Tự chủ nguồn cung nguyên liệu để tận dụng ưu đãi từ CPTPP

Hải Yến
Để Hiệp định CPTPP phát huy hiệu quả hơn nữa thì vẫn còn nhiều việc phải làm. Quan trọng nhất, là các ngành hàng xuất khẩu chủ lực phải tự chủ được nguồn cung nguyên liệu.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Theo bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) thực thi đã 2 năm, nhưng để CPTPP phát huy hiệu quả hơn nữa thì vẫn còn nhiều việc phải làm. Quan trọng nhất, là các ngành hàng xuất khẩu chủ lực phải tự chủ được nguồn cung nguyên liệu.

Tự chủ nguồn cung nguyên liệu để tận dụng ưu đãi từ CPTPP
Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương).

Bà có thể khái quát, sau 2 năm thực thi CPTPP, hàng hóa Việt Nam đã gia tăng được bao nhiêu trong “miếng bánh” thị trường các nước tham gia Hiệp định?

CPTPP có hiệu lực từ tháng 1/2019 đã mở đường cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang các nước đối tác nhằm tận dụng cơ hội từ thị trường quy mô 2.500 tỷ USD này. Đến nay, ngoài Việt Nam, có 6 quốc gia phê chuẩn CPTPP là Australia, Nhật Bản, New Zealand, Singapore, Canada và Mexico. Xuất khẩu sang 6 thị trường này đạt một số kết quả đáng ghi nhận: năm 2019 đạt 34,3 tỷ USD, tăng 8,1% so với năm 2019; năm 2020 duy trì ở mức tương đương, đạt 34 tỷ USD.

Thị phần hàng hóa Việt Nam tại các nước CPTPP hiện còn ở mức thấp. Theo số liệu của Trade Map, nhập khẩu năm 2019 từ Việt Nam mới chiếm 3,1% trong tổng nhập khẩu của Nhật Bản; chiếm 1,9% ở Australia; 1,6% ở New Zealand; 1,3% ở Mexico và mới chỉ chiếm 1,1% ở thị trường Canada.

Rõ ràng, nhìn vào thị phần hàng hóa mới chỉ chiếm từ 1 đến 3%, dư địa tăng trưởng cho hàng hóa Việt Nam tại thị trường CPTPP còn rất lớn.

Một trong những chỉ dấu quan trọng trong thực thi mỗi FTA thể hiện ở tỷ lệ tận dụng ưu đãi thuế quan. Với CPTPP, doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng ưu đãi này ra sao?

Tỷ lệ sử dụng C/O mẫu CPTPP khi xuất khẩu sang các thị trường trong khối này hiện chưa cao so với tỷ lệ trung bình sử dụng C/O của tất cả các FTA. Năm 2019 là năm đầu tiên thực thi CPTPP nên chúng ta mới cấp C/O cho 600 triệu USD kim ngạch xuất khẩu trong tổng số trên 34 tỷ USD, chiếm tỷ lệ 1,67%. Năm 2020, con số cấp C/O tăng hơn 2 lần, đạt 1,37 tỷ USD, bằng 4% xuất khẩu sang 6 nước CPTPP.

Tuy vậy, nếu xét riêng 2 nước lần đầu tiên có FTA với Việt Nam là Mexico và Canada thì tỷ lệ sử dụng C/O khi xuất khẩu là khá lớn. Năm 2020, trong số 1,37 tỷ USD cấp C/O, thì trị giá C/O cấp cho hàng hóa xuất khẩu sang Mexico và Canada đã là 1,27 tỷ USD, chiếm 17% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang 2 thị trường này.

Phải chăng, tỷ lệ sử dụng C/O trong CPTPP đạt thấp là do hàng hóa Việt Nam chưa đáp ứng được các tiêu chí, quy định của CPTPP?

Thực tế, sử dụng C/O mẫu CPTPP khi xuất khẩu sang các thị trường này chưa cao một phần là do 4/6 nước đối tác đã có FTA với Việt Nam, với quy tắc xuất xứ lỏng hơn và mức thuế suất ưu đãi hơn trong những năm đầu CPTPP có hiệu lực. Trong khi đó, ở một số thị trường CPTPP, nước nhập khẩu đã và đang duy trì thuế suất ưu đãi (MFN) 0% đối với một tỷ lệ đáng kể các dòng thuế vào thời điểm CPTPP có hiệu lực, đồng nghĩa nhiều loại hàng hóa đã có thể được hưởng thuế 0%, mà không cần thiết phải xin C/O để hưởng ưu đãi theo CPTPP.

Cũng cần phải nói thêm, quy tắc xuất xứ của CPTPP phức tạp hơn so với các FTA mà Việt Nam đã tham gia. Hơn nữa, doanh nghiệp đã quen với khai C/O theo mẫu ASEAN (mẫu D) hoặc ASSEAN + (chẳng hạn như mẫu E), thì việc doanh nghiệp ít lựa chọn khai C/O theo CPTPP là điều dễ hiểu.

Một lý do rất quan trọng khác là, để được hưởng ưu đãi thuế quan theo CPTPP, thì hàng hóa phải đáp ứng được quy tắc xuất xứ nội khối, trong khi những ngành hàng được kỳ vọng gia tăng xuất khẩu là dệt may, giày dép… lại sử dụng nhiều nguyên liệu ngoại khối. Công nghiệp hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực còn yếu chính là điểm nghẽn lớn, gây khó khăn cho việc thực thi Hiệp định, thể hiện ở việc đáp ứng quy tắc xuất xứ để có ưu đãi.

Tự chủ nguồn cung nguyên liệu để tận dụng ưu đãi từ CPTPP
Nhìn vào thị phần hàng hóa mới chỉ chiếm từ 1 đến 3%, dư địa tăng trưởng cho hàng hóa Việt Nam tại thị trường CPTPP còn rất lớn. (Nguồn: Diễn đàn Doanh nghiệp)

Để tận dụng hiệu quả CPTPP, rõ ràng là chúng ta còn rất nhiều việc phải làm. Vậy đâu là những nhiệm vụ trọng tâm?

Để tận dụng hiệu quả cam kết thuế nhập khẩu ưu đãi từ CPTPP, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam cần đáp ứng các quy tắc xuất xứ. Do đó, với dệt may, giày dép, cần đẩy mạnh đầu tư sản xuất nguyên phụ liệu. Đây là bài toán dài hơi, nhưng phải có lộ trình cho việc này, nếu không sẽ khó tận dụng được dư địa tăng trưởng tại khu vực thị trường CPTPP.

Một số mặt hàng nông, thủy sản, dù đã có những cải thiện nhất định về chất lượng, nhưng chưa đồng đều, chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn mà các nước đối tác đặt ra thì cần tiếp tục cải thiện. Ngoài ra, công tác đào tạo, nâng cao trình độ người lao động phải được chú trọng để khắc phục việc thiếu nhân công giỏi nhằm thu hút hiệu quả những dự án đầu tư sản xuất, xuất khẩu sử dụng công nghệ cao.

Các cơ quan quản lý rà soát quy định pháp luật liên quan, cải thiện môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp. Đồng thời, tăng cường truyền thông, thông tin về thị trường, định hướng cho doanh nghiệp trong kế hoạch sản xuất, kinh doanh của mình, giúp nâng cao năng lực cho doanh nghiệp.

Đối với mỗi doanh nghiệp, cần chủ động tìm hiểu cơ hội ưu đãi trong Hiệp định, thay đổi tư duy kinh doanh, cải thiện năng lực cạnh tranh cho sản phẩm, nghiên cứu kỹ thị trường, có kế hoạch triển khai cụ thể trong lĩnh vực/ngành hàng của mình, lấy sức ép của các tiêu chuẩn cao trong CPTPP để nâng cao năng lực cạnh tranh, hình thành các chuỗi giá trị, tạo nền tảng khai thác các FTA lâu dài, bền vững.

TIN LIÊN QUAN
Việt Nam đón gần 21,3 tỷ USD vốn FDI từ khối CPTPP
Doanh nghiệp cần điều kiện gì để được hưởng ưu đãi từ UKVFTA?
Trung Quốc bắt đầu đàm phán không chính thức với các bên tham gia CPTPP
Các ngành xuất khẩu chủ lực khai thác mạnh thị trường có FTA
Nhật Bản - 'Người gác cổng' cần mẫn của CPTPP
(theo Báo Đầu tư)

Xem nhiều

Đọc thêm

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Những nguy cơ đe dọa an ninh phi truyền thống trên thế giới xuất hiện rất nhiều ở Việt Nam với tác hại vô cùng nghiêm trọng, đặt ra yêu ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới ...
Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Tăng cường nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thường trực Hội đã có nhiều cách làm sáng tạo đem lại hiệu quả thiết ...
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía ...
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Mê mẩn khung cảnh của cung đường bao biển đẹp nhất Việt Nam ở Quảng Ninh

Tuyến đường bao biển nối Hạ Long và Cẩm Phả (Quảng Ninh) được đánh giá là một tuyến đường ven biển đẹp nhất Việt Nam bởi có sự kết hợp ...
Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Trừng phạt Nga hay cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây trên khắp thế giới

Các vòng trừng phạt Nga, có thể ít tác động tới chủ thể, nhưng một cuộc 'chiến tranh kinh tế' tổng lực của phương Tây đã khiến toàn thế giới điêu đứng?
Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Trung Quốc 'ra đòn' mới, căng thẳng với EU đã tiến đến sản phẩm sữa

Ngày 22/11, Trung Quốc thông báo mở rộng cuộc điều tra chống trợ cấp đối với các sản phẩm sữa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU).
Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng tiếp tục tăng nhanh, cuộc săn hàng giá hời bắt đầu, chưa có lý do để điều chỉnh dự báo về vàng

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng tiếp tục tăng nhanh, cuộc săn hàng giá hời bắt đầu, chưa có lý do để điều chỉnh dự báo về vàng

Giá vàng hôm nay 22/11/2024: Giá vàng chưa dứt chuỗi tăng, mở cuộc săn hàng giá hời, không có lý do để điều chỉnh dự báo.
'Vũ khí thương mại' của ông Trump có thể đánh ‘knock out’ nền kinh tế Anh

'Vũ khí thương mại' của ông Trump có thể đánh ‘knock out’ nền kinh tế Anh

Việc ông Trump có ý định sử dụng các vũ khí thương mại, có thể đặt ra thách thức lớn cho nền kinh tế Anh và chính sách ngoại giao củaThủ tướng Keir Starmer.
Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Trừng phạt Nga: Lý do thực sự Mỹ mạnh tay với Gazprombank; Thụy Sỹ 'nhập cuộc'; Slovakia, Hungary đang làm điều này

Gazprombank đã nằm trong tầm ngắm của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden suốt nhiều năm.
Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Nga lại trở thành 'người khổng lồ' ở EU; giá khí đốt tăng vọt, cuộc khủng hoảng năng lượng mới 'gõ cửa' châu Âu?

Tháng 9/2024, Nga trở lại vị trí nhà cung cấp khí đốt chính cho Liên minh châu Âu (EU).
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Bất động sản mới nhất: Mặc kệ tồn kho ngày càng lớn, giá vẫn tăng vù vù, thị trường vào mùa cuối năm, bảng giá 14 chung cư vừa mở bán

Tồn kho ngày càng lớn, giá chung cư tại TPHCM chạm 80 triệu đồng/m2, Hà Nội thu hồi hơn 7.100 m2 đất… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11: USD vươn tới mức đỉnh một năm

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 15/11 ghi nhận đồng USD tăng giá so với các đồng tiền chính, neo ở mức đỉnh trong một năm.
Phiên bản di động