Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc

Đức Trí
Sau một thập kỷ triển khai đại sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), Trung Quốc tiếp tục mở rộng ảnh hưởng toàn cầu bằng các sáng kiến mới.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Các sáng kiến toàn cầu mới của Trung Quốc
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra “Sáng kiến Văn minh toàn cầu" tại đối thoại cấp cao giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc và các chính đảng trên thế giới tổ chức trực tuyến hôm 15/3/2023. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Bốn sáng kiến nổi bật tiếp nối BRI dưới thời Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình thu hút sự quan tâm lớn, đó là: Sáng kiến Phát triển toàn cầu (GDI), Sáng kiến An ninh toàn cầu (GSI), Sáng kiến Văn minh toàn cầu (GCI) và Sáng kiến An ninh dữ liệu toàn cầu (GIDS).

Đối với BRI, theo sách trắng công bố năm 2023 nhân kỷ niệm 10 năm triển khai sáng kiến này, Trung Quốc đã rót hơn 1 nghìn tỷ USD vào các dự án hạ tầng tại hơn 60 quốc gia trên khắp các châu lục, thu hút sự tham gia của 155 nước và 32 tổ chức quốc tế. Các lĩnh vực hợp tác trong khuôn khổ BRI trải dài từ cơ sở hạ tầng đến công nghệ, hàng hải và không gian vũ trụ… Theo Ruby Osman, nhà nghiên cứu cao cấp về Trung Quốc tại Viện nghiên cứu về thay đổi toàn cầu Tony Blair, mặc dù vẫn còn không ít tranh cãi, nhưng BRI là một trong những hoạt động xây dựng thương hiệu chính sách thành công nhất thế kỷ của Trung Quốc.

Sáng kiến Phát triển toàn cầu (GDI)

GDI được Trung Quốc công bố năm 2021 tại kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 76 với tám nội dung chính: kiên trì ưu tiên cho phát triển, lấy người dân làm trung tâm, cùng có lợi và bao trùm, lấy đổi mới sáng tạo làm động lực, con người và thiên nhiên chung sống hài hòa, đề cao định hướng hành động hướng tới đẩy nhanh thực hiện Chương trình nghị sự năm 2030 về phát triển bền vững.

Với GDI, Trung Quốc thúc đẩy hơn 200 dự án với các đối tác, với nhiều cơ chế hợp tác trên các lĩnh vực giảm nghèo, giáo dục, y tế. GDI đồng thời hướng tới tăng cường động lực phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo, tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm như phát triển xanh, công nghiệp hóa kiểu mới, kinh tế số, thúc đẩy xây dựng quan hệ đối tác trong cuộc cách mạng công nghiệp mới, phát triển với chất lượng cao.

Phát biểu tại cuộc đối thoại giữa các nhà lãnh đạo nhóm BRICS và các nền kinh tế mới nổi, đang phát triển khác tại Johannesburg, Nam Phi ngày 24/8/2023, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố, nước này đã thành lập Quỹ Phát triển toàn cầu và Hợp tác Nam - Nam trị giá 4 tỷ USD. Ngoài ra, cùng với các tổ chức tài chính khác, nền kinh tế thứ hai thế giới sẽ dành nguồn vốn đặc biệt 10 tỷ USD để thực hiện GDI.

Theo học giả Vương Tuấn Sinh của Học viện Xã hội Trung Quốc, GDI không đơn thuần nhằm đạt được sự cùng phát triển mà còn là tầm nhìn của Trung Quốc về tương lai thế giới với mục tiêu thúc đẩy xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại, thể hiện trách nhiệm của Trung Quốc với tư cách là nước lớn.

Sáng kiến An ninh toàn cầu (GSI)

Tháng 4/2022, tại Diễn đàn châu Á Bác Ngao, Chủ tịch nước Trung Quốc đưa ra GSI với các nội dung gồm “Sáu kiên trì”: kiên trì quan niệm an ninh cộng đồng, hợp tác bao trùm và bền vững; kiên trì tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia; kiên trì tuân thủ tôn chỉ và nguyên tắc của Hiến chương LHQ; kiên trì coi trọng các mối quan tâm an ninh chính đáng của các nước; kiên trì giải quyết bất đồng và tranh chấp giữa các nước bằng biện pháp hòa bình; kiên trì thống nhất hoạch định bảo vệ an ninh truyền thống và phi truyền thống.

Tiếp theo, ngày 21/2/2023, Trung Quốc công bố “Văn bản khái niệm Sáng kiến an ninh toàn cầu” đề cập chi tiết các khái niệm và nguyên tắc cốt lõi của “Sáu kiên trì” và xác định các lĩnh vực ưu tiên chính. Cơ chế thực hiện GSI bao gồm những sáng kiến của Trung Quốc trong LHQ, Trung Quốc tiếp xúc với các nước đang phát triển thông qua nhiều cơ chế đa phương, như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Hội nghị thượng đỉnh về phối hợp hành động và xây dựng niềm tin ở châu Á (CICA)… Ngoài ra, Đông Nam Á là khu vực đầu tiên được đưa vào định hướng hợp tác chủ yếu của Văn bản khái niệm GSI, tiếp theo là Trung Đông, châu Phi, khu vực Mỹ Latinh và Caribe, các quốc đảo Thái Bình Dương.

Theo học giả Từ Bộ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quốc tế Trung Quốc, GSI phản ánh xu thế của thời đại hòa bình và phát triển, cả hai thúc đẩy lẫn nhau. An ninh là tiền đề của phát triển, không có an ninh thực sự nếu không có phát triển. Giới phân tích cho rằng, GSI được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc nỗ lực thúc đẩy cải cách hệ thống quản trị toàn cầu để phù hợp hơn với lợi ích và giá trị của Trung Quốc. Sáng kiến này sẽ trở thành khuôn khổ tổng thể cho nhiều sáng kiến an ninh của Trung Quốc, từng bước thiết lập vai trò lãnh đạo toàn cầu của Trung Quốc. GSI có thể coi là một chủ thuyết mới, tương thích với giai đoạn phát triển mới mang đậm dấu ấn của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình.

Sáng kiến Văn minh toàn cầu (GCI)

GCI được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra tại Hội nghị Đối thoại cấp cao giữa Đảng Cộng sản Trung Quốc và các chính đảng trên thế giới ngày 15/3/2023. Theo Tân Hoa xã, Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo hơn 500 đảng chính trị và tổ chức chính trị từ hơn 150 quốc gia trên thế giới.

Trong bài phát biểu “Dắt tay nhau cùng bước trên con đường hiện đại hóa”, người đứng đầu Đảng Cộng sản Trung Quốc nhận định: “Một bông hoa không làm nên mùa Xuân, trong khi trăm bông hoa đua nở mang đến mùa Xuân cho khu vườn”. Một hình ảnh ẩn dụ thú vị, thể hiện cái nhìn về sự đa dạng trong yếu tố văn minh, văn hóa của Bắc Kinh ngày nay đối với sự lựa chọn phát triển của các quốc gia.

GCI nhấn mạnh đến những nội dung cơ bản như ủng hộ tôn trọng đối với sự đa dạng, các giá trị chung của nhân loại, tầm quan trọng của sự kế thừa và đổi mới của các nền văn minh, ủng hộ giao lưu và hợp tác quốc tế và sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế. Là bên đưa ra sáng kiến, Trung Quốc đã chủ động đề xuất vai trò tiên phong của Đảng Cộng sản trong “khu vườn mùa Xuân” này.

Theo Chủ tịch Tập Cận Bình, trong thế giới ngày nay, tương lai vận mệnh của tất cả các quốc gia có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, các nền văn minh khác nhau có thể cùng tồn tại, đồng thời đóng vai trò không thể thay thế trong thúc đẩy tiến trình hiện đại hóa của xã hội loài người. Từ đó, GCI kêu gọi tôn trọng sự đa dạng, phát huy các giá trị chung của nhân loại, xem trọng sự kế thừa và đổi mới văn minh, tăng cường giao lưu và hợp tác nhân văn quốc tế.

Sáng kiến An ninh dữ liệu toàn cầu (GIDS)

GIDS được Ủy viên Quốc vụ, Ngoại trưởng Vương Nghị đưa ra tại một hội thảo quốc tế về quản trị dữ liệu toàn cầu do Trung Quốc chủ trì tại Bắc Kinh ngày 8/9/2020. Phát biểu tại Hội thảo này, Ngoại trưởng Vương Nghị cho biết, sự ra đời của GIDS là nhằm: ngăn chặn các hành động phá hoại cơ sở hạ tầng quan trọng hoặc sử dụng công nghệ thông tin để đánh cắp dữ liệu người dùng. Việc thực thi sáng kiến này sẽ giúp các quốc gia chống lại những hành vi phá hoại hạ tầng trọng yếu cũng như đánh cắp dữ liệu bằng công nghệ thông tin, và buộc các hãng công nghệ phải lưu trữ dữ liệu phát sinh ở nước ngoài tại quốc gia gốc của họ. Ngoại trưởng Vương Nghị nhấn mạnh, sáng kiến an ninh dữ liệu toàn cầu là cần thiết, trong bối cảnh các nguy cơ gia tăng trong vấn đề này, và đòi hỏi cần có một giải pháp toàn cầu.

Các nhà quan sát cho rằng, việc Trung Quốc công bố GIDS trong bối cảnh rủi ro về bảo mật dữ liệu ngày càng tăng, đòi hỏi phải có một giải pháp toàn cầu. Cũng tại sự kiện này, Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định, “Điều cấp bách hiện nay là xây dựng các quy tắc và chuẩn mực toàn cầu, phản ánh nguyện vọng và lợi ích của đa số các quốc gia”.

Trong khi đó, ông Lư Truyền Dĩnh, cố vấn cấp cao của Viện Nghiên cứu quốc tế Thượng Hải cho rằng, mục tiêu cơ bản của sáng kiến này chủ yếu là đối phó với các hành động thu thập thông tin bất hợp pháp từ bên ngoài đối với người dùng toàn cầu và an ninh mạng của các quốc gia. GIDS sẽ góp phần nâng cao hiểu biết của người dùng để đưa ra các biện pháp đối phó với các mối nguy cơ đối với an ninh mạng toàn cầu.

Theo các chuyên gia, các sáng kiến mới cần có thêm thời gian để có thể đánh giá một cách toàn diện, nhưng nó cho thấy sự điều chỉnh lớn trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc nhằm gia tăng mở rộng ảnh hưởng ra toàn cầu của Bắc Kinh trước một thế giới nhiều biến động và cạnh tranh nước lớn ngày càng rõ nét.

Sách Trắng Trung Quốc ca ngợi giá trị toàn cầu của BRI

Sách Trắng Trung Quốc ca ngợi giá trị toàn cầu của BRI

Sách Trắng có tựa để “Chung tay xây dựng ​​BRI: Thực tiễn quan trọng trong xây dựng cộng đồng chung vận mệnh nhân loại” của ...

Việt Nam nhấn mạnh hòa bình và ổn định là điều kiện tiên quyết để tìm kiếm giải pháp cho các thách thức toàn cầu

Việt Nam nhấn mạnh hòa bình và ổn định là điều kiện tiên quyết để tìm kiếm giải pháp cho các thách thức toàn cầu

Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Đại diện Thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc nhấn mạnh hòa bình và ổn định ...

Trung Quốc 'gõ cửa' WTO, kiện Mỹ cạnh tranh không công bằng về xe năng lượng mới

Trung Quốc 'gõ cửa' WTO, kiện Mỹ cạnh tranh không công bằng về xe năng lượng mới

Ngày 26/3, Bộ Thương mại Trung Quốc thông tin, nước này đã đệ đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về ...

Vành đai và con đường - ‘Ma lực’ khó cưỡng của kinh tế Trung Quốc

Vành đai và con đường - ‘Ma lực’ khó cưỡng của kinh tế Trung Quốc

Ra mắt vào năm 2013, Sáng kiến Vành đai và con đường (BRI) được cho là đã và đang tìm cách biến khu vực Âu ...

Pakistan: Đẩy mạnh phát triển kinh tế biển gắn với chiến lược 'ngoại giao biển xanh'

Pakistan: Đẩy mạnh phát triển kinh tế biển gắn với chiến lược 'ngoại giao biển xanh'

Tiếp giáp huyết mạch hàng hải Ấn Độ Dương, Pakistan nỗ lực đẩy mạnh "ngoại giao biển xanh" để khai thác nguồn lợi biển và ...

(tổng hợp)

Xem nhiều

Đọc thêm

Nghệ sĩ Trấn Thành trải lòng về dự án phim 'Bộ tứ báo thủ'

Nghệ sĩ Trấn Thành trải lòng về dự án phim 'Bộ tứ báo thủ'

Trở lại với vai diễn hài trong phim 'Bộ tứ báo thủ', Trấn Thành nhuộm da đen, đội mũ, mặc áo họa tiết hoa lá, màu sặc sỡ.
Lần đầu tiên kết hợp Triển lãm thực tế ảo và Triển lãm truyền thống tại Vietnam Foodexpo 2024

Lần đầu tiên kết hợp Triển lãm thực tế ảo và Triển lãm truyền thống tại Vietnam Foodexpo 2024

Vietnam Foodexpo 2024 đánh dấu một bước đột phá khi lần đầu tiên kết hợp tổ chức dưới cả hình thức Triển lãm truyền thống và Triển lãm thực tế ...
Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Brazil và thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Brazil và thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân sẽ cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Brazil và thăm chính thức ...
Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu tham dự Diễn đàn Hợp tác kinh tế ASEAN-Trung Quốc vùng Vịnh lớn (GBA)

Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu tham dự Diễn đàn Hợp tác kinh tế ASEAN-Trung Quốc vùng Vịnh lớn (GBA)

Ngày 12/11, Tổng Lãnh sự Nguyễn Việt Dũng thăm Đặc khu kinh tế Thâm Quyến, dự khai mạc Diễn đàn Hợp tác kinh tế ASEAN-Trung Quốc vùng Vịnh lớn 2024.
Hàn Quốc dọa trả miếng nếu Triều Tiên tiếp tục hợp tác quân sự với Nga, nói đã 'sẵn đòn'

Hàn Quốc dọa trả miếng nếu Triều Tiên tiếp tục hợp tác quân sự với Nga, nói đã 'sẵn đòn'

Hàn Quốc tuyên bố có thể tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, tùy thuộc mức độ tham chiến của Triều Tiên trong cuộc xung đột ở quốc gia Đông Âu.
Dự báo thời tiết ngày mai (15/11): Các khu vực ngày nắng; Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ sáng sớm trời lạnh; mực nước ven biển Đông Nam Bộ tăng theo triều cường

Dự báo thời tiết ngày mai (15/11): Các khu vực ngày nắng; Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ sáng sớm trời lạnh; mực nước ven biển Đông Nam Bộ tăng theo triều cường

Thông tin dự báo thời tiết ngày mai (15/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Hàn Quốc dọa trả miếng nếu Triều Tiên tiếp tục hợp tác quân sự với Nga, nói đã 'sẵn đòn'

Hàn Quốc dọa trả miếng nếu Triều Tiên tiếp tục hợp tác quân sự với Nga, nói đã 'sẵn đòn'

Hàn Quốc tuyên bố có thể tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, tùy thuộc mức độ tham chiến của Triều Tiên trong cuộc xung đột ở quốc gia Đông Âu.
Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran chỉ ra 'chìa khóa' giải quyết vấn đề Trung Đông, tuyên bố tự vệ là quyền hợp pháp

Iran cho rằng, đối thoại giữa các quốc gia Trung Đông là yếu tố then chốt để thúc đẩy hợp tác và giải quyết các thách thức trong khu vực.
Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Ông Trump 'ập đến' cùng tư tưởng nước Mỹ trước tiên, chính quyền Biden vớt vát những nỗ lực cuối cùng, EU bật báo động

Việc ông Donald Trump đem theo chính sách nước Mỹ trước tiên tái đắc cử tổng thống nước này khiến EU nhìn nhận lại vai trò quân sự của mình.
Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Thăm Iran, lãnh đạo IAEA kỳ vọng gì về chương trình hạt nhân của Tehran?

Ngày 13/11, Tổng giám đốc Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế đến thủ đô Tehran để hội đàm với các quan chức cấp cao Iran về chương trình hạt nhân.
Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Dự kiến tổ chức bầu cử đầu năm 2025, chính trường Đức đứng trước thay đổi lớn

Thủ tướng Đức Olaf Scholz kêu gọi các chính đảng trong cơ quan lập pháp tiếp tục hợp tác thông qua các dự luật quan trọng trước cuộc bầu cử mới.
Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Ukraine có khả năng sớm tạo ra vũ khí hạt nhân thô sơ, thời điểm tung 'hàng nóng' sẽ không xa vời

Báo cáo của các chuyên gia thuộc một trung tâm có ảnh hưởng ở Ukraine cho hay, Kiev có thể nhanh chóng chế tạo được vũ khí hạt nhân thô sơ.
Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Thế giới sẽ phải thích ứng với một nước Mỹ rất khác

Những thay đổi dưới thời Trump 2.0 sẽ tác động nhiều mặt tới nước Mỹ và thế giới.
Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Malaysia-Trung Quốc: Thắt chặt tình thân

Chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Malaysia phản ánh mong muốn tăng cường quan hệ song phương toàn diện, đặc biệt là kinh tế và thương mại.
Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Chiến thắng của ông Trump: 8 cụm từ đặc tả hành trình phi thường vào Nhà Trắng, đằng sau ngày thứ Ba 'nhàn nhã' là gì?

Không cần phải chờ đợi thêm, ứng cử viên Donald Trump đã giành chiến thắng thuyết phục trong cuộc Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Màu sắc chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris nếu đắc cử

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 sẽ tác động tới tình hình thế giới thế nào và chính sách đối ngoại của ông Trump và bà Harris khác biệt ra sao?
Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Đại sứ Phạm Quang Vinh: 'Độc lạ', gay cấn bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 và câu chuyện với Việt Nam

Theo Đại sứ Phạm Quang Vinh, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay rất sít sao, nhưng dù là ai thì quan hệ Việt Nam-Mỹ vẫn tiếp đà phát triển tích cực.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Ý nghĩa và tác động

Bầu cử Tổng thống Mỹ luôn có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong nội bộ nước Mỹ mà còn với cộng đồng quốc tế.
Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Hội nghị thượng đỉnh G20: Vượt qua lời hứa, đến lúc thực thi

Chưa đầy một tuần nữa, cả thế giới sẽ chuyển sự chú ý sang Brazil, nơi các nhà lãnh đạo G20 nhóm họp.
Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Nhận định về những 'gạch đầu dòng' việc cần làm của ông Donald Trump trong 24h đầu tiên khi bước vào Nhà Trắng

Trong quá trình tranh cử, ông Donald Trump đã nhiều lần nhắc đến những kế hoạch hành động trong ngày đầu tiên nhậm chức Tổng thống Mỹ.
Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Báo Mexico đề cao mối quan hệ truyền thống của Việt Nam với các nước Mỹ Latinh

Nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường tới Chile và Peru, báo Mexico ngày 9/11 đăng bài viết 'Việt Nam tăng cường quan hệ với Mỹ Latinh'.
Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Học giả Trung Quốc đánh giá cao lời kêu gọi về chống lãng phí của Tổng Bí thư Tô Lâm

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra rất kịp thời, thể hiện lập trường kiên định của ban lãnh đạo mới Việt Nam về phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Putin làm điều chưa từng có tại Valdai và loạt tuyên bố: Trật tự mới, thế giới cần Nga, lòng tham địa chính trị...

Tổng thống Nga cho rằng, thế giới đã bước vào giai đoạn dài biến động và thay đổi mà cuối cùng sẽ dẫn đến một trật tự thế giới đa cực.
Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Hiệp định Paris liệu có lâm nguy vì kết quả bầu cử Mỹ?

Bầu cử Mỹ khép lại với những lo ngại từ giới chuyên gia rằng Washington có thể suy giảm cam kết trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Phiên bản di động