| Ông Anwar Ibrahim đã nhậm chức Thủ tướng Malaysia. (Nguồn: EPA-EPE) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Đại diện Nga, Ukraine gặp nhau ở UAE: Ba nguồn thạo tin cho biết ngày 17/11, các đại diện của Nga và Ukraine đã tới thủ đô Abu Dhabi của Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) để thảo luận về khả năng trao đổi tù nhân chiến tranh, cũng như khả năng nối lại hoạt động xuất khẩu ammoniac của Nga sang châu Á và châu qua một đường ống của Ukraine. Đàm phán do UAE làm trung gian và không có sự tham gia của Liên hợp quốc. Các nguồn tin cũng cho biết hai bên đã thảo luân về loại bỏ trở ngại còn lại trong sáng kiến ngũ cốc.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về thông tin này, Đại sứ Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ Vasyl Bodnar nhấn mạnh: “Phóng thích tù nhân chiến tranh của chúng tôi là một phần của cuộc đàm phán liên quan việc khơi thông hoạt động xuất khẩu amoniac của Nga... Tất nhiên, chúng tôi tìm mọi cách để thực hiện điều đó bất cứ khi nào có cơ hội’. Tuy nhiên, quan chức này không biết liệu cuộc đàm phán có diễn ra ở UAE hay không.
Trước đó, hôm 23/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết nước này sẽ cố gắng khơi thông xuất khẩu phân bón của Nga bị mắc kẹt tại các cảng ở châu Âu và nối lại xuất khẩu amoniac. Hiện Bộ Ngoại giao UAE, Nga và Ukraine đều chưa bình luận về thông tin trên. (Reuters)
* Ukraine: Nga gây ra “nguy cơ thực sự về một thảm họa hạt nhân”: Ngày 24/11, Giám đốc Energoatom Petro Kotin cáo buộc Nga đã gây ra “nguy cơ thực sự về một thảm họa hạt nhân và phóng xạ” bằng cách phát động các cuộc tấn công khiến toàn bộ các lò phản ứng hạt nhân của Ukraine đã bị ngắt kết nối với lưới điện, lần đầu tiên trong vòng 40 năm qua. Tuy nhiên, quan chúc này cũng cho biết hiện nhà máy này đã được kết nối lại với mạng lưới điện và các máy phát điện dự phòng chạy bằng diesel tại cơ sở này đã ngừng hoạt động. (Reuters)
* Nga: Ukraine âm mưu phá hoại “Dòng chảy phương Nam”: Ngày 24/11, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) nêu rõ: “FSB đã ngăn chặn âm mưu của các cơ quan đặc nhiệm Ukraine nhằm thực hiện hành động phá hoại và khủng bố đối với đường ống dẫn khí đốt ‘Dòng chảy phương Nam’, cung cấp năng lượng cho Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu”. “Dòng chảy phương Nam” là một dự án đường ống nhằm vận chuyển khí đốt Nga qua Biển Đen đến Bulgaria, mặc dù dự án này sau đó đã bị hủy bỏ vì TurkStream (Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ). (Reuters/Sputnik)
* Trung Quốc kêu gọi Nga, Ukraine bảo vệ các cơ sở hạt nhân: Ngày 24/11, phát biểu tại một cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) về Ukraine, Phó Đại diện thường trực của Trung Quốc tại LHQ Cảnh Sảng cho biết: “Cuối tuần qua, nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia hứng chịu đợt pháo kích dữ dội nhất trong nhiều tháng qua, gây hư hại nghiêm trọng và khiến cộng đồng quốc tế lo ngại về một thảm họa hạt nhân.
Vấn đề an toàn và an ninh hạt nhân là hết sức quan trọng và không thể thỏa hiệp. Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên liên quan hành động có trách nhiệm, đảm bảo an toàn cho các cơ sở hạt nhân và tránh để xảy ra các sự cố hạt nhân do con người gây ra. Trung Quốc ủng hộ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử (IAEA) làm trung gian trong tham vấn đang tiếp diễn với Nga và Ukraine, về an toàn và an ninh của nhà máy, nhằm đạt thỏa thuận được hai bên chấp nhận”. (Reuters/Sputnik)
Nga-Mỹ
* Nga không có kế hoạch tiếp xúc cấp lãnh đạo với Mỹ: Ngày 24/11, phát biểu với báo giới, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết “Đối với chủ đề cụ thể của một số cuộc tiếp xúc nhất định, tôi muốn nhấn mạnh rằng chúng tôi chưa có bất kỳ sáng kiến nào về mặt thăm dò hay theo cách thức chính thức.
Không có kế hoạch nào cho một cuộc tiếp xúc như vậy và chúng tôi hiện không có kế hoạch liên hệ cấp cao nào. Đối thoại với Mỹ được tiến hành thông qua các cuộc điện đàm giữa giới chức liên quan hàng đầu, cấp cao mà không bao gồm cấp tổng thống. Chúng tôi đang đối thoại thông qua các kênh ngoại giao thông thường”. (Sputnik)
Châu Âu
* EU chuẩn bị gói trừng phạt thứ 9 với Nga: Trong khuôn khổ chuyến công du Phần Lan ngày 24/11, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết Liên minh châu Âu (EU) đang “làm việc hết tốc lực” về trừng phạt thứ 9 với Nga. Bà nhấn mạnh: “Tôi tin tưởng chúng tôi sẽ sớm thông qua mức giá trần toàn cầu với dầu mỏ Nga cùng với G7 và các đối tác lớn khác”. (Reuters/Sputnik)
* 15 nước bác giá trần khí đốt của EC: Ngày 24/11, phát biểu sau cuộc họp của 15 nước thành viên EU trước hội nghị của Hội đồng các vấn đề năng lượng, Bộ trưởng An ninh năng lượng và Môi trường Italy Gilberto Pichetto Fratin cho biết 15 quốc gia thành viên EU, dẫn đầu là Italy, đã quyết định bác bỏ cơ chế giới hạn đề xuất của EC. Ông Fratin nêu rõ: “(Chúng tôi) nhất trí không ủng hộ (đề xuất của EC). Ở giai đoạn này, quan điểm của chúng tôi là đánh giá cả đề xuất của EC về giới hạn giá và các điều khoản khác của thỏa thuận có thể xem xét các vấn đề khác, chẳng hạn như sự đoàn kết và minh bạch, nhưng là một khối chung”.
Cùng ngày, Cao ủy châu Âu phụ trách Năng lượng Kadri Simson xác nhận các đại sứ của EU đã không nhất trí về việc áp giá trần đối với dầu mỏ Nga và các cuộc đàm phán vẫn tiếp diễn. (TASS/TTXVN)
* Bộ trưởng Quốc phòng Pháp thăm Ấn Độ: Ngày 27-28/11, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu sẽ có chuyến thăm Ấn Độ. Dự kiến, ngày 27/11, ông sẽ lên thăm tàu sân bay INS Vikrant ở ngoài khơi bờ biển Mumbai và hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà Rajnath Singh vào ngày 28/11. Chuyến thăm tàu nói trên của ông Lecornu được đánh giá cao vì máy bay chiến đấu Rafale-M của Pháp là một trong hai ứng cử viên cho các máy bay trên tàu sân bay INS Vikrant, với ứng cử viên còn lại là F-18 do Boeing (Mỹ) sản xuất.
Trong một tin liên quan, theo kế hoạch, quá trình đại tu tàu sân bay khác của Ấn Độ là INS Vikramaditya sẽ hoàn tất vào tháng tới. Ngay sau đó, tàu này sẽ tiến hành các kế hoạch thử nghiệm trên biển và hạ cánh máy bay ở ngoài khơi bờ biển Karwar, bang Karnataka. (TTXVN)
Đông Bắc Á
* Thủ tướng Nhật Bản lên kế hoạch thăm Mỹ: Kyodo (Nhật Bản) dẫn các nguồn từ Chính phủ Nhật Bản cho biết chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Kishida có thể diễn ra từ ngày 7-9/1/2023, hoặc một thời điểm sau đó. Nếu kế hoạch này được thực hiện, đây sẽ là chuyến thăm Mỹ chính thức đầu tiên của Thủ tướng Kishida kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 10/2021. Theo Kyodo, làm sâu sắc hơn quan hệ đồng minh an ninh Nhật-Mỹ có thể là nội dung chính trong chương trình nghị sự của cuộc hội đàm sắp tới giữa lãnh đạo hai nước. (Kyodo)
Đông Nam Á
* Ông Anwar Ibrahim tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng Malaysia: Chiều 24/11, ông Anwar Ibrahim đã chính thức tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng Malaysia sau khi được Quốc vương Al-Sultan Abdullah Ri'ayatuddin phê chuẩn làm Thủ tướng thứ 10 sau các cuộc dàn xếp hậu tổng tuyển cử lần thứ 15. Phát biểu tại lễ tuyên thệ, tân Thủ tướng Ibrahim khẳng định nỗ lực hết sức thực hiện trọng trách trên cương vị mới, phục vụ đất nước và người dân Malaysia.
Sinh năm 1947, ông Anwar Ibrahim là một chính trị gia kỳ cựu của Malaysia. Ông tham gia hoạt động chính trị từ những năm 1960 của thế kỷ trước khi còn là sinh viên của trường Đại học Malaya và đã kinh qua lãnh đạo các bộ gồm Bộ Thanh niên, Thể thao và Văn hóa; Bộ Nông nghiệp; Bộ Giáo dục và Tài chính. Năm 1993, ông được bổ nhiệm làm Phó thủ tướng. Ông cũng là người Malaysia duy nhất được tạp chí Times bình chọn vào danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới năm 1998. (TTXVN)
Nam Á
* Ấn Độ phóng thử thành công tên lửa đạn đạo: Ngày 24/11, Ấn Độ đã phóng thử thành công tên lửa đạn đạo tầm trung Agni-3 từ đảo A.P.J. Abdul Kalam thuộc bang Odisha. Bộ Quốc phòng Ấn Độ ra tuyên bố cho biết: “Cuộc thử nghiệm thành công này là một phần của các đợt phóng thử huấn luyện định kỳ được tiến hành với sự hỗ trợ của Bộ Tư lệnh Các lực lượng chiến lược. Vụ phóng được thực hiện trong giới hạn định trước và đã xác minh tất cả các thông số vận hành của hệ thống”.
Dòng tên lửa Agni tạo thành xương sống trong lực lượng vũ khí hạt nhân của Ấn Độ, trong đó có cả tên lửa đạn đạo tầm ngắn Prithvi và máy bay chiến đấu. Ấn Độ cũng đã hoàn thành bộ ba vũ khí hạt nhân và vận hành khả năng tấn công bằng vũ khí hạt nhân thứ 2 (sử dụng tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo hạt nhân INS Arihant). (AP)
Châu Mỹ
* Cuba và Colombia nối lại tham vấn chính trị: Ngày 23/11, Bộ Ngoại giao Colombia và Cuba đã tổ chức tham vấn chính trị sau 6 năm tại Havana, Cuba. Theo Bộ Ngoại giao Cuba, đây là kỳ họp lần thứ XII của Cơ chế Tham vấn Chính trị liên Bộ Ngoại giao hai nước, với kỳ họp trước đó diễn ra tại Colombia ngày 8/12/2016. Havana cho biết cuộc họp sẽ “đánh giá toàn diện về tình trạng quan hệ song phương…xác định các điểm quan tâm chung để thúc đẩy chương trình nghị sự giữa hai quốc gia”.
Phái đoàn Cuba do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Josefina Vidal làm trưởng đoàn, trong khi phía Colombia do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Francisco José Coy Granados dẫn đầu. Theo bà Vidal, đây là “thời điểm quan trọng để xem xét toàn bộ phạm vi quan hệ giữa Havana và Bogota”. Về phần mình, ông Granados nhận định “tình hình khu vực cũng tích cực cho hợp tác và thương mại” và cảm ơn Cuba đã nỗ lực thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Colombia.
Cùng ngày, nhật báo Granama, cơ quan ngôn luận Đảng Cộng sản Cuba, đưa tin hai nước đã tiến hành Vòng đàm phán 4 về vấn đề di cư tại Havana. Cuba và Colombia cũng đang cân nhắc các hành động chung để đảm bảo dòng di cư an toàn, thường xuyên và có trật tự, đồng thời ngăn chặn các hành vi bất hợp pháp liên quan. Một số nhà quan sát cho rằng đây là dấu hiệu của việc nối lại quan hệ song phương. (TTXVN)