| Ảnh minh họa: Khuôn viên Đại học Bắc Carolina, Mỹ. (Nguồn: Reuters) |
Bế tắc trong quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington được đẩy lên một tầng nấc mới sau khi Chính phủ Mỹ ban hành lệnh trừng phạt đối với “gã khổng lồ công nghệ” Trung Quốc Huawei, cũng như những đối đầu về quan điểm giải quyết xung đột và tranh chấp ở Biển Đông.
Lời cảnh báo muộn màng
Trong một tuyên bố mới đây, Bộ Giáo dục Trung Quốc khẳng định, một số sinh viên có nguyện vọng du học tại Mỹ đã gặp phải vấn đề khi bị từ chối visa và thời gian cấp thị thực bị kéo dài. “Điều này đã ảnh hưởng đến việc hoàn thành khóa học một cách suôn sẻ, cũng như hành trình tìm kiếm tri thức của các sinh viên Trung Quốc muốn du học tại Mỹ,” đại diện Bộ Giáo dục Trung Quốc cho biết.
Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục Trung Quốc còn nhắc nhở sinh viên và các nghiên cứu sinh Trung Quốc cần phải xem xét kĩ các rủi ro trước khi đi du học, đồng thời cần nâng cao nhận thức phòng ngừa và sẵn sàng đối phó trong mọi trường hợp”.
Tuy nhiên, Người Phát ngôn Bộ Giáo dục Trung Quốc Xu Mei cũng cho biết, bất chấp căng thẳng thương mại, “tình hình chung” của sinh viên Trung Quốc đến Mỹ vẫn ổn định, và các viện giáo dục đại học Mỹ vẫn đang chào đón các sinh viên Trung Quốc cũng như mong muốn hợp tác với Trung Quốc.
Kể từ khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra, nền kinh tế Mỹ cũng đã bị ảnh hưởng không nhỏ khi phần lớn học phí và các khoản chi phí sinh hoạt hàng năm đến từ 360.000 công dân Trung Quốc đang học tập tại đây. Biên tập viên của Thời báo Hoàn cầu Hu Xijin đã nêu lên mối liên hệ khăng khít giữa chiến tranh thương mại với sự phân biệt đối xử mà các sinh viên của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang phải đối mặt trong thời gian gần đây.
“Lời cảnh báo này là phản ứng của Bắc Kinh đối với một loạt các biện pháp phân biệt đối xử gần đây mà Washington đã áp dụng đối với sinh viên Trung Quốc. Đây cũng có thể được coi là một phản ứng đối với cuộc chiến thương mại do Mỹ khởi xướng”, biên tập viên Hu Xijin viết trên tài khoản Twitter cá nhân.
| Sinh viên Trung Quốc xếp hàng tại một hội chợ việc làm tại tỉnh Quảng Đông. (Nguồn: Reuters) |
Đối sách mới
Năm 2018, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đã đưa ra thông cáo về an ninh cho các công dân Đại lục đến Mỹ, trong đó cảnh báo khách du lịch chú ý đến các vấn đề bao gồm hóa đơn y tế, tình trạng cướp bóc, các vụ xả súng cũng như khâu kiểm tra hải quan tại sân bay…
Tháng 5/2019, Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành đạo luật cấm bất cứ ai được quân đội Trung Quốc bảo trợ hoặc làm việc cho cơ quan này sẽ không được cấp visa du học hoặc nghiên cứu tại Mỹ.
Theo Reuters, dự luật nói trên được đưa ra trong bối cảnh một số quan chức Mỹ lo ngại về khả năng bảo vệ tài sản trí tuệ, tránh bị đánh cắp từ các công dân nước ngoài. Được biết, trong thời gian tới, dự luật sẽ yêu cầu Chính phủ Mỹ đề xuất một danh sách các tổ chức khoa học và kỹ thuật liên quan tới Quân đội Trung Quốc để từ chối cấp thị thực cho những người đang làm việc hoặc được bảo trợ bởi các tổ chức đó.
Giới chức Mỹ và người đứng đầu tại các trường đại học cũng nhận định rằng, các học giả và sinh viên Trung Quốc học tập và làm việc tại các tổ chức của Mỹ giữ một vai trò quan trọng. Tuy nhiên, việc nhận thức được các rủi ro an ninh mà những cá nhân này đem lại cũng là một việc làm cấp thiết không kém.