Thời tôi làm Tổng biên tập, báo được các Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch, Nguyễn Mạnh Cầm, cùng các lãnh đạo Bộ quan tâm chỉ đạo. Những bài về vấn đề nhạy cảm, nhờ các Lãnh đạo xem giúp. Tôi nhớ, có lần viết bình luận về Campuchia thời hậu bầu cử 1993, bác Trần Quang Cơ xem xong, nhận xét, ở nước ngoài, những phân tích này là bình thường, nhưng ở ta, viết như vậy là tư duy mới. Chính bài ấy được Thủ tướng Võ Văn Kiệt khen. Ngày nay nhìn lại, nhiều nhận xét vẫn đúng.
| Lễ hòa mạng Tuần báo Quốc Tế, ngày 29/11/2000. (Ảnh: QT) |
Thưa Đại sứ, bước ngoặt từ Tạp chí thành Tuần báo Quốc tế diễn ra như thế nào?
Đến năm 1993-1994, nhu cầu thông tin đối ngoại và số lượng báo chí trong nước nở rộ. Tạp chí hàng tháng không theo kịp dòng thời sự. Viết cho báo tháng đòi hỏi tính tổng hợp và hệ thống cao, các cây viết như vậy không nhiều, độc giả cũng hạn chế. Tạp chí chuyển thành “Tuần báo Quốc tế”, mở ra cơ hội hợp tác với một tập đoàn báo chí Thụy Sỹ, là một trong 4-5 tờ báo đầu tiên ở Việt Nam in màu. Nhờ hợp tác mà Báo sớm hiện đại hoá hệ thống vận hành, dựng trang, viết bài… Thời ấy, báo in toàn đen trắng, thì tờ báo màu có thể xem là một “bước ngoặt”, đóng góp vào sự phát triển báo chí Việt Nam.
Tôi nhớ hôm ra bản in thử ở Nhà in Tiến bộ vào buổi sáng, cô con gái “rượu” của chúng tôi chào đời. Tôi có mặt ở nhà in (đáng ra phải có mặt ở Bệnh viện Phụ sản), chứng kiến sự ra đời “đứa con thứ hai” của mình.
Báo nhờ có sự vận động hành lang của anh Hồ Anh Tuấn, Trưởng ban Trị sự và được Thứ trưởng Lê Mai hỗ trợ, mà xây dựng được trụ sở ở 6 Chu Văn An. Một đêm bay từ Cuba về nước, Thủ tướng Võ Văn Kiệt nói với Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Cầm và Bộ trưởng Kế hoạch - Đầu tư Đậu Ngọc Xuân tạo điều kiện cho báo hợp tác quốc tế và xây dựng trụ sở. Báo ra được mấy năm, có thành tựu, được cấp một tầng 300 m2 ở số 7 Chu Văn An. Nhưng cơ quan báo báo chí làm việc cạnh các cơ quan hành chính sự nghiệp cũng bất tiện. Khi xây được trụ sở là một sự đổi đời cho sự nghiệp.
Đến đầu năm 2006, tôi từ biệt báo, trở lại Bộ Ngoại giao, đi công tác nước ngoài.
Nhìn lại các bước trưởng thành của Báo suốt hơn ba thập kỷ qua, Đại sứ kỳ vọng như thế nào về sự phát triển của Báo Thế giới và Việt Nam trong làng báo hiện đại?
Bây giờ là thời đại báo mạng lên ngôi. Tuần báo có bước trưởng thành vượt bậc. Đội ngũ làm báo được đào tạo tốt các kiến thức chung và các vấn đề quốc tế và ngoại giao. Báo hoàn thành chức năng nhiệm vụ, hội nhập nhanh với trào lưu báo chí trong nước và thế giới. Báo mạng có hàng vạn độc giả.
Việt Nam là một đất nước cởi mở. Trình độ dân trí cao. Nếu có ít vốn ngoại ngữ, thì lên mạng, với vài cái gõ bàn phím là ra đủ loại tin tức. Không chỉ nhà báo mới làm báo, mà người người có thể làm báo, viết lên mạng đủ loại bình luận về các vấn đề trong nước và quốc tế. Mình viết không sâu sắc là mình thua ngay tại sân nhà.