📞

Thời của siêu trộm tranh

08:50 | 05/11/2012
Vụ trộm lớn nhất ở Hà Lan trong hơn 2 thập niên qua, với tổng trị giá tài sản bị mất ước tính lên tới gần 100 triệu USD ngày 16/10 đang làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về nạn trộm tranh cũng như nhu cầu về một phương pháp chống trộm hiệu quả nhất.
Theo Bloomberg, 40% các tác phẩm bị đánh cắp được thu hồi trong vòng 7 năm.

Có thể nói, đây là vụ trộm tác phẩm nghệ thuật lớn nhất ở Hà Lan kể từ sau vụ mất cắp 20 tác phẩm nghệ thuật tại Viện bảo tàng Van Gogh ở thủ đô Amsterdam năm 1991. Kẻ trộm táo tợn đã đột nhập trước bình vào bảo tàng Kunsthal ở Rotterdam, Hà Lan và lấy đi 7 kiệt tác hội họa của 4 họa sĩ lừng danh là Picasso, Monet, Matisse và Gauguin nằm trong bộ sưu tập gồm 150 tác phẩm được trưng bày lần đầu tiên nhân kỷ niệm 20 năm ngày thành lập bảo tàng Kunsthal.

Ác mộng của bảo tàng

Thường những phi vụ trộm cắp thường được lên kế hoạch một cách tỉ mỉ và dùng công nghệ cao để tránh việc bị phát hiện. Thế nhưng, bọn trộm tại Kunsthal dường như chỉ dựa vào tốc độ chớp nhoáng. Theo các chuyên gia của cảnh sát Hà Lan thì cấu trúc và vị trí của bảo tàng là nguyên nhân khiến nó lọt vào tầm ngắm của bọn tội phạm. Kunsthal nằm dọc theo một con đường lớn vốn dẫn tới một góc quanh. Từ góc quanh này, bọn trộm có thể chạy ra xa lộ rẽ ra ba hướng khác nhau. Ngoài ra, nơi trưng bày những bức tranh nằm ở tầng 1, rất dễ nhìn thấy từ bên ngoài vì nó chỉ được che chắn bởi các bức tường kính.

Việc bọn trộm đột nhập vào Kunsthal quá dễ đã khiến người ta chất vấn về công tác an ninh ở đây. Người đại diện của Kunsthal ngày 22/10 cho biết, các khóa điện trên cửa vẫn bình thường vào thời điểm vụ trộm xảy ra. Tuy nhiên, những chiếc khóa này đã được thiết kế để tự động mở chốt khi chuông báo trộm vang lên. Sau đó, chỉ còn các khóa cơ học là cánh cửa duy nhất ngăn những tên trộm với kho báu. Bảo tàng tin rằng lũ trộm đã phá khóa với tốc độ nhanh kỷ lục, khiến cả họ lẫn cảnh sát không thể đối phó.

Tìm giải pháp hiệu quả

Hiện nay, trên thế giới đang ra đời khá nhiều sáng kiến giúp ngăn cản bọn trộm, trong đó có dự án có tên FING-aRt-PRINT do Liên minh châu Âu tài trợ nhằm tạo nên một "chữ ký số hóa độc nhất vô nhị" trên các kiệt tác hội họa. Trang Discovery dẫn lời một giảng viên cấp cao chuyên ngành Điện tử tại Đại học Southampton (Mỹ) lý giải: "Thông qua sự kết hợp giữa phương pháp đo đạc mô tả bề mặt cực kỳ chính xác với các phép đo màu vô cùng chuẩn xác, chúng tôi tin có thể lưu trữ "dấu vân tay" của đối tượng, đặc điểm không thể sao chép".

Từ khoảng cách không đầy 1,5cm, các nhà nghiên cứu sử dụng một kính hiển vi phức tạp gọi là máy đo biên dạng tiêu điểm ánh sáng trắng để đo độ ráp của 1cm2 của một bức tranh. Bằng cách hướng một camera đặc biệt vào cùng vị trí, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một "dấu vân tay" quang phổ ghi lại cách thức ánh sáng phản chiếu trên tranh. Việc làm này cung cấp các thông tin giá trị về màu và chất nhuộm sử dụng trong tác phẩm hội họa. Cuối cùng, hình ảnh về điểm lấy dấu "vân tay" của bức tranh được lưu lại phục vụ mục đích tra cứu trong tương lai.

Marc Masurovsky, một chuyên gia về tranh đánh cắp, nhận định, công nghệ mới giống như đóng dấu lên đối tượng, giúp chúng ta nhận diện ra chúng. Tuy nhiên, một số người hoài nghị liệu công nghệ FINGER-aRt-PRINT có thể tạo ra "chữ ký" số hóa bền lâu vĩnh cửu cho các bức tranh trước thực tế độ ráp và màu sắc của tác phẩm hội họa luôn bị hủy hoại theo thời gian.

Làm giàu từ trộm tranh

Vụ trộm tranh tại Hà Lan một lần nữa cho thấy các kiệt tác nghệ thuật luôn là miếng mồi hấp dẫn giới tội phạm. Thế nhưng, trên thực tế, việc tiêu thụ tranh hầu như không thể thực hiện được. Theo Bloomberg, 40% các tác phẩm bị đánh cắp được thu hồi trong vòng 7 năm. Nhưng nếu quá 10 năm không xuất hiện, nhiều khả năng bọn tội phạm đã phá hủy chúng, hoặc đổi lấy súng, ma túy và bán cho bọn làm tranh giả.

Trên CBS, giới chuyên gia chắc chắn một điều rằng những kẻ đứng sau vụ trộm táo tợn ở Kruntshal có vẻ như chẳng phải tay mơ về nghệ thuật. Tuy nhiên, trên Telegraph, Jop Ubbens - Giám đốc nhà đấu giá Christie ở Amsterdam khẳng định khó có thể bán được những bức tranh này trên thị trường hay trong hội chợ nghệ thuật: "Không có nhà buôn nào sẽ dám chạm vào chúng vì chúng quá nổi tiếng. Hoặc đây là vụ trộm phục vụ cho bộ sưu tập bí mật của một đại gia hoặc chúng sẽ được dùng để đòi tiền chuộc".

NHẬT ANH (tổng hợp)