Báo cáo “Kịch bản bền vững cho ngành điện Việt Nam - Tầm nhìn đến năm 2050” phân tích tổng quát về tình hình của ngành điện quốc gia trong bối cảnh tổng thể của ngành năng lượng, đồng thời đưa ra các kịch bản phát triển mà Việt Nam có thể lựa chọn cho chiến lược phát triển tới năm 2050.
| Năng lượng tái tạo có thể đáp ứng từ 81 - 100% nhu cầu điện quốc gia và giúp giảm tới 80% lượng khí thải carbon (Nguồn: Báo Công thương) |
Báo cáo nêu rõ, Việt Nam là quốc gia sở hữu nhiều nguồn năng lượng tái tạo có thể dùng để phát điện như mặt trời, gió, nước, địa nhiệt, sinh khối và đại dương. Tuy nhiên, trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030, Việt Nam có kế hoạch phát triển điện lực dựa chủ yếu vào các dự án thủy điện thiếu bền vững và các dự án nhiệt điện dùng các nhiên liệu hóa thạch có hàm lượng carbon cao gây ô nhiễm môi trường trầm trọng, thậm chí cả điện hạt nhân có giá thành cao và chứa đựng nhiều rủi ro.
Bà Phạm Cẩm Nhung, Quản lý Chương trình Năng lượng Bền vững của WWF tại Việt Nam cho biết: “Việt Nam hoàn toàn có khả năng trở thành quốc gia đầu tiên trong phát triển ngành năng lượng sạch và tái tạo. Năng lượng mặt trời có thể cung cấp ít nhất 35% trong khi năng lượng gió có thể cung cấp ít nhất 13% nhu cầu điện của Việt Nam vào năm 2050. Năng lượng tái tạo là yếu tố không thể thiếu để xây dựng một tương lai bền vững cho Việt Nam, giúp con người chung sống hài hoà với thiên nhiên”.
Báo cáo này cũng đưa ra 3 đề xuất: Kịch bản Phát triển thông thường, Kịch bản Phát triển Năng lượng bền vững và Kịch bản Phát triển Năng lượng bền vững Tối ưu. Nếu như Kịch bản Phát triển thông thường dựa vào nguyên liệu hoá thạch và các công nghệ lạc hậu, không hiệu quả và gây ra nhiều khí thải, thì hai Kịch bản Phát triển Năng lượng bền vững đều cho thấy tới năm 2050, trên phương diện kỹ thuật và kinh tế, năng lượng tái tạo có thể đáp ứng ít nhất từ 81% đến 100% nhu cầu điện quốc gia, đồng thời giúp giảm tới 80% lượng khí thải carbon. Việc tăng khí thải carbon do sử dụng than đốt và các nguyên liệu hoá thạch khác là nguyên nhân hàng đầu gây ra biến đổi khí hậu.
Bà Ngụy Thị Khanh, Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) cho rằng, các kịch bản phát triển báo cáo đưa rất trùng khớp với nghiên cứu gần đây của GreenID về những giải pháp năng lượng thay thế nhằm giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu than trong những năm tới. “Chúng tôi rất mong các nhà hoạch định chính sách và các ban ngành liên quan, đặc biệt là ngành điện lưu tâm cân nhắc sử dụng những kịch bản nêu trong báo cáo cũng như những khuyến nghị từ VSEA để thực hiện được bước chuyển mạnh mẽ trong ngành năng lượng mang lại lợi ích tốt nhất cho quốc gia”, bà nói.
Theo đánh giá của báo cáo, nếu sử dụng năng lượng hiệu quả và tận dụng được nguồn năng lượng tái tạo phong phú, Việt Nam có thể giảm được sự phụ thuộc vào nhiên liệu hoá thạch hoặc nhập khẩu than, đảm bảo giá điện ổn định trong các thập niên tới, tạo thêm việc làm, tăng cường hợp tác với các quốc gia trong khu vực và giảm các tác hại lên môi trường và xã hội.