1.Hoàn thiện khung pháp luật quan trọng của ngành Tư pháp:
Năm 2017, Luật trợ giúp pháp lý (sửa đổi), Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi) được Quốc hội thông qua với tỷ lệ tán thành gần như tuyệt đối (100% đại biểu có mặt tán thành đối với Luật trợ giúp pháp lý, hơn 99% đối với Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước).
Việc Quốc hội thông qua hai luật này là bước hoàn thiện quan trọng đối với khung pháp lý trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý, bồi thường nhà nước.
2. Hợp tác song phương trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp phát triển lên tầm cao mới với điểm nhấn là bước đột phá trong quan hệ với các nước láng giềng
Năm 2017, ngành Tư pháp đã chủ động, tích cực nâng cao hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế về pháp luật, đưa các mối quan hệ hợp tác song phương, nhất là quan hệ với các nước láng giềng Lào, Campuchia và Trung Quốc đi vào chiều sâu, hiệu quả và thực chất hơn.
Đặc biệt, kỷ niệm Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Bộ Tư pháp Việt Nam đã tích cực phối hợp với Bộ Tư pháp Lào tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa với điểm nhấn là việc tổ chức thành công Lễ kỷ niệm hợp tác tư pháp Việt Lào tại Vientiane; trình phê duyệt Dự án viện trợ đầu tiên trong lĩnh vực pháp luật của Chính phủ Việt Nam cho Bộ Tư pháp Lào; nhiều hoạt động hợp tác với các địa phương có chung đường biên giới đã được các Sở Tư pháp tổ chức một cách thiết thực, hiệu quả...
| Lễ kỷ niệm 35 năm hợp tác tư pháp Việt Lào tại Vientiane. (Nguồn: Pháp luật VN) |
Với Campuchia, năm 2017 đánh dấu việc hai Bộ Tư pháp tổ chức thành công Hội nghị Tư pháp các tỉnh có chung đường biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ nhất tại Tây Ninh với sự tham gia của nhiều bộ, ngành và hơn 20 tỉnh vùng biên giới của hai nước.
Với Trung quốc, nhiều định hướng hợp tác về pháp luật đã được thảo luận tại cấp Lãnh đạo của hai Bộ Tư pháp trong chuyến thăm và làm việc chính thức của Bộ Tư pháp Việt Nam tại Trung quốc năm 2017.
3. Công tác tổ chức thi hành pháp luật có nhiều chuyển biến
Với nhiều giải pháp quyết liệt, thực chất, công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh năm 2017 đạt được nhiều kết quả tích cực. Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm gần đây.
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có nhiều đổi mới gắn với tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; tổ chức thành công nhiều cuộc thi tìm hiểu pháp luật, chương trình đối thoại, tìm hiểu pháp luật trực tuyến thu hút hàng trăm ngàn thí sinh, công dân tham gia.
Nhiệm vụ phản ứng chính sách được toàn Ngành thực hiện kịp thời, nhạy bén và sát với thực tiễn hơn thông qua công cụ kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật và theo dõi thi hành pháp luật. Bộ, ngành Tư pháp đã vào cuộc chủ động, tích cực, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ban hành văn bản, chú trọng khâu xử lý văn bản trái pháp luật; một số văn bản trái pháp luật tồn tại qua nhiều năm đã được xử lý dứt điểm, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân, doanh nghiệp, nâng cao trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước trong xây dựng, thực thi pháp luật, được dư luận xã hội hoan nghênh.
4. Đúc rút, vận dụng giá trị lịch sử về cải cách pháp luật, xây dựng bộ máy nhà nước trong giai đoạn hiện nay
Nhằm kế thừa kinh nghiệm quản trị quốc gia đặc sắc trong lịch sử và truyền thống vẻ vang của dân tộc, Bộ Tư pháp đã tiến hành nhiều hoạt động nghiên cứu làm sáng tỏ và phổ biến những bài học kinh nghiệm quý về cải cách pháp luật, xây dựng bộ máy nhà nước và trọng dụng hiền tài dưới triều vua Lê Thánh Tông.
5. Công tác thi hành án dân sự tiếp tục có bước chuyển biến tích cực, đạt kết quả cao nhất từ trước đến nay về việc và về tiền thi hành án
Trong bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội đất nước còn nhiều khó khăn, số việc và tiền thụ lý tăng (5,57% về việc và 19,67% về tiền tương đương gần 173 nghìn tỷ đồng) song Hệ thống Thi hành án dân sự đã thi hành xong số việc, số tiền cao nhất từ trước đến nay, cao hơn so với năm 2016 là hơn 19 nghìn việc và 6 nghìn tỷ đồng.
Đặc biệt, công tác phối hợp trong công tác thi hành án dân sự được chú trọng, đổi mới; Bộ Tư pháp đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg về tăng cường công tác phối hợp trong công tác thi hành án dân sự. Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin được tăng cường trong hoạt động của Hệ thống Thi hành án dân sự. Tất cả Cục Thi hành án dân sự các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chi cục Thi hành án dân sự huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên phạm vi toàn quốc đã triển khai hỗ trợ trực tuyến thi hành án dân sự, cơ chế một cửa và công bố, niêm yết thủ tục hành chính trong lĩnh vực thi hành án dân sự theo quy trình thống nhất và đã nhận được nhiều phản ánh tích cực từ cơ quan, tổ chức, người dân, doanh nghiệp.
6. Triển khai Chương trình hành động quốc gia về đăng ký, thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 và mở rộng Hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch đạt nhiều kết quả quan trọng, kịp thời phục vụ nhân dân
| Cập nhật thông tin đăng ký hộ tịch tại bộ phận một cửa Sở Tư pháp. (Nguồn: Báo Lao động) |
Nhằm góp phần đưa Việt Nam đẩy nhanh tiến độ đạt các Mục tiêu toàn cầu về phát triển bền vững do Liên hợp quốc đề ra, trên cơ sở kết quả Hội nghị cấp Bộ trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương về đăng ký và thống kê hộ tịch tại Bangkok (Thái Lan), Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký, thống kê hộ tịch giai đoạn 2017-2024 là lộ trình quan trọng, có ý nghĩa thiết thực, liên quan đến bảo đảm việc thực hiện quyền của công dân, có ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý dân cư, quản lý xã hội, phù hợp với thông lệ quốc tế.
7. Vận hành phần mềm đăng ký trực tuyến giao dịch bảo đảm bằng động sản đạt mức độ cao nhất về dịch vụ công trực tuyến, góp phần cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp
Trên cơ sở nhiệm vụ Chính phủ giao tại Nghị quyết số 36a/NĐ-CP, Bộ Tư pháp đã triển khai nâng cấp và đưa vào vận hành phần mềm đăng ký trực tuyến giao dịch bảo đảm bằng động sản đạt mức độ 4 về dịch vụ công trực tuyến. Đây là dịch vụ công đầu tiên trong lĩnh vực tư pháp cung cấp trực tuyến ở mức độ cao nhất, góp phần cải thiện đáng kể chỉ số Tiếp cận tín dụng của Việt Nam, lên đến vị trí thứ 29/190 quốc gia (theo công bố xếp hạng Môi trường kinh doanh 2018 của Ngân hàng thế giới).
8. Các cơ sở đào tạo khởi sắc về chỉ tiêu, chất lượng đào tạo, góp phần thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp, phục vụ hội nhập quốc tế
Tiếp tục thực hiện chủ trương phát triển nguồn nhân lực pháp luật, tư pháp chất lượng cao góp phần thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế, năm 2017, các cơ sở đào tạo thuộc Bộ đã có nhiều cố gắng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch về đào tạo, bồi dưỡng với chất lượng ngày càng được nâng cao. Đặc biệt, Học viện Tư pháp đã khai giảng lớp đào tạo Luật sư phục vụ hội nhập quốc tế Khóa I năm 2017, bước đầu hướng tới mục tiêu xây dựng đội ngũ luật sư giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, am hiểu luật pháp và tập quán thương mại quốc tế, thông thạo tiếng Anh, thành thạo kỹ năng hành nghề luật sư quốc tế, có đủ khả năng tư vấn các vấn đề liên quan đến hội nhập kinh tế quốc tế.
9. Pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật vượt tiến độ, đáp ứng nhu cầu khai thác, sử dụng của người dân, doanh nghiệp
Triển khai thực hiện Pháp lệnh pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật, trong thời gian qua, Bộ Tư pháp đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành thực hiện pháp điển xong đối với 67/265 đề mục, hướng tới mục tiêu “về đích sớm” trong việc xây dựng Bộ pháp điển so với lộ trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Gần 2.000 văn bản trên tổng số khoảng 10.000 văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương đã được rà soát, làm “sạch” và tập hợp, sắp xếp vào Bộ pháp điển, góp phần nâng cao tính thống nhất, đồng bộ, công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật.
10. Ngành Tư pháp tích cực, chủ động hưởng ứng thông điệp của Chính phủ về “hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp”
| Bộ Tư pháp là một trong những Bộ chủ động hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp. (Nguồn: Pháp luật Việt Nam) |
Năm 2017, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp cùng tổ chức pháp chế các Bộ, ngành đã rà soát tổng thể các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp liên quan đến các quy định pháp luật về đất đai, xây dựng, nhà ở, môi trường, đầu tư, kinh doanh, kiểm tra chuyên ngành; qua đó đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo sửa đổi, bổ sung 16 Luật trong các lĩnh vực này.
Công tác thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp được toàn Ngành chú trọng thực hiện, đảm bảo loại bỏ những thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh không cần thiết, không hợp lý hoặc không phù hợp với quy định của pháp luật, tạo môi trường thuận lợi giúp doanh nghiệp thực hiện quyền tự do kinh doanh.
Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành dành cho doanh nghiệp giai đoạn 2015 - 2020 tiếp tục được triển khai đồng bộ trên cả nước, đã tổ chức hơn 100 tọa đàm đối thoại, bồi dưỡng pháp luật cho doanh nghiệp, thu hút gần 10.000 đại biểu đại diện doanh nghiệp tham dự; xây dựng mạng lưới tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp tại 31 tỉnh, thành phố; xây dựng và phát sóng 42 “Chương trình kinh doanh và pháp luật” trên Đài THVN, 208 chương trình kinh doanh và pháp luật trên Đài TNVN.