Trận thắng lớn của quân đội Iraq

Đây là có thể nói là “pha ghi bàn” lớn đầu tiên của lực lượng quân đội Iraq do Mỹ đào tạo, huấn luyện kể từ khi thất bại trước các cuộc tấn công của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cách đây 18 tháng.

Thay đổi thế trận

Ramadi, thủ phủ tỉnh Anbar, nằm ở miền Tây Iraq, là nơi sinh sống của nhiều người Hồi giáo dòng Sunni. Đây cũng là “chiến lợi phẩm” lớn nhất mà IS chiếm được từ hồi tháng 5/2015, khiến quân đội chính phủ Iraq phải chấp nhận thất bại, rút chạy và thay đổi quan điểm về chiến lược không kích dồn dập chống IS.

Sau nhiều tuần vây quanh thành phố, quân đội Iraq đã phát động chiến dịch giành lại Ramadi vào tuần trước và thực hiện một cuộc tổng tiến công, chiếm được trung tâm hành chính của tỉnh vào ngày 27/12.

“Điều này có nghĩa là chúng tôi đã đánh bại IS ở Ramadi. Bước tiếp theo là quét sạch các hang ổ của chúng ở đây hoặc trong thành phố”, Người phát ngôn của quân đội Iraq, ông Sabah al-Numani, tuyên bố.

Truyền hình Iraq phát sóng cảnh quân đội, xe Humvee và xe tăng chạy trên các con phố Ramadi giữa những đống đổ nát và các ngôi nhà bị sập. Lễ mừng chiến thắng quan trọng này được tổ chức nhiều nơi ở Iraq. Trong đêm, người dân nhảy múa trên phố và vẫy cờ Iraq từ trong xe ô tô. Có thể thấy rất rõ, chiến thắng này có ý nghĩa tinh thần lớn lao nhường nào đối với họ.

Hiện Chính quyền Iraq vẫn chưa công bố số thương vong trong trận chiến. Chính phủ cho biết, hầu hết người dân đã được sơ tán trước khi cuộc tấn công bắt đầu. Bên cạnh đó, thành viên Hội đồng địa phương của tỉnh Anbar Falih al-Essawi kêu gọi Chính phủ Iraq nhanh chóng khôi phục lại cơ sở hạ tầng và các dịch vụ giúp người dân Ramadi sớm tái định cư trở lại.

“Không thể thuyết phục các gia đình trở về một nơi thiếu các dịch vụ cho nhu cầu cơ bản của con người”, ông Falih al-Essawi nhấn mạnh.

Hồi tháng 6/2014, nhóm khủng bố cực đoan IS đã xâm chiếm một phần ba lãnh thổ Iraq và tuyên bố một “đế chế” cai trị toàn bộ người Hồi giáo trên lãnh thổ Iraq và Syria, đồng thời thực hiện các vụ giết người hàng loạt và áp đặt lên người dân một bộ luật đạo Hồi hà khắc.

Sau khi quân đội Iraq bị sụp đổ, yếu thế và lần lượt rút khỏi các thành phố lớn, bỏ lại nhiều thiết bị, phương tiện vũ khí của Mỹ cũng cấp, IS có cơ hội để bành trướng lãnh thổ, chiếm đóng thêm nhiều địa bàn, bao gồm cả Ramadi.

Kể từ đó, cuộc chiến chống IS ở cả Iraq và Syria chủ yếu đều phải dựa vào các cường quốc toàn cầu và khu vực, với các đồng minh cạnh tranh lẫn nhau trên chiến trường trong các cuộc nội chiến phức tạp nhiều phe phái.

Hiện liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu đang tiến hành một chiến dịch không kích chống IS. Việc hỗ trợ quân đội Iraq khôi phục lại sức mạnh để có thể tự chiếm giữ và bảo vệ lãnh thổ của mình được xem một trong những thách thức lớn nhất của Mỹ và các nước phương Tây.

Tuy nhiên, chiến thắng tại Ramadi của lực lượng quân đội Iraq trước IS đã thực sự làm thay đổi thế trận, vực dậy uy tín của Chính phủ và mở ra hi vọng về khả năng chiến thắng tổ chức khủng bố tàn bạo nhất thế kỷ 21 này.

Đòn bẩy tinh thần

Ramadi là thành phố lớn đầu tiên quân đội Chính phủ chiếm lại được mà không phải dựa vào lực lượng dân quân người Shiite. Điều này cũng giúp tránh tạo ra những căng thẳng sắc tộc với dân cư thành phố chủ yếu là người Sunni.

Thủ tướng Chính phủ Iraq Haider al-Abadi (một người Shiite) cho biết Ramadi sẽ được bàn giao cho cảnh sát địa phương và tộc người Sunni một khi thành phố đã hoàn toàn không còn phiến quân IS. Đây được coi là một chiến thắng của sự đoàn kết cộng đồng người Hồi giáo tại nơi này nhằm tiêu diệt kẻ thù chung - IS.

“Chúng tôi đã đào tạo hàng trăm binh lính tại địa phương nhằm bảo vệ an ninh khu vực. Người dân sẽ cảm thấy yên tâm, dễ chấp nhận hơn khi thấy chính dân địa phương chịu trách nhiệm về an ninh. Hơn nữa, việc này cũng giúp thuyết phục những người di cư trở lại quê hương”, Thiếu tướng Yahya Rasool, phát ngôn viên của bộ chỉ huy tác chiến quân đội Iraq khẳng định

Chiến lược này cũng được Mỹ từng sử dụng thành công vào năm 2006-2007 khi chống lại một lực lượng tiền thân của IS. Khi đó Washington cũng dùng sự ủng hộ của các cư dân Sunni địa phương và trang bị vũ khí hiện đại cho họ để chống lại phiến quân. Tỉnh Anbar, bao gồm Ramadi, là một trong những chiến trường lớn trong trong cuộc chiến tranh tại Iraq của Mỹ giai đoạn 2003 - 2011.

Chính phủ Iraq cho biết, mục tiêu tiếp theo, sau Ramadi, sẽ là thành phố Mosul, nơi có số dân đông nhất đang chịu sự kiểm soát của IS (dân số trước chiến tranh khoảng 2 triệu người).

Chính quyền Mỹ từng hy vọng Baghdad sẽ phát động một cuộc tấn công vào thành phố Mosul trong năm 2015, nhưng hy vọng này bị dập tắt khi quân IS chiếm được Ramadi hồi tháng 5.

Nhiều người hi vọng rằng, sự kiện chiếm lại Ramadi sẽ là “đòn bẩy” tâm lý giúp lực lượng quân đội Iraq lấy lại tinh thần và tiếp tục giành lợi thế tại Mosul. Một khi các chiến binh IS bị đánh bật khỏi thành phố Mosul, giấc mơ “đế chế” của IS sẽ vỡ vụn, đồng thời IS cũng sẽ mất đi một nguồn tài chính lớn từ dầu mỏ và thuế địa phương.