Thủ tướng Suga thăm Việt Nam: Chuyến thăm thành công trên nhiều phương diện

Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị Thủ tướng của ông Suga Yoshihide. Trong các ngày 18-20/10 ở Việt Nam, Thủ tướng Nhật Bản đã có nhiều hoạt động quan trọng như chào Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; hội kiến Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, tiếp xã giao Trưởng ban Tổ chức Trung ương, Chủ tịch Nhóm Nghị sỹ hữu nghị Việt-Nhật Phạm Minh Chính.

Tại các cuộc đàm phán và tiếp xúc, hai bên đã nhất trí về phương hướng chính và các biện pháp nhằm làm sâu sắc hơn mối quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam-Nhật Bản.

Chuyến thăm thành công

Trả lời phỏng vấn đài Sputnik, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Nguyễn Phú Bình khẳng định, qua các hoạt động cụ thể cũng như phát biểu của hai Thủ tướng và lãnh đạo hai nước, có thể khẳng định chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Suga đã rất thành công.

Theo ông Nguyễn Phú Bình, chuyến thăm đã giúp xây dựng mối quan hệ tin cậy, thân thiết giữa lãnh đạo hai nước trong giai đoạn mới, thể hiện rõ nét trong khẳng định của Thủ tướng Suga là sẽ "nắm chặt tay" Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc để đưa quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Nhật Bản đưa ra các biện pháp tích cực nhằm trước mắt hợp tác với Việt Nam chống dịch Covid-19 và giúp Việt Nam khắc phục hậu quả lũ lụt ở miền Trung, đồng thời nhấn mạnh hợp tác giữa hai nước nhằm vượt qua thách thức do tình trạng chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu bị đứt gãy bởi đại dịch Covid-19 và quan hệ căng thẳng Mỹ-Trung. Sự nhất trí đó được thể hiện ở việc ký kết các thỏa thuận hợp tác liên quan đến nhiều lĩnh vực như đầu tư, thương mại, nông nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực...

Hai bên tái khẳng định tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, thượng tôn pháp luật tại Biển Đông, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 trong các hoạt động trên biển.

Thủ tướng Suga chọn Việt Nam và Indonesia là hai điểm đến trong chuyến công du đầu tiên trên cương vị Thủ tướng. Điều này thể hiện chính sách đối ngoại mới của Nhật Bản lấy ASEAN làm trọng tâm, lấy Đông Nam Á làm hướng phát triển chủ yếu, đồng thời khẳng định sự tương đồng giữa Chiến lược của Nhật Bản về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, rộng mở với Tầm nhìn của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Trong bối cảnh đó, ông Nguyễn Phú Bình cho rằng những kết quả trên đây không những có ý nghĩa sâu sắc trong quan hệ gắn bó giữa hai nước, mà còn có tác động lâu dài đến cục diện khu vực và quốc tế.

Đánh giá kết quả chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Suga tới Việt Nam trên phương diện hợp tác kinh tế, Phó Giáo sư-Tiến sỹ Đặng Hoàng Linh, Trưởng khoa Kinh tế Quốc tế, Học viện Ngoại giao Việt Nam nhận định: "Về hợp tác đầu tư, Thủ tướng Nhật Bản Suga đánh giá cao tiềm năng môi trường đầu tư của Việt Nam, khẳng định tiếp tục thúc đẩy chính sách hỗ trợ đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Hiện nay, những chính sách quyết liệt của Mỹ đối với Trung Quốc và xu hướng cấu trúc thị trường đã khiến chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi, giảm bớt phụ thuộc vào một thị trường".

Theo ông Đặng Hoàng Linh, Nhật Bản không nằm ngoài những tác động đó. Đối với các doanh nghiệp Nhật Bản có khả năng chuyển đầu tư ra khỏi Trung Quốc, Việt Nam là nơi đáp ứng tốt nhất nhờ ưu điểm địa lý và có đến ba hiệp định thương mại mà hai nước là thành viên, bao gồm Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam-Nhật Bản (VJEPA), Hiệp định khung về Đối tác Kinh tế Toàn diện ASEAN-Nhật Bản (AJCEP) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Trong khi đó, Việt Nam cũng cần những nguồn lực và kinh nghiệm mà Nhật Bản có thể chuyển giao. Hai nước có thể tận dụng lợi thế của nhau để vượt qua khó khăn. Đồng thời, Nhật Bản và Việt Nam sẽ thúc đẩy thực hiện đa dạng hóa chuỗi cung ứng, vừa tận dụng tối đa trang thiết bị y tế mà Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ với tổng số tiền là 4 tỷ Yen.

Trong khi đó, về hợp tác kinh tế trên các lĩnh vực cũng có bước phát triển. Ngày 19/10, hai bên đã trao đổi 12 văn kiện hợp tác trên nhiều lĩnh vực gồm các lĩnh vực kỹ thuật số, môi trường, năng lượng, cơ sở hạ tầng. Các văn kiện hợp tác là minh chứng rõ nét sâu sắc về quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa hai nước, khôi phục và đẩy mạnh hợp tác trong điều kiện bình thường mới trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế.

Về việc nối lại đường bay, hai bên đã nhất trí áp dụng quy chế đi lại ưu tiên giữa hai nước, sớm nối lại đường bay thương mại. Việc khơi thông các đường bay quốc tế có tác động lớn tới phát triển kinh tế đất nước vì sẽ đưa các chuyên gia, các nhà đầu tư tới Việt Nam.

Việc kết nối lại nhanh chóng các vấn đề về giao thương, du lịch, học tập, kinh tế giữa Việt Nam-Nhật Bản sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và góp phần ổn định, phục hồi nền kinh tế của cả hai đất nước do những tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19.

Về lĩnh vực nông nghiệp, Thủ tướng Suga cho biết sẽ hợp tác để sớm thực hiện việc xuất khẩu quả quýt unshu của Nhật Bản sang Việt Nam, đồng thời đơn giản hóa cơ chế giám sát kiểm tra, mở cửa cho quả nhãn Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản.

Trong khi đó, Tầm nhìn trung và dài hạn hợp tác nông nghiệp Việt Nam-Nhật Bản giai đoạn tiếp theo cũng sẽ được thúc đẩy để sớm được ký kết. Cần lưu ý rằng trong nhóm hàng xuất khẩu sang Nhật Bản, nông thủy sản là mặt hàng có mức tăng trưởng mạnh nhất với kim ngạch xuất khẩu 567,5 triệu USD trong thời gian từ tháng 1-4/2020, tăng 9,2% so với cùng kỳ năm 2019.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã coi xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản thông qua kênh bán lẻ là một trong những giải pháp hiệu quả.

Về nguồn nhân lực, Thủ tướng Suga khẳng định sẽ tăng số lượng và lĩnh vực tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản. Đây là cơ hội để tiếp tục chiến lược thúc đẩy việc làm bền vững, huy động nguồn lực cho phát triển kinh tế, đặc biệt là trong bối cảnh thời gian vừa qua, xuất khẩu lao động gặp nhiều khó khăn do tác động của Covid-19.

Việt Nam - Đối tác quan trọng của Nhật Bản

Tại cuộc gặp gỡ báo chí ngay sau khi hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kết thúc vào sáng 19/10, Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide đã nói: "Tôi xin cam kết nắm chặt tay với ngài Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tiếp tục phát triển mối quan hệ hai nước, đóng góp cho hòa bình, thịnh vượng ở khu vực".

Ông Suga cũng nhấn mạnh Việt Nam là đối tác quan trọng của Nhật Bản, đóng vai trò trọng yếu khi Nhật Bản tiến hành chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Ông Nguyễn Mạnh Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, bình luận về kết quả chuyến thăm với phóng viên đài Sputnik: "Ngày 20/10, Thủ tướng Suga đã kết thúc chuyến thăm Việt Nam từ ngày 18-20/10. Có thể nói, việc cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và tân Thủ tướng Suga Yoshihide chọn Việt Nam là nước đầu tiên đến thăm thể hiện mối quan hệ rất tốt đẹp giữa hai nước, đồng thời cũng chuyển tải thông điệp về việc Nhật Bản coi trọng Việt Nam là cầu nối với các nước trong khối ASEAN cũng như các nước trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Suga cũng nhằm mục đích như vậy và những kết quả của hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho thấy quan điểm trên là xuyên suốt. Hai Thủ tướng đã trao đổi và chia sẻ nhiều về quan hệ hai nước, về đại dịch Covid-19, về các vấn đề trong khu vực và quốc tế mà hai bên cùng quan tâm".