Bùi Việt Hoa - Người viết sử thi Việt trên đất Phần Lan

HÀ ANH
TGVN. Mới đây, trong chuyến thăm Việt Nam, ông Mauri Raveala - Chủ tịch Hội Hữu nghị Phần Lan - Việt Nam đã nhắc đến một người phụ nữ Việt có công dịch cuốn sử thi Kalevala nổi tiếng của Phần Lan - TS. Bùi Việt Hoa.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan Trao tặng Huân chương Hữu nghị cho Hội hữu nghị Phần Lan – Việt Nam
bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan Cơ hội giao thương từ Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Phần Lan
bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan
Những tác phẩm là nhịp cầu văn hóa kết nối Việt Nam và Phần Lan.

Là một dịch giả, nhà ngôn ngữ học, trong suốt 20 năm qua, TS. Bùi Việt Hoa vẫn miệt mài với công việc truyền bá, giao lưu văn hóa và thúc đẩy tình hữu nghị giữa Việt Nam và Phần Lan...

Từ tình yêu với ngôn ngữ

TS. Bùi Việt Hoa theo học ngành Văn học Hungary tại Đại học Tổng hợp Budapest vào những năm 1980 và ngôn ngữ Phần Lan cũng được bà chọn làm ngành thứ hai trong thời gian này. Vào dịp kỷ niệm 150 năm Kalevala ra đời, sử thi Phần Lan đã được giới thiệu cho độc giả dưới rất nhiều hình thức tại Hungary. Điều này khiến bà tò mò và quyết định tìm cơ hội sang Phần Lan để tìm hiểu kỹ hơn về đất nước mà bà dành rất nhiều sự cảm mến.

Năm 1986, bà được nhận học bổng sang Phần Lan tham dự khóa học về Ngôn ngữ, văn hóa và văn học Phần Lan tại Đại học Tổng hợp Helsinki. Cuối khóa học, bà đã được khuyến khích dịch sử thi Kalevala ra tiếng Việt.

Là người am hiểu sâu sắc về văn hóa, văn học của Phần Lan, chính tình yêu với ngôn ngữ của đất nước này là động lực thúc đẩy Bùi Việt Hoa hoàn thành tác phẩm dịch Kalevala - bộ sử thi được đánh giá đã nâng tầm văn học Phần Lan và góp phần phát triển ngôn ngữ Phần Lan. Với việc chuyển ngữ thành công cuốn sử thi Phần Lan bằng tiếng Việt, bà được nhận giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam cho sách dịch hay nhất trong năm 1995 và giải thưởng của Hội Kalevala tại Phần Lan. Nhưng năm sau đó, bà còn cho ra mắt cuốn Cối xay thần Xampo - phiên bản Kalevala bằng văn xuôi dành cho thiếu nhi.

Năm 2002, Bùi Việt Hoa bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ ngữ văn tại Đại học Tổng hợp Budapest với đề tài Sử thi Mường Đẻ đất đẻ nước và Kalevala. Luận án đã so sánh sự tương đồng và khác biệt nổi bật giữa nguồn tư liệu văn học dân gian của hai nước. Đặc biệt, trong thời gian dịch Kalevala sang tiếng Việt, bà đã nhiều lần được sang thăm các làng thơ Viena - nơi phần lớn nguồn tư liệu làm nên sử thi Phần Lan được sưu tập.

bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan
TS. Bùi Việt Hoa.

... đến sứ mệnh làm nhịp cầu văn hóa

Không chỉ dừng lại ở công việc dịch thuật, từ những năm 1990, Bùi Việt Hoa đã cùng một số trí thức Việt Nam thành lập Nhóm những người bạn Kalevala. Một trong những mục tiêu của Nhóm là sáng tạo ra một sử thi Việt Nam dựa trên hình mẫu của Kalevala. Để thực hiện được mục tiêu này, Nhóm đã hợp tác với Quỹ Juminkeko tại Phần Lan và dự án sử thi Con cháu Mon Mân ra đời vào năm 2002 với sự tài trợ kinh phí của Bộ Ngoại giao Phần Lan và sự hỗ trợ của Viện Văn học Việt Nam.

Dự án sử thi được đánh giá là hoàn toàn có khả năng thực hiện vì Việt Nam có nền văn học dân gian giàu có còn hiện hữu cho đến ngày nay. Phần Lan là địa điểm được chọn làm nơi thực hiện các phần việc chính của dự án. Ở đây có Viện lưu trữ văn học dân gian lớn nhất trên thế giới, cũng như Viện nghiên cứu và so sánh sử thi thế giới là Viện Kalevala. Bên cạnh đó thành viên của dự án đã có các chuyến sưu tầm văn học dân gian ở Việt Nam và việc minh họa sử thi được thực hiện tại Việt Nam.

Lấy cảm hứng từ Kalevala của tác giả Elias Lonnrot, sử thi Con cháu Mon Mân được biên soạn dựa trên các sử thi cũng như nhiều nguồn văn học dân gian của các dân tộc sống trên đất Việt Nam. Công trình kéo dài từ năm 2002-2008 kể về sự ra đời của con người cùng thế giới và phần anh hùng ca ca ngợi những con người sáng lập và xây dựng đất nước, đánh đuổi kẻ thù xâm lăng… Đáng chú ý, tác phẩm được thực hiện theo phương pháp người sưu tầm cũng là người kể chuyện, gắn kết các bài thơ và được dịch ra tiếng Anh đã góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam và giúp văn học dân gian Việt Nam được thế giới biết đến nhiều hơn.

Khi viết Con cháu Mon Mân, TS. Bùi Việt Hoa cùng những người bạn của mình mong muốn các dân tộc trên đất nước Việt Nam đều tìm được ở trong đó những điều thân thuộc của riêng mình. Bên cạnh mục tiêu tập tuyển các giá trị văn học truyền miệng của các dân tộc, dự án muốn bảo tồn và đề cao vai trò và vị thế của các dân tộc thiểu số trong xã hội Việt Nam, cũng như đưa ra một cách tiếp cận mới cho ngành nghiên cứu sử thi ở Việt Nam.

Hiện tại, Bùi Việt Hoa là hội viên Hội Văn học Phần Lan, Hội Kalevala (Phần Lan) và Hội Nhà văn Việt Nam. Cùng với việc tham gia Dự án Nhịp cầu văn hóa của Quỹ Juminkeko, bà cũng là dịch giả của một số tác phẩm văn học dân gian Việt Nam, văn học Phần Lan và Hungary và tác giả của nhiều bài viết nhằm thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa hai nước.

Đặc biệt, là thành viên của Hội Hữu nghị Phần Lan - Việt Nam, bà cùng các đồng nghiệp thường xuyên tổ chức các hoạt động gây quỹ ủng hộ Việt Nam, các buổi nói chuyện chuyên đề quảng bá văn hóa, đất nước, con người Việt Nam, tổ chức đón Tết Nguyên đán, Tết Trung thu cùng các gia đình bà con kiều bào Việt và tham vấn cho các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp Phần Lan mong muốn sang thăm, làm việc, tìm hiểu cơ hội hợp tác, làm ăn với các đối tác Việt Nam.

bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan Trao Giấy chấp nhận lãnh sự danh dự Phần Lan tại TP. Hồ Chí Minh

TGVN. Ngày 30/9, Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao Vũ Việt Anh đã trao Giấy chấp nhận lãnh sự cho ông Salomaa Atte, công ...

bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan Khởi nghiệp “độc và lạ” như Jesse Khánh Trần!

TGVN. Ý tưởng sản xuất giầy chống thấm nước làm từ bã cà phê cho thấy sức trẻ, sự tự tin, chất "độc và lạ" ...

bui viet hoa nguoi viet su thi viet tren dat phan lan Việt Nam - Phần Lan: Đẩy mạnh hợp tác, chuyển giao công nghệ sạch

Chiều 15/10, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã tiếp Bộ trưởng Kinh tế Phần Lan Mika Tapani Lintila.

Xem nhiều

Đọc thêm

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024: Tiếp đà giảm, thị trường bị ảnh hưởng bởi đồng USD và dòng tiền đổ về cà phê

Giá tiêu hôm nay 23/12/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 144.000 - 145.500 đồng/kg.
Dự kiến sự kiện quốc tế nổi bật tuần từ ngày 23/12-29/12

Dự kiến sự kiện quốc tế nổi bật tuần từ ngày 23/12-29/12

Giáo hoàng gửi thông điệp Giáng sinh 2024, Hội nghị thượng đỉnh Liên minh kinh tế Á-Âu, lãnh đạo các nước SNG họp tại Nga... là những sự kiện quốc ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Hai ngày 23/12/2024: Xử Nữ cẩn thận bị lừa

Tử vi hôm nay 23/12/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/12/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 12 năm 2024

Lịch âm 23/12. Lịch âm 23/12/2024? Âm lịch hôm nay 23/12. Lịch vạn niên 23/12/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

C asean Vietnam tổ chức thành công Buổi chia sẻ 'Việt Nam trong ASEAN'

Sự kiện diễn ra vào ngày 20/12 có sự tham dự và chia sẻ của các diễn giả đã và đang công tác tại Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, ...
Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến: Triển lãm Quốc phòng giúp người dân tin tưởng vào sức mạnh Quân đội

Thông qua Triển lãm Quốc phòng, người dân có thêm hiểu biết về nền công nghiệp quốc phòng quốc gia, tin tưởng vào sức mạnh của Quân đội.
Những con bài nặng ký của Thổ Nhĩ Kỳ

Những con bài nặng ký của Thổ Nhĩ Kỳ

Chuyến thăm của Chủ tịch EC Ursula von der Leyen tới Ankara là cơ hội để Thổ Nhĩ Kỳ nâng tầm ảnh hưởng và mở thêm cơ hội gia nhập EU.
Nga-Ấn Độ: Chiều sâu của quan hệ đối tác

Nga-Ấn Độ: Chiều sâu của quan hệ đối tác

Chuyến thăm Nga của Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ một lần nữa cho thấy chiều sâu của mối quan hệ đối tác quân sự truyền thống giữa New Dehli và Moscow.
Thỏa thuận ngừng bắn Israel-Hezbollah: Con đường dài hòa giải

Thỏa thuận ngừng bắn Israel-Hezbollah: Con đường dài hòa giải

Việc Israel và Hezbollah chấp thuận thỏa thuận ngừng bắn làm dấy lên hy vọng có thể tạo hiệu ứng hòa giải cho các 'điểm nóng' xung đột dai dẳng khác.
Xung đột Nga-Ukraine: Tình thế 'bên miệng hố chiến tranh', nguy cơ Thế chiến III và kịch bản đàm phán

Xung đột Nga-Ukraine: Tình thế 'bên miệng hố chiến tranh', nguy cơ Thế chiến III và kịch bản đàm phán

Những ngày gần đây, xung đột Nga-Ukraine có bước leo thang mới khó lường, cuộc chiến tên lửa căng thẳng, rộ lên cảnh báo nguy cơ Thế chiến III.
Bắc Âu-Baltic: Nỗ lực hợp tác hay chia rẽ?

Bắc Âu-Baltic: Nỗ lực hợp tác hay chia rẽ?

Tăng cường hợp tác an ninh giữa các nước láng giềng trong khu vực là chủ đề chính của Hội nghị thượng đỉnh các nước Bắc Âu và Baltic...
Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

ADMM+ ngày càng thể hiện vai trò là nền tảng cho hợp tác trên thực tế và có ý nghĩa giữa ASEAN với các nước bên ngoài khu vực trong lĩnh vực an ninh.
Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Truyền thông quốc tế đưa tin đậm nét về Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024

Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 đã thu hút sự chú ý lớn từ truyền thông quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hợp tác quốc phòng toàn cầu.
Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Ukraine tăng gia sản xuất vũ khí tầm xa 'cây nhà lá vườn' để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga

Để giảm phụ thuộc viện trợ quân sự phương Tây và tăng khả năng phản công, Ukraine đang mở rộng kho vũ khí tầm xa có thể tấn công lãnh thổ Nga.
Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Ấn Độ-Indonesia: Làm sâu sắc nền tảng của tầm nhìn chung về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

Khi Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nổi lên như tâm chấn địa chính trị của thế kỷ XXI, Ấn Độ và Indonesia thúc đẩy quan hệ đối tác hàng hải chiến lược.
Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Nga và 'biến cố' Syria: Chấp nhận tổn thất lớn, bước lùi tạm thời vì đại cục

Mặc dù sự sụp đổ của chính quyền đồng minh ở Syria là tổn thất khó bù đắp đối với Nga nhưng Moscow có thể không còn lựa chọn nào khác.
Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Bất định đối thoại hạt nhân Iran dưới nhiệm kỳ Tổng thống Trump 2.0

Với màn “tái xuất” của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới, quan hệ Mỹ-Iran sẽ chứng kiến nhiều biến động trong đối thoại hạt nhân, góp phần định hình nên tác động lâu dài ...
Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Tình hình Syria: Một bàn tay không vỗ lên thành tiếng, vén màn người đứng sau

Những toan tính về Syria chưa khi nào nguôi trong nội bộ Thổ Nhĩ Kỳ. Cân đối tình hình, Ankara có những hành động táo bạo hơn.
Phiên bản di động