Một phần muốn tạo cho mình một phong cách độc đáo, mặt khác lại muốn biến tấu cho sáng tạo của riêng mình để thu hút người xem cũng như có thêm nhiều show diễn mà không ít ca sĩ trẻ đã lạm dụng nhạc cụ dân tộc. Điều này đồng nghĩa với việc vô tình làm mờ giá trị của âm nhạc truyền thống.
Đã không ít người "phát hoảng" trước cách biểu diễn nhạc dân tộc một cách lộn xộn khi ca sĩ trẻ hát nửa chèo, nửa quan họ, thì nay khán giả lại thấy "sởn da gà" khi chứng kiến ca sĩ sử dụng nhạc cụ dân tộc để hát nhạc trẻ, đua theo jazz và quay cuồng với rock.
Ngay những ngày đầu mới thành lập, ban nhạc "Mặt trời mới" đã gây nhiều sức hút đối với người yêu nhạc nói chung, đặc biệt người yêu nhạc dân tộc nói riêng. Bởi ban nhạc đã có một phong cách biểu diễn nhạc cụ dân tộc hết sức độc đáo và tạo được dấu ấn riêng. Và đó chính là dấu hiệu vui mừng vì dòng nhạc truyền thống được khôi phục. Thế nhưng, thời gian gần đây, không chỉ "Mặt trời mới” mà khá nhiều nhóm nhạc dân tộc sau khi thành lập đã nhanh chóng thay đổi. "Mặt trời đỏ" bắt đầu sử dụng trống cơm hát bài "Lý ngựa ô" trên nền nhạc hiện đại. Điều này đã khiến không ít người hâm mộ cảm thấy "vênh".
Hay như nhóm "Cỏ lạ" với 7 cô gái đã tụ họp lại để thành lập một nhóm nhạc dân tộc. Ấy là Kiều Anh (chơi đàn tranh, bộ gõ), Thanh Hải (đàn bầu), Thanh Hương (chơi sáo và hát chính), Hồng Ánh (chơi tam thập lục và múa), Ánh Hồng (đàn bầu, hát), Thuỳ Anh (đàn nhị) còn Kim Thu (tỳ bà, tứ).
Đây là nhóm "đình đám" hơn cả ở hàng chục lần biểu diễn ra Bắc vào Nam với khoảng trên 20 tác phẩm. Trong đó những chiếc đàn tỳ bà, đàn nhị thường xuyên được tận dụng triệt để khi thì tung lên đặt xuống theo những vũ điệu Tây Ban Nha, đôi khi lại bốc lửa cùng những điệu rock…
Tuy nhiên, không ít chương trình các ca sĩ đã quá đà, bắt người xem phải thưởng thức quá nhiều những kiểu biểu diễn biến tấu Tây - ta lẫn lộn ấy.
Việc sử dụng nhạc cụ dân tộc vào những ca khúc hiện đại, thậm chí là dùng nó để chơi theo bản nhạc của người nước ngoài một cách hồn nhiên khiến nhiều người đến xem chương trình vì yêu thích nhạc cụ dân tộc không khỏi đau lòng.
| Nhóm "Cỏ lạ" |
Rõ ràng mỗi loại nhạc cụ dân tộc có một ký tự khác về âm thanh, điệu thức. Mỗi loại lại có các kỹ thuật diễn tấu đặc trưng riêng như: rung, day, nhấn, mượn, nhảy lên, láy, miết… Điều kỳ diệu và cuốn hút của nhạc cụ này là sự bình tâm và chậm rãi của người chơi nhạc, nét tinh tuý trong từng âm thanh trầm bổng hay réo rắt cũng từ đó mà toát ra.
Còn tự gồng mình đến mấy của ca sĩ trẻ để chạy cho kịp tiết tấu nhanh của các thể loại nhạc hiện đại phương Tây đã khiến bản chất của nhạc cụ dân tộc bị đánh tráo. Còn âm thanh trên sân khấu không phải âm thanh thực mà là sự chắp vá không nằm ngoài mục đích gây "sốc".
Theo một ca nương nổi tiếng ở Hà Thành thì đã có thời bà cũng từng lập nhóm nhạc đi biểu diễn khắp nơi, nay lại nhìn thấy rõ cái "oai" của mình đang được bạn trẻ dẫm theo, bà thấy mình thật có lỗi với nhạc cụ dân tộc.
Theo bà, nếu dùng nhạc cụ dân tộc chơi các thể loại nhạc Tây thì đó chỉ là âm thanh của sự trò chuyện, giao lưu mà thôi. Đó không thể là âm nhạc đích thực.Giữa lúc ào ạt những ca khúc bị biến tấu theo giai điệu nhạc nước ngoài, khó khăn lắm mới thấy một vài nhóm nhạc dân tộc được hình thành. Thế nhưng vì nhiều lý do khác nhau, các nhóm nhạc nhanh chóng làm cho không gian văn hoá nhạc cụ dân tộc bị thu hẹp.
Thậm chí là biến thái và mất dần bản chất dân tộc độc đáo riêng. Không ít người "biện minh" cho đó là sự cách tân, làm mới âm nhạc. Nhưng có lẽ gọi đó là lạm dụng nhạc cụ dân tộc thì đúng hơn.
Ý thức của người chơi nhạc cụ dân tộc trong việc này là một chuyện, còn điều quan trọng nữa là khán giả cũng cần có thái độ rõ ràng. Có như vậy nhạc cụ dân tộc mới hy vọng được sống lại, được bảo tồn và phát huy trong đời sống đương đại.Theo Kinh Tế Đô Thị