Bản sắc Việt tại Saint Petersburg

Thành phố cảng Saint Petersburg cổ kính là nơi cộng đồng hơn 1.500 người Việt sinh sống và làm việc, đồng thời tích cực giao lưu kinh tế, văn hóa, giáo dục và gìn giữ bản sắc Việt.

Kiều bào và khát vọng định vị Việt Nam (Kỳ cuối): Kể câu chuyện Việt Nam sinh động hơn Kiều bào và khát vọng định vị Việt Nam (Kỳ II): Xây nhịp cầu văn học Kiều bào và khát vọng định vị Việt Nam (Kỳ I): Vẽ bản đồ ẩm thực Việt Cộng đồng người Việt tại Nga thêm gắn kết qua Lễ Vu lan

Du học sinh Việt Nam diễu hành tại Lễ khai mạc Đại hội thể thao sinh viên Việt Nam tại Saint Petersburg năm 2025. (Ảnh: Xuân Hưng)

Tháng Bảy vừa qua, tại Nhà văn hóa các dân tộc thành phố Saint Peterburg, đại diện chính quyền thành phố đã trao Giấy chứng nhận Đăng ký quốc gia tổ chức xã hội văn hóa phi lợi nhuận cho “cộng đồng Việt Nam”. Đây là sự ghi nhận của chính quyền sở tại cho những đóng góp tích cực của kiều bào vào các hoạt động xã hội và hợp tác giữa hai nước.

Như vậy, cộng đồng người Việt chính thức trở thành thành viên của đại gia đình các dân tộc tại Saint Peterburg, tạo cơ hội cho quá trình hội nhập sâu rộng hơn nữa của bà con vào đời sống địa phương.

Cộng đồng phát triển toàn diện

Sinh sống và làm việc tại Saint Peterburg từ khoảng 30 năm trước, cộng đồng người Việt hiện đã phát triển đến thế hệ thứ ba, nhiều người trở thành công dân của Liên bang Nga.

Theo Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Saint Petersburg Dương Chí Kiên, quá trình hội nhập ở một thành phố lớn như Saint Petersburg đặt ra nhiều thách thức đối với bà con, từ rào cản ngôn ngữ, khó khăn trong việc tìm kiếm công việc phù hợp, chi phí sinh hoạt cao, điều kiện khí hậu khắc nghiệt đến sự khác biệt văn hoá. Tuy vậy, bà con vẫn luôn lạc quan, hỗ trợ lẫn nhau trong cuộc sống, duy trì phong tục truyền thống và hướng về Tổ quốc.

Một trong những nét nổi bật của cộng đồng người Việt tại đây là duy trì nếp sinh hoạt văn hóa truyền thống thông qua việc thường xuyên tổ chức các ngày lễ lớn như Tết Nguyên đán, Quốc khánh, Ngày quốc tế Phụ nữ, Tết thiếu nhi… Đây là dịp để bà con gặp gỡ, giao lưu, cùng nhau ôn lại cội nguồn và gắn kết cộng đồng. Lễ giỗ Tổ Hùng Vương luôn được tổ chức trang nghiêm và ấm cúng, thu hút đông đảo sinh viên, học sinh cùng các thành viên trong cộng đồng tham dự.

Việc cộng đồng người Việt tại Saint Petersburg chính thức được đăng ký pháp nhân tại địa phương không chỉ tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho các hoạt động cộng đồng, mà còn là bước tiến quan trọng trong việc gắn kết kiều bào, bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam tại Nga, góp phần tăng cường tình hữu nghị và quan hệ hợp tác với thành phố Saint Petersburg trong thời gian tới.

Đáng chú ý, công trình mang ý nghĩa biểu tượng là Quảng trường Hồ Chí Minh được khánh thành tại quận Vyborg của thành phố, nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Liên bang Nga (1950-2025). Việc đặt tên, xây dựng tượng đài, quảng trường tưởng nhớ Bác Hồ đã trở thành niềm tự hào của cộng đồng, thể hiện sự gắn bó của người Việt với quê hương và với lịch sử đối ngoại nước nhà.

Không chỉ giữ gìn văn hóa dân tộc, kiều bào nơi đây còn đóng vai trò cầu nối trong quan hệ hai nước. Các sự kiện như Tuần Việt Nam, lễ hội văn hoá, cũng như các lớp học tiếng Việt được tổ chức tại trường học và trung tâm văn hoá Nga đều ghi nhận sự tham gia đông đảo của giới chức và học sinh hai nước.

Bên cạnh đó, các buổi tưởng niệm, dâng hoa tưởng nhớ các anh hùng chiến tranh và cựu chiến binh Liên Xô từng gắn bó với Việt Nam cũng là những hoạt động nhân văn nhằm lưu giữ lịch sử chung, đồng thời vun đắp tình cảm giữa nhân dân hai nước.

Trong nhiều sự kiện kỷ niệm các ngày lễ lớn của hai nước, các cựu chiến binh Nga và đại diện Quân đội Nhân dân Việt Nam đang học tập, rèn luyện tại Saint Petersburg đã cùng chia sẻ kỷ niệm và bày tỏ mong muốn quan hệ hữu nghị giữa quân đội và nhân dân hai nước luôn bền chặt, phát triển lâu dài.

Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Saint Petersburg Dương Chí Kiên thay mặt cộng đồng nhận Giấy chứng nhận Đăng ký quốc gia tổ chức xã hội văn hóa phi lợi nhuận từ chính quyền thành phố. (Nguồn: Hội người Việt Nam tại Saint Petersburg)

Nhịp cầu du học sinh

Thành phố Saint Petersburg là nơi hội tụ nhiều trường đại học danh tiếng với bề dày lịch sử hàng đầu nước Nga, từng đào tạo nhiều thế hệ trí thức và cán bộ lãnh đạo của Việt Nam.

Mới đây, Trung tâm Văn hóa Nga - Việt khánh thành tại Đại học Tổng hợp Sư phạm quốc gia Nga mang tên A.Herzen, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc xây dựng cầu nối văn hóa - nghệ thuật - giáo dục giữa hai quốc gia tại Saint Petersburg. Trung tâm hướng tới tổ chức các dự án giáo dục chung, các hội thảo, triển lãm, quảng bá lịch sử, văn hóa truyền thống.

Ông Dương Chí Kiên cho biết, hiện có gần 1.000 du học sinh Việt Nam đang theo học tại hầu hết các trường đại học hàng đầu ở thành phố. Các em đều ý thức được vai trò của mình trong cộng đồng người Việt tại địa phương, tích cực tham gia và đóng góp vào các hoạt động thông qua Hội Sinh viên và Đoàn Thanh niên.

Bên cạnh ý thức giữ gìn, lan tỏa truyền thống, các bạn trẻ thường xuyên tổ chức hoạt động văn hoá, thể thao nhằm tạo sự gắn kết.

Năm nay, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Đoàn cơ sở - Hội Sinh viên Việt Nam tại Saint Petersburg đã tổ chức Đại hội thể thao sinh viên Việt Nam quy tụ chín đoàn với tổng cộng 312 vận động viên. Họ là những đoàn viên, sinh viên, thanh niên đến từ 16 chi đoàn trực thuộc và cộng đồng người Việt tại thành phố tham gia tranh tài ở nhiều bộ môn.

Theo ông Dương Chí Kiên, chính các hoạt động giao lưu, thi đấu thể thao giữa du học sinh và các thành viên trong cộng đồng đã góp phần tăng cường tinh thần đoàn kết, gắn bó của người Việt Nam tại Saint Petersburg.

Quê hương thứ hai

Để cộng đồng người Việt tại Saint Petersburg phát triển vững mạnh, không thể thiếu những thế hệ lãnh đạo tâm huyết, luôn đồng hành với bà con hướng về quê hương, tìm hướng đi mới trong hoạt động kinh doanh để ổn định và gắn bó lâu dài tại đây.

Ông Dương Chí Kiên, con trai của một cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, luôn biết ơn Đảng và Nhà nước đã tạo điều kiện để ông sang Liên bang Nga học tập và gắn bó cho đến nay.

Từ năm 2021, ông là người Việt Nam đầu tiên được trao giải thưởng “Sư tử vàng” của Ủy ban Đối ngoại Saint Petersburg vì những đóng góp trong việc thúc đẩy hợp tác giữa “thủ đô phương Bắc” của Nga với các thành phố của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa và du lịch.

Theo ông Kiên, cộng đồng người Việt luôn đoàn kết vượt khó, coi Nga là quê hương thứ hai. Cộng đồng nhận được sự hỗ trợ của chính quyền Saint Petersburg và nỗ lực làm cầu nối vun đắp quan hệ hai nước.

Gắn bó với nước Nga bằng tình cảm của những người anh em, đồng chí, cộng đồng người Việt tại Saint Petersburg đang viết tiếp hành trình hội nhập đầy tự tin và bản lĩnh – nơi mỗi câu chuyện đều góp phần khắc họa hình ảnh người Việt năng động, giàu bản sắc và nghĩa tình giữa lòng xứ sở bạch dương.