Ngày 23/12, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc bắt đầu bàn thảo về một dự thảo, theo đó Trung Quốc sẽ cấm hành vi chuyển giao công nghệ bắt buộc sang các công ty nội địa Trung Quốc bằng các biện pháp hành chính.
Nikkei cho rằng, động thái này được cho là nhằm đáp lại những chỉ trích từ phía Washington. Còn theo Nhân dân Nhật báo, Ủy ban thường vụ quốc hội Trung Quốc đang xem xét lại luật đầu tư nước ngoài. Theo đó, những điều kiện hợp tác công nghệ liên quan đến đầu tư nước ngoài cần được quyết định bởi tất cả các bên thông qua đàm phán và rằng các cơ quan công quyền và quan chức không có quyền sử dụng các biện pháp hành chính nhằm bắt buộc chuyển giao công nghệ, theo dự thảo luật mới nhất được đưa ra.
Quy định cấm mới nhất này được đưa ra trong nỗ lực làm giảm đi một lo lắng lớn từ phía Washington khi mà hai nước đang chuẩn bị cho các cuộc đối thoại giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại dự kiến cần phải hoàn thành trước thời điểm ngày 1/3/2018.
| Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng dùng bữa tối ở Argentina, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20. (Nguồn: Latimes) |
Luật mới này có thể coi như một đề xuất bằng văn bản từ phía Bắc Kinh rằng việc chuyển giao công nghệ đó cần phải thực hiện tự nguyện và việc nó có hiệu lực đến thế nào trong việc ngăn hành vi ép buộc chuyển giao công nghệ hiện vẫn còn chưa rõ.
Ngày 21/12, Trung Quốc và Mỹ đã có nhiều cuộc điện đàm cấp thứ trưởng, theo Bộ Thương mại Trung Quốc. Dù Bộ Thương mại không nói cụ thể đến việc chuyển giao công nghệ, thế nhưng Bộ Thương mại cho biết, hai bên đã đạt được không ít kết quả tích cực thông qua việc trao đổi quan điểm đối với nhiều vấn đề, trong đó có bản quyền sở hữu trí tuệ. Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc, ông Wang Shouwen từng khẳng định, Bắc Kinh giữ quan điểm rằng hoạt động chuyển giao công nghệ giữa các doanh nghiệp được thực hiện một cách tự nguyện dựa trên sự đồng thuận chung mà không có sự can thiệp của chính phủ.
Dự thảo luật mới khuyến khích hành vi hợp tác công nghệ dựa trên các quy định về kinh doanh, tuy nhiên nhìn từ quan điểm của doanh nghiệp nước ngoài, từ “hợp tác” này có thể đồng nghĩa với buộc phải chuyển giao công nghệ.
Khi mà phía Trung Quốc ngày một thu hẹp khoảng cách về công nghệ với các công ty của phương Tây, chính quyền Tổng thống Donald Trump lo ngại rằng, các đối thủ Trung Quốc sẽ có thể giành được thế mạnh trong lĩnh vực công nghệ cao nếu hành vi ở hiện tại vẫn tiếp tục tiếp diễn.
Dự thảo luật mới nhấn mạnh, nhà đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc có thể tùy ý chuyển lợi nhuận của họ khi đầu tư bằng đồng nhân dân tệ hoặc đồng tiền nước ngoài, điều này giúp mang đến sự bảo vệ quan trọng cho nhà đầu tư.
Năm 2017, Trung Quốc từng đối diện với chỉ trích nặng nề khi mà cơ quan quản lý tiền tệ cố gắng kiểm soát dòng vốn ra khỏi đất nước và ngăn đồng nhân dân tệ xuống giá bằng việc hạn chế doanh nghiệp nước ngoài chuyển tiền ra nước ngoài.