Tìm ra vaccine cúm "vạn năng"
Mới đây, hai nhóm nghiên cứu của Mỹ đã thử nghiệm thành công trên động vật vaccine cúm "vạn năng" có thể ngăn ngừa mọi chủng phổ quát của virus cúm. Việc tìm ra vaccine cúm vạn năng là một thành tựu lớn trong lĩnh vực virus lâm sàng, có thể loại bỏ việc tiêm vaccine cúm hàng năm để chống lại các chủng virus mới.
Cúm là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt dễ lây lan ở trẻ nhỏ, người già hoặc nhóm người sức khỏe yếu, đang mắc bệnh mãn tính. Hiện vaccine ngừa cúm thông thường phải mất khoảng sáu tháng mới phát huy tác dụng và hiệu quả miễn dịch lại không dài. Trong khi đó, vaccine "vạn năng" có nhiều tính năng ưu việt và thời gian miễn dịch dài hơn.
Cấy ghép thành công hai cánh tay
Đầu tháng Bảy vừa qua, bệnh viện nhi Philadelphia (Mỹ) và các bác sĩ của Penn Medicine đã tạo nên kỳ tích trong ngành y tế thế giới khi cấy ghép thành công cả hai cánh tay và bàn tay cho bé trai Zion Harvey (8 tuổi) bị mất tay từ khi mới lên hai. Sau 10 tiếng đồng hồ được cấy ghép, gắn liền xương, mạch máu, dây thần kinh và gân của hai cánh tay, cậu bé đã có thể thực hiện ước mơ chạm vào em gái của mình.
Kể từ trường hợp đầu tiên được thực hiện tại Pháp vào năm 1998, hơn 100 người trên toàn thế giới đã được cấy ghép tay nhưng trường hợp cấy ghép cả cánh tay lẫn bàn tay như Zion Harvey rất hiếm gặp.
Đây là một bước tiến lớn thay đổi hoàn toàn cuộc sống của những em bé bị mất đi đôi tay, mở ra cuộc cách mạng mới trong lĩnh vực phẫu thuật nói chung và phẫu thuật cấy ghép nói riêng.
Cai thuốc lá bằng vi khuẩn
Một loại vi khuẩn tên là Pac-Man vừa được giới khoa học phát hiện có khả năng tiết ra enzyme "nuốt" chất nicotine trong cơ thể người hút thuốc trước khi nicotine kịp di chuyển lên não.
Thông thường, khi một người hút thuốc lá, lượng nicotine trong máu sẽ tăng lên nhanh chóng và tồn tại trong khoảng từ 2 - 3 giờ nhưng sau khi được bổ sung loại vi khuẩn này, lượng nicotine trong máu sẽ biến mất chỉ trong khoảng 9 - 15 phút. Xét về độ ổn định, loại enzyme do vi khuẩn này tiết ra không gây bất thường gì cho cơ thể nên có thể sử dụng một cách an toàn.
Nghiên cứu này do các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu Scripps (California, Mỹ) phát triển. Mặc dù đang ở trong giai đoạn đầu nhưng các nhà khoa học hy vọng sẽ cho ra đời loại thuốc mới dựa trên phát hiện này, giúp bảo vệ não bộ những người nghiện thuốc lá và trở thành một liệu pháp cai thuốc hiệu quả.
Dùng ánh sáng để giảm đau
Để giảm đau, lâu nay các bác sĩ thường điều trị bằng thuốc opioid (một dạng thuốc phiện). Nhược điểm của liệu pháp này là dễ gây nghiện, dễ bị lạm dụng và khó cai. Để khắc phục, hồi tháng Tư, nhóm chuyên gia thần kinh ĐH Y khoa Washington (Mỹ) đã tìm ra cách điều trị mới bằng cách ghép chung một protein nhạy sáng với các thụ thể opioid trong ống nghiệm, nói cách khác là kích hoạt các thụ thể opioid giống như hoạt hóa của thuốc phiện nhưng bằng ánh sáng.
Theo tác giả Edward R.Siuda, phát hiện trên được xem là phát hiện đột phá. Thậm chí, ánh sáng có thể thay thế hoàn toàn thuốc uống trong tương lai.
Chế tạo ribosome nhân tạo
Năm 2015, một nhóm nghiên cứu ở Mỹ đã chế tạo thành công ribosome nhân tạo đầu tiên trên thế giới mang tên RIBO-T. Ribosome là một cỗ máy phân tử gồm hai tiểu đơn vị, sử dụng axit amin trong tế bào để tổng hợp protein. Mỗi tiểu đơn vị ribosome được tổng hợp trong nhân tế bào và sau đó chuyển thành các tế bào chất (cytoplasm).
RIBO-T có thể bảo toàn chức năng khi được đưa vào vi khuẩn E.coli, giúp khuẩn E.coli vẫn hoạt động bình thường, thậm chí còn thể hiện khả năng phát triển tiềm ẩn. Không giống như các ribosome thông thường, các tiểu đơn vị RIBO-T không hề bị tách biệt hoặc khác so với ribosome tiêu chuẩn trong quá trình tổng hợp protein.
Theo ông Michael Jewett - thành viên của nhóm nghiên cứu, ribosome nhân tạo mang nhiều hứa hẹn, nhất là cho lĩnh vực sinh học tổng hợp và kỹ thuật sinh học phân tử trong tương lai. Đồng thời, nó cũng cung cấp cơ sở cho ngành y dược, tạo ra những thế hệ thuốc mới cũng như vật liệu sinh học phục vụ cho việc chữa bệnh cứu người.
Thục Phương (theo ListVerse)