Nhỏ Bình thường Lớn

Thủ phạm "mùa đông thảm họa" ở Mỹ

“Kẻ tội đồ” gây nên hiện tượng thời tiết giá lạnh bậc nhất trong lịch sử ở Mỹ, theo các chuyên gia khí tượng học, chính là lốc xoáy vùng cực (polar vortex).

Lốc xoáy vùng cực là gì?

Lốc xoáy vùng cực là các khối khí lớn, rất lạnh có mặt ở hai cực (Bắc Cực và Nam Cực) của Trái Đất. Không khí lạnh bên trong các cơn lốc xoáy này sẽ liên tục xoáy tròn theo hướng ngược chiều kim đồng hồ. Khi di chuyển trong không trung, không khí của lốc xoáy sẽ ngày một lạnh và "đặc" hơn. Những khối khí này thường hay lưu thông ở Bắc Cực nhưng đôi khi những khối khí này cũng thường đổ bộ về phía Nam.

Hiện tượng này thường xuất hiện ở khu vực nào?

Lốc xoáy vùng cực thường xuất hiện ở Bắc Cực với hai trung tâm chính là Đảo Baffin của Canada và một vùng gần Siberia. Hiện tượng này đôi khi gây thời tiết giá lạnh ở nhiều nơi trong cùng thời điểm.

Hiện tượng lốc xoáy vùng cực khiến nhiệt độ tại Mỹ và Canada xuống thấp kỷ lục là bình thường?

Việc không khí lạnh từ lốc xoáy vùng cực đổ bộ lên các khu vực ở phía Nam vùng cực là hoàn toàn bình thường.

Tuy vậy, năm nay, mức độ "xâm lấn" xuống miền Nam của cơn lốc xoáy này là khá bất thường. Nhà khí tượng học Dan Riddle đến từ Trung tâm Thời tiết Hoa Kỳ cho rằng, trong năm nay, luồng khí lạnh này lấn rất sâu về phía Nam, khiến cho một phần của cơn lốc xoáy vùng cực xâm lấn vào cả lãnh thổ của Mỹ. Chính cơn lốc này đã gây ra hiện tượng giảm nhiệt độ tại New Orleans và Tallahassee.

Lốc xoáy vùng cực đổ bộ vào Mỹ khoảng bao lâu một lần?

Thông thường các đợt lạnh bất thường sẽ diễn ra trên nước Mỹ khoảng 20 năm một lần.

Lần gần nhất hiện tượng thời tiết này xảy ra?

Những đợt giá lạnh do hiện tượng lốc xoáy vùng cực có thể xảy ra một vài lần trong một năm, ở nhiều khu vực khác nhau và với mức độ khác nhau. Tháng 3/2013, một số nước châu Âu đã phải trải qua những một mùa đông khắc nghiệt bất thường do ảnh hưởng của những cơn lốc xoáy vùng cực. Nước Anh là một trong những quốc gia thiệt hại nặng nề nhất khi có tới hàng trăm người thiệt mang vì thời tiết giá lạnh.

Hiện tượng này có liên quan đến tình trạng ấm lên toàn cầu?

Nhiều nhà khoa học cho rằng, những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt xảy ra trên thế giới thời gian qua như nắng nóng kỷ lục, bão và lốc xoáy cực mạnh hay những đợt giá lạnh bất thường do lôc xoáy vùng cực… đều có liên hệ với tình trạng trái đất ấm lên.

Những hiện tượng này phần nào đã cảnh báo con người về sự thay đổi của tự nhiên, sự biến đổi khí hậu dẫn đến những hậu quả to lớn mà chúng ta phải gánh chịu.

So với lốc xoáy hay bão nhiệt đới, hiện tượng nào nguy hiểm hơn?

Những đợt giá lạnh gây ra bởi những cơn lốc xoáy vùng cực thường có quy mô rộng hơn và kéo dài hơn so với một cơn bão thông thường. Các trận bão tuyết sẽ xuất hiện ngày càng dày đặc kèm theo nền nhiệt độ xuống thấp kỷ lục, đặc biệt là khi không khí lạnh lần đầu tiên tiếp xúc với luồng khí ấm hơn, khiến cho khu vực bị ảnh hưởng nhanh chóng bị "đóng băng". /.


Khoảng 187 triệu người, tức hơn 50% dân chúng Mỹ, đang chống chọi với thời tiết lạnh nguy hiểm sau khi một đợt không khí rét buốt từ Bắc Cực tràn vào miền Đông và miền Nam nước Mỹ từ những ngày đầu Năm Mới.

Nhiều thành phố lớn của Mỹ hiện đang ở mức nhiệt độ dưới nhiệt độ đóng băng: Chicago lạnh -17 độ C, Detroit -18 độ C, Pittsburgh -15 độ C, Washington -7 độ C và Boston -9 độ C. Nhiệt độ thấp nhất ghi được tại Công viên trung tâm ở New York là -16 độ C.

Theo AccuWeather.com, giá lạnh khắc nghiệt sẽ không kéo dài lâu. Thời tiết lạnh giá và "lốc xoáy vùng cực" ảnh hưởng tới 240 triệu người ở Mỹ và Nam Canada sẽ bớt dần trong nửa cuối tuần này và tới giữa tháng 1 băng sẽ bắt đầu tan.



Phan Mích
(theo CNN, CTV)