Trong các cuộc gặp, trao đổi giữa lãnh đạo hai nước, lãnh đạo Việt Nam hoan nghênh Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez, đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba, thăm Việt Nam và dự Lễ Kỷ niệm 50 năm Lãnh tụ Fidel bất chấp hiểm nguy, đến thăm Việt Nam và vùng mới Giải phóng Việt Nam còn vương khói súng.

Chuyến thăm của người đứng đầu Quốc hội Cuba trong bối cảnh hết sức đặc biệt tiếp tục thể hiện sự coi trọng của Đảng, Nhà nước Cuba anh em đối với quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam-Cuba, khẳng định ý nghĩa lịch sử, nguồn động viên to lớn của chuyến thăm của Lãnh tụ Cuba Fidel Castro đến Vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam cùng câu nói bất hủ “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình."

Tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez chiều 27/9, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ vui mừng về quan hệ giữa hai đảng, hai nước thời gian qua tiếp tục phát triển tích cực, hai bên phối hợp tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực kỷ niệm chuyến thăm lịch sử lần đầu tiên đến Việt Nam của Lãnh tụ Fidel Castro, qua đó tuyên truyền và giáo dục về truyền thống lịch sử của quan hệ hữu nghị đặc biệt cho nhân dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ, góp phần củng cố và làm sâu sắc hơn quan hệ đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng, gìn giữ và quyết tâm làm sâu sắc hơn mối quan hệ đoàn kết truyền thống đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba và lập trường nhất quán luôn đoàn kết, ủng hộ Cuba, phản đối và kêu gọi chấm dứt chính sách bao vây, cấm vận chống Cuba. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhắc lại những kỷ niệm sâu sắc về quan hệ đoàn kết Việt Nam - Cuba, tình cảm của các đồng chí lãnh đạo, nhân dân Cuba.

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez bày tỏ vinh dự đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba tham dự Lễ kỷ niệm đặc biệt năm nay và đánh giá cao những hoạt động kỷ niệm hết sức ý nghĩa, trang trọng được tổ chức ở Việt Nam.

Người đứng đầu Quốc hội Cuba khẳng định Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba luôn coi trọng quan hệ đoàn kết truyền thống và hữu nghị đặc biệt Cuba - Việt Nam do Lãnh tụ Fidel Castro và Chủ tịch Hồ Chí Minh gây dựng, được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp trong hơn 60 năm qua.

Lãnh đạo và nhân dân Cuba mong muốn kế thừa và phát huy di sản vô giá đó để mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ gắn bó giữa hai Đảng, hai nước, như Lãnh tụ Fidel Castro đã khẳng định, quan hệ Cuba - Việt Nam là biểu tượng của thời đại.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hoan nghênh thông điệp hết sức ý nghĩa của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba chuyển đến Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam nhân dịp này. Việt Nam luôn trân trọng và biết ơn sự ủng hộ, giúp đỡ chí tình, chí nghĩa mà Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba anh em dành cho Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tin tưởng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Cuba do Bí thư thứ nhất Díaz-Canel, đứng đầu, nhân dân Cuba nhất định sẽ vượt qua mọi khó khăn, thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đại hội VIII, quá trình cập nhật hóa phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ thành quả cách mạng và vững bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Việt Nam luôn sát cánh, chia sẻ những khó khăn của Cuba, nâng cao hiệu quả hợp tác, hỗ trợ Cuba trong khả năng của mình.

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez cảm ơn sự hợp tác nhiều mặt giữa hai nước, từ trao đổi kinh nghiệm đến chuyển giao công nghệ, cử chuyên gia, hỗ trợ kịp thời gạo trong bối cảnh Cuba gặp nhiều khó khăn, đảm bảo an ninh lương thực cho Cuba. Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez khẳng định, Chính phủ Cuba sẽ thực hiện các cam kết và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động tại Cuba, thúc đẩy các hoạt động hợp tác giữa các doanh nghiệp, tổ chức và địa phương hai nước.

Trong ký ức của người dân Việt Nam, Đảo quốc Cuba cách nửa vòng trái đất và vị lãnh tụ huyền thoại Fidel Castro luôn là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần quật khởi, khát vọng vươn tới tự do, hạnh phúc nhưng cũng đầy ắp ân tình, thuỷ chung son sắt.

Nửa thế kỷ đã trôi qua, vào những ngày giữa tháng 9 mùa Thu năm 1973, khi cuộc đấu tranh thống nhất đất nước của Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn ác liệt, Tổng Tư lệnh Fidel Castro - người anh hùng của đất nước Cuba, đã bất chấp hiểm nguy, bom đạn chiến tranh vượt nửa vòng Trái Đất đến Việt Nam, quyết tâm vào vùng tuyến lửa Quảng Trị bằng mọi giá với mong muốn tận mắt chứng kiến chiến trường ác liệt và cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân Việt Nam anh hùng, gặp gỡ, trò chuyện, động viên khích lệ đồng bào và chiến sĩ miền Nam, thành đồng luỹ thép tiếp tục chiến đấu cho một thắng lợi đang đến rất gần.

Là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên và duy nhất tới thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam khi chiến tranh chưa kết thúc, chuyến thăm lịch sử của Fidel Castro đã trở thành biểu tượng của tình đoàn kết anh em thủy chung, gắn bó giữa hai dân tộc cùng lý tưởng cao đẹp vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ trên thế giới.

Cũng chính tại chiến trường Quảng Trị còn vương mùi thuốc súng, khi phất cao lá cờ bách chiến bách thắng cùng với những chiến sỹ Việt Nam quả cảm, Lãnh tụ Fidel Castro đã nhắc lại câu nói lịch sử: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.

Câu nói đó của người anh hùng huyền thoại Fidel cũng như thực tế đã chứng minh, trong những thời khắc vô cùng cam go trong cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam, Cuba luôn là biểu tượng và đi đầu trong phong trào nhân dân thế giới đoàn kết, ủng hộ sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam chống đế quốc Mỹ, giành thắng lợi hoàn toàn, thống nhất đất nước.

Vượt qua khoảng cách xa xôi về địa lý, hoàn cảnh còn nhiều khó khăn, Cuba luôn sát cánh, hỗ trợ Việt Nam với tinh thần một người bạn chân thành, một người đồng chí tin cậy, thuỷ chung, đầy ắp nhân tình. Việt Nam và Cuba luôn kề vai sát cánh trong công cuộc đấu tranh vì độc lập tự do, giữ vững thành quả cách mạng, kiên định với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước. Đồng thời hai nước, hai dân tộc không ngừng vun đắp cho mối quan hệ đồng chí anh em mẫu mực thủy chung, trong sáng, “vượt qua thông lệ quan hệ ngoại giao” giữa hai quốc gia, hai dân tộc.

Trong những thời điểm đất nước Cuba gặp nhiều khó khăn do bị bao vây, cấm vận, tấm lòng của Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba anh em vẫn luôn dành cho Việt Nam sự ủng hộ và giúp đỡ vô cùng quý báu, hiệu quả về cả tinh thần lẫn vật chất.

Lãnh tụ Fidel Castro đã từng khẳng định: “Đáng tiếc là chúng ta - những người Cuba - không có đủ đường sữa để gửi cho nhân dân Việt Nam, chứ nếu có, không những đường sữa mà cả máu chúng ta cũng sẵn sàng hiến dâng cho nhân dân Việt Nam”.

Luôn hướng về Việt Nam, năm 1967 Lãnh tụ Cuba đã đặt tên là “Năm Việt Nam Anh hùng”. Năm 1972, Lãnh tụ Fidel Castro một lần nữa khẳng định: “Tình đoàn kết của chúng ta, niềm tin của chúng ta đối với nhân dân Việt Nam và ban lãnh đạo Việt Nam là vô điều kiện và tuyệt đối”.

Với khẩu hiệu “Tất cả vì Việt Nam”, phong trào đoàn kết với Việt Nam đã lan tỏa rộng khắp đất nước Cuba. Không nơi nào trên thế giới có hàng nghìn nhà máy, trường học, khu phố mang tên các anh hùng, các địa danh của Việt Nam, như ở Cuba.

Tình đoàn kết, sẻ chia thể hiện bằng những hành động “chia lửa” với Việt Nam. Nhân dân Việt Nam không quên hình ảnh bạn bè Cuba trong những năm tháng gian khó, vừa chống giặc, vừa xây dựng đất nước.

Những chuyên gia, thủy thủ, công nhân Cuba sát cánh bên bộ đội và nhân dân Việt Nam trong bom đạn trên đất cảng Hải Phòng, xây dựng Đường Trường Sơn, Bệnh viện Hữu nghị Đồng Hới (Quảng Bình), hay Khách sạn Thắng Lợi (Hà Nội)...

Nhiều con đường, nhà máy, công trình thiết yếu quan trọng trên mọi miền đất nước Việt Nam còn lưu dấu bàn tay lao động và sức sáng tạo của những người anh em Cuba, những người đã làm hết những gì có thể để giúp Việt Nam vực dậy sau cuộc chiến tranh tàn khốc.

Tại các diễn đàn quốc tế, Cuba luôn nhiệt tình ủng hộ Việt Nam, là nước có vai trò rất quan trọng trong việc vận động các nước Mỹ Latinh ủng hộ Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc tại khóa 32 Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 1977.

Tất cả những điều tốt đẹp đó đã tạo nên một thứ keo kết dính, là "cái chất Cuba, là chất Fidel" trong tình cảm, đoàn kết, ủng hộ nồng hậu, vô điều kiện đối với Việt Nam, làm nên mối quan hệ đặc biệt, không có tiền lệ, là mẫu mực của quan hệ quốc tế như nhiều thế hệ đã khẳng định.

Đáp lại chân tình của người đồng chí, anh em, Việt Nam cũng luôn dành tình cảm hữu nghị đặc biệt, đoàn kết và hợp tác chân thành, coi việc hỗ trợ, sát cánh cùng Cuba là nghĩa vụ tự nhiên, là mệnh lệnh của trái tim, xuất phát từ lương tâm và tình cảm quốc tế trong sáng, truyền thống hữu nghị và nhân văn của dân tộc. Tình cảm ấy đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Việt Nam và Cuba cách xa nhau hàng vạn dặm nhưng lòng dân hai nước gần gũi như anh em một nhà”.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ lãnh đạo và nhân dân Việt Nam luôn khẳng định, đoàn kết và ủng hộ Cuba là lương tâm và trách nhiệm của những người cộng sản và toàn thể nhân dân Việt Nam; là đạo lý, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam thủy chung với đồng chí, bạn bè.

Sau giải phóng và bước vào công cuộc tái thiết đất nước, hai nước như hai người anh em cùng đúc rút kinh nghiệm thắng lợi, góp phần làm giàu thêm học thuyết “chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc chống xâm lược”. Nhân dân Việt Nam đồng cam cộng khổ với nhân dân Cuba, cùng chịu đựng thiếu thốn, hy sinh lợi ích để hỗ trợ, phần nào giúp Cuba vượt qua thời điểm khó khăn của “thời kỳ đặc biệt”.

Nhiều dự án viện trợ, hợp tác được triển khai, như giúp Cuba sản xuất lúa gạo, từng bước bảo đảm an ninh lương thực... Việt Nam hết lòng chia sẻ với Cuba kinh nghiệm phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế.

Ngày nay, quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện anh em Việt Nam-Cuba không ngừng được quan tâm, củng cố, thúc đẩy và phát triển trên mọi lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế-thương mại, đến an ninh-quốc phòng, nông nghiệp, xây dựng, giáo dục, y tế, công nghệ sinh học, giao thông, thể dục-thể thao…

Hai nước luôn phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn quốc tế. Việt Nam luôn bày tỏ lập trường nhất quán ủng hộ Cuba, kiên trì nhiều năm yêu cầu Mỹ chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế và tài chính chống Cuba, tích cực tham gia các hoạt động đoàn kết với Cuba mỗi khi có thể. Trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã cùng với các nước thành viên ASEAN ủng hộ Cuba tham gia ký kết Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC)…

Phát biểu tại Lễ Kỷ niệm tại Quảng Trị chiều 26/9, Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai khẳng định, chuyến thăm của Lãnh tụ Fidel và Đoàn đại biểu Cuba nửa thế kỷ trước đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử quan hệ hai nước, vượt qua thông lệ ngoại giao, là sự cổ vũ to lớn cho cuộc đấu tranh chính nghĩa của Nhân dân miền Nam Việt Nam trong giai đoạn mới. Năm thập kỷ đã đi qua, nhưng mãi mãi đất nước Việt Nam, nhân dân Việt Nam sẽ không bao giờ quên câu nói bất hủ “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình” của Chủ tịch Fidel.

Giữ gìn, vun đắp mối quan hệ thủy chung, trước sau không chỉ thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” mà còn là tình cảm, là trách nhiệm của đất nước và mỗi người dân Việt Nam. Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Cuba, các nước bạn bè truyền thống, các lực lượng tiến bộ trên thế giới và thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Việt Nam luôn là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Việt Nam luôn tôn trọng quyền tự quyết của các dân tộc và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc.

Lịch sử đã cho thấy, bất chấp những biến động phức tạp của tình hình thế giới, mối quan hệ Việt Nam - Cuba luôn vững vàng vượt qua mọi thử thách, không ngừng phát triển vì sự nghiệp chính nghĩa của hai dân tộc, hai đất nước.

Chúng ta tự hào và khẳng định mối quan hệ hữu nghị đặc biệt và mẫu mực giữa hai Đảng, hai nước do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ Fidel Castro đặt nền móng là tài sản vô giá, được các thế hệ Lãnh đạo và Nhân dân hai nước không ngừng vun đắp, nuôi dưỡng, truyền lại cho thế hệ mai sau. Tạo nền móng vững chắc để thế hệ tương lai sẽ viết tiếp trang sử mới, xứng đáng với tình cảm, kỳ vọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ Fidel Castro.

Trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động khó đoán định, lãnh đạo hai nước tiếp tục cùng nhau kề vai sát cánh, nhất trí kế thừa và phát huy hơn nữa truyền thông tốt đẹp, quyết tâm đưa quan hệ đặc biệt hai nước sang giai đoạn phát triển mới, ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả, tập trung nâng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư từng bước lên ngang tầm với quan hệ chính trị tốt đệp giữa hai nước.

Trong hợp tác thương mại, bất chấp địa lý xa xôi, cách trở, Cuba đang tiếp tục bị cấm vận bao vây, Việt Nam vẫn là đối tác thương mại châu Á lớn thứ 2 của đảo quốc Cuba. Ngày 1/4/2020, Hiệp định thương mại Việt Nam-Cuba ký năm 2018 chính thức đi vào hiệu lực, với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, chắc chắn sẽ tạo ra chất xúc tác mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước, tạo điều điện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương.

Việt Nam hiện cũng là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của cả châu Á tại Cuba. Doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục quan tâm, tìm kiếm cơ hội kinh doanh và từng bước mở rộng hợp tác đầu tư tại Cuba, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng thiết yếu, vật liệu xây dựng, năng lượng tái tạo...

Hơn 60 năm qua, dù cách nhau nửa vòng trái đất, ánh Mặt trời khuất ở bên này thì lại sáng ở bên kia, trái tim Việt Nam và Cuba vẫn đập chung một quỹ đạo, luôn hướng về nhau bằng sự thủy chung, chân thành, cùng nhau vượt qua gian khó, vững tin vào ánh sáng của tương lai, của bình minh chiếu rạng.

Đúng như lời Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez nhận định trong chuyến thăm thật ý nghĩa lần này trong quan hệ hai nước: “Bầu không khí anh em được tạo dựng từ thuở mới bắt đầu gắn bó đã quyết định tính chất bất diệt của tình bạn chúng ta”.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez cùng các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Nhà Quốc hội, chiều 27/9.

Trong chuyến thăm đặc biệt này, cùng các đồng chí Việt Nam trở lại chiến trường xưa, nơi Tổng Tư lệnh Fidel Castro đã đến thăm trong chuyến đi rất đặc biệt cách nay 5 thập kỷ, Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez và Đoàn cấp cao Cuba đến thăm Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam-Cuba, dâng hoa Tượng đài Fidel Castro trong khuôn viên Bệnh viện, một món quà quý giá từ Lãnh tụ Fidel và nhân dân Cuba đã xây tặng Việt Nam trong những năm tháng khó khăn.

Tại Quảng Trị, Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez và Đoàn thăm cầu Hiền Lương, Khu Di tích Quốc gia Đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải; thăm Khu Di tích Trụ sở Chính phủ Lâm thời Cách mạng miền Nam Việt Nam tại huyện Cam Lộ; dâng hoa và trồng cây lưu niệm tại Công viên Fidel, công viên mang tên ông đầu tiên tại Việt Nam ngay tại trung tâm tỉnh Quảng Trị.

Dấu mốc 50 năm chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Fidel và chuyến thăm Việt Nam lần này của Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez và Đoàn cấp cao Cuba tiếp tục là một minh chứng sinh động khẳng định và làm giàu thêm mối quan hệ vượt qua các giới hạn thông thường Việt Nam-Cuba, được tôi luyện, thử thách qua thăng trầm lịch sử và những thời khắc khó khăn nhất của mỗi nước để trường tồn cùng năm tháng, cùng nhau viết tiếp những trang sử mới, hào hùng, như khí phách và tinh thần của Fidel Castro và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

********

Thực hiện: ĐỨC TRÍ | Đồ họa: HỒNG NGA