Bình Trần là người đồng sáng lập Klout - một công ty công nghệ thành đạt, được bán với giá 200 triệu USD năm 2014. Người còn lại là Eddie Thái, trẻ hơn, tốt nghiệp hai trường đại học, Harvard và Yale. Hai người này quyết định dành sự quan tâm đến TP. Hồ Chí Minh, cách xa California - nơi có đại bản doanh của Google, Facebook hay Apple.
Sài Gòn Silicon City
"Sáu hoặc bảy tháng trước, nơi đây chỉ là cánh đồng lúa", Nguyễn Minh Hiếu vừa nói vừa chỉ vào một vùng đất bụi bặm dưới chân chúng tôi, cách 15 phút lái xe từ trung tâm TP. Hồ Chí Minh. "Sáu tháng nữa, các bạn sẽ thấy một Sài Gòn Silicon ngay tại đây. Chúng tôi sẽ xây các tòa cao ốc và dọc theo bờ sông sẽ là công viên, sân golf, sân tennis và nhiều loại hình giải trí khác".
Mục tiêu tạo ra một Thung lũng Silicon nữa trên thế giới là một tham vọng. Tuy nhiên, Hiếu - nhà đầu tư mang hai dòng máu Việt và Mỹ, chủ đầu tư của dự án - tin vào điều đó.
Cuối năm ngoái, một buổi lễ được tổ chức nhằm động thổ dự án Sài Gòn Silicon City trên mảnh đất mà ông Hiếu hy vọng sẽ trở thành một trung tâm công nghệ thu hút gần 30 công ty với vốn đầu tư khoảng 1,5 tỷ USD.
Samsung và Intel đã có văn phòng đặt tại TP. Hồ Chí Minh trong khu công nghệ cao được ưu đãi thuế lớn và thu hút lực lượng lao động trẻ, được đào tạo tốt.
"Câu chuyện thành công"
Khi nói về cách chọn địa điểm để đầu tư, Eddi Thái và Bình Trần cho biết họ đang tìm kiếm các công ty có thể tìm ra giải pháp. "Tôi không thích những gì quá thời thượng", Trần chia sẻ về việc rời bỏ Klout, công ty chuyên xếp hạng ảnh hưởng của mạng xã hội.
"Tôi chỉ thích các khối nhà, các công nghệ sẽ giúp hoạt động kinh doanh tốt hơn", Thái chia sẻ. "Chúng tôi sẽ đầu tư những VNG tiếp theo", ám chỉ câu chuyện thành công của hãng công nghệ lớn nhất Việt Nam VNG - sàn game, ứng dụng chat và thương mại điện tử trị giá 1 tỷ USD vào năm 2014.
Tuy nhiên, đối với cả hai doanh nhân trên, quyết định làm việc tại Việt Nam không chỉ xuất phát từ viễn cảnh khởi nghiệp và dân cư đầy hứa hẹn. "Ông bà, cô dì, chú bác tôi, tất cả mọi người đều ở Mỹ", Trần chia sẻ. "Do đó, có thể quay lại đây, tìm hiểu cội nguồn của mình đồng thời trở thành một phần nền móng cho sự phát triển của Việt Nam là cơ hội tôi cần phải nắm lấy".
Đối với Eddie Thái, tinh thần doanh nhân của anh đến từ truyền thống gia đình. Anh tự hào kể chuyện về ông nội mình - một lão nông chính hiệu từng tiết kiệm tiền để mua bò rồi cho thuê lại. "Nó giống như một dạng Uber dành cho bò vậy", anh cười.
Cha mẹ Thái sang Mỹ với hai bàn tay trắng nhưng đã gây dựng được một nhà hàng và một số ít bất động sản... Những thứ này cho phép anh có cuộc sống bình thường ở Mỹ. Anh từng về Việt Nam khi còn niên thiếu. "Tôi thấy được Việt Nam thay đổi ra sao, tuy nhiên vẫn còn chặng đường dài... Tôi thấy mình cần phải làm gì đó để truyền sức mạnh cho người khác".
Đó cũng là suy nghĩ của Quynh Huong Duong - doanh nhân người Pháp đứng sau dự án GetSpaces - đơn vị chuyên nhận đặt phòng họp và không gian tổ chức sự kiện tại TP. Hồ Chí Minh. Cô chuyển về Việt Nam từ Paris hai năm trước.
"Tôi muốn làm gì đó cho Việt Nam", cô cho biết. "Ở đây có những người mang đầu óc kinh doanh. Nó khác với tư duy của người Pháp. Người Pháp khá bảo thủ, còn người ở đây giống với nước Mỹ, dạng như 'Vâng, tôi có thể làm được'".
Những người hùng
Tất nhiên, viễn cảnh một thành phố công nghệ cao tại Việt Nam không chỉ xuất phát từ sự háo hức của những người ngoại quốc.
Năm 2004, doanh nhân người Việt Đinh Anh Huân cùng một số người sáng lập ra chuỗi hệ thống bán lẻ điện thoại Thegioididong.com. Năm ngoái, công ty này chính thức lên sàn, định giá khoảng 250 triệu USD.
"Tôi nhận được khoảng 30 triệu USD", Huân chia sẻ. "Tôi đầu tư vào khoảng 20 công ty tại Việt Nam... Tầm nhìn của tôi là tạo ra các sản phẩm Việt Nam có thể xuất khẩu ra nước ngoài".
Những sản phẩm này trải rộng từ lĩnh vực nông nghiệp như chè, cà phê, dâu tây, hoa cho đến chuỗi cửa hàng cho mẹ và bé, nhà máy giày cho phụ nữ, trang web thời trang hay trang thương mại điện tử lớn thứ hai tại Việt Nam - Tiki.vn. Tuy nhiên, đối tượng chính của người đàn ông 35 tuổi này là hàng triệu doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam. Công ty Seedcom.vn của Huân cung cấp giải pháp xây dựng website, bán phần mềm, marketing kỹ thuật số, dịch vụ hỗ trợ khách hàng và logistics.
Sau cuộc gặp vào tháng 12/2015 tại Việt Nam với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, CEO Google Sundar Pichai tuyên bố công cụ tìm kiếm khổng lồ của họ giúp đào tạo khoảng 1.400 kỹ sư công nghệ thông tin tại địa phương.
Ông cho biết Việt Nam sẽ sớm trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Google. "Việt Nam có thể nằm trong top 10 quốc gia hàng đầu cho nhiều công ty phát triển sản phẩm. Tôi nghĩ các bạn đang trong quá trình chuyển đổi". Pichai cho biết.
"Việc chuyển đổi đang diễn ra, vấn đề là cần một chút kiên nhẫn".