Tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh hay virus corona đã ‘bỏ qua’ châu Phi

Minh Anh
TGVN. Có tin đồn, dân châu Phi miễn dịch với virus corona chủng mới (Covid-19). Có phải vậy không?... Khi những quốc gia nghèo và hạn chế nguồn lực y tế ở châu lục này vẫn đang gần như nằm ngoài "sức nóng" của dịch bệnh Covid-19 đang hoành hành trên toàn cầu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi Cập nhật 7h ngày 17/2: Số ca tử vong do virus corona giảm, 40 công dân Mỹ trên tàu Diamond Princess nhiễm mới
tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi Cập nhật 7h ngày 16/2: Thế giới có gần 70.000 người nhiễm Covid-19, 1.666 ca tử vong vì virus corona
tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi

Rất có thể có những trường hợp mắc bệnh đã không được phát hiện. (Nguồn: Sokodirectory)

Danh sách công dân các quốc gia ngoài Trung Quốc nhiễm Covid-19 vẫn đang tiếp tục dài ra, thì ở châu Phi - lục địa mà người ta lo ngại nhất về khả năng phòng chống dịch mới chỉ xuất hiện ca nhiễm bệnh đầu tiên cách đây ít hôm (15/2) tại Ai Cập và chưa phát hiện thêm ca nhiễm mới.

"Chưa được phát hiện" hay chỉ là may mắn?

Tính đến chiều ngày 17/2, khoảng 28 quốc gia ngoài Trung Quốc đã xác nhận 71.440 trường hợp nhiễm Covid-19, trong con số vẫn tăng khoảng 1.000 trường hợp/ngày này, chỉ duy nhất một người liên quan đến châu Phi, dù mối liên kết giữa châu lục này với thế giới, đặc biệt là với Trung Quốc – quốc gia đang là tâm điểm của dịch bệnh, vẫn ngày càng chặt chẽ.

Khoảng 2 triệu người Trung Quốc đang sống và làm việc tại châu Phi. Người dân của "lục địa đen" cũng đến Trung Quốc học tập và kinh doanh ngày càng nhiều. Trước khi dịch Covid-19 hoành hành tại Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, mỗi ngày có khoảng 8 chuyến bay hoạt động đều đặn qua lại giữa Trung Quốc và các quốc gia châu Phi. Khách du lịch Trung Quốc hiện là nhóm khách hàng lớn và tiềm năng nhất của hãng hàng không lớn nhất châu Phi - Ethiopian Airlines.

Theo số liệu mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng người không nhỏ lưu thông giữa Trung Quốc và châu Phi theo đường hàng không là con đường không thể loại trừ nguy cơ lây truyền chủng virus corona mới, vốn đã giết chết 1.775 người và gây nhiễm 71.440 người trên toàn cầu (tính đến 17h ngày 17/2).

Các chuyên gia cũng như nhiều lãnh đạo châu lục này đã bày tỏ lo ngại nếu dịch bệnh Covid-19 lây lan tại châu Phi thì sẽ gây hậu quả rất nghiêm trọng với những nước nghèo, lại rất hạn chế về các nguồn tài nguyên y tế.

Tất nhiên, đến giờ phút này, khi bệnh Covid-19 đã hoành hành tại vùng tâm dịch ở Trung Quốc gần 2 tháng thì Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa dịch bệnh châu Phi (CDC) vẫn cho rằng, không có gì là chắc chắn cả, có thể đã có một số ca tại châu Phi nhưng chưa được phát hiện.

Một số người cho rằng, giải thích đơn giản nhất là năng lực thử nghiệm hạn chế của châu Phi. Theo các chuyên gia y tế công cộng, có thể cho đến nay lục địa này chỉ đơn giản là không có khả năng phát hiện các trường hợp nhiễm bệnh.

Trên thực tế, tính đến cuối tuần trước, chỉ có hai quốc gia châu Phi là Senegal và Nam Phi có các phòng thí nghiệm có khả năng xét nghiệm và xác nhận các mẫu virus.

"Hiện chúng tôi chưa thể đưa ra kết luận chắc chắn, rất có thể đã có những trường hợp mắc bệnh mà chúng tôi không phát hiện ra”, Isaac Ngere – chuyên gia nghiên cứu dịch bệnh của Kenya cho biết.

Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi khá nhiều so với trước. Theo một thông báo mới đây của WHO tại châu Phi, tuần trước, các chuyên gia y tế từ hơn một chục quốc gia châu Phi đã gặp nhau ở Senegal để tìm hiểu cách chẩn đoán virus mới. Hiện 19 quốc gia châu Phi đã có thể thử nghiệm Covid-19, trong đó có Nigeria, Gabon, Cameroon, Ethiopia, Kenya, Zambia và Sierra Leone.

WHO cũng đã xác định 13 quốc gia ưu tiên ở châu Phi vốn có qua lại thường xuyên với Trung Quốc. Tổ chức quốc tế này cũng đã phái các chuyên gia trực tiếp tới 8 trong số các quốc gia này để phối hợp, cũng như hỗ trợ các nỗ lực chuẩn bị phòng chống Covid-19. Theo đó, công tác tuyên truyền, phòng chống và kiểm tra được triển khai mạnh tại các sân bay, cũng như một số cảng biển.

Tuần trước, tại Sierra Leone, hơn 30 người đến từ Trung Quốc đã bị cách ly ở Freetown. Theo thông tin từ Tiến sĩ Mohamed Alex Vandy, Giám đốc Cơ quan An ninh Y tế khẩn cấp của Sierra Leone, bất cứ người nào đến Sierra Leonean hay Nigeria từ Trung Quốc, kể cả là nhà ngoại giao, miễn là hộ chiếu của họ cho thấy rời Trung Quốc trong vòng 14 ngày qua sẽ đều bị bắt buộc phải cách ly.

“Đó là một biện pháp phòng ngừa dịch bệnh, giữ an toàn cho tất cả mọi người, chứ không phải vì người đó bị bệnh hay phạm tội", TS. Vandy nói.

Công tác sàng lọc chặt chẽ và khả năng thử nghiệm tại chỗ, đang cho thấy nhiều tiến bộ trong việc phát hiện các trường hợp nhiễm bệnh, cũng như khả năng phòng, chống dịch do Covid-19 gây ra, chuyên gia Isaac Ngere cho biết.

Tuy nhiên, nhận định về sự “vắng mặt” của Covid-19 tại châu Phi, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm và dịch bệnh của Anh Paul Hunter coi đó là sự may mắn. "Nếu nhìn vào cách Covid-19 lây lan sang các quốc gia ngoài Trung Quốc cho thấy, phần lớn các trường hợp nhiễm bệnh đều có nguồn gốc từ sự di chuyển thuận lợi giữa các quốc gia trên toàn thế giới".

Khí hậu quá ấm chẳng trông chờ dịch đến?

Có một giả thuyết khác được đặt ra là lục địa này quá ấm để Covid-19 có thể tồn tại và phát triển mạnh.

Theo lý thuyết, “họ hàng nhà” virus corona, trong đó bao gồm một số loại virus gây bệnh cảm cúm thông thường, thường có tính thời vụ - nghĩa là chúng hoạt động mạnh tại một thời điểm thích hợp trong năm và suy yếu dần theo mùa. Chẳng hạn, trong mùa mà bệnh cúm đạt đỉnh điểm, các hạt nước bọt li ti hình thành khi người nhiễm bệnh hắt hơi hoặc ho sẽ dễ dàng được lan truyền trong không khí khô lạnh của mùa Đông, đặc biệt ở những nơi đông người. Nhưng sau đó, khi thời tiết ấm lên, virus này sẽ dần biến mất.

tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi

Châu Phi - lục địa mà người ta lo ngại nhất về khả năng phòng chống dịch mới chỉ xuất hiện ca nhiễm bệnh đầu tiên hôm 15/2 tại Ai Cập. (Nguồn: AP)

Chuyên gia Yap Boum, đại diện châu Phi tại bộ phận nghiên cứu của Tổ chức Bác sĩ không có Biên giới (MSF) phân tích, khi thời tiết ấm và ẩm hơn, các hạt nước li ti mang virus có xu hướng rơi ra khỏi không khí nhanh hơn, nên hạn chế sự lây truyền. Các nước nhiệt đới khó tránh khỏi tính thời vụ, với đỉnh điểm của bệnh cúm vào mùa khô ở các quốc gia như Cameroon.

Tuy nhiên, không phải tất cả các chủng virus corona đều lây lan qua đường hô hấp. Chuyên gia Boum cho rằng, còn quá sớm để khẳng định, liệu Covid-19 có được truyền theo kiểu tương tự với các họ hàng của nó hay không.

Bởi vậy, "việc tiếp tục theo dõi sát sao sự phát triển của Covid-19 vẫn là giải pháp khôn ngoan đối với các quốc gia như Nam Phi, nơi mùa Đông sắp bắt đầu (kéo dài từ tháng Năm đến tháng Chín).

Nhà dịch tễ học Paul Hunter nhấn mạnh rằng, Covid-19 tồn tại chưa đủ lâu để cho thấy sự lây lan có thể bị ảnh hưởng khi thời tiết chuyển mùa. Nhưng ngay cả khi virus corona đến châu Phi, lục địa này chắc chắn không bị ảnh hưởng nặng nề như Trung Quốc.

"Tôi không cho rằng, một dịch bệnh do Covid-19 sẽ bùng phát tại châu Phi”, GS. Hunter khẳng định.

Một vài ca nhiễm bệnh dường như không phải là vấn đề lớn đối với châu Phi. Chẳng hạn, dịch SARS – bệnh về đường hô hấp cũng do một chủng virus corona gây ra, lây lan qua 26 quốc gia vào năm 2003, nhưng không gây ảnh hưởng quá nhiều tới châu Phi.

Ở châu lục này, người dân thường không sống chen chúc trong những khu vực quá đông dân cư. Đây là những điều kiện không thuận lợi cho sự bùng phát của dịch bệnh về đường hô hấp do Covid-19.

Bởi vậy, những tin đồn trên mạng xã hội kiểu “không có cư dân châu Phi nhiễm bệnh vì họ miễn dịch với Covid-19” là hoàn toàn thất thiệt này. Chuyên gia về bệnh truyền nhiễm Paul Hunter khẳng định, cho đến nay không hề có bằng chứng nào nói lên điều đó.

tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi Chống chọi với virus corona chủng mới, lá chắn 'miễn dịch' vô tác dụng?

TGVN. Đại dịch viêm phổi kinh hoàng tại Vũ Hán rồi cũng sẽ qua đi, vô số trường hợp bị lây nhiễm, nhiều người tử ...

tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi Cập nhật 7h ngày 15/2: Số ca tử vong do virus corona tại Hồ Bắc vượt quá 1.500. Ca nhiễm bệnh đầu tiên tại Ai Cập báo hiệu COVID-19 đã đến châu Phi

TGVN. Tỉnh Hồ Bắc, miền Trung Trung Quốc, thông báo số ca tử vong do dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus ...

tiem an nguy co bung phat dich benh hay virus corona da bo qua chau phi Virus corona - Chưa có thuốc đặc trị, chống đến cùng hay học cách sống chung

TGVN. Những đặc tính có phần vượt trội của virus corona chủng mới (2019-nCoV) đang khiến khả năng loại trừ hoàn toàn virus nguy hiểm ...

Minh Anh (theo Dw)

Bài viết cùng chủ đề

Dịch virus corona
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 2/1/2025: Cự Giải đạt được mục tiêu sự nghiệp

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Năm ngày 2/1/2025: Cự Giải đạt được mục tiêu sự nghiệp

Tử vi hôm nay 2/1/2025 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 2/1/2025, Lịch vạn niên ngày 2 tháng 1 năm 2025

Lịch âm hôm nay 2025: Xem lịch âm 2/1/2025, Lịch vạn niên ngày 2 tháng 1 năm 2025

Lịch âm 2/1. Lịch âm 2/1/2025? Âm lịch hôm nay 2/1. Lịch vạn niên 2/1/2025. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Hơn 1 triệu du khách Thái Lan đến Nhật Bản trong năm 2024

Mặc dù số lượng vẫn thấp hơn so với thời kỳ trước Covid-19, Nhật Bản vẫn chứng tỏ sức hấp dẫn đối với du khách xứ sở nụ cười.
Giá vàng hôm nay 2/1/2025: Giá vàng 'chói lóa' ngày đầu năm, thị trường có động lực chính, vẫn 'rón rén' chờ ông Trump

Giá vàng hôm nay 2/1/2025: Giá vàng 'chói lóa' ngày đầu năm, thị trường có động lực chính, vẫn 'rón rén' chờ ông Trump

Giá vàng hôm nay 2/1/2025 thị trường thế giới bứt phá ngay trong phiên đầu Năm mới, phủ sắc xanh trên sàn giao dịch Kitco.
Giá tiêu hôm nay 2/1/2025: Giá tăng gần 3 lần từ thời điểm chạm đáy, nông dân phấn khởi, nhiều kỳ vọng vào vụ mùa 2025 bội thu

Giá tiêu hôm nay 2/1/2025: Giá tăng gần 3 lần từ thời điểm chạm đáy, nông dân phấn khởi, nhiều kỳ vọng vào vụ mùa 2025 bội thu

Giá tiêu hôm nay 2/1/2025 tại thị trường trong nước nhích nhẹ ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 146.500 - 147.000 đồng/kg.
Ngôi sao thứ hai sẽ rời MU ngay trong tháng 1/2025

Ngôi sao thứ hai sẽ rời MU ngay trong tháng 1/2025

Tiền vệ Casemiro đã đồng ý rời MU ở kì chuyển nhượng tháng 1/2025.
Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Bức tranh 2024 và phác thảo thế giới 2025

Thế giới trải qua một năm đầy biến động, thách thức, đan xen những mảng màu sáng tối trên các lĩnh vực. Bức tranh năm mới có gì?
Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Châu Âu: Khi ‘đầu tàu’ trật bánh

Biến động trong bộ máy lãnh đạo tại Pháp và Đức có thể tác động không nhỏ tới quỹ đạo phát triển của châu Âu hiện nay.
Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Tổng thống Sri Lanka thăm Ấn Độ: Định hình quỹ đạo quan hệ láng giềng, nêu gương về hợp tác vượt biên giới

Ấn Độ là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài của ông Anura Kumara Dissanayake kể từ khi đắc cử Tổng thống Sri Lanka cách đây 3 tháng.
Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Đại sứ Nguyễn Quang Khai bình luận về cơn địa chấn bất ngờ ở Syria và tương lai khu vực

Chỉ 11 ngày dưới sự tấn công của lực lượng đối lập HTS, Tổng thống Bashar al-Assad đã phải rời khỏi Syria...
Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Thủ tướng Anh tới Trung Đông và Cyprus: Chuyến thăm mở đường

Chuyến thăm đầu tiên của Thủ tướng Anh Keir Starmer tới Trung Đông phản ánh ưu tiên và quan điểm của xứ sở sương mù trong hợp tác với khu vực này.
Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Nepal-Trung Quốc: ‘Phá lệ’ để thành công?

Việc Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli chọn Trung Quốc làm điểm dừng chân trong chuyến công du đầu tiên phản ánh thay đổi đáng chú ý từ Kathmandu.
Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Năm mới 2025, kiểm kê sự thay đổi trong quân đội Nga sau 3 năm xung đột với Ukraine

Gần ba năm sau xung đột với Ukraine, quân đội Nga đã phải chịu những tổn thất và đổ nguồn lực nhằm bảo đảm tái thiết lực lượng quân sự.
Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Cáp quang - Hệ vũ khí chiến lược dưới lòng biển

Hệ thống cáp quang dưới lòng đại dương đang trở thành trận địa trong cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc.
AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

AI phân tích và sự khác biệt với AI tạo sinh

Các tổ chức mới phát hiện ra công nghệ AI có nguy cơ bỏ qua một dạng AI cũ hơn và đã được thiết lập tốt hơn, gọi là 'AI phân tích'.
Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Cuộc cạnh tranh việc làm giữa con người và AI

Nhiều chuyên gia nhận định rằng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ thay đổi căn bản nền kinh tế toàn cầu, đồng thời đe dọa thay thế con người trong một số ngành nghề.
Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Phát ngôn gây sốc của ông Trump về việc mua Greenland: Không phải là lần đầu tiên, tại sao lại 'chấp niệm'?

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đã làm dậy sóng dư luận khi nhắc lại tuyên bố gây sốc muốn mua lại Greenland.
Kênh đào Panama - chứng nhân lịch sử ‘ba chìm bảy nổi’ trong thế sự xoay vần

Kênh đào Panama - chứng nhân lịch sử ‘ba chìm bảy nổi’ trong thế sự xoay vần

Sau những biến cố lịch sử trong quá khứ, Kênh đào Panama đã trải qua hơn 2 thập kỷ bình yên cho đến ngày 21/12.
Xung đột Nga-Ukraine năm 2024: Phát huy tối đa chiến thuật 'nắn gân' trên thực địa, nhưng lạ thay... không 'đau' như trước!

Xung đột Nga-Ukraine năm 2024: Phát huy tối đa chiến thuật 'nắn gân' trên thực địa, nhưng lạ thay... không 'đau' như trước!

Cả Nga và Ukraine đều 'tung chiêu' sử dụng các vũ khí tối tân, hiện đại - những bước đi 'rắn' trên thực địa.
Ngoại giao Ấn Độ khẳng định vị thế cường quốc chủ chốt trong kỷ nguyên đa cực

Ngoại giao Ấn Độ khẳng định vị thế cường quốc chủ chốt trong kỷ nguyên đa cực

Chính sách đối ngoại hiện đang là một chủ đề nóng tại Ấn Độ, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ truyền thông, giới học thuật và toàn xã hội.
Bài toán Syria không khó, quan trọng ở người giải

Bài toán Syria không khó, quan trọng ở người giải

Trước mớ rối ren như hiện nay, Syria có thể đi chệch hướng theo nhiều cách và nhân tố có thể 'nắn chỉnh' đúng hướng chính là Mỹ.
Dư luận quốc tế đánh giá cao 'Công ước Hà Nội' về tội phạm mạng vừa được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua

Dư luận quốc tế đánh giá cao 'Công ước Hà Nội' về tội phạm mạng vừa được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua

Sau khi Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Công ước LHQ về Tội phạm mạng (Công ước Hà Nội), nhiều quan chức LHQ đã lên tiếng đề cao văn kiện này.
Ukraine ngấm ngầm hồi sinh một sức mạnh vô song bị 'ngủ quên', hy vọng một phép màu

Ukraine ngấm ngầm hồi sinh một sức mạnh vô song bị 'ngủ quên', hy vọng một phép màu

Ukraine từng dẫn đầu thế giới trong ngành chế tạo tên lửa, và nước này đang có những tính toán thận trọng để lấy lại phong độ.
Dự đoán xung đột Nga-Ukraine năm 2025: Khắc nghiệt với cả hai, 'cuộc mặc cả lớn' liệu có xuôi, ai là người nhượng bộ trước?

Dự đoán xung đột Nga-Ukraine năm 2025: Khắc nghiệt với cả hai, 'cuộc mặc cả lớn' liệu có xuôi, ai là người nhượng bộ trước?

Năm 2025 sẽ là một năm đầy khó khăn với cả Ukraine và Nga trước nhiều yếu tố bất định.
Phiên bản di động