Trung Quốc - Nhật Bản: Ngoại giao hoa anh đào và chuyến thăm lỡ hẹn mùa hoa nở

Ngoại giao hoa anh đào

Người ta cũng không biết đến khi nào đại dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19 do chủng mới của virus corona (SARS-CoV-2) gây ra sẽ kết thúc. Tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản, chính quyền đã phải liên tiếp đóng cửa những địa điểm ngắm hoa anh đào nổi tiếng như công viên Ueno để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm SARS-Cov-2.

Bắt đầu từ Trung Quốc, dịch Covid-19 đã gây ra cuộc khủng hoảng chưa từng có trên toàn thế giới. Có lẽ ngay cả ông Tập Cận Bình cũng không nghĩ rằng có thời điểm mà ngay tại chính thủ đô Tokyo cũng không thể ngắm hoa anh đào như hiện nay. Tại Bắc Kinh, Trung Quốc cũng có địa điểm ngắm hoa anh đào nổi tiếng. Đó chính là công viên Ngọc Uyên Đàm, trải rộng khoảng 6km² về phía Tây của Quảng trường Thiên An Môn. Trong diện tích 25 héc ta (0,25km²), rộng gấp 5 lần sân vận động Tokyo, hơn 200 cây hoa anh đào đang được trồng và chăm sóc hằng ngày.

Hằng năm, từ giữa tháng 3 đến tháng 4, có rất nhiều khách đến tham quan và ngắm hoa nở. Tuy nhiên, do Covid-19, Chính quyền Bắc Kinh đã dừng tổ chức lễ hội ngắm hoa anh đào tại đây và hạn chế tối đa số người có thể vào công viên. Mặc dù vậy, điều đó không thể làm giảm mong muốn được ngắm hoa anh đào của người dân Bắc Kinh. Khi đến thăm nơi này hồi cuối tháng 3 vừa qua, có thể thấy rất nhiều người qua lại, dường như họ đã quên đi nỗi sợ hãi của dịch bệnh.

Mùa Thu năm 1972, khi Nhật Bản và Trung Quốc chính thức bình thường hóa quan hệ ngoại giao, Thủ tướng Nhật Bản lúc đó là Tanaka Kakuei đã gửi tặng Trung Quốc 1.000 cây giống hoa anh đào. Đáp lại, Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Chu Ân Lai cũng gửi tặng Nhật Bản 2 con gấu trúc. Trong số đó, 180 cây anh đào được trồng tại công viên Ngọc Uyên Đàm. Bia kỷ niệm trong công viên có khắc dòng chữ: "Tại đây có trồng cây hoa anh đào tượng trưng cho tình hữu nghị giữa Nhật Bản và Trung Quốc".

Một số cây hoa Anh đào còn lại được chuyển ra địa điểm bên ngoài thủ đô Bắc Kinh, trong đó có thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Công viên Đông Hồ tại Vũ Hán cũng là một địa điểm ngắm hoa nổi tiếng không thua kém công viên Ngọc Uyên Đàm. Vào mùa Xuân, rất nhiều khách tham quan từ các tỉnh thành của Trung Quốc tụ tập về đây.

Kể từ nửa cuối tháng 1 năm nay, toàn bộ thành phố Vũ Hán bị phong tỏa, trong nhiều ngày, người dân Vũ Hán không thể ra khỏi nhà. Ngày 10/3, ông Tập Cận Bình thăm thành phố Vũ Hán và tuyên bố tình hình dịch bệnh ở đây đã cơ bản được kiểm soát và hầu như không có báo cáo về các trường hợp mắc bệnh mới gần đây. Cuối cùng, lệnh phong tỏa thành phố Vũ Hán sẽ được gỡ vào ngày 8/4.

"Dục tốc bất đạt"

Có lẽ chuyến thăm của ông Tập Cận Bình tới Vũ Hán là biểu hiện khẳng định sự tự tin của Trung Quốc khi đã ngăn chặn được dịch bệnh. Từ đó cũng có ý kiến trong giới ngoại giao Trung Quốc đưa ra rằng cần sớm tổ chức chuyến thăm của ông Tập Cận Bình tới Nhật Bản. Khi Thế vận hội Olympic phải tạm hoãn 1 năm, lịch trình chính trị vào mùa Hè của Nhật Bản vẫn còn trống. Phải chăng Trung Quốc muốn thực hiện chuyến thăm của ông Tập Cận Bình vào khoảng thời gian này?

Cuộc chiến chống Covid-19 vẫn chưa thấy hồi kết. Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục đáp trả nhau về nguồn gốc của SARS-CoV-2. Trong bối cảnh Trung Quốc có ý vội vã thúc đẩy chuyến thăm của ông Tập Cận Bình thì Nhật Bản vẫn còn đang "ngụp lặn" trong việc tìm cách giải quyết các vấn đề dịch bệnh trong nước.

Trong khi nhiều người cho rằng sự chậm trễ của Trung Quốc trong việc chia sẻ thông tin cũng như các biện pháp kiểm soát Covid-19 đã khiến dịch bệnh lan rộng trên thế giới và hiện các nước đang tiếp tục gồng mình trong cuộc chiến chống Covid-19, nếu Thủ tướng Abe Shinzo và ông Tập Cận Bình bắt tay nhau thì thế giới sẽ đánh giá như thế nào?

Chuyến thăm Nhật Bản của ông Tập Cận Bình sẽ là điểm khởi đầu mới cho quan hệ Nhật Bản và Trung Quốc. Chính vì vậy, không thể "dục tốc bất đạt". Có lẽ, thời điểm hợp lý cho chuyến thăm này chính là mùa hoa anh đào năm sau.