Tình hình Ukraine: Kiev đạt những "tiến bộ tuyệt vời" để gia nhập EU, sẵn sàng cho mùa Đông bất ổn thứ hai

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đón Chủ tịch EC Ursula von der Leyen in Kiev. (Nguồn: The Guardian)

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đón Chủ tịch EC Ursula von der Leyen in Kiev, ngày 4/11. (Nguồn: The Guardian)

Sáng 4/11 theo giờ địa phương, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen đã có mặt tại Kiev và được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đón tại ga xe lửa.

Chuyến thăm diễn ra một tuần trước khi bà dự kiến trình bày báo cáo về việc mở rộng EU, trong đó sẽ ghi nhận những tiến bộ của Kiev trên con đường trở thành thành viên của khối 27 thành viên.

Những tiến bộ xuất sắc

AFP dẫn lời bà von der Leyen viết trên X, đồng thời đăng bức ảnh Tổng thống Ukraine Zelensky chào đón bà khi đến ga xe lửa Kiev: “Tôi ở đây để thảo luận về con đường gia nhập EU của Ukraine”. Bà cho biết họ sẽ thảo luận về "sự hỗ trợ tài chính của EU để xây dựng lại Ukraine như một nền dân chủ thịnh vượng, hiện đại".

Tin liên quan
Bất chấp các nghĩa vụ và thỏa thuận chưa ngã ngũ, nước châu Âu này vẫn lên kế hoạch tăng khối lượng nhập khẩu khí đốt của Nga vào năm tới

Bên cạnh Tổng thống Zelensky trong một cuộc họp báo chung, bà nói Ukraine đã đạt nhiều cột mốc quan trọng trong bối cảnh vẫn đang xung đột với Nga, đồng thời nêu bật những cải cách tư pháp của Kiev: "Tôi phải nói rằng các bạn đã đạt được tiến bộ xuất sắc. Tôi biết các bạn đang trong quá trình hoàn thành các cải cách đáng chú ý. Nếu điều này xảy ra, tôi tin tưởng Ukraine có thể đạt được mục tiêu đầy tham vọng của mình là chuyển sang giai đoạn tiếp theo trong quá trình gia nhập EU”. Bà nhấn mạnh: “Điều này thật ấn tượng. Chúng tôi không bao giờ nên quên rằng các bạn đang ở trong xung đột, đồng thời vẫn đang cải cách sâu sắc đất nước của mình”.

Kiev đã nộp đơn xin gia nhập EU chỉ vài ngày sau chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga nổ ra vào ngày 24/2/2022 và nhận được tư cách ứng cử viên vài tháng sau đó trong một tín hiệu ủng hộ mạnh mẽ từ Brussels.

Theo AFP, EC sẽ phải nộp báo cáo quan trọng trước ngày 8/11 về tình trạng tiến bộ của Ukraine, Moldova và Gruzia và quyết định có nên mở các cuộc đàm phán gia nhập hay không trước cuộc họp của khối 27 thành viên cho hội nghị thượng đỉnh EU vào tháng 12 tới. Mở rộng khối sẽ là trọng tâm của hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 14 và 15/12 tại Brussels.

Trong chuyến thăm thứ sáu của bà von der Leyen tới Ukraine, người đứng đầu EU nói với báo chí rằng "thông điệp quan trọng nhất là trấn an rằng chúng tôi luôn sát cánh bên Ukraine cho đến chừng nào còn cần thiết".

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh dấy lên những lo ngại rằng sự ủng hộ dành cho Ukraine có thể suy giảm khi tình trạng bất ổn ở Trung Đông thu hút sự chú ý của toàn cầu. Theo bà von der Leyen, chuyến đi của bà đã được lên kế hoạch từ lâu và đây là chuyến thăm truyền thống trước khi trình bày báo cáo về việc mở rộng EU.

Về phía Ukraine, Ngoại trưởng nước này Dmytro Kuleba cho hay, trong tuần qua, Kiev đang trên đà hoàn thành nghĩa vụ mở các cuộc đàm phán về tư cách thành viên EU, và bà von der Leyen đã thừa nhận vào tháng 9 rằng, Kiev đã đạt được "những bước tiến lớn" trong nỗ lực trở thành thành viên EU.

Ukraine hiện coi tư cách thành viên EU như một ưu tiên hàng đầu của mình. Ông Zelensky được Reuters dẫn lời cho biết, chính phủ Ukraine đã thực hiện tất cả các bước được yêu cầu để bảo đảm sự sẵn sàng của mình, đồng thời cam kết tiếp tục tiến hành cải cách. Ông nhấn mạnh nỗ lực chống tham nhũng của đất nước đang cải thiện tính minh bạch và giảm ảnh hưởng của các nhà tài phiệt đối với nền kinh tế Ukraine.

Ông Zelensky nói: "Chuyến thăm diễn ra vào một thời điểm lịch sử... khi chúng tôi chờ đợi một quyết định chính trị về Ukraine. Quyết định này sẽ có tác động then chốt không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với toàn bộ châu Âu. Ukraine đang không ngừng chuyển đổi thể chế và các cải cách sẽ tiếp tục được thực hiện”.

Nỗ lực gia nhập EU của Ukraine đã nhận được một cú hích vào ngày 2/11 khi Ngoại trưởng Đức Annalena Baerlock cho biết bà tin tưởng rằng EU sẽ thúc đẩy việc gia nhập của Ukraine vào tháng tới.

Thông thường, các cuộc đàm phán về việc kết nạp thành viên sẽ mất vài năm và đòi hỏi nhiều cải cách về các lĩnh vực pháp lý, chính trị và kinh tế. Trường hợp của Ukraine đã gặp nhiều khó khăn hơn do xung đột với Nga.

Theo AFP, hầu hết 27 quốc gia EU đều ủng hộ Ukraine, chỉ có Hungary và Slovakia phản đối. EU hiện đang nghiên cứu một loạt biện pháp trừng phạt mới chống lại Nga và gói viện trợ dài hạn hỗ trợ Ukraine trị giá 50 tỷ Euro (54 tỷ USD). Theo bà von der Leyen, cho đến nay EU đã cung cấp 83 tỷ Euro cho Ukraine và đang có kế hoạch từ nay đến cuối năm sẽ chi thêm 3 tỷ Euro nữa.

European Commission President Ursula von der Leyen speaks with Ukrainian President Volodymyr Zelensky in Kyiv, Ukraine on April 8. (Nguồn: AP)

Chủ tịch EC von der Leyen và Tổng thống Ukraine Zelensky tại Kiev, Ukraine ngày 8/4. (Nguồn: AP)

… sẵn sàng trước những đợt tấn công dồn dập

Ngay trong ngày chủ tịch nhánh hành pháp của EU trở lại Ukraine để gặp Tổng thống Zelensky, các quan chức nước này cho biết các cuộc tấn công của Nga đã làm bị thương ít nhất 14 thường dân Ukraine. Thống đốc vùng Zaporizhzhia Yurii Malashko cho biết 9 người bị thương trong một cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga vào làng Zarichne. Nhìn chung, 26 thành phố và khu định cư trong khu vực đã bị tấn công trong ngày qua.

Theo Thống đốc Oleksandr Prokudin, tại vùng Kherson, có 5 người bị thương. Ông nói rằng các cuộc tấn công trong khu vực đến từ pháo binh, súng cối, máy bay không người lái, máy bay chiến đấu và xe tăng.

Thống đốc khu vực Dnipropetrovsk Serhii Lysak cho biết Nikopol, một thành phố ở bờ đối diện nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, bên kia sông Dnepr, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, đã bốc cháy, nhưng không có thương tích nào được báo cáo ngay lập tức.

Vào tối 4/11, thống đốc bán đảo Crimea do Nga bổ nhiệm cho biết tên lửa phòng không đã được bắn vào thành phố Kerch và các mảnh vỡ rơi xuống một xưởng đóng tàu. Ông không cung cấp thêm chi tiết. Kerch nằm ở đầu phía Tây của cây cầu dẫn tới vùng Krasnodar của Nga, tuyến đường quan trọng cung cấp thực phẩm và quân nhu. Cây cầu đã hai lần bị tấn công nghiêm trọng.

Trước đó một ngày, vào sớm ngày 3/11, Nga đã triển khai máy bay không người lái tấn công cỡ lớn, đánh vào cơ sở hạ tầng quan trọng ở phía Tây và phía Nam Ukraine và phá hủy các nhà riêng và tòa thương mại ở Kharkov, thành phố lớn thứ hai của Ukraine.

Lực lượng không quân Ukraine cho biết họ đã bắn hạ 24 máy bay không người lái "Shahed" trong số 40 chiếc do Nga triển khai, đánh dấu cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn nhất trong nhiều tuần nhằm vào mục tiêu Kharkov ở phía Đông Bắc, Odesa và Kherson ở phía Nam và vùng Lvov trên biên giới Ukraine với Ba Lan ở phía Tây.

Lực lượng không quân cho biết một tên lửa X-59 cũng bị bắn hạ.

Tổng thống Zelensky nói về vụ tấn công rằng lực lượng phòng không đã hoạt động ở 10 khu vực khác nhau: "Chúng tôi nhận ra rằng khi mùa Đông đến gần, phía Nga sẽ cố gắng gây sát thương nhiều hơn. Chúng tôi sẽ đáp trả ".

Các quan chức cho biết Ukraine đang chuẩn bị bước vào mùa Đông thứ hai trước tình trạng các cuộc không kích của Nga vào hệ thống năng lượng mà họ cảnh báo là dễ bị tổn thương hơn so với năm ngoái vì công suất dư thừa và các thiết bị dự phòng đều ít hơn.