Việt Nam trong mắt doanh nghiệp toàn cầu: Lợi thế cực lớn về nhân lực, vị trí và tốc độ thích ứng công nghệ

Các doanh nghiệp quốc tế trả lời phỏng vấn Báo Thế giới và Việt Nam về lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025 diễn ra từ ngày 25-27/11 tại TP. Hồ Chí Minh.

'Chìa khóa' mở tương lai kinh tế biển Việt Nam Thúc đẩy hợp tác giáo dục và khoa học công nghệ Việt Nam-Hoa Kỳ Doanh nghiệp Pháp tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư tại Việt Nam

Việt Nam trong mắt doanh nghiệp toàn cầu: Lợi thế cực lớn về nhân lực, vị trí và tốc độ thích ứng công nghệ

Bà Koren Wines, Giám đốc điều hành khu vực châu Á – Thái Bình Dương của tập đoàn Xero. (Ảnh: Sỹ Điều)

Bốn mắt xích không tách rời

Bà Koren Wines, Giám đốc điều hành khu vực châu Á – Thái Bình Dương của tập đoàn Xero, nhấn mạnh rằng chủ đề năm nay của Diễn đàn "Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số" không chỉ mang tính thời sự mà còn phản ánh đúng nhu cầu cấp bách của các nền kinh tế mới nổi. Theo bà, số hóa chính là động lực trung tâm của tăng trưởng, năng lực cạnh tranh và khả năng chống chịu.

Xero hiện cung cấp nền tảng kế toán cho hơn 4,5 triệu doanh nghiệp nhỏ (SMEs) tại 180 quốc gia. Với tỷ lệ 98% doanh nghiệp Việt Nam thuộc nhóm siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs), bà Karen cho rằng vai trò của số hóa trong hệ sinh thái kinh tế Việt Nam là "không thể thay thế". Xero thúc đẩy số hóa thông qua bốn trụ cột: chính phủ, doanh nghiệp, người tiêu dùng và giáo dục – bốn mắt xích bà cho rằng không thể tách rời nếu Việt Nam muốn đi nhanh và bền vững.

Một xu hướng nổi bật được bà Koren nhấn mạnh là e-invoicing – hóa đơn điện tử liên thông giữa các phần mềm kế toán. Đây được xem là động lực mới của quá trình số hóa doanh nghiệp, thậm chí quan trọng hơn cả cải cách thuế. Khi áp dụng hóa đơn điện tử, doanh nghiệp được giải phóng khỏi các quy trình thủ công, giảm lỗi con người và tăng hiệu quả vận hành.

"Hóa đơn điện tử giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí và tập trung vào các hoạt động tạo doanh thu. Với thương mại xuyên biên giới, hệ thống này còn là 'đường ray' cho dòng chảy hàng hóa và dữ liệu", bà nói. Chính vì vậy, bà đề xuất Việt Nam cần phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN để xây dựng hạ tầng hóa đơn điện tử đồng bộ nhằm thúc đẩy thương mại khu vực.

Lợi thế cực lớn của Việt Nam

Bà Jesha Vebrattie Effendie, Phó Chủ tịch Quan hệ đối tác toàn cầu của tập đoàn Living Lab Ventures (Indonesia). (Ảnh: Sỹ Điều)

Ở góc nhìn đầu tư và phát triển đô thị thông minh, bà Jesha Vebrattie Effendie, Phó Chủ tịch Quan hệ đối tác toàn cầu của tập đoàn Living Lab Ventures (Indonesia), đánh giá cao sự kết hợp giữa chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo tại Diễn đàn. Theo bà, đây là thời điểm các nước Đông Nam Á cần hợp tác sâu hơn để cùng giải quyết bài toán khí hậu, đô thị hóa và công nghệ.

Living Lab Ventures là nhánh đầu tư mạo hiểm của Sinar Mas Land – tập đoàn phát triển bất động sản sở hữu khu đô thị thông minh 6.000 ha tại Indonesia. Với quy mô lớn như vậy, bà Jesha cho rằng không quốc gia hay doanh nghiệp nào có thể tự xây dựng hệ sinh thái đô thị thông minh một mình.

Chính vì vậy, đơn vị này đã khởi xướng sáng kiến Southeast Asia Business Connect, hợp tác với bảy cơ quan nhà nước hỗ trợ đổi mới sáng tạo trong khu vực, bao gồm Singapore EDB, Malaysia MDEC và tại Việt Nam là Saigon Innovation Hub. Nền tảng đa bên này đã tạo ra không gian để chính phủ, doanh nghiệp, trường đại học và startup cùng trao đổi và mở rộng mô hình kinh doanh trên phạm vi khu vực.

Theo bà Jesha Vebrattie Effendie, Việt Nam với dân số trẻ, lực lượng lao động dồi dào và đang chuyển đổi mạnh mẽ sang kinh tế số đang nổi lên như điểm đến quan trọng của chuỗi giá trị sáng tạo và sản xuất công nghệ cao. Bà nêu bật tiềm năng lớn của Việt Nam trong lĩnh vực xe điện (EV), công nghiệp bán dẫn, sản xuất thông minh và các ngành công nghiệp văn hóa.

"Việt Nam và Indonesia có nhiều điểm tương đồng trong hành trình phát triển – từ các quốc gia nông nghiệp chuyển sang nền kinh tế công nghệ. Việt Nam có lợi thế cực lớn về nhân lực, vị trí và tốc độ thích ứng công nghệ. Đây là thời điểm Việt Nam có thể trở thành trung tâm sản xuất thông minh của khu vực", bà nhận định.

Tận dụng lực đẩy sẵn có

Ông Minh Tran, Trưởng bộ phận tự động hóa toàn cầu của tập đoàn Merck. (Ảnh: Sỹ Điều)

Ông Minh Tran, Trưởng bộ phận tự động hóa toàn cầu của tập đoàn Merck, cho rằng chủ đề của Diễn đàn không chỉ đúng thời điểm mà còn mở ra cơ hội để các thành phố như TP. Hồ Chí Minh bắt kịp công nghệ.

Merck đang hoạt động trong ba lĩnh vực: vi điện tử, dược phẩm và khoa học đời sống. Tại Việt Nam, Merck đồng hành cùng các viện nghiên cứu, doanh nghiệp dược và cơ sở sản xuất trong phát triển công nghệ điều chế, kiểm nghiệm và sản xuất thuốc.

Ông Minh nhấn mạnh rằng để chuyển đổi xanh và số đi vào thực tế, Việt Nam cần sớm xây dựng quan hệ đối tác công – tư (PPP) trên quy mô lớn. "Công nghệ chỉ phát huy tác dụng khi được tích hợp với hạ tầng quản trị vững chắc, từ năng lượng, dữ liệu đến hệ thống điều hành", ông nói.

Một trong những công nghệ mà Việt Nam có thể áp dụng sớm là digital twin – mô phỏng số cho phép thử nghiệm chính sách đô thị, vận hành giao thông, quản lý năng lượng hoặc giám sát nhà máy mà không gây rủi ro. Theo ông, TP. Hồ Chí Minh có thể đi nhanh hơn các thành phố khác nhờ công nghệ hiện nay đã trưởng thành và dễ triển khai hơn trước.

Ở lĩnh vực dược phẩm, Merck đang thúc đẩy sử dụng cảm biến, AI, hệ thống tự động hóa và phát triển quy trình "không giấy" để nâng cao chất lượng và độ chính xác. "Trong 20 - 30 năm qua, chúng tôi đã liên tục đưa công nghệ mới vào kiểm soát chất lượng, tuân thủ và kết nối chuỗi giá trị. Đây là những kinh nghiệm Việt Nam có thể tiếp nhận nhanh chóng", ông Minh chia sẻ.