Virus gây bệnh đậu mùa khỉ đang biến đổi như thế nào?

Bệnh đậu mùa khỉ (mpox) giờ đây đã trở thành mối quan ngại của toàn thế giới trong bối cảnh WHO lần thứ hai tuyên bố mpox là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu và sự biến đổi của virus gây bệnh đậu mùa khỉ vẫn là còn một ẩn số.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Virus gây bệnh đậu mùa khỉ đang biến đổi như thế nào?
Nhân viên y tế chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ tại một trung tâm điều trị ở Monigi, Congo, ngày 19/8. (Nguồn: AP)

Virus gây bệnh biến đổi nhanh hơn bình thường

Tính đến ngày 27/8, châu Phi đã ghi nhận 22.863 trường hợp nghi nhiễm và 622 trường hợp tử vong liên quan đến các chủng mpox khác nhau trên khắp lục địa. Trong khi đó, theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), tính đến ngày 25/8, châu Phi đã có 5.281 trường hợp đã được xác nhận mắc mpox.

Tại Cộng hòa Dân chủ Congo - quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi bệnh đậu mùa khỉ đã ghi nhận hơn 18.000 ca nghi mắc chủng đặc hữu clade 1 và biến thể clade 1b của virus gây bệnh đậu mùa khỉ, cùng với 615 trường hợp tử vong. Những con số trên cho thấy tính chất phức tạp của dịch bệnh và những lo ngại đối với sức khoẻ toàn cầu.

Theo giới nghiên cứu, biến thể mới của virus gây bệnh đậu mùa khỉ được gọi là clade 1b lây lan ở Cộng hòa Dân chủ Congo và các nước láng giềng đang biến đổi nhanh hơn dự đoán và thường xảy ra ở những khu vực thiếu nguồn lực để thực hiện các biện pháp giám sát và phòng ngừa dịch bệnh. Việc biến đổi như vậy cũng có nghĩa là sự biến đổi của virus, mức độ nghiêm trọng và cách thức virus lan truyền vẫn là còn là ẩn số, làm cản trở nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh.

Trong khi đó, cơ quan y tế Thụy Điển ngày 15/8 xác nhận ca đầu tiên nhiễm biến thể clade 1b; ngày 22/8, Thái Lan cũng đã xác nhận trường hợp được biết đến là ca đầu tiên ở châu Á nhiễm biến thể clade 1b. Đây là những ca nhiễm clade 1b của virus gây bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên được xác nhận bên ngoài châu Phi.

Theo Chủ tịch Ủy ban ứng phó khẩn cấp về bệnh đậu mùa khỉ của WHO - ông Dimie Ogoina, nếu không nắm rõ được cách thức biến đổi của virus thì cộng đồng y tế sẽ gặp khó khăn trong việc giải quyết những vấn đề liên quan đến cách thức lây truyền, mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như các yếu tố rủi ro.

Giải trình tự gene của các ca nhiễm biến thể clade 1b cho thấy chúng mang một đột biến được gọi là APOBEC3 (một enzyme thuộc họ protein). Theo Tiến sĩ Miguel Paredes, chuyên nghiên cứu về quá trình biến đổi của virus gây bệnh đậu mùa khỉ tại Trung tâm nghiên cứu ung thư Fred Hutchison (Mỹ), virus gây ra bệnh đậu mùa khỉ thường chậm đột biến, nhưng các đột biến do APOBEC thúc đẩy có thể làm tăng tốc quá trình tiến hóa của virus.

Theo Tiến sĩ Paredes, tất cả các trường hợp bệnh đậu mùa khỉ lây từ người này sang người khác đều có dấu hiệu đột biến APOBEC nói trên, đồng nghĩa với việc virus gây bệnh đậu mùa khỉ đang đột biến nhanh hơn một chút so với những gì mà giới nghiên cứu dự đoán.

Không chủ quan với bệnh đậu mùa khỉ

Trước khi bùng phát vào năm 2022 tại 70 quốc gia, bệnh đậu mùa khỉ đã âm thầm lây lan trong nhiều năm mà ít được quan tâm, lưu ý. Bên cạnh đó, nếu như đợt bùng phát năm 2022 chủ yếu tập trung ở nam giới đồng tính và song tính, thì đợt bùng phát hiện nay ở châu Phi không chỉ qua đường quan hệ tình dục mà còn qua tiếp xúc gần giữa trẻ em, phụ nữ mang thai và các nhóm dễ bị tổn thương khác.

Theo các chuyên gia y tế Malaysia, mặc dù bệnh mpox và bệnh Covid-19 đều do virus gây ra nhưng về cơ bản hai dịch bệnh này khác nhau về nguồn gốc, triệu chứng, phương thức lây truyền và phương pháp điều trị, đồng thời cũng có các biểu hiện lâm sàng riêng biệt.

Giáo sư Rafdzah Ahmad Zaki, Tiến sĩ Lim Say Hiang và Tiến sĩ Lim Yin Cheng (Khoa Y học xã hội và phòng ngừa dịch bệnh, Đại học Malaya, Malaysia) cho biết: thời gian ủ bệnh của mpox là từ 3-17 ngày và các triệu chứng bắt đầu từ 5-21 ngày sau khi bị nhiễm virus với các triệu chứng phổ biến như sốt, nhức đầu, đau họng, đau nhức cơ, sưng hạch bạch huyết và phát ban với mụn nước trên mặt, tay, chân, cơ thể, mắt, miệng hoặc bộ phận sinh dục.

Theo ba chuyên gia nói trên, khi thế giới đang đối phó với nhiều bệnh truyền nhiễm hiện có và mới xuất hiện, điều quan trọng là người dân phải phân biệt và hiểu được cách lây truyền, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa.

So với mpox, Covid-19 lây lan nhanh hơn vì nó lây truyền qua đường hô hấp khi người bị nhiễm ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc thở.

Phương pháp điều trị mpox chủ yếu là hỗ trợ, tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Trong khi, phương pháp điều trị Covid-19 khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các trường hợp nhẹ có thể cần nghỉ ngơi, bù nước và dùng thuốc không kê đơn để giảm triệu chứng.

Vaccine vẫn là phương thức phòng ngừa hữu hiệu

Nhằm đẩy lùi mpox, WHO khởi động Kế hoạch chuẩn bị và ứng phó chiến lược toàn cầu. WHO kêu gọi sự phối hợp của cộng đồng quốc tế nhằm tăng khả năng tiếp cận vaccine ngừa mpox, nhất là đối với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.

Theo kế hoạch, các chiến dịch tiêm chủng sẽ hướng đến những cá nhân có nguy cơ mắc bệnh cao là người tiếp xúc gần với các ca bệnh, cũng như nhân viên y tế nhằm cắt đứt chuỗi lây truyền.

Ngày 28/8, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi (CDC Africa) thông báo đã đảm bảo được gần 1 triệu liều vaccine phòng đậu mùa khỉ (mpox) cho châu lục này, đồng thời hối thúc các hãng dược phẩm chia sẻ công nghệ sản xuất để chống lại căn bệnh này.

Tin liên quan
Châu Phi tiếp nhận lô vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên Châu Phi tiếp nhận lô vaccine đậu mùa khỉ đầu tiên

Đầu tháng này, WHO đã ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu (PHEIC) vì bệnh đậu mùa khỉ, với châu Phi hiện đang ở tuyến đầu của dịch bệnh. Theo WHO, CHDC Congo hiện chiếm tới 90% số ca nhiễm được ghi nhận trong năm nay. Trước tình hình này, một số quốc gia đã cam kết gửi vaccine đến các quốc gia châu Phi đang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, riêng Tây Ban Nha cam kết cung cấp 500.000 liều. Công ty dược phẩm Bavarian Nordic của Đan Mạch cũng sẽ hỗ trợ 215.000 liều vaccine.

­­­­ Ngày 29/8, công ty dược phẩm sinh học Emergent BioSolutions của Mỹ cho biết Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) nước này đã chấp thuận sử dụng rộng rãi vaccine ACAM2000 phòng bệnh mpox của hãng cho những người có nguy cơ mắc bệnh cao. Trước đó, Emergent thông báo sẽ tặng 50.000 liều vaccine đậu mùa của công ty này cho CHDC Congo và các quốc gia bị ảnh hưởng khác gồm Burundi, Kenya, Rwanda và Uganda để ngăn chặn đợt bùng phát dịch bệnh đậu mùa khỉ hiện nay.

Sử dụng đèn pha gây tai nạn giao thông bị xử lý như thế nào?

Sử dụng đèn pha gây tai nạn giao thông bị xử lý như thế nào?

Cho tôi hỏi, người tham gia giao thông sử dụng đèn pha gây tại nạn thì bị xử lý như thế nào? - Độc giả ...

'Rời xa' khí đốt, EU đang tích cực mua sắt, thép, nhôm của Nga, nhu cầu tăng gấp bội ở hai nước

'Rời xa' khí đốt, EU đang tích cực mua sắt, thép, nhôm của Nga, nhu cầu tăng gấp bội ở hai nước

Ngày 27/5, hãng tin RIA Novosti dẫn số liệu thống kê của châu Âu cho biết, trong tháng 3/2024, Liên minh châu Âu (EU) đã ...

Có thể bấm biển số trên VNeID khi đăng ký xe lần đầu từ ngày 1/8/2024

Có thể bấm biển số trên VNeID khi đăng ký xe lần đầu từ ngày 1/8/2024

Từ ngày 1/8/2024, chủ xe có thể bấm biển số trên VNeID khi đăng ký xe lần đầu thay vì làm trực tiếp như hiện ...

WHO dự kiến nâng cảnh báo cao nhất về bệnh đậu mùa khỉ

WHO dự kiến nâng cảnh báo cao nhất về bệnh đậu mùa khỉ

Ủy ban khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự kiến nhóm họp vào ngày 14/8 tới để quyết định xem có ...

(theo dangcongsan.vn)

Xem nhiều

Đọc thêm

Lịch cúp điện Tây Ninh  hôm nay ngày 23/12/2024

Lịch cúp điện Tây Ninh hôm nay ngày 23/12/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Tây Ninh theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 23/12/2024.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Benfica vs Estoril

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Benfica vs Estoril

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 23/12 và sáng 24/12: Lịch thi đấu Serie A - Fiorentina vs Udinese; VĐQG Bồ Đào Nha - Inter vs Como 1907...
Indonesia ưu tiên đón du khách nước ngoài

Indonesia ưu tiên đón du khách nước ngoài

Indonesia đặt mục tiêu đạt 1,08 tỷ lượt khách du lịch nội địa năm 2025, thấp hơn so với mục tiêu năm 2023 và 2024.
Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Tránh xa 3 món ăn này để có làn da đẹp như Song Hye Kyo

Ở tuổi 43, Song Hye Kyo vẫn được mệnh danh là 'quốc bảo nhan sắc' xứ Hàn.
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi hôm nay 23/12/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Ông Putin lộ điểm yếu nền kinh tế, thị trường bất ngờ về Ngân hàng Trung ương Nga

Ông Putin lộ điểm yếu nền kinh tế, thị trường bất ngờ về Ngân hàng Trung ương Nga

Ngân hàng Trung ương Nga đã khiến thị trường ngạc nhiên khi giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 21%.
Vùng 4 Hải quân giáo dục truyền thống cho sĩ quan tương lai

Vùng 4 Hải quân giáo dục truyền thống cho sĩ quan tương lai

250 cán bộ, học viên của Vùng 4 Hải quân đã tham quan, học tập tại Nhà truyền thống Vùng và khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma.
Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế

Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế

Ngày 15/12, khoa Luật quốc tế, Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học cho sinh viên về Luật quốc tế lần thứ ba với chủ đề 'Trí tuệ nhân tạo (AI) ...
Phú Thọ cho học sinh nghỉ ngày thứ Bảy

Phú Thọ cho học sinh nghỉ ngày thứ Bảy

Bắt đầu từ học kỳ 2 năm học 2024-2025, tỉnh Phú Thọ thí điểm dạy học 5 ngày/tuần, học sinh được nghỉ ngày thứ Bảy.
GS. Mạch Quang Thắng: Cần tô thắm vẻ đẹp Quân đội nhân dân Việt Nam, thấm nhuần vào thế hệ trẻ

GS. Mạch Quang Thắng: Cần tô thắm vẻ đẹp Quân đội nhân dân Việt Nam, thấm nhuần vào thế hệ trẻ

80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội Nhân dân Việt Nam là một hành trình đầy tự hào.
Chung kết DAV's Leaders 2024 - Lưu danh dấu ấn những thủ lĩnh sinh viên

Chung kết DAV's Leaders 2024 - Lưu danh dấu ấn những thủ lĩnh sinh viên

Ngày 15/12, chung kết chương trình 'Tìm kiếm thủ lĩnh sinh viên Học viện Ngoại giao' - DAV's Leaders 2024 khép lại trong không khí sôi động và đầy cảm xúc.
Thưởng tết giảng viên đại học năm nay thế nào?

Thưởng tết giảng viên đại học năm nay thế nào?

Đến thời điểm này, một số trường ĐH đã có kế hoạch thưởng Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cho cán bộ, giảng viên và người lao động.
Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Thêm đối tượng được hỗ trợ mức đóng BHYT từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025 sẽ bổ sung thêm nhiều đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng BHYT.
Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên vùng biển phía Nam khu vực Nam Biển Đông, gió giật cấp 8, sóng cao 3-5m

Dự báo áp thấp nhiệt đới: Trên vùng biển phía Nam khu vực Nam Biển Đông, gió giật cấp 8, sóng cao 3-5m

Sáng nay (ngày 21/12), một vùng áp thấp trên vùng biển phía Nam của khu vực Nam Biển Đông đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới.
Biến đổi khí hậu, khô cằn, hạn hán khiến 1,8 triệu người Kenya cần hỗ trợ nhân đạo

Biến đổi khí hậu, khô cằn, hạn hán khiến 1,8 triệu người Kenya cần hỗ trợ nhân đạo

Số trường hợp cần hỗ trợ nhân đạo tại Kenya lên tới 1,8 triệu người vào tháng 12, so với 1 triệu người ở tháng 7, đặc biệt là 23 vùng khô cằn.
Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao ‘Nhà đồng đội’ tại Cà Mau

Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao ‘Nhà đồng đội’ tại Cà Mau

Ngôi 'Nhà đồng đội' có diện tích 90m2, sau hơn 2 tháng thi công được hoàn thành được Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân bàn giao.
Những người giàu nhất thế giới - Những tỷ phú hàng đầu 2024

Những người giàu nhất thế giới - Những tỷ phú hàng đầu 2024

Theo danh sách tỷ phú của CEOWORLD Magazine, tính đến ngày 17/12/2024, Elon Musk là người giàu nhất thế giới, tiếp theo là Jeff Bezos và Larry Ellison
Nhận diện 3 màu tem kiểm định xe cơ giới áp dụng từ ngày 1/1/2025

Nhận diện 3 màu tem kiểm định xe cơ giới áp dụng từ ngày 1/1/2025

Dưới đây là nội dung quy định về 3 màu tem kiểm định xe cơ giới từ ngày 1/1/2025 theo Thông tư 47/2024/TT-BGTVT.
Phiên bản di động