| Tổng thống Joe Biden trình bày Thông điệp Liên bang Mỹ tại Washington D.C. tối ngày 7/2. (Nguồn: White House) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.
Nga-Ukraine
* Hỏa hoạn tại nhà máy lọc dầu gần biên giới Nga-Ukraine: Theo Interfax ngày 8/2, Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga thông báo đã xảy ra hỏa hoạn tại cơ sở lọc dầu ở Novoshakhtinsk thuộc sở hữu của công ty Resource LLC tại vùng Rostov, miền Nam, cách biên giới Ukraine 9 km.
Bộ trên đã nhận được thông báo cháy vào lúc 10h24 sáng 8/2 (giờ Moscow). Ngọn lửa đã lan ra khu vực rộng 100 m2, song đã được khống chế sau 2 giờ. Theo thông tin ban đầu, hỏa hoạn xảy ra do “vi phạm quy trình công nghệ”.
Đây là vụ hỏa hoạn thứ hai trong 2 ngày qua tại các cơ sở lọc dầu của Nga, sau vụ ngày 7/2 tại một cơ sở của hãng Lukoil cũng ở Novoshakhtinsk. (Interfax)
Nga-Mỹ
* Nga cáo buộc Mỹ tiếp tục “thử nghiệm địa chính trị”: Phát biểu tại hội nghị đa phương lần thứ 5 giữa các phái viên an ninh về vấn đề Afghanistan, Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev nhấn mạnh: “Không còn nghi ngờ gì nữa, người Mỹ sẽ tiếp tục thử nghiệm địa chính trị ở các khu vực khác trên thế giới, không chỉ ở châu Âu và khu vực châu Á-Thái Bình Dương, mà còn ở cả Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latinh”. Quan chức an ninh Nga cho rằng, điểm nóng bất ổn lớn ở Afghanistan do phương Tây và vũ khí của các nước này tạo ra có thể lan sang tất cả các nước trong khu vực. (TASS)
Đông Nam Á
* Indonesia bắt 6 nghi can khủng bố có liên hệ với IS: Ngày 8/2, Thanh tra Aswin Siregar, người phát ngôn của biệt đội chống khủng bố (Densus 88) thuộc Cảnh sát Quốc gia Indonesia đã bắt giữ 6 nghi can khủng bố thuộc nhóm Jemaah Islamiyah (JI) ở tỉnh Nam Sumatra. Các nghi can khủng bố nói trên đã bị bắt giữ tại các khu vực khác nhau, cụ thể là tỉnh Lampung, tỉnh Nam Sumatra, Cirebon (Tây Java) và Jakarta.
Theo ông Aswin, mặc dù bị bắt ở các khu vực khác nhau, 6 nghi can này đều thuộc mạng lưới khủng bố JI có liên hệ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Ông tiết lộ, tất cả các nghi can này đều tham gia che giấu, bảo vệ các phần tử khủng bố lẩn trốn hoặc nằm trong danh sách truy nã vì hành vi khủng bố. (TTXVN)
Nam Á
* Cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ thăm Nga: Cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval sẽ thăm Nga trong hai ngày 8-9/2 và gặp người đồng cấp nước chủ nhà Nikolai Patrushev tại thủ đô Moscow.
Chuyến thăm nhằm mục đích thúc đẩy quan hệ đối tác an ninh và năng lượng, trong bối cảnh Moscow đề nghị New Delhi tham gia phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Checkmate của Nga. Theo nguồn tin tại New Delhi, đây là chuyến đi thứ hai của ông Ajit Doval tới Nga kể từ năm ngoái. Có ý kiến nhận định, đây sẽ là cơ hội để Ấn Độ trao đổi với phía Nga nhằm nắm rõ hơn về xung đột Nga-Ukraine. (The Economic Times)
Nam Thái Bình Dương
* Ngoại trưởng New Zealand thăm Ấn Độ: Thông cáo từ Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết, Ngoại trưởng New Zealand Nanaia Mahuta đang có chuyến thăm chính thức Ấn Độ từ 7-10/2 theo lời mời của người đồng cấp nước chủ nhà S. Jaishankar.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã thảo luận về toàn bộ các vấn đề song phương, bao gồm hợp tác kinh tế, trao đổi giáo dục, giao lưu quốc phòng và giao lưu nhân dân. Đồng thời, quan chức ngoại giao song phương đã trao đổi quan điểm về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, đồng thời thảo luận tầm nhìn chung của Ấn Độ và New Zealand về một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hòa bình, ổn định và thịnh vượng dựa trên luật lệ.
Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, chuyến thăm của ông Mahuta diễn ra ngay sau chuyến thăm New Zealand của người đồng cấp Ấn Độ Jaishankar tháng 10/2022. New Delhi và Auckland chia sẻ mối quan hệ song phương chặt chẽ dựa trên quan điểm chung về truyền thống dân chủ và các giá trị chung. Hai bên đang hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, quốc phòng, giáo dục và khoa học công nghệ. (TTXVN)
Đông Bắc Á
* Hàn-Mỹ-Nhật xây dựng kế hoạch đối thoại về tình hình Triều Tiên: Ngày 8/2, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thông báo nước này, Mỹ và Nhật Bản sẽ tổ chức đối thoại cấp thứ trưởng tại Washington vào tuần tới. Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Cho Hyun Dong sẽ nhóm họp ba bên với Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman và người đồng cấp Nhật Bản Mori Takeo ngày 13/2 về tình hình an ninh Triều Tiên và hợp tác ba bên. Đây sẽ là cuộc họp cấp thứ trưởng ba bên thứ 3 dưới chính quyền Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, với lần gần đây nhất diễn ra tại Tokyo hồi tháng 10/2022.
Trong chuyến công du Mỹ, ông Cho Hyun Dong cũng sẽ gặp riêng bà Sherman và ông Mori. Động thái này thu hút chú ý dư luận Hàn Quốc về việc liệu Seoul và Tokyo có thu hẹp được bất đồng trong về vấn đề bồi thường lâu dài cho các nạn nhân nước này bị cưỡng bức lao động trong thời chiến hay không. (Yonhap)
Châu Âu
* Tổng thống Ukraine bất ngờ thăm Anh: Ngày 8/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bất ngờ thăm Anh. Đây cũng là chuyến công du đầu tiên của nhà lãnh đạo này tới London kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra. Ông Zelensky sẽ hội đàm với Thủ tướng nước chủ nhà Rishi Sunak, phát biểu trước Quốc hội Anh và thăm binh sĩ Ukraine đang được huấn luyện tại đây.
Cùng ngày, Anh cũng thông báo về số hàng viện trợ quân sự tăng đột biến của nước này tới Ukraine. Đồng thời, ông Sunak cho biết sẽ mở rộng chương trình huấn luyện do nước này cung cấp, trong đó sẽ bao gồm các phi công máy bay chiến đấu và lính thủy đánh bộ của Ukraine.
Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết 10.000 binh sĩ Ukraine đã qua huấn luyện tại nước này trong 6 tháng qua và chương trình này sẽ nâng cao kỹ năng cho 20.000 người khác trong năm nay. Đồng thời, London sẽ tiếp tục hợp tác với phía Kiev cùng các nước phương Tây khác để mở rộng quy mô của chương trình vào năm 2023. (Sputnik/Reuters)
* Anh công bố vòng trừng phạt mới với Nga: Ngày 8/2, Anh thông báo áp đặt vòng trừng phạt mới với 6 thực thể cung cấp thiết bị quân sự như máy bay không người lái (UAV) cho các hoạt động quân sự của Nga tại Ukraine. Các biện pháp trừng phạt cũng nhắm vào 8 cá nhân và 1 tổ chức liên quan tới mạng lưới tài chính giúp “duy trì sự giàu có và quyền lực trong giới tinh hoa Kremlin”.
Ngoại trưởng Anh James Cleverly nhấn mạnh: “Ukraine đã cho thấy rằng họ sẽ không gục ngã với hành động của Tổng thống Nga Vladimir Putin.... Chúng ta phải tăng cường hỗ trợ (Kiev)”. (Reuters)
* Anh, Italy ký kết quan hệ đối tác xuất khẩu và đầu tư: Ngày 8/2, Anh và Italy đã ký một thỏa thuận về quan hệ đối tác xuất khẩu và đầu tư, thỏa thuận thương mại đầu tiên giữa Anh với một nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) kể từ sau Brexit.
Bộ trưởng Thương mại Anh Kemi Badenoch nêu rõ: “Quan hệ đối tác này đánh dấu cột mốc đáng kể trong quan hệ hợp tác thương mại của Anh với EU. Nó thể hiện cách thức một nước Anh độc lập có thể hưởng lợi ra sao từ các thỏa thuận thương mại tham vọng với thế giới, đồng thời củng cố mối quan hệ thương mại vốn đã mạnh mẽ và thịnh vượng với các thành viên EU”. (Reuters)
* Tình báo Estonia cảnh báo nguy cơ an ninh ở vùng Baltic: Ngày 8/2, Cơ quan tình báo của Estonia cho biết rằng, Nga vẫn có thể gây “sức ép quân sự đáng kể” với vùng Baltic và về trung và dài hạn, rủi ro an ninh khu vực này đã tăng lên. Năm ngoái, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas đã kêu gọi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) mở rộng ở phía Đông bằng cách triển khai thêm lực lượng đến vùng Baltic nhằm duy trì tư thế sẵn sàng trước nguy cơ từ Nga. (Reuters)
Châu Mỹ
* Tổng thống Mỹ đọc Thông điệp liên bang: Tối 7/2 (giờ địa phương) tại Tòa nhà Quốc hội, Washington D.C. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã trình bày Thông điệp liên bang thứ hai trong nhiệm kỳ của mình trước lưỡng viện. Ông đã đề cập các thành tích trong 2 năm nhiệm kỳ vừa qua như phòng chống Covid-19, mức thất nghiệp thấp, giữ giá năng lượng và nỗ lực thúc đẩy phát triển doanh nghiệp.
Nhà lãnh đạo này khẳng định quá trình triển khai chính sách An sinh xã hội, Medicare, Đạo luật Giảm lạm phát đã góp phần hỗ trợ nhóm người yếu thế, thiểu số, bảo đảm bình đẳng và công bằng, vì tương lai xanh và phát triển. Trong khi đó, Đạo luật CHIPS, Luật cơ sở hạ tầng vừa phê chuẩn cùng nỗ lực hồi sinh chính sách “Mua hàng Mỹ” sẽ giúp khôi phục vị thế hàng đầu về cơ sở hạ tầng và chip bán dẫn của xứ cờ hoa.
Về đối ngoại, ông Biden nhấn mạnh Washington sẽ “tìm kiếm cạnh tranh, không muốn tìm kiếm xung đột” với Bắc Kinh và tuyên bố sẽ “tiếp tục sát cánh cùng Kiev, chừng nào còn cần thiết”. Cuối cùng, nhà lãnh đạo này cũng khẳng định sẵn sàng làm việc với tân Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy của đảng Cộng hòa, đồng thời kêu gọi lưỡng đảng đoàn kết vì tương lai nước Mỹ. (Whitehouse.gov)
Trung Đông-châu Phi
* Động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria: Ankara thừa nhận thiếu sót, Israel lập bệnh viện dã chiến: Ngày 8/2, phát biểu ở tỉnh Kahramanmaras gần tâm chấn trận động đất kinh hoàng vừa qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết, có một số vấn đề trong cách phản ứng ban đầu của nước này với trận động đất vừa qua.
Ông thừa nhận nước này đã gặp khó khăn do tình trạng đường xá và sân bay, song mọi thứ đang dần tốt lên. Ông cũng khuyến nghị người dân chỉ nên chú ý đến thông tin từ chính quyền và bỏ qua “những kẻ khiêu khích”, trong bối cảnh có ý kiến phàn nàn về việc thiếu nguồn lực và phản ứng chậm chạp của quan chức. Hiện thương vong sau vụ động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã lên tới 9.600 người.
Cùng ngày, Bộ Y tế Israel cho biết sẽ phối hợp với Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) lập bệnh viện dã chiến tại Thổ Nhĩ Kỳ để hỗ trợ y tế cho các nạn nhân bị động đất. Dự kiến, bệnh viện sẽ đi vào hoạt động trong khoảng 10 ngày tới. Bộ trên cho biết, đây là một phần của chiến dịch cứu trợ “Những cành ôliu” mà Israel đang triển khai tại các khu vực bị ảnh hưởng của trận động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Bệnh viện sẽ do Quân đoàn Y tế của IDF vận hành, bao gồm các phòng phẫu thuật, phòng điều trị chấn thương, chụp X-quang và phòng xét nghiệm. Nhân sự bao gồm khoảng 120 y bác sĩ trong các lĩnh vực cấp cứu, phẫu thuật và điều trị chấn thương, chỉnh hình, nhi khoa, gây mê, hồi sức tích cực, chưa kể các nhân viên hậu cần khác. Các nhân viên y tế phần lớn được huy động từ khu vực chính phủ và các bệnh viện công. Tối 6/2, đoàn cứu trợ nhân đạo của Israel đã lên đường sang Thổ Nhĩ Kỳ để hỗ trợ khắc phục hậu quả của vụ động đất. (AFP/Reuters)
* Iran cáo buộc Mỹ gây bất ổn ở Afghanistan: Ngày 8/2, phát biểu tại một hội nghị đa phương giữa các thư ký an ninh quốc gia Trung Á, Pakistan, Ấn Độ và Trung Quốc về Afghanistan, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran Ali Shamkhani nhấn mạnh: “Hòa bình, ổn định và tiến bộ ở Afghanistan là ưu tiên của chúng tôi, (ưu tiên) của tất cả những người tham gia cuộc họp. Chúng tôi tin tưởng và kiểm nghiệm từ thực tế rằng sự hiện diện của Mỹ gây bất ổn cho khu vực. Afghanistan xác nhận điều này. Các sự kiện ở Iraq, việc thành lập IS ở vùng Levant và cả các sự kiện ở Ukraine xảy ra là do các hành động kiêu ngạo của Mỹ. Người dân Ukraine đã trở thành nạn nhân của các mục tiêu Mỹ”. (TASS)