TS. Rainer Zitelmann: Ý tưởng của Adam Smith trong những thay đổi thần kỳ của kinh tế Việt Nam

TS. Rainer Zitelmann
Adam Smith là nhà kinh tế học, nhà triết học và là người người đặt nền tảng cho lý thuyết kinh tế thị trường tự do. Ông đã chỉ ra rằng, nền kinh tế thị trường là hệ thống tốt nhất để vượt qua đói nghèo. Và lịch sử nền kinh tế Việt Nam là một trong những trường hợp điển hình.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Từ một quốc gia không thể sản xuất đủ gạo để nuôi sống người dân, Việt Nam đã trở thành một trong những nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới và cũng là nhà xuất khẩu hàng điện tử lớn.

Với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người là 98 USD, Việt Nam là nước nghèo nhất thế giới vào năm 1990, sau đó đến Somalia (với bình quân đầu người đạt 130 USD) và Sierra Leone (163 USD).

Vào thời bao cấp, mỗi vụ mùa thất thu đều khiến người dân Việt Nam phải đối mặt với nạn đói. Thời điểm đó, Việt Nam phải dựa vào sự hỗ trợ từ Chương trình Lương thực thế giới của Liên hợp quốc và hỗ trợ tài chính từ Liên Xô và các nước khối Đông Âu khác.

Hiện tại, Việt Nam là một trong những quốc gia năng động nhất trên thế giới, với nền kinh tế sôi động tạo ra nhiều cơ hội tuyệt vời cho những doanh nhân và những người lao động làm việc chăm chỉ.

Cơ sở của sự phát triển vĩ đại này giống như những ý tưởng của Nhà kinh tế học Adam Smith.

Adam Smith. (Nguồn: Wikipedia)
Nhà kinh tế học Adam Smith. (Nguồn: Wikipedia)

Ông đã viết trong cuốn sách The Wealth of Nations (Tạm dịch: Nguồn gốc của cải của các quốc gia) rằng: “Mỗi cá nhân đều cố gắng tìm ra cho mình một công việc sản xuất có lợi nhất trong phạm vi số vốn người đó có. Cá nhân đó làm như thế là vì lợi ích của bản thân, chứ không phải vì lợi ích của toàn xã hội. Nhưng việc nghiên cứu một công việc có lợi cho bản thân tất nhiên, hoặc nhất thiết sẽ dẫn anh ta đến chỗ tìm một công việc có lợi nhất cho xã hội".

Adam Smith cho rằng, các nhà lập pháp nên tin tưởng hơn vào thực tế rằng “mọi cá nhân tự quyết định nên làm ngành nghề gì tùy theo tình hình của địa phương còn tốt hơn bất kỳ nhà chính khách hay nhà lập pháp nào".

Sự đồng cảm là trụ cột trung tâm trong triết lý đạo đức của Smith. Tác phẩm vĩ đại của ông - Lý thuyết về tình cảm đạo đức - bắt đầu bằng việc nhấn mạnh tầm quan trọng tối đa của sự đồng cảm. Và trên hết, sự cảm thông của Smith là dành cho “những người lao động nghèo”.

Một đoạn văn nổi tiếng được tìm thấy trong The Wealth of Nations: “Không có một xã hội nào lại có thể phồn vinh, hạnh phúc trong khi đa số dân chúng sống khổ sở, cơ cực. Cần phải có sự công bằng trong đời sống xã hội, những người nào làm ra mọi của cải: lương thực, vải vóc, nhà cửa cho toàn xã hội, cần phải được hưởng một phần số của cải mà họ làm ra bằng sức lao động của chính họ".

Trong Chương 8 của The Wealth of Nations, cùng với những câu trích dẫn ở trên, ông chỉ ra rằng, chỉ có tăng trưởng kinh tế mới có thể nâng cao mức sống. Tăng trưởng kinh tế liên tục là cách duy nhất để tăng lương; một nền kinh tế trì trệ dẫn đến tiền lương giảm.

Con đường mà Smith đã vạch ra không liên quan đến việc bãi bỏ tài sản tư nhân, phân phối lại của nhà nước hoặc cai trị bằng sắc lệnh của chính phủ. Ông cũng không ủng hộ một điều không tưởng theo chủ nghĩa tự do mà không có nhà nước - ông tin rằng các chính phủ có những chức năng quan trọng cần hoàn thành.

Tuy nhiên, vào năm 1755, hai thập kỷ trước khi cuốn The Wealth of Nations xuất hiện, ông chia sẻ: “Con người thường được các chính khách và những người lên kế hoạch coi là nguyên liệu của một loại cơ chế nào đó. Trong quá trình vận động liên quan đến các vấn đề của nhân loại, người lên kế hoạch thường phải tác động vào tự nhiên; tuy nhiên, không cần gì khác ngoài việc để người ấy theo đuổi mục đích của mình một cách công bằng, để họ có thể thiết lập các kế hoạch của riêng mình…

Như một lời tiên tri, Adam Smith sẽ rất tự hào nếu ông có thể thấy ý tưởng của mình trong những thay đổi của các nền kinh tế hiện đại ngày nay, trong đó có Việt Nam!

Adam Smith (1723–1790) là một nhà triết học và là nhà kinh tế chính trị học người Scotland, người mở đường cho phát triển lý luận kinh tế.

Ông nổi tiếng với cuốn sách The wealth of nations (tạm dịch là Nguồn gốc của cải của các quốc gia) xuất bản năm 1776. Đây là một trong những tác phẩm ra đời sớm nhất và nổi tiếng nhất về thương mại và công nghiệp, được xem là tạo nên nền tảng cho các nguyên lý và chính sách kinh tế trên thế giới.

Adam Smith kịch liệt phản đối chủ nghĩa trọng thương và ủng hộ tự do thương mại và cạnh tranh, chính điều này là một thách thức đối với những hàng rào thuế quan bảo hộ đương thời.

Các tư tưởng kinh tế của Adam Smith cũng ảnh hưởng tới các quốc gia mậu dịch khác và Adam Smith xứng đáng được gọi là "Người cha của kinh tế học hiện đại".

'Đọc vị' suy nghĩ của người giàu cùng tác giả Rainer Zitelmann

'Đọc vị' suy nghĩ của người giàu cùng tác giả Rainer Zitelmann

Cuốn sách của lấp đầy khoảng trống trong nghiên cứu về sự giàu có, cũng như mối tương quan giữa các đặc điểm tính cách ...

Chuyên gia Đức: Việt Nam đã làm rất tốt và vượt ra khỏi tình hình kinh tế ảm đạm của toàn cầu

Chuyên gia Đức: Việt Nam đã làm rất tốt và vượt ra khỏi tình hình kinh tế ảm đạm của toàn cầu

Là thị trường rất hấp dẫn, nhiều cơ hội hợp tác và tiềm năng kinh tế chưa được khai thác hết, Việt Nam có thể ...

Chuyên gia Đức: Lạc quan về kinh tế Việt Nam

Chuyên gia Đức: Lạc quan về kinh tế Việt Nam

Chia sẻ với TG&VN, Tiến sĩ người Đức Rainer Zitelmann khẳng định, Việt Nam có cơ hội trở thành một trong những cường quốc kinh ...

Chủ tịch EuroCham: Việt Nam làm gì để hấp dẫn hơn?

Chủ tịch EuroCham: Việt Nam làm gì để hấp dẫn hơn?

Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Gabor Fluit nhận định, cải thiện khung pháp lý, chế độ thuế và ...

Việt Nam xếp vị trí 32/100 giá trị thương hiệu quốc gia mạnh trên thế giới

Việt Nam xếp vị trí 32/100 giá trị thương hiệu quốc gia mạnh trên thế giới

Chiều 5/5, tại Hà Nội, Văn phòng Chính phủ tổ chức buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023 để thông tin tới báo ...

Đọc thêm

Top cầu thủ ghi trên 50 bàn/năm nhiều nhất thế kỷ 21: Lionel Messi dẫn đầu

Top cầu thủ ghi trên 50 bàn/năm nhiều nhất thế kỷ 21: Lionel Messi dẫn đầu

Không cầu thủ nào ghi trên 50 bàn mỗi năm trong thế kỷ 21 nhiều hơn Lionel Messi.
Trường THPT chuyên Biên Hòa (Ninh Bình): Hơn 60 năm xây dựng, phát triển và khẳng định vị thế trung tâm giáo dục mũi nhọn

Trường THPT chuyên Biên Hòa (Ninh Bình): Hơn 60 năm xây dựng, phát triển và khẳng định vị thế trung tâm giáo dục mũi nhọn

Trường THPT chuyên Biên Hòa đã không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và giáo dục mũi nhọn, từng bước khẳng định vị thế.
Kế hoạch hòa bình Ukraine: Tự tin tuyên bố giành được nhượng bộ quan trọng, Kiev gửi cảnh báo Nga

Kế hoạch hòa bình Ukraine: Tự tin tuyên bố giành được nhượng bộ quan trọng, Kiev gửi cảnh báo Nga

Mỹ và Ukraine đang tiến gần hơn tới một kế hoạch hòa bình chung nhằm chấm dứt xung đột ở quốc gia Đông Âu.
Bầu cử Thái Lan: Thủ tướng lâm thời không phải là lựa chọn duy nhất của đảng Bhumjaithai, ứng cử viên số một của PPRP rút lui

Bầu cử Thái Lan: Thủ tướng lâm thời không phải là lựa chọn duy nhất của đảng Bhumjaithai, ứng cử viên số một của PPRP rút lui

Đảng Bhumjaithai xác nhận sẽ đề cử hai ứng viên cho chức thủ tướng Thái lan, trong khi ứng viên số một của đảng PPRP rút khỏi danh sách tranh ...
Chốt nghỉ Tết Dương lịch 2026 bốn ngày

Chốt nghỉ Tết Dương lịch 2026 bốn ngày

Tết Dương lịch 2026 sẽ kéo dài 4 ngày từ 1/1 đến hết 4/1, do hoán đổi ngày làm việc thứ Sáu 2/1 sang thứ Bảy 10/1 của tuần kế ...
Chống khai thác IUU: Hưng Yên quyết liệt trước giờ G, Đắk Lắk nâng cao nhận thức ngư dân

Chống khai thác IUU: Hưng Yên quyết liệt trước giờ G, Đắk Lắk nâng cao nhận thức ngư dân

Nhiều địa phương trên cả nước đã và đang triển khai tổng thể nhiều giải pháp chống khai thác IUU, quyết tâm lấy lại 'thước đo' uy tín cho thủy, ...
Chống khai thác IUU: Hưng Yên quyết liệt trước giờ G, Đắk Lắk nâng cao nhận thức ngư dân

Chống khai thác IUU: Hưng Yên quyết liệt trước giờ G, Đắk Lắk nâng cao nhận thức ngư dân

Nhiều địa phương trên cả nước đã và đang triển khai tổng thể nhiều giải pháp chống khai thác IUU, quyết tâm lấy lại 'thước đo' uy tín cho thủy, hải sản Việt.
Giá nông sản hôm nay 25/12/2025: Giá cà phê robusta tăng liên tiếp, hàng Việt 'mình một chợ'; rủi ro đối với xuất khẩu của Thái Lan

Giá nông sản hôm nay 25/12/2025: Giá cà phê robusta tăng liên tiếp, hàng Việt 'mình một chợ'; rủi ro đối với xuất khẩu của Thái Lan

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 25/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Giá heo hơi hôm nay 25/12: Miền Bắc giữ trạng thái ổn định, miền Trung - Tây Nguyên, miền Nam tiếp đà tăng

Giá heo hơi hôm nay 25/12: Miền Bắc giữ trạng thái ổn định, miền Trung - Tây Nguyên, miền Nam tiếp đà tăng

Giá heo hơi hôm nay 25/12, miền Bắc giữ trạng thái ổn định, miền Trung - Tây Nguyên, miền Nam tiếp đà tăng. Cả nước giao dịch từ 62.000 - 71.000 đồng/kg.
Quản trị nguồn vốn con người

Quản trị nguồn vốn con người

Sự quản trị đồng bộ hiệu quả các nguồn lực, bao gồm con người sẽ đóng vai trò quyết định thành công của Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030.
Đầu tư công cần ‘gỡ nút thắt’ để tạo lực bật tăng trưởng 2026–2030

Đầu tư công cần ‘gỡ nút thắt’ để tạo lực bật tăng trưởng 2026–2030

Trong bối cảnh dư địa chính sách tiền tệ dần thu hẹp, tiêu dùng trong nước phục hồi nhưng chưa bền vững, nhiều chuyên gia cho rằng đầu tư công cần được nhìn nhận như ...
Giá nông sản hôm nay 24/12/2025: Giá cà phê tăng mạnh liên tiếp, đầu tư ồ ạt mua vào; Tiếp tục nối lại đường vận chuyển qua Kênh đào Suez

Giá nông sản hôm nay 24/12/2025: Giá cà phê tăng mạnh liên tiếp, đầu tư ồ ạt mua vào; Tiếp tục nối lại đường vận chuyển qua Kênh đào Suez

Báo Thế giới và Việt Nam cập nhật giá nông sản hôm nay 24/12/2025, giá cà phê, giá tiêu, giá ca cao, giá gạo xuất khẩu... giao dịch trên thị trường quốc tế và trong ...
Việt Nam tỏa sáng tại Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru 2025

Việt Nam tỏa sáng tại Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru 2025

Tại đêm Chung kết Giải thưởng Bất động sản châu Á PropertyGuru lần thứ 20, các chủ đầu tư đến từ Việt Nam đã xuất sắc giành 14 danh hiệu 'Best in Asia'.
Giá nhà cao tạo áp lực, người trẻ chuyển hướng chiến lược

Giá nhà cao tạo áp lực, người trẻ chuyển hướng chiến lược

Giá bất động sản duy trì ở mức cao đang tạo ra sức ép lớn lên khả năng sở hữu nhà của người trẻ.
Thị trường bất động sản năm 2025 mang gam màu sáng

Thị trường bất động sản năm 2025 mang gam màu sáng

Tại VRES 2025 ngày 9/12, chuyên gia nhận định nếu năm 2022 thị trường chao đảo vì lãi suất tăng thì 2025 lại cho thấy gam màu tươi sáng hơn.
Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Vietnam Land chính thức trở thành đối tác phân phối chiến lược của Charmora City

Ngày 10/11, Công ty CP DV Môi Giới Vietnam Land và Naman Realty đã chính thức ký kết trở thành đối tác phân phối dự án Charmora City.
Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Động lực tăng trưởng của vùng đô thị vệ tinh phía Đông TP. Hồ Chí Minh

Thị trường bất động sản giáp ranh phía Đông TP. Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn chuyển động rõ nét.
Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Tại sao Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là đòn bẩy đưa Vinhomes Green Paradise trở thành 'đảo tỷ phú'?

Thị trường bất động sản biển tại TP.HCM đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ. Mọi bàn luận đều xoay quanh Cần Giờ - địa phương đang được định hướng trở thành đô thị biển ...
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/12: Đồng USD đi ngang, có nguy cơ tụt dốc?

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/12: Đồng USD đi ngang, có nguy cơ tụt dốc?

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/12 đang đi ngang so với ngày hôm qua, song các chuyên gia dự báo đang trên đà giảm mạnh trong thời gian tới.
Gỡ 'nút thắt' cho thị trường tín dụng

Gỡ 'nút thắt' cho thị trường tín dụng

Thị trường tín dụng tiếp tục giữ vai trò đặc biệt quan trọng, vừa là kênh cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế, vừa là công cụ điều tiết mang tính chiến lược.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 24/12: USD tiếp tục trượt giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 24/12: USD tiếp tục trượt giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 24/12 tiếp tục ghi nhận đà suy giảm.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12: Đồng USD tiếp nối đà trượt giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12: Đồng USD tiếp nối đà trượt giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 23/12 tiếp tục trượt giá so với ngày hôm qua.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/12: Đồng USD dao động trong trạng thái thận trọng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/12: Đồng USD dao động trong trạng thái thận trọng

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/12 duy trì trạng thái dao động trong thận trọng.
ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

ADB 'bắt tay' BIDV rót 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững và chống biến đổi khí hậu

Ngày 19/12, ADB và BIDV đã ký kết gói tài chính hợp vốn trị giá 250 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp bền vững, chống biến đổi khí hậu.
Phiên bản di động