Thương mại khí đốt bị sứt mẻ, châu Âu nhanh tay 'chữa cháy', Nga đang ôm 'bom hẹn giờ'

Linh Chi
Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine đã chia cắt Moscow khỏi châu Âu - thị trường xuất khẩu khí đốt lớn nhất của nước này. Vậy Nga - quốc gia có trữ lượng khí đốt lớn nhất thế giới - đã làm gì với lượng khí dự trữ đó?
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Một giàn khoan khí đốt trên mỏ dầu, khí đốt và khí ngưng tụ Gazprom PJSC Chayandinskoye, cơ sở tài nguyên cho đường ống dẫn khí Power of Siberia vào năm 2021. (Nguồn: Bloomberg)
Một giàn khoan khí đốt trên mỏ dầu, khí đốt và khí ngưng tụ tại Nga. (Nguồn: Bloomberg)

Năm 2021, Nga đã bơm khoảng 150 tỷ khí đốt qua đường ống tới châu Âu. Con số này đáp ứng đủ mức tiêu thụ tổng hợp hàng năm của Đức, Pháp và Áo. Châu Âu chiếm 2/3 lượng khí đốt xuất khẩu của Moscow, bao gồm cả dòng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG).

Kể từ khi xung đột Nga-Ukraine làm sứt mẻ nghiêm trọng hoạt động thương mại đó, Moscow đã tìm kiếm các thị trường mới và tích cực cung cấp khí đốt cho các khu vực trong nước - những khu vực trước đây chưa từng mua khí đốt của doanh nghiệp nội địa.

Tuy nhiên, đất nước này vẫn dư thừa khoảng 90 tỷ khí đốt qua đường ống. Và lượng khí đốt chảy vào châu Âu sụt giảm đang gây thêm áp lực lên nền kinh tế đang bị trừng phạt nặng nề.

Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Có tiền lãi khổng lồ, EU loay hoay nghĩ cách... tiêu, Latvia nói Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Có tiền lãi khổng lồ, EU loay hoay nghĩ cách... tiêu, Latvia nói 'trái cây treo thấp'
Tin liên quan

Năm nay, giá khí đốt giảm hơn 50% so với năm ngoái, khiến "túi tiền" nước Nga thêm mỏng. Dầu mỏ và khí đốt đóng góp hơn 1/3 nguồn thu ngân sách trước chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga.

Sản lượng khí đốt đã giảm hơn 13% trong 5 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm 2022. Gazprom, công ty xuất khẩu khí đốt qua đường ống dẫn sang châu Âu, chiếm phần lớn mức giảm đó. Nếu không có Novatek PJSC - nhà sản xuất LNG lớn nhất của Nga - giữ sản lượng ổn định và Rosneft PJSC - bơm thêm nguồn cung cho thị trường trong nước - thì sự sụt giảm sẽ nghiêm trọng hơn.

Các nhà lãnh đạo châu Âu cáo buộc Moscow "vũ khí hóa" các dòng khí đốt bằng cách ngừng cung cấp khí đốt cho khu vực để trừng phạt các nước ủng hộ Ukraine.

Kết quả là giá khí đốt đã tăng vọt và châu Âu đã "chữa cháy" bằng cách nhanh chóng lấp đầy các kho lưu trữ khí đốt dưới lòng đất bằng loại khí đốt đắt nhất từng thấy.

Nga tăng tốc xoay trục

Một mùa Đông ôn hòa cũng đã giúp châu Âu vượt qua cuộc khủng hoảng năng lượng sâu sắc, nhưng đối với Moscow, việc thay thế châu Âu không hề dễ dàng.

Theo dữ liệu của Bộ Tài chính Nga, doanh thu từ khí đốt đã giảm gần 45% trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 5 năm nay so với cùng kỳ năm 2022, xuống còn 710 tỷ Ruble (8,3 tỷ USD).

Ông Peter Tertzakian, Giám đốc điều hành của ARC Financial nhận định: “Khi các quốc gia bị trừng phạt, ban đầu sẽ có một khoảng thời gian họ phải vật lộn để thích nghi với tình hình mới. Tuy nhiên, khi các biện pháp trừng phạt càng khó khăn thì quốc gia đó sẽ càng sáng tạo hơn trong việc tìm ra cách vượt qua chúng".

Nga đã tăng tốc xoay trục sang Trung Quốc. Đầu năm nay, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố, việc phát triển các cơ sở sản xuất, chế biến và vận chuyển khí đốt ở phía Đông nước Nga - gần biên giới với Trung Quốc - có “tầm quan trọng chiến lược thực sự”.

Tuy nhiên, chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Moscow vào tháng 3/2023 đã không tạo ra được cam kết ngay lập tức từ Bắc Kinh để mua thêm khí đốt của Nga.

Để chuyển hướng sang Trung Quốc, hai bên cần phải xây dựng các đường ống mới để bổ sung cho tuyến đường ống Sức mạnh Siberia (Power of Siberia) bắt đầu hoạt động vào tháng 12/2019.

Các chuyến hàng đến Trung Quốc chỉ là một phần nhỏ trong số các chuyến hàng đến châu Âu trước xung đột. Nhưng những chuyến hàng này đã tăng lên và đang dự kiến ​​sẽ tăng 42% trong năm nay, lên 22 tỷ m³, trước khi tăng lên 38 tỷ /năm vào năm 2025.

Trước xung đột tại Ukraine, Gazprom đã ký thỏa thuận với Trung Quốc. Theo đó, công ty năng lượng này sẽ cung cấp thêm 10 tỷ khí đốt hàng năm trong vòng 25 năm, thông qua một đường ống thứ hai được gọi là tuyến đường Viễn Đông.

Theo Moscow, các cuộc thảo luận về dự án Sức mạnh Siberia 2 - dự án sẽ tăng gấp đôi lưu lượng khí đốt của Nga sang Trung Quốc lên gần 100 tỷ - đã “ở giai đoạn cuối” trong nhiều tháng.

Ngay cả khi một thỏa thuận được thống nhất vào cuối năm 2023, thì sẽ mất ít nhất 5 năm để xây dựng đường ống. Điều này chứng minh, Moscow khó thay thế châu Âu trong một sớm một chiều như thế nào.

Ông Vitaly Yermakov, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford nhận thấy: “Trung Quốc dường như không chịu áp lực về thời gian để đàm phán. Trong khi Nga đang ngồi trên một quả bom hẹn giờ".

Vương quốc Anh và các quốc gia Baltic đã cấm hoàn toàn khí đốt của Nga, bao gồm cả LNG. Nhiều chính phủ trong khu vực châu Âu cũng kêu gọi các công ty giảm sự phụ thuộc vào mặt hàng này. Nhưng cho đến nay, một lệnh cấm vận hoàn toàn đối với dòng khí đốt từ Nga vẫn chưa được ban hành.

Dù vậy, không thể phủ nhận, tốc độ mà các thị trường Tây Âu thích ứng với việc cắt giảm khí đốt qua đường ống của Nga đã tác động đặc biệt nặng nề đến Gazprom. Năm 2022, các nước Tây Âu đã cắt giảm sản lượng khoảng 20%, xuống còn 412,6 tỷ , mức thấp nhất trong ít nhất 15 năm. Thu nhập ròng của các cổ đông của Tập đoàn này đã giảm hơn 41%, xuống còn 1,23 nghìn tỷ Ruble.

Thương mại khí đốt bị xung đột Nga-Ukraine làm sứt mẻ, châu Âu nhanh chóng 'chữa cháy', Moscow đang ôm 'bom hẹn giờ'
Các nhà lãnh đạo châu Âu cáo buộc Moscow "vũ khí hóa" các dòng khí đốt bằng cách ngừng cung cấp khí đốt cho khu vực. (Nguồn: Anadolu)

"Gõ cửa" khách hàng nội địa

Thổ Nhĩ Kỳ là một trong ba khách hàng lớn nhất của Tập đoàn Gazprom.

Theo dữ liệu gần đây nhất của Gazprom, xuất khẩu khí đốt qua đường ống của Nga sang nước này đạt gần 27 tỷ vào năm 2021, tăng từ 16,4 tỷ vào năm 2020.

Nga đã đưa ra ý tưởng đưa Thổ Nhĩ Kỳ làm trung chuyển hàng xuất khẩu sang châu Âu. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan cũng hoan nghênh ý tưởng tạo ra một trung tâm thương mại ở Thổ Nhĩ Kỳ - nơi khí đốt của Moscow có thể được bán ra thị trường.

Tất cả những lựa chọn nói trên - trung tâm thương mại Thổ Nhĩ Kỳ, thị trường mới ở Trung Á và các đường ống dẫn bổ sung đến Trung Quốc - đòi hỏi cần thêm thời gian. Nga có những lựa chọn hạn chế về việc phải làm gì với khí đốt dự trữ của mình.

Trong bối cảnh này, xuất khẩu LNG của Nga lại là "ngôi sao sáng". Pháp, Bỉ và Tây Ban Nha đã nhập khẩu khối lượng kỷ lục từ Nga vào năm 2022 - một thực tế mà các quan chức châu Âu đang bắt đầu chú ý. Hà Lan và Tây Ban Nha đang thực hiện các bước cấm nhập khẩu LNG từ Nga, nhưng toàn bộ khu vực khó có thể ngừng mua nhiên liệu siêu lạnh từ Moscow.

Năm ngoái, Tổng thống Putin nói rằng: "Bất cứ nơi nào có thể, khí đốt, dù là đường ống hay hóa lỏng, đều phải đến tay người tiêu dùng". Tham vọng của đất nước là nâng tỷ lệ tiếp cận nhiên liệu trong nước lên 83% vào năm 2030, từ mức 73% vào năm 2022.

Trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, đất nước của Tổng thống Putin cũng đã mở rộng mạng lưới khí đốt trong nước. Quá trình này đang được đẩy nhanh trên khắp các lãnh thổ rộng lớn của Nga để thúc đẩy nhu cầu và hỗ trợ sản xuất.

Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Chủ tịch EC nói 'Moscow phải trả giá', EU cân nhắc hai điều

Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Chủ tịch EC nói 'Moscow phải trả giá', EU cân nhắc hai điều

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen chia sẻ với Nikkei Asia rằng, cơ quan này đang thảo luận về cách ...

Không có Nga, khí đốt vẫn ngập tràn tại EU, Ukraine sẽ là 'bến đỗ'?

Không có Nga, khí đốt vẫn ngập tràn tại EU, Ukraine sẽ là 'bến đỗ'?

Giá năng lượng tại châu Âu đã tăng đột biến trong năm 2022, khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. ...

Lệnh trừng phạt chống Nga: Chiến dịch phản công ồ ạt từ phương Tây, ‘trúng đòn hiểm’, Moscow cũng khó đỡ

Lệnh trừng phạt chống Nga: Chiến dịch phản công ồ ạt từ phương Tây, ‘trúng đòn hiểm’, Moscow cũng khó đỡ

Dù đến nay, "đòn trừng phạt liên hoàn" từ Mỹ và phương Tây không thể khuất phục Nga, cũng không thể kết thúc xung đột ...

Lệnh trừng phạt chống Nga: Phương Tây 'ra đòn' chưa từng có tiền lệ; doanh nghiệp vô tình, kinh tế Nga 'trúng độc đắc'?

Lệnh trừng phạt chống Nga: Phương Tây 'ra đòn' chưa từng có tiền lệ; doanh nghiệp vô tình, kinh tế Nga 'trúng độc đắc'?

Liên minh châu Âu (EU) đã công bố gói trừng phạt thứ 11 đối với Nga. Tuy nhiên, những biện pháp này chủ yếu nhắm ...

Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Có tiền lãi khổng lồ, EU loay hoay nghĩ cách... tiêu, Latvia nói 'trái cây treo thấp'

Dùng tài sản Nga tái thiết Ukraine: Có tiền lãi khổng lồ, EU loay hoay nghĩ cách... tiêu, Latvia nói 'trái cây treo thấp'

Tài sản của Nga bị đóng băng trong các tài khoản châu Âu có thể tạo ra hàng tỷ USD mỗi năm tiền lãi. Nhưng ...

(theo Japan Times, Bloomberg)

Bài viết cùng chủ đề

Căng thẳng Nga-Ukraine

Xem nhiều

Đọc thêm

Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Tháng 9/2024, Nga trở lại vị trí nhà cung cấp khí đốt chính cho Liên minh châu Âu (EU).
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết ...
Tiết lộ bí kíp thành công của Mason Greenwood tại Marseille

Tiết lộ bí kíp thành công của Mason Greenwood tại Marseille

Những bí mật đằng sau thành công của Mason Greenwood tại Marseille đã được truyền thông Pháp tiết lộ.
Những chiến sĩ đặc biệt tại Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Những chiến sĩ đặc biệt tại Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Đội quân khuyển từ Trường Trung cấp 24 Biên phòng sẽ tham gia trình diễn tại lễ khai mạc Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 (19/12-22/12).
Tạp chí Quan hệ Quốc tế ra đời như thế

Tạp chí Quan hệ Quốc tế ra đời như thế

Hành trình ra đời của Tạp chí Quan hệ Quốc tế là ấp ủ, quyết tâm của Lãnh đạo Bộ Ngoại giao 35 năm về trước.
HLV Ruben Amorim không cho Leny Yoro ra sân trận U21 MU

HLV Ruben Amorim không cho Leny Yoro ra sân trận U21 MU

Tân HLV Ruben Amorim không muốn Leny Yoro thi đấu cho đội U21 MU trong bối cảnh trung vệ người Pháp vừa bình phục chấn thương.
Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024: Mất mốc quan trọng, hồ tiêu chịu sức ép khi dòng tiền vẫn đổ mạnh về kinh doanh cà phê và USD neo cao

Giá tiêu hôm nay 22/11/2024 tại thị trường trong nước quay đầu giảm nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 138.000 – 139.500 đồng/kg.
Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

Doanh nghiệp Hàn Quốc 'mách' Việt Nam cách tăng năng suất, cải thiện hiệu quả sản xuất

TS. Nguyễn Văn Thân thông tin, Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc 2024 đã thu hút hơn 500 đại biểu từ hai quốc gia.
Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Khát vọng về 'chân trời tăng trưởng và phát triển mới' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam-Hàn Quốc

Chiều nay (21/11), Diễn đàn Hợp tác đầu tư Việt Nam-Hàn Quốc năm 2024 đã diễn ra tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Hà Nội.
Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Giới thiệu hình ảnh, tiềm năng của Bình Định với nhà đầu tư, doanh nghiệp Thái Lan

Từ 21-23/11, tại TP. Quy Nhơn, UBND tỉnh Bình Định tổ chức sự kiện Gặp gỡ các doanh nghiệp Thái Lan.
Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giá cà phê hôm nay 21/11/2024: Giá cà phê bật tăng mạnh mẽ, xuất khẩu giảm sâu, hàng Việt sẽ vẫn tuân thủ EUDR

Giới phân tích dự báo sản lượng cà phê vụ 2024 - 2025 của Việt Nam có thể giảm 10-15% so với vụ 2023 - 2024. Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê ...
Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Thu hút vốn FDI xanh: Lợi thế nhiều, thách thức lớn

Baoquocte.vn. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) xanh đang hòa mình cùng làn sóng phát triển kinh tế xanh của đất nước.
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Phiên bản di động