| Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ Đỗ Sơn Hải. |
Trả lời phỏng vấn Báo Thế giới & Việt Nam, Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ Đỗ Sơn Hải đánh giá, chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có vai trò hết sức quan trọng. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một vị Thủ tướng Chính phủ ta tới Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh hai nước đang có những hoạt động kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương.
Chuyến thăm không chỉ khẳng định mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ của Đảng, Nhà nước ta, mà còn tạo dựng những nền tảng cơ sở, có tính định hướng cho những bước phát triển tiếp theo.
Năm 2023, cũng là năm Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ kỷ niệm 45 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (7/6/1978 - 7/6/2023), Đại sứ có thể điểm lại những dấu mốc quan trọng trong mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước?
Trong 45 năm qua, có thể nói quan hệ hai nước đã có nhiều thành tích nổi bật, phát triển trên nhiều lĩnh vực.
Về đối ngoại, hai nước giữ quan hệ gần gũi, duy trì các chuyến thăm, làm việc các cấp với tần suất ngày một cao hơn. Sau khi hai quốc gia nâng tầm quan hệ và mở Đại sứ quán tại thủ đô của nhau, các chuyến thăm cấp bộ trưởng, các cuộc họp ủy ban kinh tế hỗn hợp liên quan đến các lĩnh vực hợp tác hai bên được tổ chức. Các trao đổi, hợp tác trong lĩnh vực an ninh – quốc phòng đạt được nhiều bước tiến.
Nhân dân hai nước ngày càng quan tâm đến nhau nhiều hơn, sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ trong những thời khắc khó khăn. Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những hỗ trợ lẫn nhau để cùng vượt qua giai đoạn đại dịch Covid-19, hay hai đoàn cứu hộ cứu nạn của Việt Nam tới giúp đỡ khắc phục thảm họa động đất tháng 2/2023 là những minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần “tương thân tương ái” giữa hai nước.
Về kinh tế, năm 2017 đã đánh dấu mốc lịch sử trong trao đổi thương mại, khi kim ngạch thương mại hai chiều đạt 3,2 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành đối tác lớn thứ 2 của Thổ Nhĩ Kỳ trong số các nước Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), sau Malaysia. Đại dịch Covid-19 đã tác động không nhỏ tới thương mại song phương, năm 2021 chỉ đạt 1,6 tỷ USD, năm 2022 kim ngạch thương mại có dấu hiệu hồi phục, đạt hơn 2 tỷ USD.
Quan trọng hơn, Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ xem nhau là đối tác kinh tế quan trọng, tin cậy, nhiều tiềm năng và là cửa ngõ để tiếp cận với thị trường khu vực xung quanh. Trong năm 2019 và 2022, Thổ Nhĩ Kỳ lần lượt công bố “Sáng kiến châu Á mới” và “Chiến lược tăng cường thương mại với các quốc gia ở xa”, trong đó đều đề cập tới ASEAN và Việt Nam là đối tác tiềm năng. Với Việt Nam, đề án phát triển quan hệ Việt Nam và khu vực Trung Đông – châu Phi luôn đặt Thổ Nhĩ Kỳ ở vị trí có tầm ảnh hưởng lớn về kinh tế tới khu vực.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thực hiện chuyến thăm chính thức Thổ Nhĩ Kỳ từ ngày 28-30/11, xin Đại sứ cho biết mục đích, ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến công tác lần này?
Chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò hết sức quan trọng. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một vị Thủ tướng Chính phủ ta tới Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh hai nước đang có những hoạt động kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương. Chuyến thăm không chỉ khẳng định mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ của Đảng, Nhà nước ta, mà còn tạo dựng những nền tảng cơ sở, có tính định hướng cho những bước phát triển tiếp theo.
Một trong những nội dung chính của chuyến thăm là kinh tế, thương mại. Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ phát biểu khai mạc Diễn đàn doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam. Việc Thủ tướng tham dự, gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy mong muốn hợp tác với các doanh nghiệp quan tâm tới Việt Nam, kéo gần hơn cộng đồng doanh nghiệp hai nước.
Đại sứ đánh giá thế nào về tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới?
Tôi tin tưởng quan hệ Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có những sự thay đổi về chất trong thời gian tới. Nhiều nội dung hợp tác mới đang được mở rộng, được hai bên trao đổi thường xuyên ở nhiều cấp, trong đó bao gồm hợp tác về an ninh quốc phòng.
Với nhiều dư địa phát triển, hợp tác kinh tế thương mại được kỳ vọng sẽ có những bước tiến vượt bậc. Nếu tận dụng tốt, Thổ Nhĩ Kỳ là cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường EU và Trung Đông, trong khi Việt Nam là cửa ngõ cho các doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ chạm tới khu vực ASEAN đang phát triển nhanh chóng. Đầu tư cũng là yếu tố tôi rất kỳ vọng. Với thế mạnh trong xây dựng cơ sở hạ tầng, du lịch và công nghệ của Thổ Nhĩ Kỳ, tôi mong hai nước có thể tăng cường trao đổi, có các dự án chung đạt hiệu quả cao.
Hợp tác về văn hóa, du lịch có rất nhiều tiềm năng. Hai nước đều có lịch sử văn hóa hào hùng, những địa điểm, di tích lịch sử quan trọng hay thiên nhiên hùng vĩ. Thông qua các hoạt động du lịch, người dân hai nước có thể hiểu thêm về đất nước, văn hóa, con người của nhau, cũng như tăng cường hợp tác du lịch, trải nghiệm lẫn nhau.
Đại sứ có kỳ vọng gì vào chuyến thăm lần này, những lĩnh vực hợp tác song phương nào sẽ được ưu tiên?
Chuyến thăm sẽ khẳng định sự tin cậy lẫn nhau, quyết tâm từ cấp cao nhất trong phát triển quan hệ song phương.
Kinh tế thương mại đầu tư chắc chắn sẽ là ưu tiên hàng đầu. Tất nhiên, những lĩnh vực khác như du lịch, giáo dục, an ninh, quốc phòng cũng sẽ thu hút sự quan tâm của cả hai phía Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ.
Mặt khác, cũng cần phải thấy còn rất nhiều khó khăn, trở ngại trong quá trình hợp tác. Sự tin cậy, nỗ lực thúc đẩy hợp tác sẽ là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm khắc phục những vấn đề nảy sinh trong quá trình thúc đẩy quan hệ hai nước.
Xin cảm ơn Đại sứ!