| Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long tại Hội nghị Cấp cao thường niên ASEAN lần thứ 35. (Nguồn: Strait Times) |
Phát biểu trước các nhà lãnh đạo các quốc gia Đông Nam Á khi bắt đầu Hội nghị Cấp cao thường niên ASEAN lần thứ 35, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nhấn mạnh: “Mỗi quốc gia thành viên ASEAN đều có vấn đề nội bộ của riêng mình. Nhưng bối cảnh toàn cầu lúc này đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết, đòi hỏi ASEAN phải xích lại gần nhau, tăng cường hợp tác nhằm đối phó với những xu hướng bất lợi bên ngoài và lên tiếng về những vấn đề mà chúng ta quan tâm bằng tiếng nói chung”.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Singapore lưu ý, nền kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ tăng 3% trong năm nay, mức chậm nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu cách đây một thập kỷ. Nguy cơ suy thoái của kinh tế Mỹ cũng đang gia tăng. Đồng thời, chủ nghĩa dân túy trỗi dậy khắp thế giới, dẫn đến sự suy yếu của toàn cầu hóa và chủ nghĩa đa phương.
Trong bối cảnh mới, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã đề cập đến 3 lĩnh vực then chốt mà 10 quốc gia thành viên ASEAN sẽ phải cùng nhau giải quyết là Kinh tế, Môi trường và An ninh.
Về kinh tế, Thủ tướng Lý Hiển Long khẳng định, ASEAN cần tăng cường nỗ lực nhằm duy trì một hệ thống thương mại đa phương miễn phí, cởi mở và dựa trên các quy tắc.
“Chúng ta đã thành lập Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và giờ đây chúng ta cần thực hiện bước tiếp theo, thực hiện đầy đủ Tầm nhìn Cộng đồng Kinh tế ASEAN 2025, hướng tới hoàn thiện chương trình nghị sự còn đang dang dở”, ông nói. Đồng thời nhấn mạnh “Đối với thế giới, chúng ta cần mở rộng liên kết kinh tế với các đối tác của ASEAN và tiếp tục thúc đẩy tự do hóa thương mại”.
Ông lưu ý, khi ASEAN nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), khu vực này có thể khám phá thêm những lĩnh vực hợp tác mới.
Một trong những ví dụ điển hình là Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN (ASCN) – sáng kiến được đưa ra tại Hội nghị cấp cao ASEAN 2018 tại Singapore, với mục tiêu chung là tạo ra các thành phố thông minh bền vững, thúc đẩy chất lượng cuộc sống ở ASEAN thông qua công nghệ và sáng tạo.
Sáng kiến trên cũng hướng tới đối phó với các vấn đề đô thị hóa như tắc nghẽn giao thông, chất lượng nước, không khí kém, nghèo đói, gia tăng bất bình đẳng, chênh lệch chất lượng cuộc sống giữa nông thôn và thành thị, cũng như đảm bảo an ninh.
26 thành phố nằm trong ASCN bao gồm Bandar Seri Begawan, Banyuwangi, Battambang, Cebu, Đà Nẵng, Davao, Jakarta, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Johor Bahru, Kota Kinabalu, Kuala Lumpur, Kuching, Luang Prabang, Makassar, Mandalay, Manila, Nay Pyi Taw, Phnom Penh, Siem Reap, Singapore, Vientiane, Yangon, Bangkok, Chon Buri và Phuket.
“ASCN sẽ tăng cường sáng kiến của ASEAN và tạo ra sự tăng trưởng mới cho các quốc gia thành viên”, ông nói. “Với vai trò là quốc gia khởi xướng ASCN, Singapore sẽ làm việc với các quốc gia thành viên để phát triển mạng lưới hơn nữa, đặc biệt là với Chủ tịch tiếp theo của ASEAN – Việt Nam”
Trong lĩnh vực môi trường, Thủ tướng Lý Hiển Long kêu gọi các nước ASEAN thực hiện đầy đủ thỏa thuận của khối về ô nhiễm khói mù xuyên biên giới để giải quyết những thách thức như biến đổi khí hậu hay ô nhiễm xuyên biên giới.
Thủ tướng Singapore khẳng định, nhằm đối phó với những thách thức về kinh tế cũng như môi trường, hòa bình và an ninh trong khu vực đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đồng thời, hoan nghênh những tiến triển đạt được trong xây dựng một Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết, ASEAN và Trung Quốc đã hoàn tất vòng rà soát đầu tiên văn bản dự thảo về COC trước thời hạn và khi ASEAN tiếp tục các cuộc đàm phán, cần nhấn mạnh các nguyên tắc chung về tôn trọng tự do, điều hướng và hàng không, tự kiềm chế, không quân sự hóa và giải quyết tranh chấp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế.
Các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ có các cuộc thảo luận với các đối tác quan trọng như Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Mỹ trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao thường niên ASEAN lần thứ 35.