📞

Báo in châu Á đang “đi trên dây” (kỳ 1)

20:00 | 11/11/2016
Doanh thu sụt giảm dẫn đến làn sóng sáp nhập, đóng cửa và cắt giảm nhân lực. Đó mới chỉ là những nét chấm phá của ngành báo in châu Á.

Singapore Press Holdings, chủ sở hữu của tờ báo lớn nhất Singapore, The Straits Times, cho biết vào ngày 17/10, hãng này cắt giảm 10% trong số 4.200 nhân viên của mình trong khoảng hai năm tới để cắt giảm chi phí hoạt động.

Câu chuyện báo in và smartphone

Doanh thu quảng cáo và lượng phát hành của The Straits Times giảm mạnh trong bối cảnh truyền thông trực tuyến lên ngôi. Lợi nhuận ròng năm 2016 tính đến tháng Tám giảm 17,5%, xuống còn 189 triệu USD, trong khi doanh thu giảm 4,5% mặc dù hoạt động kinh doanh bất động sản của hãng này vẫn gia tăng 4,6%. "Chúng tôi đã đưa ra các quyết định khó khăn nhằm kiểm soát chi phí nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả hoạt động", Alan Chan, giám đốc điều hành, cho biết trong một tuyên bố.

Tình cảnh của Singapore Press Holding phản ánh sự khó khăn chung của ngành báo in trong khu vực. Công ty này hoạt động tương đối thuận lợi khi được xem như tờ báo “phải đọc” của các công chức và doanh nghiệp nếu muốn biết về các chiến lược, chính sách của nhà nước. Mặc dù vậy, lượng phát hành trung bình hàng ngày của The Straits Times giảm xuống còn khoảng 276.000 vào tháng Tám, so với con số hơn 300.000 bản năm 2015.

Nhiều tờ báo cắt giảm nhân công mạnh. (Nguồn: Financial Times)

Vấn đề thậm chí còn tồi tệ hơn với các tờ báo có hơi hướng lá cải của Singapore Press Holding, vì hầu hết nội dung của những tờ này đều được đưa lên mạng. Cùng với việc cắt giảm lực lượng lao động, hãng này còn dự định sáp nhập một số tờ báo nhỏ trở thành tờ miễn phí được ra mắt trong tháng 12 tới.

“Tôi từng thường xuyên đọc các bài báo trên xe buýt và xe lửa đường dài. Tôi thích cách viết dễ hiểu và nội dung hấp dẫn của tờ báo", ông Anand Singh, một người đàn ông Singapore ở độ tuổi 40 đang làm việc tại một nhà hàng cho biết. Khoảng 5 năm trước đây, ông từng là độc giả trung thành của các tờ báo của Singapore Press Holding. "Tôi đoán tôi ngừng đọc báo in sau khi tôi sở hữu một chiêc điện thoại thông minh (smart phone)" ông Anand nói thêm.

Oliver Wilkinson, giám đốc chiến lược của PricewaterhouseCoopers tại Singapore, nói rằng triển vọng của phương tiện truyền thông in ấn ở các nước khác thậm chí còn khắc nghiệt hơn. "Singapore là một đất nước hiếm hoi nơi báo in vẫn thu hút được khá nhiều quảng cáo, chiếm khoảng 50% thị phần quảng cáo, so với mức trung bình toàn cầu đã giảm xuống còn khoảng 30%, ông Oliver Wilkinson nói.

Điệp khúc buồn

Trong vài năm qua, một số tờ báo của các nước khác ở Đông Nam Á đã đóng cửa. Một số tờ chưa đến mức phải đóng cửa thì cũng đều phải “ca điệp khúc” sáp nhập hoặc cắt giảm nhân công.

Chẳng hạn, The Jakarta Globe, một tờ báo tiếng Anh hàng ngày của BeritaSatu Media Holdings, thuộc tập đoàn Lippo Indonesia Group, ngừng in cuối tháng 12 năm ngoái sau bảy năm tồn tại và hiện giờ chỉ có phiên bản trực tuyến. Trong những năm qua, tập đoàn Lippo đã cơ cấu lại bốn công ty truyền thông của mình và cắt giảm hơn 100 nhân viên.

Những thanh niên ở TP. Hồ Chí Minh say sưa lướt mạng. (Nguồn: Financial Times)

Tại Malaysia, doanh thu bán báo kém khiến KiniBiz phải đóng cửa cả tờ bán nguyệt san và các phiên bản trực tuyến hồi tháng Hai, gần ba năm sau khi các ấn phẩm trình làng.

Những nền kinh tế phát triển ở châu Á cũng không thể nằm ngoài vòng quay chung của báo in thế giới. Ngành báo chí tại Hongkong được dự đoán sẽ giảm với tốc độ 5,4% hàng năm trong giai đoạn từ năm 2015-2020, được xem ở mức tồi tệ nhất trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Trong khi đó, lượng độc giả mua báo in cũng được dự đoán giảm trầm trọng ở các quốc gia như Australia, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc...

Tập đoàn China Times Group của Đài Loan (Trung Quốc) và United Daily News Group cũng đã cắt giảm chi phí lao động. Một tờ báo lớn là  Apple Daily, thuộc tập đoàn truyền thông Next Digital, đầu năm nay đã đưa ra phương án cho phóng viên về hưu sớm. Tuy nhiên, một số thành viên quản lý cấp cao của tờ báo cũng rời tờ báo đi tìm những cơ hội nghề nghiệp mới.

Ở Hàn Quốc, Hankook Ilbo, công ty mẹ của tờ Korea Times, đã được Dongwha Group, một công ty vật liệu gỗ, mua lại năm ngoái bởi sau khi tờ báo này có dính líu vào một vụ án tham ô.

Tuy nhiên, việc mua bán, sáp nhập các tờ báo cũng gây ra những lo ngại không nhỏ. Một số người lo ngại rằng việc sáp nhập các ấn phẩm hoặc việc các công ty không có kinh nghiệm hoạt động truyền thông sở hữu các tờ báo có thể ảnh hưởng đến tính độc lập và sự đa dạng của báo chí.

Kỳ 2: Báo in châu Á - Kẹt trong tâm bão

 

(theo Financial Times)