Trước một số ý kiến cho rằng, việc Mỹ có nguy cơ rút khỏi TPP và Trung Quốc thế chân sẽ khiến nhiều ngành sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam chịu ảnh hưởng vì cạnh tranh, đối kháng trực tiếp với hàng Trung Quốc tại nhiều thị trường xuất khẩu, ông Cẩm cho biết: "Trước mắt, thông tin về việc Trung Quốc tham gia TPP mới chỉ là phân tích, phỏng đoán, còn thực tế thì chưa có cơ quan chính thống nào đưa ra".
“Nếu TPP có Trung Quốc cũng không ảnh hưởng gì đối với dệt may Việt Nam, bởi hiện Việt Nam cũng tham gia nhiều hiệp định tự do song và đa phương có Trung Quốc như Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), ASEAN+3, ASEAN+6... chúng ta vẫn xuất khẩu bình thường đến các nước, trong đó có cả Mỹ”, ông Cẩm khẳng định.
Thời gian qua, có khá nhiều doanh nghiệp (DN) nước ngoài đầu tư vào dệt may Việt Nam với kỳ vọng TPP sẽ được thông qua. Tuy nhiên, trong bối cảnh TPP bị bãi bỏ, rất có thể các DN thu hẹp sản xuất, ngừng thậm chí giảm đầu tư, quy hoạch ngành dệt may sẽ gặp khó.
Giải đáp những băn khoăn này, ông Cẩm cho rằng, không nên coi TPP là “chiếc đũa thần” cho các ngành xuất khẩu của Việt Nam, cho dù năm qua dệt may xuất sang Mỹ đạt hơn 11 tỷ USD. "Ngoài TPP, Việt Nam còn có trên 10 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã, đang và sẽ ký. Do đó, nếu chuẩn bị tốt, DN Việt Nam sẽ khai thác được nhiều thị trường khác, trong đó có cả Mỹ khi Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ (BTA) và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Nói tóm lại, TPP có được Mỹ thông qua hay không, ngành dệt may Việt Nam cũng không ảnh hưởng" - ông nói.
| Xuất khẩu dệt may Việt Nam vào Mỹ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều nếu TPP không được thông qua. (Nguồn: Mattana) |
“Dư luận đang hiểu một chiều về xu hướng FDI vào ngành dệt may là đổ vào vì TPP. Điều này chưa đúng, bởi các DN nước ngoài họ phân tích rất nhiều khía cạnh, có lợi mới vào. TPP chỉ là cái cớ, là một nguyên nhân, còn lại Việt Nam vẫn bắt mắt các nhà đầu tư do nền kinh tế hướng mở, xuất khẩu, có nhiều hiệp định FTA với thuế suất bằng 0% từ WTO, từ FTA với EU, Nhật, Hàn... Hơn nữa, Việt Nam lại chưa có ngành công nghiệp phụ trợ dệt may đúng nghĩa, thiếu xơ sợi, dệt nhuộm. Đây là mắt xích được nhiều nhà đầu tư bỏ vốn nhất thời gian qua. Họ vừa muốn tận dụng chi phí giá rẻ, vừa muốn xây dựng chuỗi cung ứng tại Việt Nam, để hướng đến xuất khẩu từ nhiều thị trường khác nhau”, ông Cẩm thông tin thêm.
Ở khía cạnh phân tích chính sách, TS. Lương Văn Khôi - Phó giám đốc Trung tâm Thông tin dự báo Kinh tế Xã hội (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho rằng, thực ra, việc Mỹ tuyên bố rút khỏi TPP là cơ hội để Việt Nam xem lại các FTA trước đây chúng ta đã có những chuẩn bị gì chưa. Mỹ là thành viên sáng lập, họ sẵn sàng từ bỏ TPP vì lợi ích của mình, chúng ta cũng cần cân nhắc để đánh giá lại hội nhập có thực chất hay chưa?
“Tôi nhớ trước đây có trào lưu nói rất mạnh là TPP mang nhiều cơ hội cho Việt Nam, tuy nhiên, theo tôi là không hẳn vậy bởi nó còn rất nhiều rủi ro do cơ chế giữa người chơi và sự chuẩn bị. Sự chuẩn bị của Việt Nam thể hiện qua WTO đã thấy rõ và cả hiện nay, khi TPP đàm phán xong, các DN Việt Nam đường như chưa biết và chưa chuẩn bị gì để tìm hiểu các thị trường này cả”, ông Khôi cảnh báo.
Đại diện phía DN, ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) chia sẻ, nếu TPP được thông qua Việt Nam sẽ là một trong các nước hưởng lợi trước mắt nhiều nhất do hút được các nhà đầu tư vào những lĩnh vực như dệt may, da giầy... qua đó có thể giúp GDP tăng trưởng tốt hơn.
“Tuy nhiên cảm nhận cá nhân chúng ta hiện tại chưa chuẩn bị sẵn sàng để tận dụng lợi ích khi TPP được phê chuẩn, nên việc dừng TPP cũng không khác nhiều nếu TPP được thông qua”, ông Hưng phân tích.