Theo bài viết của Tổ chức phân tích thông tin tình báo Stratfor đăng ngày 3/7, Ba Lan mong muốn chuyến thăm của Tổng thống Trump sẽ mang lại những đảm bảo về cam kết bảo vệ an ninh của Mỹ khi quốc gia này đang cảm thấy bị cô lập trên chính trường quốc tế.
Quan ngại của Ba Lan
Kể từ cuối năm 2015, quan hệ giữa Warsaw và Brussels đã rơi vào tình trạng nguội lạnh khi Chính phủ Ba Lan bắt đầu được đặt dưới sự điều hành của đảng Luật pháp và Công lý (PiS) bảo thủ. Đảng này thường hay chỉ trích Liên minh châu Âu (EU) vì can thiệp vào tình hình chính trị nội bộ của Ba Lan.
| Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Nguồn: TIME Magazine) |
Trong khi đó, với những diễn biến gần đây trong nội bộ EU, Mỹ và Nga đang khiến Ba Lan cảm thấy dễ bị tổn thương. Đơn cử như đề xuất mới đây của Đức trong việc đem sự phân bổ các quỹ của EU gắn với những đòi hỏi về chính trị.
Mới đây, các quan chức EU đã dọa sẽ cắt nguồn kinh phí dành cho Ba Lan do họ không tán thành một số quyết định nội bộ của đảng PiS. Mặc dù Ba Lan là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất tại châu Âu, song nguồn kinh phí của EU vẫn là một trong những động lực đằng sau sự tăng trưởng kinh tế của quốc gia này.
Nhưng cuối cùng, Ba Lan vẫn coi EU là một trong những trụ cột trong chính sách đối ngoại của nước này. Vì vậy, trong khi đảng PiS sẵn sàng đối đầu với Brussels, Warsaw sẽ không thực hiện bất kỳ động thái nào có thể gây nguy hiểm cho chính bản thân mình.
Ngoài ra, Warsaw cần phải duy trì mối quan hệ thân thiết với Washington vì Ba Lan coi Mỹ là nhà bảo trợ chính giúp nước này đối phó với những mối đe dọa từ Nga. Ông Trump tới Ba Lan đúng vào thời điểm quan hệ giữa Nga và phương Tây vẫn đang nguội lạnh. Quan hệ của Moscow với châu Âu đang gặp căng thẳng trong bối cảnh EU gần đây đã gia hạn lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga.
Mặc dù ông Trump đã hạ thấp những tuyên bố hùng hồn chống Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), song Ba Lan vẫn muốn Mỹ nói rõ hơn về những cam kết bảo vệ các đồng minh NATO ở Trung và Đông Âu.
Những quan ngại của Ba Lan về Nga cũng lý giải tại sao nước này là một trong số ít thành viên NATO thực sự đạt được mục tiêu của khối là chi 2% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng.
Cơ hội tìm kiếm sự tái đảm bảo của Mỹ
Chuyến công du của ông Trump tới Ba Lan còn trùng vào thời gian diễn ra hội nghị cấp cao Sáng kiến 3 biển - sự kiện quy tụ 12 nước đến từ các biển Baltic, biển Đen và biển Adriatic (thuộc Địa Trung Hải). Hai nước tài trợ chính cho hội nghị này là Ba Lan và Croatia đều muốn cải thiện cơ sở hạ tầng năng lượng của khu vực, vừa để tăng cường sự kết nối vừa để giảm bớt sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên của Nga.
| Ba Lan đang rất mong chờ chuyến thăm của ông Trump. (Nguồn: Reuters) |
Đầu tháng 6 vừa qua, Ba Lan đã tiếp nhận chuyến hàng khí đốt tự nhiên hóa lỏng đầu tiên từ Mỹ. Warsaw đang hy vọng rằng chuyến thăm của ông Trump sẽ mở đường cho nhiều thỏa thuận lớn hơn với các nhà sản xuất của Mỹ.
Một ngày trước khi đến với G20, Tổng thống Mỹ sẽ có cơ hội gặp gỡ một loạt nhà lãnh đạo Trung và Đông Âu tại hội nghị. Đây đều là những nhân vật đang quan tâm đến việc tăng cường sự hợp tác khu vực trong những vấn đề như năng lượng và quốc phòng.
Nhiều nước trong số này như các nước Baltic và Romania đang có chung mối quan ngại với Ba Lan về nguy cơ an ninh từ Nga. Do đó, Ba Lan hy vọng hội nghị lần này ở mức độ nào đó sẽ có thể hướng sự quan tâm của ông Trump về những vấn đề như vậy.
Ba Lan lâu nay vẫn tự coi mình ở vị trí lãnh đạo tại khu vực Trung Âu, với những quốc gia như Lithuania, Estonia, Latvia và Ukraine. Họ cũng muốn lãnh đạo nhóm Visegrad (liên minh 4 nước Trung Âu bao gồm Cộng hòa Czech, Hungary, Ba Lan và Slovakia) và đang ngày càng thân thiết hơn với Romania trong nỗ lực củng cố vành đai các nước từ Baltic tới biển Đen. Liên minh này sẽ duy trì quan hệ thân thiết với Mỹ và đối phó với ảnh hưởng của Nga.
Tất nhiên, Warsaw còn muốn chứng tỏ với Tây Âu rằng nước này không bị phương Tây cô lập hoàn toàn mặc cho Brussels, Berlin và Paris đang chỉ trích các chính sách nội địa của đảng PiS.
Stratfor kết luận, ngay cả khi chuyến thăm của ông Trump gần như không đem lại quyết định cụ thể nào, sự kiện này vẫn tạo cho Ba Lan cơ hội tìm kiếm sự tái đảm bảo của Mỹ trong việc tiếp tục duy trì những cam kết mạnh mẽ với các đồng minh NATO và Washington vẫn quan tâm đến việc thiết lập quan hệ đối tác trong các vấn đề quốc phòng và năng lượng.