Chồng của Sheetal Bootoli thường không cho Sheetal Bootoli chạm vào điện thoại di động của mình. “Em sẽ làm gì với nó? Em sẽ làm hỏng nó”, anh nói với cô. Đây là cách ứng xử rất quen thuộc của đàn ông Ấn Độ đối với những người phụ nữ ở vùng nông thôn của nước này.
Tuy nhiên, 4 tháng sau, Sheetal Bootoli, 32 tuổi, đã có thể hướng dẫn cho những phụ nữ khác trong làng mình và các làng lân cận, gần thành phố Alwar thuộc bang Rajasthan, cách sử dụng internet. Mỗi ngày, cô sử dụng “một chiếc xe đạp internet” đặc biệt cùng hai điện thoại thông minh và hai máy tính bảng có thể truy cập được vào các trang mạng. Cô sẽ đạp xe tới các làng lân cận để hướng dẫn cho phụ nữ địa phương.
Những điều mới mẻ
Trước đây, trải nghiệm về thế giới của những người phụ nữ nông thôn như Bootoli chỉ giới hạn trong một chuyến đi đến Alwar, cách làng của cô khoảng 28km, để gặp bác sĩ. Đến giờ, lần đầu tiên, họ đã biết đến thế giới rộng lớn qua internet.
“Chồng tôi có một chiếc điện thoại thông minh nhưng tôi lại là người hướng dẫn anh ấy cách dùng email và tải WhatsApp”, Sheetal vui vẻ kể.
| Sheetal Bootoli bên chiếc xe internet đặc biệt. (Nguồn: The Guardian) |
Bootoli là đối tác của sáng kiến “Internet Saathi”, một chiến dịch do Google Ấn Độ phối hợp với Tata Trusts phát động vào tháng 5 vừa qua, nhằm giải quyết một thực tế là chỉ có 2% người dùng internet ở vùng nông thôn Ấn Độ là phụ nữ.
Trong khi đó, việc sử dụng internet tại Ấn Độ đang phát triển nhanh chóng. Năm ngoái, nước này đã vượt qua Mỹ để trở thành nơi có người dùng internet lớn thứ hai (sau Trung Quốc) với 342 triệu người dùng, tính đến tháng 3/2016. Tăng trưởng của ngành công nghệ thông tin Ấn Độ trong tương lai chủ yếu là ở các khu vực nông thôn. Tập đoàn tư vấn Boston dự đoán rằng, người sử dụng internet ở vùng nông thôn Ấn Độ sẽ tăng từ 120 triệu (năm 2015) lên gần 315 triệu (năm 2020).
Chiến dịch “Giúp phụ nữ hiểu về trực tuyến” của Google nhằm mục đích truyền đạt kỹ năng internet cơ bản cho phụ nữ nông thôn ở một nửa số làng quê của Ấn Độ (khoảng 300.000 làng), trong vài năm tới. Theo Giám đốc Tiếp thị của Google tại Ấn Độ, Sapna Chadha, hơn 1,2 triệu phụ nữ ở 40.000 làng ở Ấn Độ đã được hưởng lợi từ chương trình kể từ tháng 5/2016.
Thông qua các huấn luyện viên như Sheetal Bootoli, thường được gọi là các Internet Saathi, phụ nữ nông thôn sẽ học cách sử dụng internet để cải thiện cuộc sống. Google cung cấp các tiện ích và đào tạo, trong khi Tata Trusts phối hợp với các tổ chức phi chính phủ (NGO) tại địa phương để xác định các Internet Saathi và theo dõi tiến độ. Những chiếc xe internet luôn có sẵn trong làng ít nhất hai ngày mỗi tuần trong vòng 4-6 tháng.
Gia đình của những người phụ nữ mà Bootoli hướng dẫn không có tivi. “Lần đầu tiên, tôi đã được nhìn thấy Thủ tướng qua máy tính bảng. Tôi cũng thấy thánh địa Mecca - giấc mơ của tôi - lần đầu tiên”, Naseera Khan, 40 tuổi, nói trước khi đề nghị Bootoli cho cô thấy hình ảnh của Taj Mahal - khu lăng mộ nổi tiếng của Ấn Độ.
Cuộc sống trở nên dễ dàng hơn
Việc phụ nữ không được sử dụng điện thoại di động bắt nguồn từ một nền văn hóa bảo thủ. Đàn ông lo sợ rằng cô gái trẻ sẽ bắt đầu trò chuyện với các chàng trai khác rồi hẹn hò, còn phụ nữ đã lập gia đình sẽ bị phân tâm và sao nhãng việc nhà cửa.
Ban đầu, những người đàn ông trong làng đã miễn cưỡng để cho vợ của họ tham gia các buổi huấn luyện, nhưng sau đó họ đã có thái độ ủng hộ hơn khi nhận ra những lợi ích của nó. “Trong những ngày huấn luyện, chúng tôi hoàn thành việc nhà một cách nhanh chóng để những người đàn ông không thể phàn nàn”, những phụ nữ tham gia lớp huấn luyện cho biết.
Sheetal Bootoli hướng dẫn những người phụ nữ trong làng truy cập internet bằng ngôn ngữ địa phương. Những người không biết chữ được bày cách sử dụng chức năng tìm kiếm bằng giọng nói trên Google hoặc họ có thể tìm hiểu thông tin họ cần qua các video. Bootoli cho họ thấy rằng có rất nhiều thứ trên internet có thể giúp họ, chẳng hạn như họ có thể tìm hiểu về giá cây trồng.
| Những người phụ nữ này đang học cách sử dụng máy tính bảng. (Nguồn: The Guardian) |
“Chúng tôi đang thu hoạch hành củ và chúng tôi sẽ không bán cho trung gian đến khi chúng tôi vào mạng kiểm tra được giá bán buôn”, Rehana Bano, một người dân trong làng nói. Một phụ nữ khác lại cho biết, cô vào mạng để tải mẫu bài thi cho các con của mình.
“Thông qua việc đào tạo này, chúng tôi đang giúp rất nhiều phụ nữ nông thôn biết sử dụng các kiến thức mới để kiếm thêm thu nhập. Chúng tôi sẽ bổ sung thêm một số nội dung để giúp họ kiếm sống từ các kỹ năng của họ”, Prabhat Pani, Giám đốc dự án Tata Trusts nói. Những người phụ nữ được học cách tìm kiếm trên mạng các thông tin về các chương trình phúc lợi của chính phủ, giá nông sản, thủ thuật y tế, công thức nấu ăn, kỹ thuật nông nghiệp…
“Vợ chồng tôi định mua một giống bò nước ngoài bởi vì người ta nói rằng nó sẽ cho sữa nhiều hơn bò của Ấn Độ. Tôi lên mạng tìm hiểu và phát hiện ra thức ăn cho giống này quá đắt. Tôi rất vui vì chúng tôi đã không lãng phí tiền của”, Laxmi Sharma nói.
Một phụ nữ lớn tuổi tên Garibi cho biết, nhờ internet, bà đã được biết về chương trình trợ cấp lương thực của Chính phủ, rất có ích cho gia đình bà. Một góa phụ cho biết, bà nhận ra mình được quyền hưởng lương hưu qua truy cập internet.
Với Mamta Jatav, 28 tuổi, cuộc sống trở nên dễ dàng hơn nhờ chiếc điện thoại thông minh và intertnet. Cô kể: “Khi tôi phải đến một bệnh viện ở thành phố Jaipur, tôi lên mạng tìm kiếm ga tàu và bệnh viện ở đâu. Nó làm cho cuộc hành trình dài dễ dàng hơn nhiều".
Theo Giám đốc Tiếp thị của Google tại Ấn Độ Sapna Chadha, khi đã hiểu được sức mạnh và giá trị của internet, những người phụ nữ bắt đầu nói rằng họ không thể làm gì mà không có nó. Nhưng bà Chadha hy vọng sẽ có “sự thay đổi về chất, bao gồm cả sự thay đổi trong thái độ của nam giới khi họ thấy rằng các gia đình được hưởng lợi từ việc phụ nữ học kỹ năng về internet”.