn Quốc đã sắp xếp hàng loạt các cuộc họp kinh doanh, trong đó ông đã tham dự Hội nghị Bàn tròn Doanh nghiệp Hàn Quốc - Trung Quốc cùng với các lãnh đạo doanh nghiệp hai nước, phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Hàn Quốc - Trung Quốc và tham dự lễ khai mạc Hội nghị đối tác thương mại Hàn Quốc-Trung Quốc. Trong tất cả các dịp này, ông kêu gọi cả hai nước phải "phát triển và lớn mạnh cùng nhau”.
Ngoài thúc đẩy thương mại, Tổng thống Moon Jae-in không quên việc thu hút giới tri thức Trung Quốc bằng một bài phát biểu tại Đại học Bắc Kinh, một trong những trường đại học danh tiếng nhất Trung Quốc.
Một bước đi cực kì bất ngờ và khôn ngoan khác của ông Moon, chính là việc ông tới thăm thành phố Trùng Khánh ở phía Tây Nam Trung Quốc, trong một nỗ lực để nhấn mạnh mối quan hệ lịch sử với Trung Quốc.
Tại Trùng Khánh, Tổng thống Moon và phu nhân đã tới thăm Bảo tàng Chính phủ Lâm thời Hàn Quốc - tòa nhà của Chính phủ Lâm thời Hàn Quốc, được hình thành trong khi bán đảo Triều Tiên còn là thuộc địa của Nhật Bản. Đáng chú ý, ông Moon là Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên ghé thăm bảo tàng này.
Thực tế, trước chuyến thăm, ít ai ở Trung Quốc hay Hàn Quốc biết được rằng Chính phủ Lâm thời Hàn Quốc được thành lập ở Thượng Hải vào năm 1919, trải qua nhiều lần di chuyển tại nhiều thành phố khác nhau trước khi chính thức chuyển về Trùng Khánh vào năm 1939.
Rõ ràng, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã chuẩn bị rất kĩ càng cho chuyến thăm Trung Quốc lần này. Hy vọng rằng, sự thành tâm của ông trong việc nối lại mối quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh sẽ được phía Trung Quốc ghi nhận.