Tin thế giới 9/8: Nga tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại Kursk, tàu đổ bộ tấn công của Mỹ cập cảng Hàn Quốc, Israel và Hamas sắp thỏa thuận ngừng bắn?

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á- Thái Bình Dương

*Trung Quốc kiện EU lên WTO về thuế xe điện: Ngày 9/8, Trung Quốc cho biết nước này đã đệ đơn kiện Liên minh châu Âu (EU) lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sau khi EU thông báo áp đặt mức thuế mới đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc nêu rõ: "Vào ngày 9/8, Trung Quốc đã gửi đơn kiện lên Cơ quan giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại Thế giới về các biện pháp chống trợ cấp tạm thời của EU đối với xe điện".

Trước đó, Bộ Thương mại Trung Quốc bày tỏ "rất bất bình" về kế hoạch của EU áp mức thuế bổ sung lên tới 38,1% đối với xe điện từ Trung Quốc, khẳng định Bắc Kinh sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của nước này. (AFP)

*Tàu đổ bộ tấn công của Mỹ cập cảng Hàn Quốc: Hải quân Hàn Quốc cho biết tàu đổ bộ tấn công USS Boxer của Hải quân Mỹ ngày 9/8 đã cập cảng quân sự Busan để bổ sung nguồn tiếp tế và cho phép thủy thủ đoàn nghỉ ngơi.

Hải quân Hàn Quốc cho hay tàu đổ bộ tấn công nặng 40.500 tấn có khả năng mang theo trực thăng tấn công và máy bay chiến đấu tàng hình F-35B này đã vào căn cứ ở Busan, cách thủ đô Seoul 320 km về phía Đông Nam trước đó cùng ngày.

Thông báo có đoạn: "Nhân dịp tàu USS Boxer cập cảng, Hải quân Hàn Quốc dự định tăng cường trao đổi và hợp tác với Hải quân Mỹ, đồng thời tiếp tục củng cố thế trận phòng thủ chung". (Yonhap)

*Giới chuyên gia nhận định về thỏa thuận Philippines-Trung Quốc ở Biển Đông: Các chuyên gia cho rằng, bất bình về việc Trung Quốc "mô tả sai lệch" về thỏa thuận mà hai bên đã đạt được về Bãi cỏ mây (Bãi cạn Second Thomas), các quan chức Philippines hiện có vẻ đang chờ đợi để xem liệu thỏa thuận tạm thời giữa Manila và Bắc Kinh có đủ để ngăn chặn căng thẳng bùng phát trở lại hay không.

Cho đến nay, nội dung chính xác của thỏa thuận giữa Philippines và Trung Quốc vẫn chưa được công khai. Hôm 21/7, Philippines tuyên bố đã "đạt được thỏa thuận về sự thu xếp tạm thời" với Trung Quốc để giảm leo thang căng thẳng trong các nhiệm vụ tiếp tế cho tàu hải quân BRP Sierra Madre trên Bãi Cỏ mây sau khi xung đột gay gắt lên đến đỉnh điểm vào tháng 6.

Các chuyên gia cho biết, trong khi Philippines coi thỏa thuận này là sự tái khẳng định chủ quyền của mình, Trung Quốc lại coi đây là biện pháp tạm thời để kiểm soát căng thẳng trước mắt trong khi vẫn tiếp tục các yêu sách rộng rãi hơn đối với vùng biển tranh chấp.(Phistar)

*Đặc phái viên Trung Quốc gặp Thống tướng Myanmar: Ngày 9/8, truyền thông nhà nước Myanmar cho biết Đặc phái viên của Trung Quốc Đặng Quân Dĩ đã gặp Thống tướng Myanmar Min Aung Hlaing để đàm phán về "hòa bình và ổn định" dọc theo biên giới hai nước. Cuộc gặp diễn ra chỉ một ngày sau khi một nhóm phiến quân sắc tộc Myanmar chiếm giữ một sở chỉ huy quân đội Myanmar ở phía bắc bang Shan.

Trung Quốc là đồng minh lớn và là nhà cung cấp vũ khí cho chính quyền quân sự, nhưng các nhà phân tích cho biết nước này cũng duy trì quan hệ với các nhóm sắc tộc vũ trang ở Myanmar vốn nắm quyền kiểm soát lãnh thổ gần biên giới với Trung Quốc.

Tuần trước, một liên minh các nhóm sắc tộc vũ trang đã chiếm được sở chỉ huy đông bắc của quân đội tại thị trấn Lashio, nơi sinh sống của khoảng 150.000 người. (AFP)

*Nga và Trung Quốc tăng cường hợp tác sử dụng không gian vũ trụ: Ngày 9/8, Bộ Ngoại giao Nga cho biết nước này và Trung Quốc đã nhất trí tăng cường phối hợp trong việc sử dụng và khám phá không gian vũ trụ, cũng như đảm bảo an toàn cho các hoạt động này.

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 8/8, Bộ Ngoại giao Nga cho biết "(Hai bên) đã đạt được một thỏa thuận nhằm tăng cường phối hợp trong lĩnh vực này trên cả phương diện song phương và tại các địa điểm đa phương liên quan".

Tuyên bố nói thêm rằng Bộ Ngoại giao hai nước đã tổ chức các cuộc tham vấn tại Moscow về các vấn đề không gian hòa bình. Trong các cuộc tham vấn, một số chủ đề trong các lĩnh vực sử dụng và khám phá không gian vũ trụ cho mục đích hòa bình, quy định pháp lý quốc tế và đảm bảo tính bền vững và an toàn lâu dài của các hoạt động không gian đã được hai bên thảo luận. (Sputnik)

Châu Âu

*Nga tuyên bố tình trạng khẩn cấp liên bang tại khu vực Kursk: Ngày 9/8, Bộ Tình trạng khẩn cấp của Nga đã tuyên bố áp đặt tình trạng khẩn cấp liên bang tại khu vực Kursk phía Tây Nam nước Nga sau một cuộc xâm nhập lớn của Ukraine.

Trước đó hôm 6/8, quân đội Nga cho hay lực lượng ủng hộ Ukraine đã tràn vào khu vực Kursk, triển khai khoảng 1.000 quân, hơn 20 xe bọc thép và xe tăng. Ngày 9/8, blogger quân sự Mikhail Zvinchuk cho biết các đơn vị quân đội Ukraine tiếp tục mở rộng vùng kiểm soát của họ ở huyện Sudzhansky của tỉnh Kursk, lên tới 30 km.

Theo ông, quân đội Ukraine đang tiến quân nhanh chóng theo những con đường chuyển quân, tránh các ổ kháng cự của quân đội Nga. Tỉnh Kursk có diện tích gần 30.000 km2, dân số hơn một triệu người, nằm ở miền Tây nước Nga, sát tỉnh Sumy của Ukraine. (Reuters/AFP)

*Ukraine phá hủy kho bom dẫn đường của Nga: Ngày 9/8, quân đội Ukraine cho biết đã tấn công một sân bay quân sự của Nga ở khu vực Lipetsk, miền Nam nước Nga vào đêm 8/8. Vụ tấn công đã gây hư hại cho kho dự trữ bom dẫn đường của Nga.

Trên ứng dụng nhắn tin Telegram, quân đội Ukraine cho hay: "Nhiều nguồn gây cháy đã được ghi nhận, một đám cháy lớn bùng phát và nhiều vụ nổ đã xảy ra". Nguồn tin trên cho biết thêm rằng sân bay quân sự Lipetsk chứa các máy bay Su-34, Su-35 và MiG-31.

Thành phố Lipetsk cách biên giới Ukraine với khu vực Kursk của Nga khoảng 330 km, nơi các lực lượng ủng hộ Kiev trong nhiều ngày qua đã tiến hành một cuộc xâm nhập với khoảng 1.000 quân và hơn 20 xe bọc thép và xe tăng. (Reuters)

*Nga ban hành luật chấm dứt quyền công dân của người nước ngoài: Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 8/8 đã ký ban hành luật cho phép chấm dứt quyền công dân Nga mà người nước ngoài có được do không thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự ban đầu.

Luật trên quy định nghĩa vụ đăng ký quân sự lần đầu của những người đã có quốc tịch Nga. Việc không thực hiện nghĩa vụ sẽ là căn cứ để chấm dứt quyền công dân. Phần giải thích cho dự luật lưu ý rằng nam giới trong độ tuổi nghĩa vụ đã nhận quốc tịch Nga phải đăng ký với quân đội, nhưng sự thật là những người này trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ.

Luật được ký cũng đồng bộ hóa các quy trình đăng ký nghĩa vụ quân sự của công dân và nhập quốc tịch. Luật bắt buộc các cơ quan nội vụ phải gửi đến cơ quan đăng ký nghĩa vụ thông tin về những người đàn ông đã được cấp quốc tịch Nga trước khi họ tuyên thệ nhận quốc tịch Nga. (Sputniknews)

*UAV Ukraine tấn công sân bay quân sự của Nga: Sáng 9/8, các hãng truyền thông nhà nước Nga đưa tin một vụ hỏa hoạn đã bùng phát tại một sân bay quân sự của Nga cách biên giới Ukraine hàng trăm km, do bị UAV của Ukraine tấn công.

Thống đốc Igor Artamonov thông báo trên Telegram vào khoảng 3:00 sáng (giờ địa phương) rằng Lipetsk đã "phải chịu một cuộc tấn công bằng UAV khủng khiếp". Ông cũng cho biết các vụ nổ "cách xa các tòa nhà dân sự", làm 6 người bị thương và gây thiệt hại cho một cơ sở điện địa phương.

Thành phố Lipetsk cách biên giới Ukraine với khu vực Kursk của Nga khoảng 330 km, nơi các lực lượng ủng hộ Kiev trong nhiều ngày qua đã tiến hành một cuộc xâm nhập với khoảng 1.000 quân và hơn hai chục xe bọc thép và xe tăng. (AFP)

Trung Đông-châu Phi

*Mỹ triển khai phi đội tiêm kích tàng hình F-22 đến Trung Đông: Quân đội Mỹ xác nhận các máy bay tiêm kích tàng hình F-22 tiên tiến của nước này đã đến Trung Đông trong ngày 8/8, giữa lúc Washington tăng cường lực lượng trong khu vực trước cuộc phản công có thể xảy ra của Iran nhằm vào Israel.

Trên mạng xã hội, Bộ Chỉ huy Trung tâm của quân đội Mỹ (CENTCOM) tuyên bố động thái trên là một phần của “những thay đổi về lực lượng trong khu vực để giảm thiểu nguy cơ leo thang của Iran hoặc các lực lượng ủy nhiệm của nước này”, song không nêu rõ số lượng hoặc vị trí chính xác của những chiếc F-22.

Tuần trước, Lầu Năm Góc cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã ra lệnh điều động thêm các khí tài, bao gồm cả tàu chiến và 1 phi đội máy bay tiêm kích, đến khu vực Trung Đông. (AFP)

*Nga thảo luận với Israel về tình hình Trung Đông: Bộ Ngoại giao Nga thông báo thứ trưởng Bộ Ngoại giao nước này đã thảo luận với Đại sứ Israel tại Nga về tình hình Trung Đông, trong đó có việc làm giảm căng thẳng xung đột giữa Palestine và Israel.

Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga, ngày 8/8, Đặc phái viên của Nga về khu vực Trung Đông-châu Phi, Thứ trưởng Ngoại giao đã tiếp tại Đại sứ Israel tại Nga Halperin.

Tại buổi gặp, hai bên đã “trao đổi quan điểm về tình hình quân sự và chính trị ở Trung Đông, tập trung vào nhiệm vụ hạ nhiệt căng thẳng tại khu vực xung đột Palestine-Israel và toàn bộ khu vực". Hai bên cũng đã trao đổi chi tiết về sự phát triển của quan hệ hai nước. (Sputnik)

*Tàu dầu Hy Lạp bị tấn công ngoài khơi Yemen: Ngày 9/8, Cơ quan điều hành thương mại hàng hải Vương quốc Anh (UKMTO) cho biết tàu chở dầu thô Delta Blue báo cáo bị tấn công 4 lần chỉ trong vòng 24 giờ ngoài khơi cảng Mokha của Yemen.

UKMTO cho biết các sự cố mới nhất bao gồm một vụ tấn công của một tàu mặt nước không người lái và một vụ khác do một tên lửa rơi xuống gần tàu. Theo UKMTO, thủy thủ đoàn và tàu đều an toàn và đang trên đường đến cảng tiếp theo.

Hôm 8/8, thuyền trưởng tàu báo cáo rằng có 2 tàu nhỏ đã tiếp cận và bắn một quả đạn cạnh tàu Delta Blue treo cờ Liberia, cách Mokha khoảng 45 hải lý về phía Nam. Theo dữ liệu của LSEG, tàu chở dầu Delta Blue có trụ sở tại Athens, Hy Lạp.

Kể từ tháng 11/2023, phiến quân Houthi tại Yemen có liên hệ với Iran đã tiến hành hàng loạt vụ tấn công nhằm vào tuyến vận chuyển quốc tế ở khu vực Biển Đỏ để bày tỏ sự đoàn kết với người Palestine trong cuộc chiến giữa Israel và Hamas. (Reuters)

*Israel tấn công trung tâm chỉ huy của Hezbollah ở miền Nam Lebanon: Quân đội Israel cho biết các máy bay chiến đấu của Không quân Israel (IAF) đã tấn công một trung tâm chỉ huy của phong trào Hồi giáo Hezbollah ở miền Nam Lebanon đêm 8/8.

Tuyên bố nêu rõ: "Trong đêm, IAF đã tấn công một trung tâm chỉ huy của Hezbollah ở khu vực Hanaouay và cơ sở hạ tầng khủng bố ở khu vực Ayta ash Shab ở miền Nam Liban".

Ngoài ra, các máy bay chiến đấu của Israel đã tấn công một bệ phóng của Hezbollah gần Ayta ash Shab, nơi các tên lửa được phóng về phía khu vực Biranit ở thượng Galilee hôm 8/8.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết họ đã xác định được một số quả đạn rơi xuống các khu vực trống trải sau khi bay qua Liban sau tiếng còi báo động không kích vang lên ở miền Bắc Israel. Tuy nhiên, vụ việc không gây ra thương vong. (TASS)

*Israel và Hamas có thể hoàn tất thỏa thuận vào tuần tới: Mỹ, Ai Cập và Qatar ngày 8/8 ra tuyên bố chung khẳng định thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza và trao trả con tin đã gần như hoàn tất.

Theo tuyên bố, sau nhiều tháng làm việc, các bên trung gian đã sẵn sàng trình bày cho Israel và Hamas đề xuất cuối cùng, chỉ còn các chi tiết về việc thực thi thỏa thuận vẫn chưa được giải quyết. Mỹ, Ai Cập và Qatar kêu gọi Israel và Hamas khởi động lại tiến trình đàm phán tại Cairo (Ai Cập) hoặc Doha (Qatar) vào ngày 15/8 để hoàn tất các chi tiết cuối cùng và bắt đầu thực hiện thỏa thuận.

Đến thời điểm hiện tại, cả Israel và Hamas đều chưa đưa ra bình luận về thông tin trên.

Theo những thông tin công khai trước đó, các bên liên quan đang hướng tới mục tiêu thống nhất về thỏa thuận gồm 3 giai đoạn, bắt đầu bằng hành động trả tự do cho một số con tin dân sự và rút một phần quân đội Israel khỏi một số khu vực ở Dải Gaza. (Al Jazeera)

Châu Mỹ - Mỹ Latinh

*Bầu cử Mỹ: Bà Harris và ông Biden lần đầu vận động tranh cử chung: Ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Mỹ đồng thời là Phó Tổng thống Kamala Harris và Tổng thống Joe Biden sẽ có chuyến đi vận động bầu cử chung đầu tiên vào tuần tới kể từ quyết định gây sốc của ông Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng với đối thủ Donald Trump của đảng Cộng hòa.

Với mục đích ủng hộ liên danh tranh cử mới của đảng Dân chủ, ông Biden sẽ xuất hiện cùng Phó tổng thống của mình tại một sự kiện ở tiểu bang Maryland gần Washington vào ngày 15/8.

Trong một tuyên bố ngày 9/8, Nhà Trắng thông báo sẽ "thảo luận về tiến độ họ đang đạt được để giảm chi phí cho người dân Mỹ". Lạm phát được cho là điểm yếu của đảng Dân chủ trước cuộc bầu cử vào tháng 11 tới. (AFP)

*Panama hồi hương người di cư về Colombia: Tổng thống Panama José Raúl Mulino hôm 8/8 tuyên bố các chuyến bay hồi hương người di cư vượt rừng rậm Darién Gap do Mỹ tài trợ sẽ hướng tới Colombia - nơi dòng người di cư vượt biên từ đây vào quốc gia Trung Mỹ này.

Hôm 1/7, Panama và Mỹ đã ký thỏa thuận di cư, qua đó Washington cam kết tài trợ 6 triệu USD cho chương trình trục xuất người di cư băng qua rừng Darién Gap. Số tiền tài trợ sẽ không chuyển trực tiếp cho Chính phủ Panama mà sẽ được sử dụng cho các hoạt động của chương trình trên.

Theo số liệu thống kê từ đầu năm đến nay, hơn 216.000 người di cư đã vượt rừng Darién để tìm đường đến Mỹ, trong đó phần lớn là công dân Venezuela. Trước đó, năm 2023, con số này lên tới hơn 520.000 người, tăng hơn 2 lần so với năm 2022. (Reuters)

*Mexico bác đề nghị bắt giữ Tổng thống Putin: Tổng thống sắp mãn nhiệm Mexico Andrés Manuel López Obrador ngày 8/8 tuyên bố chính phủ nước này không thể bắt giữ Tổng thống Vladimir Putin nếu nhà lãnh đạo Nga chấp nhận lời mời tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Claudia Sheinbaum vào ngày 1/10 tới.

Phát biểu họp báo, ông Obrador khẳng định không thể thực hiện hành động nêu trên vì đó không phải là trách nhiệm của Mexico, đồng thời khẳng định quốc gia Mỹ Latinh phản đối chiến tranh và ủng hộ hòa hình.

Đại sứ quán Ukraine tại Mexico ngày 7/8 đã đề nghị chính quyền nước sở tại bắt giữ ông Putin nếu nhà lãnh đạo Nga tới tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Sheinbaum. Tháng 3/2023, Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Putin với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh liên quan đến việc ép buộc trẻ em Ukraine tới Nga. (AP)

*Bầu cử Mỹ 2024: Hai ứng cử viên thông báo dự buổi tranh luận ngày 10/9: Ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa Donald Trump và đối thủ đến từ đảng Dân chủ Kamala Harris sẽ tham gia cuộc tranh luận vào ngày 10/9 trên kênh truyền hình ABC News.

Đây sẽ là lần đối đầu trực tiếp đầu tiên trong chiến dịch được phản ánh là rất sít sao từ những cuộc thăm dò dự luận.

Trả lời họp báo tại tư dinh ở Palm Beach (bang Florida), cựu Tổng thống Trump bày tỏ mong muốn có thêm 2 cuộc tranh luận vào ngày 4/9 và 25/9, sẽ được phát sóng trên kênh Fox và NBC.

Trước đó, ông Trump đã ám chỉ khả năng rút lui khỏi cuộc tranh luận trên ABC News, được lên lịch trước khi bà Harris thay thế Tổng thống Joe Biden làm ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ cách đây chưa đầy 3 tuần. (Reuters)